چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟

سمنان- ایرنا- قرن چهاردهم سده‌ای پر فراز و نشیب در تاریخ بود که با ظهور و بروز رویدادهایی خاص همراه بود. در آستانه قرن پانزدهم، نگاهی کوتاه به فهرست اهالی اثرگذار اهل استان سمنان که در حوزه‌های مختلف شاخص بودند و با فعالیت خود تغییر و تحولاتی رقم زدند، خالی از لطف نیست.

به گزارش ایرنا، سده‌ای که گذشت، پر از فراز و نشیب و تغییرات بود. اهالی استان سمنان نیز مانند سایر مردم نقش‌های گاه پررنگ در رقم زدن تاریخ این کشور ایفا کردند. استان سمنان، با وجود جمعیت کم، همواره نقش‌آفرینی‌های مهمی در رویدادهای تاریخی داشته است. در ادامه، برخی از اهالی تاثیرگذار استان سمنان در حوزه‌های مختلف علمی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی معرفی می‌شوند. 

حسن احمدی، متولد ۱۳۲۲ در دامغان، نویسنده، استاد و عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران است. وی دارای  مدرک کارشناسی جنگل و مرتع از دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۵، کارشناسی ارشد فرسایش و رسوب از دانشگاه بُردو فرانسه در سال ۱۳۵۰ و دکترای آبخیزداری از دانشگاه بردو فرانسه در سال ۱۳۵۳ است.

در شهریور ۱۳۹۲ پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، ۲۰ دانشمند پر تألیف ایران در حوزه علوم کشاورزی را معرفی کرد. مقاله‌های این دانشمندان در نشریه‌های علمی معتبر کشور چاپ شده و در ISC نمایه‌سازی شده‌ است. در این فهرست، احمدی در رتبه هفتم بین ۲۰ دانشمند پرتألیف ایران در حوزه علوم کشاورزی جای دارد.

علی‌اکبر جلالی، زاده هشتم آذر ۱۳۳۳، استاد دانشگاه اهل شاهرود است. او فارغ‌ التحصیل دکترای مهندسی برق-کنترل دانشگاه ویرجینیای غربی ایالات متحده آمریکا است. هم‌اکنون عضو هیات علمی دانشکده مهندسی برق و پژوهشگر پژوهشکده الکترونیک دانشگاه علم و صنعت ایران است. او به خاطر اولین تلاش‌ها برای توسعه و نفوذ شبکه اینترنت در ایران به ویژه در نقاط روستایی، به «پدر فناوری اطلاعات ایران» شهرت یافت. صاحب نظریه موج چهارم در فضای مجازی و از استادان مشهور و ماهر در بیان علوم رایانه، فناوری اطلاعات، شبکه و اینترنت در جهان است.

غلامرضا اعوانی زاده هشتم اسفند ۱۳۲۱ در سمنان، فیلسوف ایرانی و استاد سابق گروه فلسفه دانشگاه شهید بهشتی است. او چهره ماندگار سال ۱۳۸۲، عضو پیوسته فرهنگستان علوم، رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران ، رئیس سابق مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و برگزیده جایزه علمی علامه طباطبایی بنیاد ملی نخبگان در سال ۱۳۹۰ است. او به زبان های عربی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، یونانی باستان ، لاتین و سمنانی مسلط است.

وی در تاریخ فلسفه ایرانی بیشترین تأثیر را در تسریع فرایند رشد و گسترش فلسفه ایرانی داشته‌است. اعوانی تا اوایل مرداد سال ۱۳۹۰ رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران بود. او همچنین عضو هیات رئیسه فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های فلسفه جهان و نیز نخستین رئیس انجمن بین‌المللی فلسفه اسلامی است.

چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟
غلامرضا اعوانی

حسن سبحانی، دکترای علوم اقتصادی، استادتمام اقتصاد دانشگاه تهران به ویژه اقتصاد اسلامی ، دارایی و سیستم های پولی، از اهالی شهرستان دامغان است. وی نماینده دامغان در دوره‌های پنجم، ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی بود. وی به عنوان فعالترین نماینده مجالس پس از انقلاب شناخته می‌شود. سبحانی از کاندیداهای ثبت‌نامی انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری بود.

