جمهوری غنا کشوری در غرب قاره سیاه است. این کشور از جنوب به خلیج گینه و اقیانوس اطلس نزدیک است و با ساحل عاج در غرب، بورکینافاسو در شمال، و توگو در شرق مرز مشترک دارد.
آمریکا دارای حدود ۶۰۰۰ پرسنل نظامی در سرتاسر قاره آفریقاست و تعداد وابستههای نظامی این کشور در بسیاری از سفارتخانههایش در آفریقا بیش از تعداد دیپلماتهاست.
ستاد فرماندهی آمریکا در آفریقا (آفریکام) همواره دعا میکند که مأموریت نیروهای ویژه صرفاً به ارائه مشاوره، مساعدت، و همراهی محدود میشود. با این وجود، در شرایط رزم، میان نقش ناظر و شرکتکننده در نبرد به آسانی نمیتوان تمایز قائل شد.
طبق گزارش وبسایت اینترسپت، نیروهای مسلح آمریکا ۲۹ پایگاه را در قاره آفریقا تحت اداره خود در آوردهاند. واشنگتن مدعی است که نقش اصلی نیروهای مسلح این کشور در این قاره مبارزه با ظهور نیروهای افراطگراست. در سالهای اخیر، تعدادی از گروههای جهادی از جمله الشباب، بوکوحرام، و دیگر گروههای وابسته به القاعده در منطقه ظهور پیدا کردهاند. با این حال، دلیل پیدایش این گروهها را تا حدودی میتوان در اقدامات پیشین آمریکا از جمله بیثباتسازی یمن ، سومالی و لیبی جستجو کرد.
غنا، طعمه جدید نقشههای شوم آمریکا
فقط در نیمه دوم قرن بیستم آمریکا حدود ۱۰۰ کودتای نظامی و براندازی حکومتها را طراحی و رهبری کرده و دهها بار به طور مستقیم دست به اشغال نظامی کشورها زده یا آنها را تهدید به مداخله نظامی کرده است. در راستای این طرحهای آمریکایی این کشور این بار غنا را طعمه خود کرده است
به دنبال مصوبه مجلس غنا در آخرین روز سال ۹۶ مبنی بر تفاهمنامه همکاریهای نظامی آمریکا و غنا، موضوع جنجال آفرین تاسیس پایگاه نظامی آمریکا در این کشور هم چنان مهمترین سر تیتر رسانههای اجتماعی این کشور است.
دخالتهای آمریکا در کشورهای دور و نزدیک برای جهان مساله عجیبی نیست، این شیوه سالهاست که توسط ایالاتمتحده انجام میشود.تاکنون بارها شاهد دخالتهای آن در قارههای مختلف بودهایم که قاره آفریقا نیز از این امر مستثنی نبوده است.
مداخله آشکار از طریق دخالتهای نظامی و تلاش برای سرنگونی دولتها و کسانی که نمیخواهند به برنامههای یکجانبه آمریکا تن دهند و جایگزینی آنان با دولتها و عمال دست نشانده خود مخصوصاً در کشورهای جهان سومی از جمله روشهایی است که آمریکا برای مداخله به کار میبرد.
آمارها نشان میدهد که تنها در نیمه دوم قرن بیستم آمریکا حدود ۱۰۰ کودتای نظامی و براندازی حکومتها را طراحی و رهبری کرده و دهها بار به طور مستقیم دست به اشغال نظامی کشورها زده یا آنها را تهدید به مداخله نظامی کرده است. در راستای این طرحهای آمریکایی این کشور این بار غنا را طعمه خود کرده و خبرها حاکی از تلاشهای آمریکا برای حضور نظامی در این کشور و ایجاد پایگاه نظامی در این کشور است.
جنجال تاسیس پایگاه نظامی آمریکا
گزارشهای رسانهای حاکی است که حضور نیروهای آمریکایی و تاسیس پایگاه در غنا، در بین محافل و احزاب سیاسی و هم چنین شخصیتهای سیاسی این کشور چالش بسیار جدی ایجاده کرده است.
سابقه همکاری نظامی دو کشور به سال ۱۹۹۸، ۲۰۰۰ و ۲۰۰۵ برمیگردد. تمام هدف غنا تحیکم مسائل امنیتی در منطقه در شرایطی هست که فعالیتهای تروریستی و ناامنی افزایش یافتهاند.
دخالتهای آمریکا باعث شده تا مردم غنا دست به تظاهرات بزنند و نسبت به این مداخله آشکار در کشور خود ناراضی باشند.
دو روزنامه دولتی و پرتیراژ غنا، گزارشهای مصوری از تظاهرات و راهپیمایی گسترده اقشار مختلف کشور در اعتراض به دخالتهای آمریکا منتشر کردهاند. در این تظاهرات گسترده، عمده رهبران احزاب و گروههای سیاسی چون معاون سابق رئیسجمهوری، برخی وزرای کابینه دولت سابق و دیگر مسئولین سازمانها شرکت داشتند.
سخنرانیهای تظاهرکنندگان در این راهپیمایی دلالت بر این داشت که در طول ۶۱ سال پس از استقلال غنا، ارتش خود را داشته که به خوبی از عهده همه گونه وظایفی برآمدهاند. بنابراین، این کشور نباید تسلیم حاکمیت آمریکا شود.
