ستاره‌های سینمایی دهه ۶۰ چگونه امرار معاش می‌کنند؟

مهدی کوهیان در گفت وگو با خبرنگار سینمایی ایرنا با اشاره به ماهیت و محتوای جدیدترین مصوبه در حوزه معافیت مالیاتی هنرمندان و همیشگی نبودن درآمدهای حوزه سینما گفت: فعالیت های هنری دائمی و مداوم و فعالیت های سودده به شکل همیشگی نیستند. ممکن است در یک اثر سینمایی سود بسیار خوبی داشته باشید و در اثری دیگر شکستی سنگین متحمل شوید. مقتضیات هنر و فعالیت های هنری ایجاب می کند که این گونه فعالیت ها را با توجه به شرایط و فضایی که در آن قرار دارند بررسی کنیم.

وی افزود: در کشور ما فعالیت های هنری تحت نظارت بسیار شدید دولت انجام می شوند یعنی کسب و کار هنری مانند کسب و کارهای دیگر نمی تواند به راحتی کار خود را آغاز کرده و یا هر محصولی را به راحتی تولید و با سطح جهانی و یا حتی در کشور خودمان رقابت کند؛ چرا که هنرمندان برای دائرکردن یک کسب و کار باید از مراجع مختلف نظارتی و امنیتی تایید صلاحیت بگیرند.

وی گفت: امروز دائر کردن یک موسسه فرهنگی-هنری حداقل یک سال زمان می برد تا شما مجوزهای لازم را بگیرید آن هم در دنیایی که رشد تکنولوژی به صورت روزمره وجود دارد؛ در این زمان ممکن است خلاقیت های به روزی اتفاق افتد و حتی آثار جدیدی در دنیا می توانند به وجود بیایند.

این تهیه‌کننده سینما تاکید کرد: علاوه بر این در حوزه سینما پس از دائرکردن کسب و کار، باید پروانه ساخت و اجرا و پس از این هفتخوان هم باید پروانه نمایش بگیرید؛ در وضعیت فعلی شاهد هستیم که فیلم هایی که پروانه ساخت و حتی پروانه نمایش دارند بعضا امکان گرفتن مجوزهای لازم برای اکران را ندارند و این نشان می دهد که این فعالیت ها تا چه اندازه در معرض خطر هستند.

وی با اشاره به دائمی نبودن کارهنری تصریح کرد: شغل هنری مانند بازیگری همیشه در صدر اقبال عمومی نیست؛ یک بازیگر ممکن است پس از ده سال سوپراستار بودن ناگهان اقبال خود را از دست داده و دیگر درآمدی نداشته باشد، ضمن این که کار دیگری بلد نیست و اگر هم کاری بلد بوده است شاید به دلیل جایگاه فرهنگی پیشین قادر به انجام آن نباشد.

وی افزود: ستاره های سینمایی دهه ۶۰ یا ۷۰ امروز کجا هستند؟ و چگونه گذران زندگی و امرار معاش می کنند؟ بسیاری شان امروز دیگر از وضعیت خوبی برخوردار نیستند.

کوهیان اظهار داشت: یک نویسنده ممکن است سه یا چهار سال زمان صرف نوشتن یک سریال کند و هیچ درآمدی نداشته باشد اما یک سال از محل فروش فیلمنامه درآمد خوبی داشته باشد و باز چند سال کار نداشته باشد. این مشاغل، مشاغلی نیستند که شما به شکل مکانیکی بگویید امسال این اندازه درآورده اید و بیایید مالیات بدهید؛ اگر سال بعد آن میزان در نیاوردند آیا حمایت می شوند؟

وی افزود: متاسفانه نظام حمایتی ما از هنرمندان، غیرکارآمد و غیرپویا است و حمایتی از هنرمندانمان در حوزه معیشت و تامین اجتماعی ایشان نداریم.

درآمدزاترین کارهای سینمایی هم مشاغلی دوره‌ای هستند

کوهیان با اشاره به مشکلاتی که در تصویب طرح‌های پیشنهادی وجود دارد یادآور شد: در مصوبه مربوط به حذف قانون معافیت مالیاتی بعضی از مشاغل را برای یک سال استثنا کرده اند یا بهتر است بگوییم سقف مالیاتی برایشان قرار داده اند؛ در حالیکه نحوه تصویب خود این طرح محل اشکال و سوال است.

وی افزود: نمایندگان مجلس مشاغلی را استثنا کرده اند؛ مانند بازیگران، اجرای صحنه خوانندگی (کنسرت)، تهیه‌کنندگی و حراجی آثار هنری؛ این موارد همگی مشاغلی دوره ای هستند و یک اثر از یک تهیه کننده ممکن است در یک سال با فروش بسیار زیادی مواجه شود و رکورد بزند اما چند سال اصلا نتواند کار کند و نتواند فیلم های به قول معروف بفروشی را تولید کند.

این حقوقدان خاطرنشان کرد: کاش می شد نمایندگان از این مصوبه چشم پوشی کرده و اجازه دهند که ثبات و امنیت شغلی و سرمایه گذاری در فعالیت های هنری همچنان پابرجا بماند و کمک کنند که سرمایه به این بخش بیاید و تولیدات افزایش یابد و بازدهی مالی خوب در این حرفه باشد. ما می خواهیم در سطح جهانی رقابت کنیم و صادرات محصولات فرهنگی و هنری داشته باشیم. حتما باید مشوق هایی داشته باشیم که بتوانیم در این زمینه موفق باشیم.