جواد عامری، در ۱۲۷۲ شمسی در سمنان متولد شد. پدرش، ابوالحسن‌خان معین‌الممالک سرتیپ، از مالکان و کارمندان وزارت پست‌وتلگراف بود و مدتی ریاست پست‌وتلگراف سمنان و دامغان را برعهده داشت. عامری تحصیلات مقدماتی و ابتدایی را نزد معلمین خصوصی در سمنان فراگرفت و سپس، برای ادامۀ تحصیلات در تهران، وارد مدرس اقدسیه شد و پس‌از گرفتن مدرک دیپلم، در مدرسه علوم سیاسی تحصیلات خود را ادامه داد و از آنجا فارغ‌التحصیل شد. برای تحصیلات عالی به اروپا رفت، وارد مدرسه حقوق پاریس شد و مدرک لیسانس خود را گرفت. دوره دکتری حقوق را نیز طی کرد؛ ولی قبل‌از تصویب رساله، به ایران بازگشت.

در آن هنگام، شخصی به نام ادُلف پِرنی، تبعه فرانسه، مستشار وزارت عدلیه بود و تمام کارها با نظر او حل‌وفصل می‌شد. او عامری را به عنوان مترجم خود انتخاب کرد. پس‌از تأسیس مدرسه حقوق در مهر ۱۲۹۸، عامری با سمت استادی، به تدریس حقوق در آن مدرسه پرداخت. وی علاوه‌ بر تدریس در عدلیه، مراتب اداری را طی کرد. چندی، رئیس دارالترجمه و مدتی، کارگزینی و چندی هم، معاون دادستان تهران بود. وی چهار دوره نماینده مردم سمنان در مجلس شورای ملی بود.

محمدعلی معلم دامغانی، زاده ۱۳۳۰ در دامغان،  شاعر، ترانه‌سرا و رئیس سابق فرهنگستان هنر است. وی در سال ۱۳۸۰ در نخستین همایش چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار درعرصه شعر و ادب فارسی برگزیده شد. او برگزیده نخستین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر در بخش تصنیف و ترانه نیز بود. 

چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟
محمدعلی معلم دامغانی

حسن روحانی زاده‌ شده به‌ نام حسن فریدون، روحانی و سیاستمدار اهل سرخه است. وی استاد پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک و از سال ۱۳۷۸ نماینده استان تهران در مجلس خبرگان رهبری است.

روحانی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ هفتمین رئیس‌جمهور ایران، از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۴ دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران با سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا درباره برنامه هسته‌ای ایران، از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۲ عضو شورای عالی امنیت ملی به نمایندگی از مقام معظم رهبری و از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۹۲ رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. روحانی سابقه پنج دوره نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی را دارد و نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در دوره چهارم و دوره پنجم، بود.

شهین اعوانی متولد ۱۸ مرداد ۱۳۳۲ در سمنان، فیلسوف ایرانی و عضو هیات علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران است. پژوهش‌های او بیشتر در حوزه فلسفه کانت، فلسفه افلاطون، فلسفه میان‌فرهنگی، فلسفه اخلاق و زیبایی‌شناسی است. اعوانی یکی از اعضای هیأت مؤسس انجمن فلسفه میان‌فرهنگی ایران است و همچنین در حال حاضر یکی از اعضای هیأت مدیره‌ این انجمن نیز هست. اعوانی از سال ۱۳۸۲ تا شهریور ۱۳۹۰ معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی مؤسسه حکمت و فلسفه بود.

حسین امیرعبداللهیان، دیپلمات اهل دامغان و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم است که در گذشته دستیار ویژه رئیس مجلس شورای اسلامی و مدیرکل امور بین‌الملل مجلس شورای اسلامی از دوره ریاست علی لاریجانی تا دوره ریاست محمدباقر قالیباف بوده‌است. همچنین وی دبیرکل دبیرخانه دائمی کنفرانس بین‌المللی حمایت از انتفاضه فلسطین و مدیر مسئول فصلنامه گفتمان راهبردی فلسطین است. 

امیرعبداللهیان در دوره وزارت علی‌اکبر صالحی به عنوان معاون وزیر خارجه منصوب شد که در سه سال اول وزارت محمدجواد ظریف هم در این سمت باقی ماند. وی مشاور سیاسی ظریف و استاد دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه نیز بوده‌ است. 

چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟
حسین امیرعبداللهیان 

جواد صفائی سمنانی فرزند فتح الله در سال ۱۲۹۰ خورشیدی در سمنان به دنیا آمد . پس از اتمام تحصیلات ابتدایی در سمنان، برای ادامه تحصیل به تهران آمد و در سال ۱۳۱۵ در رشته پزشکی از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. پس از آن در سال ۱۳۱۷ به استخدام وزارت بهداری درآمد و در بهداری بجنورد مشغول به کار شد .وی در سال ۱۳۱۷ تا ۱۳۴۰ رئیس بهداری سمنان بود. سپس سمت‌هایی چون ریاست دادگاه‌های اداری وزارت بهداری، ریاست آسایشگاه مسلولین شاه آباد و پزشک بهداری بانک سپه را عهده‌دار شد. وی نماینده دوره ۲۲ سمنان در مجلس شورای ملی بود.

محمدعلی بنی‌اسدی زاده ۱۳۳۴ در سمنان، نقاش، تصویرگر کتاب و مجسمه‌ساز ایرانی است. او همچنین در رشته‌های کاریکاتور و انیمیشن فعالیت داشته است. بنی‌اسدی عضو هیات علمی دانشکده هنرهای تجسمی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و از اعضای هیات موسس انجمن تصویرگران کتاب کودک و نوجوان و رئیس هیات مدیره نخستین دوره آن بود. به پاس چند دهه فعالیت در زمینه تصویرگری کتاب کودکان، در سال ۲۰۱۲ به عنوان یکی از پنج تصویرگر بزرگ جهان نامزد فینالیست جایزه هانس کریستیان آندرسن موسوم به نوبل کوچک و همچنین از سال ۲۰۱۳ چهار سال پیاپی نامزد جایزه آسترید لیندگرن شد.

مجید درخشانی، زاده ۲۲ شهریور ۱۳۳۵ در مهدیشهر، آهنگ‌ساز، تنظیم‌کننده و نوازنده تار و سه‌تار است و سرپرستی گروه‌های خورشید، گروه شهناز، گروه ماه بانو را در کارنامه خود دارد.

درخشانی از شاگردان محمدرضا لطفی و از اعضای نخستین گروه شیدا است. او آلبوم «بچه‌ها بهار» را با حسین علیزاده و آلبوم «قاصدک» را با صدای مهدی اخوان ثالث در دهه ۱۳۶۰ منتشر کرد. از سال ۱۳۶۳ به آلمان مهاجرت کرد و در شهر کلن ساکن شد. در این مدت به آموزش موسیقی و اجرای موسیقی ایرانی مشغول بود. همچنین در سال ۱۳۷۵ محمد رضا شجریان را به عنوان آهنگساز و نوازنده تار در آلبوم «در خیال» همراهی کرد.

چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟
مجید درخشانی

محمدصادق رفعت سمنانی معروف به رفعت سمنانی از شاعران صوفی‌مسلک زاده سمنان است. وی پس از تحصیل در آغاز جوانی به تهران رفت. پس از سفر به حج مدتها در گناباد ساکن بود. روزگاری نیز در نیشابور، نهاوند و خراسان به‌سر برد.

او بیش از هر چیز به دیدار و مصاحبت با عرفا مایل بود، به‌طوری که در آثارش مشهود است در برخی کشورهای آسیایی و عربی به سیر و سیاحت پرداخت.

میرزا جواد خان معین‌الممالک عامری، زاده ۱۲۷۰ در سمنان، حقوقدان، دیپلمات، نماینده دوره ۱۴ تا ۱۷ مجلس شورای ملی، دادستان کل کشور از ۱۳۳۵ تا ۱۳۳۸، وزیر دادگستری و ۲ نوبت وزیر کشور در دوران پهلوی بود. عامری پس از اشغال ایران، مأمور مذاکره با نمایندگان سیاسی انگلیس و شوروی بود و در مذاکرات این نمایندگان با رضا پهلوی حضور داشت.

فریدون عموزاده خلیلی زاده بهمن ماه ۱۳۳۸ در سمنان، نویسنده، پژوهش گر، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی ایرانی است و از چهره‌های مطرح هنر و روزنامه نگاری بعد از انقلاب به‌شمار می آید. او برای نگارش کتاب «سفر به شهر سلیمان» برگزیده هشتمین دوره کتاب سال ایران شد.

عموزاده خلیلی در سال ۱۴۰۰ از سوی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به عنوان نامزد ایران برای جایزه آسترید لیندگرن معرفی شد. وی در سال ۱۳۸۱ هفته‌نامه چلچراغ را تأسیس کرد که به لحاظ زبانی، سبک‌شناسی و محتوایی از نشریات پیشرو و پرتیراژ جوانان به حساب می آید.

