از جلسات محرمانه تا سفرهای هماهنگی؛ تکاپوی حکام منطقه در آستانه سفر بایدن

سفر دوره ای بن سلمان برای هماهنگی

یک مسئول سعودی به خبرگزاری فرانسه گفته است که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی پیش از سفر بایدن به منطقه قرار است این هفته سفری دوره ای به کشورهای مصر، اردن و ترکیه انجام دهد.

ولیعهد سعودی سفر دوره ای خود را فردا دوشنبه از مصر آغاز می کند و سپس به اردن و از آنجا به ترکیه می رود.

بن سلمان در سفر دوره ای خود درباره مسائل منطقه و بین المللی بحث و تبادل نظر و چند توافقنامه سرمایه گذاری و اقتصادی در بخش انرژی امضا خواهد کرد.

چالش بن سلمان در اردن

به نوشته بخش عربی شبکه تلویزیونی «سی.ان.ان«، »سفر بن سلمان به اردن یکسال بعد از وقوع موضوعی که در رسانه های اردن به "پرونده فتنه" مشهور شده است، صورت خواهد گرفت. برخی گزارشها حاکی است که یکی از عاملان این پرونده ارتباط نزدیکی با بن سلمان داشته است.

شاهزاده «حمزه بن الحسین» برادر ناتنی شاه اردن اواخر فروردین سال ۱۴۰۰ به همراه ۲۰ نفر دیگر از مقام‌های امنیتی این کشور به اتهام کودتا دستگیر و حبس خانگی شد اما پس از مدتی در یکی از مراسم‌ها در کنار شاه اردن مشاهده شد.  

عبدالله دوم شاه اردن بر اساس خواسته پدرش در سال ۱۹۹۹ شاهزاده «حمزه بن الحسین» را به عنوان ولیعهد معرفی کرد  اما در سال ۲۰۰۴ وی را برکنار و پسرش شاهزاده «حسین» را به عنوان ولیعهد معرفی کرد.

عبدالله دوم شاه اردن ۳۰ اردیبهشت سال ۱۴۰۱ در بیانیه‌ای طولانی از حصر خانگی برادرش شاهزاده حمزه بن حسین خبر داد.

در این بیانیه طولانی شاه اردن دلایل خود برای حصر خانگی برادرش را شرح داده که از آن جمله می توان به آنچه وی بدعهدی برادر خوانده، اشاره کرد.

عبدالله دوم در این بیانیه گفته که وی نقض عهد کرده است و به تعهداتی که در دیدار شاه به آن متعهد شده، عمل نکرده است.

شاه اردن مدعی شده که شاهزاده حمزه همچنان درصدد بحران آفرینی به همان شیوه ای است که سال گذشته به همراه رییس ستاد مشترک ارتش انجام داد.

حصر خانگی شاهزاده حسین چندماه پس از آن رخ می دهد که وی در نامه ای به شاه «از اقدام خود که رسانه‌ها از آن به عنوان «پرونده فتنه» یاد می‌کنند، ابراز پشیمانی و طلب بخشش کرده بود.

بن سلمان و اردوغان و یک پرونده جنایت

مقصد بعدی بن سلمان آنکارا خواهد بود. آنچه سفر ولیعهد سعودی به ترکیه را از اهمیت برخوردار کرده، این است که این سفر در سایه جنایت فجیع تکه تکه کردن «جمال خاشقچی» روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه صورت می گیرد. این جنایت باعث تیرگی شدید روابط بین آنکارا و ریاض شد اما در نهایت، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه با بستن پرونده و تحویل دادن آن به مقامات سعودی، سفری به ریاض داشت و با زیرپا گذاشتن احقاق عدالت در خصوص این پرونده، با بن سلمان برای عادی سازی روابط دیدار کرد.

هماهنگی با سران خلیج فارس

سفر دوره ای همچنین سه هفته قبل از ورود رئیس جمهوری آمریکا به منطقه صورت می گیرد. او قرار است در شهر جده عربستان در نشستی مشترک با سران شورای همکاری خلیج فارس دیدار کند.

بایدن بین ۱۳ تا ۱۶ ژوئیه به منطقه می آید و علاوه بر این نشست مشترک، با سران اردن، مصر و عراق نیز در جده دیدار خواهد کرد.

پادشاه بحرین در شرم الشیخ

در همین راستا، پادشاه بحرین نیز برای هماهنگی مواضع در خصوص سفر ماه آتی جو بایدن به منطقه در شهر قاهره مصر با رئیس جمهور این کشور دیدار و گفت وگو کرد و پیش بینی می شود تا پیش از این سفر دیدارهای دوجانبه دیگری بین حکام عرب منطقه انجام شود.

البته رسانه های عرب منطقه به سفر پادشاه بحرین به مصر چندان جدی تلقی نکردند و اساسا این شیخ نشین کوچک حاشیه خلیج فارس را خیلی وارد بازی نمی کنند.

نشست های محرمانه با صهیونیست ها 

در کنار سفرها و دیدارهای علنی رهبران عرب جهت هماهنگی سفر بایدن به منطقه، اما گویا دیدارها و ملاقات های محرمانه ای هم برگزار شده است، بطوری که برخی منابع سعودی در گفت وگو با پایگاه "سعودی لیکس" گفته اند که بیش از پنج نشست محرمانه در عربستان در ارتباط با سفر بایدن به منطقه برگزار شده است.

