سنگینی سایه فرانسه همچنان بر سر چاد/ نظامیان فرانسوی باید از خاک این کشور بروند

به گزارش امروز (یک شنبه) ایرنا، فرانسه در سال ۲۰۱۹ میلادی، به منظور نابودی شورشیان در انجامنا (پایتخت چاد)، جنگنده‌- بمب افکن های خود را علیه آن‌ها به کار گرفت که به ادعای "ژان ایو لودریان" وزیر خارجه فرانسه ارتش این کشور برای جلوگیری از کودتا علیه "ادریس دبی" رئیس جمهوری فقید چاد و به دعوت رسمی او در زمان حیات مداخله نظامی کرده است.

ادریس دبی رئیس جمهوری پیشین چاد در سن ۶۸ سالگی و به طور ناگهانی در ۲۰ آوریل ۲۰۲۱ (۳۱ فروردین ۱۴۰۰) هنگام فرماندهی نیروهای خود علیه شورشیان جبهه تغییر و توافق چاد (FACT) کشته شد.
او در دسامبر سال ۱۹۹۰ میلادی از طریق کودتای نظامی علیه «حیسن هبره» (Hissène Habré) دیکتاتور پیشین چاد، قدرت را در دست گرفت و با هدف حفظ قدرت و با ایجاد تغییراتی در قانون اساسی این کشور، در انتخابات ریاست جمهوری سال‌های مختلف به پیروزی رسید.
چاد منطقه‌ای استراتژیک میان دیگر مناطق ناپایدار و بی‌ثبات آفریقا همچون لیبی، سودان، جمهوری آفریقای مرکزی، ساحل، بوکوحرام و ... است؛ هرگونه بی‌ثباتی احتمالی چاد در آینده، کابوسی برای فرانسه است چرا که به گفته فرانسه، عملیات برخانه (Barkhane) که از سال ۲۰۱۳ در منطقه ساحل آغاز شده و مرکز آن در انجامنا پایتخت چاد مستقر است، در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
در عین حال مخالفان خواستار خروج نیروهای فرانسوی از خاک چاد هستند و حضور نظامیان فرانسوی در این کشور را منشاء ناامنی در خاک این کشور می‌دانند.

در این ارتباط، معترضان به فراخوان ائتلاف مخالفان چاد موسوم به «واکیت تاما - Wakit Tama»، پاسخ مثبت دادند و روز شنبه به خیابان‌ها آمدند؛ این دومین باری است که مخالفان دست به چنین اقدامی می‌زنند.
به گزارش رادیو بین المللی فرانسه، صبح شنبه، تظاهراتی علیه فرانسه برگزار شد که با پیوستن دبیرستانی‌ها به تظاهرکنندگان چادی، معترضان به نمادهای فرانسه حمله کردند. آنها با شعار «نه به فرانسه» خواستار خروج نیروهای فرانسوی از خاک کشورشان بودند.
پرتاب گاز اشک آور پلیس چاد صدها دانش آموز دبیرستانی را که سوار بر موتور سیکلت بودند، مجبور به عقب نشینی کرد.
در پایان تظاهرات، گروه‌هایی از جوانان چادی به چندین ایستگاه سوخت «توتال» فرانسه در سراسر پایتخت چاد حمله کردند.

اما در این میان برخی از جمله حزب «تغییردهنده‌ها - Les Transformateurs» به رهبری «سوکسه ماسرا – Succès Masra» خود را از تظاهرکنندگان جدا کرده و در بیانیه‌ای مطبوعاتی می‌گوید: ما باید علیه بی‌عدالتی و نظام سیاسی در چاد مبارزه کنیم.
به نوشته تارنمای خبری «چاد اینفو»، ائتلاف انجمن‌های جامعه مدنی برای اقدام شهروندی (CASAC) چاد در بیانیه‌ای مطبوعاتی از خسارات وارده توسط معترضان ابراز تاسف کرده است.
به گفته «حسن موسی - Hassan Moussa» مسوول ارتباطات این ائتلاف «آسیب‌های وارد شده به شهروندان صلح‌جو و شرکت‌های خارجی را جز با عنوان «عصیان در قلب پایتخت» نمی‌توان توضیح داد.
او گفته، از بیش از یک سال پیش تاکنون، چاد به عنوان تنها کشور در آفریقا راهپیمایی‌های مسالمت‌آمیز را مجاز اعلام کرده و این به هیچ وجه نمی‌تواند بهانه‌ای برای حمله به یک کشور دوست باشد!.
استعمار فرانسه بر چاد به ۱۲۲ سال پیش برمی گردد؛ گسترش استعمار فرانسه منجر به ایجاد «قلمرو نظامی سرزمین و تحت‌الحمایه چاد» در سال ۱۹۰۰ شد که تا سال ۱۹۲۰، فرانسه کنترل کامل این مستعمره را به‌دست‌آورد و آن را ضمیمه آفریقای استوایی خود کرد.
فرانسه که تولید پنبه در مقیاس بزرگ را در سال ۱۹۲۹ وارد چاد کرد، پس از جنگ جهانی دوم، به این کشور در قلمروهای فرادریایی فرانسه اعطای عضویت کرد و به ساکنانش حق برخورداری از پارلمان و انتخاب نمایندگان مجلس ملی چاد را داد. بزرگترین حزب سیاسی آن دوره «حزب ترقی چاد» بود که در نیمه جنوبی این کشور مستعمره مستقر بود.
در نهایت، چاد در ۱۱ اوت ۱۹۶۰ با رهبری "فرانسوا تومبالبایه" از قوم سارا، به عنوان اولین رئیس‌جمهور خود استقلال یافت.
با وجود این استقلال و نیز درگذشت ادریس دبی، فرانسه به بهانه مقابله با مقابله با شورشیان همچنان در چاد حضور نظامی دارد، اما این حضور واکنش جدی مخالفان را به دنبال داشته است.