در یادداشت «استفن بل» که برای ژورنال لیبریشن انگلیس نوشته شده و یک نسخه از آن را در اختیار دفتر ایرنا در لندن قرارگرفته، آمده است: نمایندگان انصارالله (حوثیها) و ائتلاف به رهبری عربستان در دوم ژوئن با تمدید دو ماهه آتشبس سراسری در یمن موافقت کردند. واضح است که این یک تحول خوشایند است، اما آیا به یک حل و فصل پایدار منجر خواهد شد؟
استفن بل افزود: از دوم آوریل که دو طرف برای نخستین بار درباره آتشبس توافق کردند، حملات هوایی عربستان به یمن و حملات پهپادی و موشکی انصارالله به عربستان سعودی و امارات پایان یافته است، اما درگیری های محلی در یمن همچنان ادامه دارد.
آتش بس اولیه به گفته او، قرار بود با اقداماتی برای کاهش محاصره خارجی یمن از سوی ائتلاف به رهبری عربستان و رفع محدودیتهای داخلی همراه باشد. برخی از این اقدامات تا حدی اجرا شده است. ائتلاف قرار بود به ۱۸ کشتی سوخترسان اجازه ورود به بندر حدیده را بدهد که تاکنون ۱۲ کشتی از آن عبور کردهاند. ائتلاف قرار بود به ۲ پرواز غیرنظامی در هفته (در مجموع ۱۶ پرواز) از فرودگاه صنعا اجازه دهد که تاکنون ۳ پرواز انجام شده است.
به تعبیر «بل» وضعیت آتش بس در یمن جدید شکننده است، سازمان ملل به مذاکراتی که در اردن بین ائتلاف به رهبری عربستان، انصارالله و شورای رهبری ریاست جمهوری یمن جریان دارد کمک می کند. این گفتوگوها بر رفع محدودیت های داخلی و کاهش تنش نظامی تمرکز دارند اما آنچه برای تامین صلح باید حاصل شود، یک فرآیند سیاسی فراگیر است که همه احزاب و جامعه مدنی یمن را در بازسازی یمن مشارکت دهد. هنوز هیچ نشانی از پیشرفت در این زمینه وجود ندارد.
وی ادامه داد: مشکل اساسی این است که ائتلاف به رهبری عربستان و آمریکا هنوز آمادگی پذیرش اینکه انصارالله نقش مهمی در آینده یمن خواهد داشت، نیستند. جو بایدن با وعده پایان دادن به جنگ و تبدیل عربستان سعودی به یک "دولت منحوس" در انتخابات خود پیروز شد. اما در عمل با رژیم سعودی همراهی کرده است. او در آغاز سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که ایالات متحده به فروش تسلیحات جنگی به ائتلاف تحت رهبری عربستان پایان خواهد داد. اما تا پایان همان سال ۶۵۰ میلیون دلار موشک به سعودیها فروخت.
این تحلیلگر مسائل سیاسی در ادامه خاطر نشان کرد که با ادامه محاصره یمن، بحران انسانی نیز ادامه یافته است. وی اشاره کرد: بر اساس گزارش برنامه جهانی غذا، از جمعیت ۳۲ میلیونی، ۱۷ میلیون یمنی دچار ناامنی غذایی هستند که پیش بینی می شود این رقم تا پایان سال به ۱۹ میلیون نفر افزایش یابد. سازمان ملل تخمین زده است که یمن به ۴.۳ میلیارد دلار برای کمک های بشردوستانه نیاز دارد، اما یک سوم این میزان را دریافت کرده است.
«بل» بر همین اساس تصریح کرد که هرچند آتش بس در یمن، شرایط ارسال کمک ها را بهبود می بخشد، اما فاجعه انسانی ایجاد شده توسط محاصره و جنگ را حل نمی کند.
وی با بیان اینکه رئیس جمهوری آمریکا رابطه با رژیم سعودی را بر نیازهای مردم یمن اولویت می دهد توضیح داد: رژیم سعودی برغم درخواست آمریکا تاکنون از افزایش تولید نفت خودداری کرده است. قیمت بنزین در ایالات متحده در یک سطح بی سابقه است. بایدن از سقوط حمایت عمومی رنج می برد و در انتخابات کنگره با شکست مواجه است. برای همین او قصد دارد در ماه جولای به عربستان سعودی سفر کند. بایدن نه تنها میخواهد شاهد افزایش تولید نفت باشد، که میخواهد سعودیها را برای توافق با رژیم اسرائیل متقاعد کند. در چنین شرایطی او احتمالاً به جای فشار بر سعودی ها برای پایان دادن به جنگ در یمن، امتیاز هم بدهد.
البته به گفته این کارشناس انگلیسی، یک حرکت جدی در داخل کنگره برای پایان دادن به دخالت ایالات متحده در جنگ یمن وجود دارد. در ۳۱ ماه مه، پیتر دیفازیو قطعنامه ای را ارائه کرد که به قانون اختیارات جنگی ۱۹۷۳ برای پایان دادن به مشارکت نظامی ایالات متحده در جنگ یمن استناد می کند. این اقدام توسط یک گروه فراحزبی شامل ۵۰ نماینده حمایت شده است.
وی ادامه داد: این هفته واشنگتن پست و پژوهشکده سکیوریتیفورس مانیتور تحقیقات مشترکی را در مورد دخالت ایالات متحده در جنگ منتشر کردند. این تحقیقات نشان داد که ایالات متحده قراردادهایی را برای فروش هواپیما، مهمات و تجهیزات مورد استفاده ۳۸ اسکادران با قابلیت حمله هوایی توسط ائتلاف (به رهبری عربستان) تایید کرده است. اگر کنگره بتواند به حمایت ایالات متحده از جنگ پایان دهد، ائتلاف عربستان، حیاتی ترین ابزار خود را برای حفظ جنگ از دست خواهد داد.
به تعبیر این کارشناس مسائل سیاسی، آنچه در ایالات متحده اتفاق خواهد افتاد احتمالاً برای آتش بس تعیین کننده است. وی افزود که هرچند سازمان ملل در مذاکرات صلح یمن میانجیگری می کند، اما در واقع از زمان آغاز جنگ قادر به تأثیر قاطع بر رویدادها نبوده است. دلیل آن این است که ایالات متحده، با حمایت دولت انگلیس، قطعنامه کاملاً یک طرفه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل را تصویب کرد که به انصارالله دستور می دهد تا از قلمرو یمن عقب نشینی و خلع سلاح کند و حکومت را به رئیس جمهوری فراری یمن واگذار کند.
«بل» در این یادداشت نتیجهگیری کرد دولت انگلیس که مدعی تلاش برای پایان دادن به جنگ یمن است، در پیشبرد صلح شکست خورده و در عوض، سیاست خارجی ایالات متحده را از طریق فروش ۲۲ میلیارد پوند سلاح به عربستان دنبال کرده است.
وی از اینکه پارلمان انگلیس از زمان اعلام آتش بس در یمن، فرصت برای بحث درباره تحولات این کشور را پیدا نکرده انتقاد کرد و نوشت: به نظر می رسد انتظار برای واکنش ایالات متحده، اوج خرد دیپلماتیک نمایندگان انگلیس باشد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی نوشت: در این شرایط، جنبشهای ضد جنگ و ضد امپریالیستی در انگلیس لازم است که تمام توان خود را برای برجسته کردن ضرورت رسیدن به صلح پایدار در یمن بکار گیرند.
نظر شما