در روزگاری که تکنیک های ساخت انیمیشن در جهان همپای فناوری روز جهان، روزبه‌روز و گاه لحظه‌به‌لحظه در حال تکامل و رشد است؛ انیمیشن امروز ایران به جهت عدم دسترسی استاندارد به تکنولوژی‌های روز جهان و صدالبته فقدان سرمایه‌گذاری مناسب چه در بخش دولتی و چه خصوصی در بخش زیرساخت‌ها و تهیه امکانات، بهره‌ای از فن آوری های متداول ندارد. در نتیجه بدیهی است که نمی‌بایست انتظار داشت از منظر تکنیکی انیمیشنی خلق و تولید شود که طبق فرمول‌های رایج جهانی و ذائقه مخاطب همخوانی داشته باشد. با این‌همه انیمیشن در ایران توانسته با برجسته‌کردن بخش‌های محتوایی و گاه فرمی به حیات خود با هویتی تازه و اثرگذار ادامه دهد.
در واقع خلأ تکنیک‌های روز جهان همچون بهره‌برداری از امکانات دیجیتالی در ساخت آثار سینمای انیمیشن ایرانی با انتخاب فیلمنامه‌ای متفاوت و نو در قالب اوقات با نتیجه جذابی همراه می شود که مخاطب سخت‌گیر انیمیشن را مجاب به پیگیر و تماشای اثر می‌کند.
انیمیشن کوتاه «گذشته» به کارگردانی حمید محمدی هم به طبع با همین نگرش تولید شده است با این تفاوت که بر خلاف آثار تولیدی موفق و مرسوم از این دست در کشور، بار اصلی اثر نه بر دوش فیلمنامه که بر دوش انتخاب درست فرم روایی و کارگردانی گذاشته شده است. در انیمیشن گذشته، فیلمنامه به‌رغم آنکه داستانش موجز و به‌قاعده نوشته شده و فاقد هرگونه دیالوگی است (همین امر تولید اثر راسخ‌تر می‌کند)، بااین‌همه داستان آن‌قدر تازه و بکر نیست که بتواند مخاطب را یک‌تنه با خود همراه سازد.
گذشته روایت نویسنده‌ای است که بنارابر دلایلی نامعلوم از گذشته خود به‌عنوان نویسنده بیمناک است و در هراسی سخت قرار دارد اما در کشاکش فرار و استیصال راه گریز را خودکشی می‌بیند اما عشق کورسویی است که او را به ادامه مسیر مجاب می‌سازد.
حمید محمدی کارگردان انیمیشن کوتاه «گذشته» با درکی هوشمندانه و مناسب از مسئله امکانات تولید انیمیشن در ایران و ارزیابی سطح توقع تماشاگر تلاش می‌کند با استفاده از تکنیک قدیمی و البته هنوز جذاب استاپ‌موشن نه با تکنیک‌های روز جهان که با استفاده از فرم روایی مناسب مخاطبش را جذب اثرش کند.
در استاپ‌موشن همه چیز از بناها تا آدم‌ها و اشیا و... ساخته دست است و آنچه که بیش از هر چیز از نگاه مخاطب اهمیت بسیار داشته و از نگاه تیز بینش دور نمی‌ماند، پرداخت دقیق جزئیات صحنه است از حفظ راکورد صحنه و نور گرفته تا اکت های عروسکی که در قاب دوربین کارگردان پلان به پلان جان گرفته است. حمید محمدی در این بخش به‌خوبی عمل می‌کند. نورپردازی و ساخت دکور باتوجه‌به لوکیشن‌های مختلف اثر از امتیازات ارزشمند انیمیشن گذشته محسوب می‌شود.
همچنان که اشاره شد داستان فیلم پیامی تکرار شونده دارد بااین‌همه روایت داستانی اثر به قاعده و موجز است به همین جهت هم مخاطب در حین دیدن گذشته دچار سردرگمی نمی‌شود. از طرفی کارگردان در خلق نماهای مابین مرز خیال و واقعیت با استفاده از جلوه‌های ویژه کامپیوتری نیز سربلند بیرون می‌آید تا داستان به‌خوبی بتواند در قالب تصویر همراهی مخاطب را به دنبال داشته باشد.
گذشته نشان داد که باوجود تمامی موانع و کمبودها هنوز می‌توان با زبان انیمیشن حرف‌های مهمی را به مخاطب منتقل کرده، انیمیشنی صرفاً برای سرگرمی نیست، آنچه که قالب انیمیشن‌های تولیدی توسط بنگاه‌های بزرگ انیمیشن در جهان مبلغ آن هستند. انیمیشن می‌تواند فرصت خوبی برای کمک به اندیشیدن باشد.
نظر شما