مشاغل هنری ریسک بالا و در معرض خطر بودن را دارند

کوهیان در توضیح فلسفه معافیت مالیاتی اظهار داشت: هدف و فلسفه معافیت مالیاتی (در ایران و سایر کشورهای جهان) این است که مشوقی برای مشاغل نوپا یا مشاغل در معرض خطر باشد؛ وقتی یک شرکت دانش بنیان یا موسسه پژوهشی تاسیس می شود، شاید مستلزم آزمون و خطای بسیار و زحمات مکرری باشد و بسیاری از پژوهش ها به نتیجه نرسد یا یک شرکت دانش بنیان ممکن است با مشکلات بسیاری برای تجاری سازی محصولات مواجه باشند. به همین دلیل معافیت مالیاتی اینجا کمک می کند که این آدم ها بتوانند از امنیت و ثبات بیشتری برخوردار باشند.

وی افزود: یک شرکت دانش بنیان ممکن است که محصولی را در فرایند تجاری سازی به درآمدزایی برساند و ممکن است در ده ها محصول دیگر شکست بخورد؛ موسسه پژوهشی هم همین است و ممکن است پژوهش های مکرری انجام شود اما نتیجه درست را نگیرد و این در شرایطی است که برای نیروی انسانی خود هزینه  کند.

وی افزود: در واقع معافیت مالیاتی در دو جهت مشوق است؛ تشویق سرمایه گذاران در فعالیت هایی که به شکل معمول و نرمال کسی سمت آنها نمی رود چون مشکلات ریسک بالا، در معرض خطر بودن یا نوپا بودن را دارند؛ و یا کسی برای اشتغال یا شغل خود این مشاغل را انتخاب نمی کند، چرا که فاقد امنیت شغلی و ناپایدار بودن این مشاغل هستند.

تهیه کننده فیلم سینمایی پرو تصریح کرد: بخاطر داشته باشیم وقتی از معافیت مالیاتی فعالیت های هنری صحبت می کنیم این موضوع به معنی معافیت مالیاتی هنرمندان نیست؛ معافیت مالیاتی هنرمندان یعنی هر هنرمندی به واسطه هنرمند بودن همه فعالیت هایش از مالیات معاف است. ولی وقتی می گوییم معافیت فعالیت های هنری در واقع هنرمندان اگر فعالیت هنری داشته باشند از مالیات معاف هستند و اگر فعالیتشان طبق تعریف صورت گرفته هنری نباشد از مالیات معاف نبوده و باید مالیت بپردازند. در واقع این مشوق ها در قانون مالیات های مستقیم ما برای فعالیت های هنری درنظر گرفته شده است.

وی گفت: فعالیت های هنری به دلیل گستره ای که در قانون مالیات های مستقیم و دستورالعمل اجرایی آیین نامه آن دارند؛ درواقع فعالیت هایی را شامل می شوند که بسیار در معرض خطر هستند.

وی افزود: یعنی در عرصه سینما در نظر بگیرید سینما، نمایش خانگی و سریال ها به معنای واقعی در معرض خطر هجوم رسانه های بیگانه و سینمای هالیوودی بالیوودی است و هنر ما در هجوم فرهنگی قرار دارد و برای حمایت از فرهنگ و هنر و ادب باید از این فعالیت در معرض خطر حمایت کنیم. این فعالیت نه تنها در کشور ما که در بسیاری از کشورها از جمله فعالیت هایی هستند که با یکسان سازی فرهنگی غرب و حتی شرق در معرض خطر هستند. فرهنگ های غالب و هنرهای غالب، خودشان را تحمیل می کنند و فرهنگ و ادب و آداب و رسوم یک کشور را به فراموشی می سپارند. بنابراین فلسفه حمایت از فعالیت های هنری این است.

به گزارش ایرنا عصر شنبه (۱۴ اسفند ماه) نمایندگان در نشست علنی نوبت سوم مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور بازگشتی از کمیسیون تلفیق لایحه بودجه با پیشنهاد  اصلاحی در جزء (۱) بند (ق) تبصره (۶) ماده واحده این لایحه با ۱۷۱ رأی موافق، ۲۹ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۳ نماینده حاضر در صحن موافقت کردند.

براساس جزء (۱) اصلاحی بند (ق) تبصره (۶) ماده واحده لایحه بودجه ۱۴۰۱ کل کشور؛ معافیت مالیاتی فعالیت‌های مربوط به انتشارات کمک درسی حذف می‌شود و معافیت مالیاتی بازیگران، اجرای صحنه خوانندگی (کنسرت) و تهیه‌کنندگی، نشر و تکثیر و پخش آثار موسیقیایی، حراجی آثار هنری موضوع بند (ل) ماده (۱۳۹) قانون مالیات‌های مستقیم فقط تا سقف دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون ریال در سال قابل اعمال است و بعد از آن حسب مورد به نرخ قانون مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات است.