ایجاد شبکه لجستیک در فرودگاه بینالمللی کوتوکا
با گذشت چهار سال از امضای قرارداد همکاری دفاعی میان دو کشور، آمریکا سه ترمینال فرودگاه آکرا را در اختیار گرفته است و صدها سرباز آمریکایی در حال ورود و خروج هستند. گمان میرود که نیروهای نظامی در برخی عملیات ویژه در سایر کشورهای غرب آفریقا و به طور کلی در سراسر غنا شرکت داشته باشند
در سال ۲۰۲۱، مؤسسه تحقیقاتی جنبش سوسیالیستی پرات گزارشی درباره حضور نظامی فرانسه و ایالاتمتحده در آفریقا تهیه و در آن به ایجاد شبکه لجستیک در «فرودگاه بینالمللی کوتوکا در آکرا»، پایتخت غنا اشاره کرد.
اکنون با گذشت چهار سال از امضای قرارداد همکاری دفاعی بین دو کشور، آمریکا سه ترمینال فرودگاه آکرا را در اختیار گرفته است و صدها سرباز آمریکایی در حال ورود و خروج هستند.
گمان میرود که نیروهای ارتش آمریکا در برخی از فعالیتهای عملیاتی در سایر کشورهای غرب آفریقا و به طور کلی در سراسر غنا شرکت داشته باشند.
نیروهای آمریکایی در منطقه به طور عمده در حال آموزش دادن به نیروهای نظامی هستند. غنا به نیروهای مسلح ایالاتمتحده اجازه داده است که «به صورت رایگان از فرکانسهای رادیویی غنا استفاده کنند».
اما مساله مهم اینجاست که اگر سربازان آمریکایی مردم غنا را بکشند و داراییهای آنها را غارت کنند، به هیچوجه محاکمه نخواهند شد افزون بر اینکه، مردم این کشور نمیتوانند از سربازان آمریکایی یا دولت ایالاتمتحده برای گرفتن غرامت در صورت کشته شدن بستگان یا تخریب اموالشان توسط ارتش یا سربازان آمریکایی، شکایت کنند.
مردم غنا معترض دخالتهای آمریکا
گزارشهای رسانه ای حاکی از آن است که هزاران نفر در شهر «اکرا» پایتخت غنا در اعتراض به موافقت پارلمان با حضور نیروهای آمریکایی در این کشور تظاهرات کردند.
پارلمان غنا بتازگی توافقنامهای را تصویت کرد که به موجب آن به آمریکا اجازه میدهد نیروها و تجهیزات نظامی خود را در این کشور مستقر کند، مخالفان جلسه رایگیری را تحریم نمودند، اما به موجب توافقنامه نظامی این کشور با آمریکا، غنا تاسیسات و مناطقی را به نیروهای آمریکایی اختصاص خواهد داد.
براساس این توافقنامه، آمریکاییها از فضای مخابراتی غنا به طور مجانی استفاده میکنند و از پرداخت مالیات در قبال صدور تجهیزات به این کشور نیز معاف هستند. در مقابل، آمریکا نیز حدود ۲۰ میلیون دلار در آموزش و تجهیز ارتش غنا سرمایهگذاری خواهد کرد.
مخالفان به علاوه، این توافقنامه را نوعی خدشه و مداخله در حاکمیت ین اکشور توصیف و آن را محکوم کردهاند. «جانسون آسیدو نکتیا» دبیرکل حزب کنگره دموکراتیک ملی غنا در این تظاهرات گفت: «ما توافقنامهای را رد
میکنیم که غنا با ایالاتمتحده امضاء کرده است، زیرا مفادی در این توافقنامه وجود دارد که حاکمیت غنا را نقض میکند.
نشست رهبران غرب آفریقا
کودتا و براندازی همواره یکی از معضلات اصلی بیثباتی سیاسی- اقتصادی در کشورهای آفریقایی بوده است. کودتای نظامی دوبار در سالهای ٢٠٢٠ و ٢٠٢١ در مالی، یک بار در سال سپتامبر ٢٠٢١ در گینه، و یک بار در ژانویه سالی جاری در بورکینافاسو رخ دادند.
گزارش رسانههای بین المللی همچنین حاکی است رهبران غرب آفریقا روز گذشته با شرکت در نشستی منطقه ای راهکارها برای خروج از بنبست سیاسی در کشورهای کودتازده مالی، بورکینافاسو، و گینه را مورد بررسی قرار دادند.
مالی به دنبال کودتای سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به فاصله کمتر از یک سال، به دلیل تمایل شورای نظامی حاکم به ماندن در قدرت برای چندین سال، از نهم ژانویه متحمل یک سری تحریمهای شدید اقتصادی و دیپلماتیک به ویژه از سوی جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWAS) شده است.
نشست ماه گذشته «جامعه اقتصادی دولتهای غرب آفریقا» اعمال تحریمهای اقتصادی و مالی بیشتر بر این سه کشور را به تاخیر انداخت. به دنبال کودتاهای نظامی در این کشورها، عضویت آن ها در این بلوک اقتصادی به حالت تعلیق درآمد.
مقام کشور مالی اخیرا یک نقشه راه موقتی اعلام کردند که شامل برنامهای جهت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در فوریه ۲۰۲۴ و برگزاری یک همهپرسی بر سر قانون اساسی در مارس ٢٠٢٣ است. هنوز مشخص نیست که آیا شرکتکنندگان در نشست آکرا، پایتخت غنا، این طرح را خواهند پذیرفت.
منابع :
https://b۲n.ir/h۱۴۸۷۰
https://b۲n.ir/p۸۸۴۱۰
https://b۲n.ir/n۸۷۰۶۰
https://b۲n.ir/n۸۷۰۶۰
نظر شما