محمد فرنود، زاده ۱۳۳۶ در سمنان، عکاس است. او از سال ۱۳۵۴ کار عکاسی خبری را با روزنامه کیهان آغاز کرد. وی آثار عکاسی را خود چاپ می‌کرد و بایگانی از عکس‌های زمان جنگ ایران و عراق در عملیات‌های گوناگون دارد. همچنین در زمینه‌های بین‌المللی صاحب عکس‌های ممتازی است. 

فرنود برنده جوایز گوناگون در مسابقات داخلی، برنده ۲ جایزه عکاسی خبری از مسابقات جهانی عکاسی خبری ورلد پرس فوتو در سال‌های ۱۹۸۲ و ۱۹۹۱ از جنگ ایران و عراق و زمین‌لرزه ۱۳۶۹ رودبار و منجیل است. چاپ عکس‌های برگزیده خبری سال در مطبوعات و نشریات جهانی در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ نیز در کارنامه فعالیت‌های این عکاس ثبت است.

سید ابوالفضل قاضی شریعت پناهی، زاده ۱۳۱۰ در سمنان، حقوقدان، شاعر، نویسنده، سیاستمدار و استادتمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود. قاضی شریعت پناهی مدت کوتاهی نیز در کابینه شریف امامی وزیر علوم بود و در اعتراض به هجوم نظامیان به دانشگاه از سمت خود استعفا کرد. وی نویسنده کتاب‌های متعدد ادبی، سیاسی و حقوقی است که برخی از آنان از منابع حقوق عمومی به‌شمار می‌روند که با گذشت سال‌ها از فوت وی، همچنان در دانشگاه‌ها تدریس می شد و منبع آزمون‌های مقطع کارشناسی ارشد رشته‌هایی نظیر حقوق عمومی و حقوق بشر است.

پروفسور حمید قدس در سال ۱۳۱۷ در شهر سمنان زاده شد. پس از خاتمه تحصیلات پزشکی در ایران برای گذراندن دوره تخصصی به انگلستان رفت و از آن هنگام تا کنون در مقام‌های کلیدی اجرایی و آموزشی در مراکز معتبر جهان فعالیت داشته‌است. پروفسور قدس در طول مدت فعالیت علمی، آموزشی و پژوهشی خود بیش از ۳۵۰ مقاله و کتاب به رشته تحریر درآورد و در سال ۲۰۰۴ جایزه مقالات پسیکوفاماکولوژیک مجله روان پزشکی بریتانیا را به خود اختصاص داد. وی همچنین علاوه بر تدریس و استادی دانشگاه سنت جرج لندن، عضو و رئیس سابق هیات بین‌المللی کنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد است. هیات بین‌المللی کنترل مواد مخدر، نهاد سازمان ملل متحد برای نظارت بر اجرای کنوانسیون‌های بین‌المللی مرتبط با مواد مخدر است.

قدس از  سال ۱۹۹۲ میلادی عضو هیات بین‌المللی کنترل مواد مخدر بود و در چندین دوره به عضویت این هیات انتخاب شد و ریاست آن را بر عهده داشت. او در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۲ در لندن درگذشت و در ۲۸ دسامبر در دانشگاه سنت جورج به خاک سپرده شد. 

اسماعیل همتی زاده ۲۴ تیر ۱۳۳۴ در سمنان، شاعر و نمایشنامه نویس است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد کارگردانی نمایش و پژوهشگر و مدرس ادبیات دراماتیک در دانشگاه است.

او علاوه بر عضویت در انجمن نمایش ایران، انجمن نمایشنامه‌نویسان ایران و انجمن نویسندگان کودک و نوجوانان ایران، به مدت ۲ سال رئیس انجمن اهل قلم سمنان بود. وی در این مدت افزون بر تشکیل کارگاه‌های داستان‌نویسی، نسبت به گردآوری آثار جوانان سمنانی و چاپ و انتشار آن‌ها اقدام کرد. این آثار در قالب دو کتاب «داستان‌هایی برای سه‌شنبه» و «شنبه‌ها ۵ عصر؛ فرهنگسرای کومش» منتشر شد.

چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟
اسماعیل همتی

سید داوود میرباقری، زاده هشتم خرداد ۱۳۳۷ در شاهرود، کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده است.