به گفته این منابع، در این نشست ها مسئولان وزارت  جنگ و مسئولان امنیتی و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی با بن سلمان و مسئولان نزدیک به او دیدار داشته اند.

درز این خبر در ادامه گزارش های رسانه ای از تلاش دولت آمریکا برای عادی سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و حکومت عربستان صورت می گیرد.

بایدن از منطقه چه می خواهد؟

دولت بایدن در تلاش برای توافق و عادی سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی است؛ موضوعی که در ماه گذشته میلادی برای نخستین بار تارنمای »اکسیوس» از آن پرده برداشت و رسانه‌های رژیم صهیونیستی نیز به تازگی گزارش های بسیاری درباره تحول در روابط عربستان و این رژیم منتشر می کنند.  

وزیر حمل و نقل رژیم صهیونیستی ۲۱ خردادماه ۱۴۰۱ گفت که اقدامات برای پرواز هواپیماهای این رژیم بر فراز عربستان به عنوان بخشی از فرایند سازش و عادی سازی روابط با ریاض در جریان است.

«میراف میخائیلی» در سخنانی به رویکرد سازشکارنه سعودیها با این رژیم که به زیان آرمان و حقوق ملت فلسطین است، اشاره و تصریح کرد: "اقدامات با عربستان - به عنوان بخشی از روند سازش- در ارتباط با پرواز هواپیماهای اسرائیلی بر فراز خاک این کشور که می تواند طول پروازها را کاهش دهد، در جریان است. این چه خبر خوبی است، اینطور نیست؟" او در عین حال افزود که "در حال حاضر نمی توان انتظار نتایج را داشت، اما این کار در حال انجام است".

برپایه این گزارش، این گفته های وزیر صهیونیست پنج روز پس از گزارش روزنامه صهیونیستی «اسرائیل هیوم» مطرح شد. این روزنامه فاش کرد که توافق سه جانبه ای در حال شکل گیری بین رژیم صهیونیستی، عربستان و آمریکا است که نشان دهنده گامی جدید در مسیر عادی سازی روابط تل آویو و ریاض است. 

این روزنامه رژیم صهیونیستی افزود که عربستان در شرف بازگشایی حریم هوایی خود به روی خطوط هوایی این رژیم  است.

برپایه این گزارش، حریم هوایی عربستان در حال حاضر تنها به روی هواپیماهای رژیم صهیونیستی برای پرواز به امارات و بحرین به عنوان بخشی از قرارداد سازش ابراهیم باز است و شرکت هواپیمایی هندی "ایر ایندیا" نیز مجوز ویژه ای برای پرواز از حریم هوایی عربستان در طول پروازهای بین هند و فلسطین اشغالی دارد.

«مجتهد» یک فعال سیاسی سعودی که از او به عنوان افشاگر اخبار پشت پرده حکومت عربستان نام برده می شود ، اخیرا در توئیتر فاش کرد: یکی از دفاتر بزرگ فعال برای ترویج عادی سازی روابط ریاض با رژیم صهیونیستی توسط "سعود القحطانی" مشاور سابق دربار سلطنتی عربستان و براساس دستورات "محمد بن سلمان"، ولیعهد عربستان هدایت می شود.

مجتهد در توئیتر نوشت: این دفتر ۱۲ نیرو از ملیت های عرب را در استخدام دارد و بودجه پایه آن سالانه ۴ میلیون دلار - علاوه برهزینه های جاری- است و ریاست آن را یک شخصیت عراقی برعهده دارد.

«فیصل بن فرحان» وزیر امور خارجه عربستان هم پیشتر مدعی شده بود که عادی سازی روابط ریاض و تل آویو برای طرفین منافع بسیاری در بر دارد و کل منطقه نیز از مزایای فوق العاده این روند بهره خواهد برد.

بن فرحان در عین حال در حاشیه نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس اعلام کرده بود: تا زمانی که مسئله فلسطین حل نشود، نمی‌توانیم از این منافع بهره مند شویم.

وقتی در برابر مقاومت کم می آورند

با اینحال اکثر تحلیلگران معتقدند، تلاش صهیونیست ها برای عادی سازی روابط با برخی حکام سازشکار منطقه اساسا از ضعف و ناتوانی آنها در برابر محور مقاومت در منطقه نشات می گیرد، زیرا به خوبی می دانند که نمی توانند در چند جبهه به طور همزمان مقابله کنند و در صورت وقوع چنین امری، یقینا با شکست و ناکامی روبرو خواهد شد. با درک این ضعف و ناتوانی است که آنها بدنبال عادی سازی روابط و شبکه سازی با برخی حکام سازشکار عرب منطقه هستند.

به گفته این تحلیلگران، اگر رژیم صهیونیستی می دانست که به تنهایی قادر به نبرد با محور مقاومت و پیروزی در آن است، یک دقیقه درنگ نمی کرد اما در سایه درک ناتوانی خود از این امر، به دنبال ائتلاف با برخی رژیم های عربی است. اما تل آویو در عین حال هم می داند که با رژیم های عربی در منطقه خلیج فارس ائتلاف می کند که بنیانی سست دارند و شکننده هستند.

بر این اساس، تحلیلگران تاکید می کنند که هرگونه دل بستن صهیونیستها و شرط بندی آنها روی این رژیم های عربی برای انجام هرگونه ماجراجویی، یک شرط بندی سراسر باخت خواهد بود.