وی فارغ‌التحصیل مهندسی معدن از دانشگاه امیرکبیر تهران است. میرباقری پس از گذراندن یک دوره سه ساله هنرآموزی تئاتر در «تئاتر شهر» در سال ۱۳۵۹ فعالیتش در تئاتر و همزمان در تلویزیون را آغاز کرد. او اولین بار سینما را با نویسندگی و کارگردانی فیلم «آدم‌برفی» تجربه کرد. از مهمترین سریال‌های تلویزیونی وی سریال «امام علی(ع)» است که مربوط به دوران حکومت حضرت علی بن ابی طالب (ع) است.

کورش یغمایی، زاده ۱۲ آذر ۱۳۲۵ در شاهرود، خواننده، آهنگساز، نوازنده و تنظیم‌کننده موسیقی است. او نوازنده گیتار الکتریک و بنیان‌گذار موسیقی راک در ایران است.

به باور کارشناسان، یغمایی همگام با پیشروان این سبک موسیقی در جهان، آن را در ایران معرفی کرد و با تکیه برهمین پیشینه، او را پدر راک ایران لقب دادند. 

سعید مظفری، زاده ۱۳۲۱، دوبلور و مدیر دوبلاژ شاهرودی است. او صدای جوان و معصومانه‌ای دارد و ملقب به سلطان دوبله است.

از جمله کارهایش می‌توان به گویندگی به جای کلینت ایستوود در فیلم‌های «خوب بد زشت» و «به خاطر یک مشت دلار»، دمین توماس در نقش زید در فیلم محمد رسول‌الله، ریوزو شوهر شخصیت اصلی داستان در سریال سالهای دور از خانه و همچنین صدای ریک گرایمز در سریال پرطرفدار مردگان متحرک، راگنار لاثبروک در سریال پرمخاطب وایکینگ‌ها اشاره کرد. همچین وی گوینده اصلی نقش‌های رایان اونیل بود و نقش‌های بسیاری را نیز به جای پیرس برازنان، متیو مک‌کانهی، برد پیت و جکی چان صحبت کرده‌است.

صادق ملک شهمیرزادی، زاده یکم آذر ۱۳۱۹ در شهمیرزاد، از باستان‌شناسان به‌نام ایرانی بود که در مدیریت کاوش‌های تپه سیلک نقش مهمی داشت.

او در تیر سال ۱۳۴۹ با رتبه استادیاری در دانشگاه تهران استخدام شد و در بهمن ۱۳۷۹ پس از ۳۰ سال بازنشست شد. وی در ۲۱ مهر ۱۳۹۹ در آستانه ۸۰ سالگی و ۲۰ سال پس از بازنشستگی درگذشت.

ذبیح‌الله صفا، متولد ۱۶ اردیبهشت ۱۲۹۰ در شهمیرزاد، پژوهشگر، مترجم، مصحّح متون، استاد ممتاز دانشگاه تهران، حماسه پژوه و شخصیّت برجسته ادبی در ایران معاصر و ملقب به «پدر تاریخ ادبیات ایران» بود. از نوشته‌های مشهور او کتاب‌های تاریخ ادبیات در ایران و حماسه‌سرائی در ایران است. او از جمله نویسندگان اصلی دانشنامه ایرانیکا بود. 

محمود احمدی‌نژاد، متولد ششم آبان ۱۳۳۵، سیاستمدار اهل آرادان است که از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ ششمین رئیس‌جمهور ایران بود. وی همچنین از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ اولین استاندار اردبیل و از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ شهردار تهران بود. او هم‌اکنون عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و دانش‌یار دانشگاه علم و صنعت ایران است. 

ابوالفضل خطیبی زاده ۲۵ اردیبهشت ۱۳۳۹ در گرمسار، نویسنده، شاهنامه‌پژوه و پژوهشگر زبان و ادب فارسی است که اکنون با درجه استادیار، عضو هیات علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مشاور علمی گروه فرهنگ‌نویسی است. 

جلیل زندی، زاده ۱۲ اردیبهشت ۱۳۳۰ در گرمسار، سرتیپ دوم خلبان اف-۴ فانتوم ۲ و اف-۱۴ تامکت نیروی هوایی ارتش ایران و معاون طرح و برنامه آن نیرو بود. زندی خلبان موفق و مؤثر در جنگ ایران و عراق بود، او را به عنوان یکی از موفق‌ترین خلبانان اف-۱۴ تامکت جهان می‌شناسند.

پروفسور پرویز کردوانی، زاده ۱۰ اسفند ۱۳۱۰ در گرمسار، جغرافی‌دان، پدر کویرشناسی ایران و دارنده مدال ملی و نشان دانش در ایران بود. او در پنجمین همایش چهره‌های ماندگار سال ۱۳۸۴، به عنوان چهره ماندگار در زمینه جغرافیا معرفی شد. مجسمه یادبود پرویز کردوانی در میدان انقلاب گرمسار قرار دارد. 

چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟
پروفسور پرویز کردوانی

عباس معروفی، زاده ۲۷ اردیبهشت ۱۳۳۶ در مهدیشهر، رمان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس، شاعر، ناشر و روزنامه‌نگار است. او فعالیت ادبی خود را زیر نظر هوشنگ گلشیری و محمدعلی سپانلو آغاز کرد و در دهه ۶۰ با چاپ رمان سمفونی مردگان در عرصه ادبیات ایران به شهرت رسید. داستان رمان سال بلوا در زادگاه او می‌گذرد. او همچنین بنیان‌گذار سه جایزه ادبی قلم زرین گردون، قلم زرین زمانه و جایزه ادبی تیرگان است.

محمدقلی نادعلیان متولد ۱۳۱۵ در مهدیشهر، دارای رتبه استادی دانشگاه تهران در رشته دامپزشکی است. وی در سال ۱۳۸۴ به عنوان چهره ماندگار علمی کشور برگزیده شد. نادعلیان ده‌ها کتاب و مقاله پیرامون رشته تخصصی خود ارائه کرد و شاگردان زیادی را در طول نیم قرن فعالیت علمی به جامعه دامپزشکی کشور افزوده است. نادعلیان در حال حاضر عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران است.

خشایار الوند متولد ۲۳ مرداد ۱۳۴۶، فیلم‌نامه‌نویس مشهور اهل شهمیرزاد است. هم‌اکنون میدانی به نام او در این شهر وجود دارد. از مهمترین نوشته‌های او می‌توان به فیلمنامه «ساخت ایران» با کارگردانی محمد حسین لطیفی، مجموعه سریال‌های پر مخاطب «پایتخت» به کارگردانی سیروس مقدم و بسیاری از ساخته‌های مهران مدیری مانند «نقطه چین»، «شبهای برره»، «باغ مظفر»، «گنج مظفر»، «قهوه تلخ»، «شوخی کردم» و «در حاشیه» اشاره کرد.

عبدالرفیع حقیقت، مورخ و شاعر سمنانی متولد هشتم مرداد ۱۳۱۳ در شهر سمنان است. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در سمنان به پایان رساند. سپس مدت هفت سال از محضر آیت الله العظمی علامه محمدصالح حائری مازندرانی (سمنانی) از عالمان طراز اول عالم اسلام و صاحب کتاب نفیس حکمت بوعلی سینا بهره برد و به پیشنهاد او مقدمات مطالب اولین کتابش را با نام «تاریخ سمنان» مهیا کرد.

وی در مدرسه عالی بازرگانی تهران رشته مدریت خواند، دوره‌های تخصصی تاریخ را در دانشگاه ادبیات دانشگاه تهران به پایان رساند و در سال ۱۹۹۱ میلادی (معادل۱۳۷۰ خورشیدی)، از دانشگاه یو سی ال ای آمریکا لوح افتخاری در رشته تاریخ دریافت کرد.

حقیقت از سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ با مجله ادبی گوهر به مدیر مسئولی مرتضی کامران و سردبیری نصرت‌الله کاسمی از انتشارات بنیاد نیکوکاری نوریانی همکاری داشت و هفت سال سردبیر مجله ارمغان بود. از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۶۹ خورشیدی نیز در سمت مدیر عامل شرکت مولفات و مترجمان ایران که با همکاری دانشمندان مشهوری مانند ذبیح‌الله صفا، نصرت‌الله کاسمی، ناصح ناطق و عزت‌الله تیزانداز تشکیل شده بود انجام وظیفه کرد و در این مدت نزدیک به ۱۰۰ جلد کتاب‌های تحقیقی ارزنده را انتشار داد.

سید محمود طباطبایی‌فر، زاده ۱۵ تیر ۱۳۲۱ در گرمسار، پزشک  جراح مغز و اعصاب، استاد دانشگاه، چهره ماندگار پزشکی و رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.

وی نخستین استاد جراحی مغز و اعصاب دانشگاه تهران بعد انقلاب، مشاور و نماینده تام‌الاختیار وزیر در بخش خصوصی، رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران و دبیر پیشین بورد تخصصی مغز و اعصاب نیز هست.

شهید دریادار محمدابراهیم همتی، متولد چهاردهم فروردین سال ۱۳۲۹ در سمنان بود. بعد از گرفتن مدرک دیپلم در رشته مهندسی دانشگاه تهران پذیرفته شد اما به دلیل عشق و علاقه وافری که به خدمت در نیروی دریایی و دریا داشت از تحصیل در رشته مهندسی انصراف داد و بعد از قبولی در آزمون ورودی، وارد نیروی دریایی ارتش شد.

وی برای گذراندن دوره های ناوبری و فرماندهی کشتی به آلمان و سپس سوئد و فرانسه اعزام شد و تا سال ۱۳۵۷ در آنجا مشغول به تحصیل بود.  پس از اتمام دوره‌های تخصصی به ایران بازگشت و در منطقه دوم دریایی بوشهر مشغول به خدمت شد. هم‌زمان با تحصیل وی در فرانسه، ناوچه پیکان به سفارش ایران در این کشور ساخته شد و همتی با همین ناوچه به ایران بازگشت و تا آخرین لحظه زندگی فرمانده این ناوچه بود.

شروع جنگ تحمیلی، هم‌زمان با مرخصی وی بود ولی با اطلاع یافتن از شروع جنگ، بی‌درنگ و با سختی فراوان خود را به بوشهر رساند. 

حدود ۲ ماه پس از آغاز رسمی جنگ، در هفتم آذرماه ۱۳۵۹، ناوچه پیکان با شرکت در عملیات مروارید و به آتش کشیدن اسکله‌های نفتی «البکر» و «الامیه»، از بزرگترین مراکز صدور نفت عراق در شمال خلیج فارس و شاهرگ اقتصادی عراق، مانع از صادرات نفت عراق از طریق خلیج فارس و دریای عمان شد.

پس از اجرای موفق این عملیات و در مسیر بازگشت، ناوچه پیکان مورد هدف قرار گرفت و محمد ابراهیم به شهادت رسید. روز شهادت وی به عنوان روز نیروی دریایی در تقویم نامگذاری شده است.

چهره‌های شاخص استان سمنان در قرن چهاردهم چه کسانی بودند؟
شهید دریادار همتی

آیت‌الله العظمی سید محمود هاشمی شاهرودی، زاده ۲۴ مرداد ۱۳۲۷ از مراجع تقلید شیعه که اصالتاً اهل شاهرود بود. وی دارای سوابقی مانند ریاس‌ت مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست قوه‌ قضائیه، ریاست مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، ریاست هیات عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه، عضویت در فقیه شورای نگهبان، نایب رئیسی اول مجلس خبرگان رهبری، عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضویت در مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و مجمع جهانی اهل بیت، و ریاست مؤسسه «دائرةالمعارف فقه اسلامی بر طبق مذهب اهل بیت» با حکم مقام معظم رهبری بود. 

وی در نجف پس از اتمام دروس سطح حوزه، در دهه ۱۳۵۰ از شاگردان خاص درس خارج فقه و اصول آیت‌الله العظمی سیدمحمدباقر صدر بود و از وی اجازه اجتهاد گرفت. همچنین از محضر استادان دیگر مانند آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم خویی و امام خمینی(ره) نیز بهره برد.

محمد یوسف کیانی، باستان‌شناس متولد ۱۳۱۷ که اصالتاً اهل استان سمنان بود. وی در سال ۱۳۴۲ با درجه کارشناسی باستان‌شناسی و تاریخ هنر از دانشگاه تهران دانش‌آموخته شد. یک سال بعد مدرک کارشناسی تاریخ  و در سال ۱۳۴۴ کارشناسی ارشد باستان‌شناسی را از همان دانشگاه دریافت کرد؛ سپس برای ادامه تحصیل به دانشگاه لندن رفت و در سال ۱۳۴۹ مدرک دکتری رشته باستان‌شناسی و تاریخ هنر اسلامی را از این دانشگاه دریافت کرد.

وی پس از پایان دوره کارشناسی در وزارت فرهنگ و هنر وقت از سال ۱۳۴۲ تا سال ۱۳۵۷ به عنوان کارشناس امور باستان‌شناسی و رئیس موزه هنرهای ایران فعالیت کرد. کیانی همچنین مسئولیت نمایشگاه‌های بین‌المللی هنرهای جهان اسلام لندن در سال ۱۹۷۳، هنرهای ایران توکیو در سال ۱۹۷۶ و هنرهای ایران عهد ساسانی نیویورک در سال ۱۹۷۷ را نیز بر عهده داشت. کتابی با عنوان «باستان‌شناسی دوره اسلامی» در بزرگداشت وی در دانشگاه بوعلی همدان منتشر شد.

یدالله رؤیایی مشهور به رؤیا، شاعر متولد ۱۷ اردیبهشت ۱۳۱۱ در دامغان و از مؤسسان شرکت انتشاراتی روزن است که اکنون در پاریس زندگی می‌کند.

رویایی با چند شاعر دیگر، مانیفست «اسپاسمانتالیسم» را منتشر کردند که بعدها به خلق نگرش تازه شعری با عنوان «شعر حجم» منجر شد.

رضا درخشانی، متولد ۱۳۳۱، نقاش و موسیقی‌دان اهل مهدیشهر است. وی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران دوره نقاشی را گذراند و سپس در مدرسه «آرت سنتر» کالیفرنیا در رشته ایلوستراسیون ادامه تحصیل داد.

درخشانی ضمن دستیابی به شیوه های خاص خود بر اساس هنر ایرانی در زمینه موسیقی نیز فعالیت گسترده ای دارد و با هنرمندان مشهور بین المللی در پهنه هنر موسیقی، شعر، و تئاتر به همکاری مستمر پرداخته است.

آثار وی علاوه بر تهران در شهرهای لندن، رم، پاریس، ژنو، نیویورک، مکزیکو، آستین، سیاتل، واشنگتن و لس آنجلس به دفعات به نمایش درآمد و در بسیاری از مجموعه های مهم هنری موجود است.

مسعود سعدالدین، نقاش متولد ۱۳۳۵ در شهر سمنان است. او از مهم‌ترین شاگردان «هانیبال الخاص» بود و در دوره دانشجویی از استادانی همچون علی آذرگین، جوان حمیدی، مارکو گریگوریان، مرتضی ممیز، جلال شباهنگی و محسن وزیری مقدم بهره برد.

سعدالدین دارای افتخاراتی مانند منتخب هنرمندان مهمان شهر بن در مرکز فرهنگی هنری شهر لوبک، آلمان، منتخب نمایشگاه جمعی آیکن، منتخب نمایشگاه جمعی به یاد لوکاس کراناخ، منتخب جایزه‌ی هنری شهر   Dierdof، منتخب نمایشگاه جمعی سندیکای هنرمندان در مرکز هنرمندان شهر بن آلمان، منتخب نمایشگاه جمعی موزه‌ی شهر  Neuwied، انتشار کتاب Memories are Landscape، آلمان و برنده جایزه Rheinische Kunstpreis هنر راین است.

محمداسماعیل شاهرودی، شاعری دامغانی زاده ۱۰ بهمن ۱۳۰۴ و از نخستین پیروان نیما یوشیج  محسوب می‌شود، که از همان ابتدای کار خود به جریان شعر نو پیوست.

شاهرودی پس از سفر به هند و همکاری با دانشگاه اسلامی علیگر، مدتی در تدوین لغت‌نامه دهخدا و نیز با محمد معین برای تدوین فرهنگ معین همکاری کرد.

وی در سال ۱۳۴۸ به عنوان کارشناس فرهنگی با کمیسیون ملی یونسکو در ایران به همکاری پرداخت و هم‌زمان به تدریس «رابطه ادبیات و هنرهای تصویری» در دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران مشغول شد. در سال ۱۳۵۴ بازنشسته شد و پس از تحمل رنج و بیماری که از اواخر دهه۴۰ با آن دست‌به‌گریبان بود، در چهارم آذر سال ۱۳۶۰ در بیمارستان شریعتی تهران از دنیا رفت.

بدون شک نام بسیاری از افراد در این گزارش جا مانده است. استان سمنان در قرن جدید نیز افراد بزرگ و تاثیرگذار زیادی در خود می‌پروراند که آینده این مرز و بوم را بهتر از گذشته رقم بزنند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha