به گزارش ایرنا، در چند روز اخیر تصاویری از گنبد مسجد تاریخی امام(ره) اصفهان در شبکه‌های اجتماعی منتشرشده که واکنش‌هایی درباره مرمت این گنبد و وجود برخی عیوب و ناهمواری‌ها در آن به همراه داشته است.
علیرضا ایزدی روز یکشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا درباره این موضوع اظهار داشت: پس از برداشته شدن قسمتی از داربست‌های گنبد مسجد امام، معایب و مشکلاتی ازنظر ناهمواری در بخش‌هایی از آن به‌ویژه در تَرک های ۱۵ و ۱۶ مشاهده شد که به مردم و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی قول می‌دهیم این مسائل با دقت، کار تخصصی و دلسوزانه برطرف شود.
وی بابیان اینکه بحث مرمت گنبد مسجد تاریخی امام اصفهان از حدود ۱۳ سال گذشته مطرح شد که طبیعی بود، افزود: باید به این نکته توجه داشت که یک بنای تاریخی همواره به مرمت نیاز دارد.
وی بابیان اینکه رفتار بناهای خشتی و آجری نسبت به بناهای سنگی حساس‌تر است، افزود: گنبد مسجدهایی مانند امام یا شیخ لطف‌الله اصفهان از این قاعده مستثنی نیست و باید شرایط آن ازنظر علمی و تخصصی به‌طور کامل بررسی شود.
ایزدی با اشاره به مشکلاتی که برای گنبد مسجد امام در سال‌های گذشته به وجود آمده و حتی بخشی از گنبد این مسجد، فروریخته بود، خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت موضوع از اوایل دهه ۹۰ کار مرمت این گنبد شروع شد تا اینکه کل گنبد را داربست زدند.
وی با تأکید بر اینکه ما در مباحث میراثی به‌طور شورایی تصمیم‌گیری می‌کنیم و بحث شخصی بودن مطرح نیست هرچند ممکن است اختلاف‌نظرهایی وجود داشته باشد، تصریح کرد: اعتقاد من بر این است که بنای تاریخی را پُر از داربست نکنیم بطوریکه این بحث را درباره گنبد سلطانیه، چهل‌ستون و عالی‌قاپو نیز مطرح کردم.
مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان ادامه داد: زمانی که اطراف یک بنای تاریخی پر از داربست می‌شود، ما ازنظر بصری نمی‌توانیم به‌طور دقیق تشخیص دهیم که آن بنا به‌عنوان‌مثال گنبد، چه شکلی پیداکرده و اگر دچار ناهمواری باشد، نمی‌توان آن را به‌درستی تشخیص داد.
وی بابیان اینکه پس از کش‌وقوس‌های فراوان سرانجام تصمیم به باز کردن داربست‌های گنبد مسجد امام اصفهان گرفتیم، گفت: یکی از بهترین و مجرب‌ترین استادکارهای کاشی‌کار در چند سال گذشته برای مرمت این گنبد کارکرد و او به ما اعلام کرد که در برخی از نقاط گنبد به‌ویژه در سه تَرک که کار مرمت از آن‌ها شروع‌شده بود باید کارهای دیگر مرمتی انجام شود و داربست‌ها آنجا باقی بماند.
ایزدی اضافه کرد: به همین دلیل ما از ضلع دیگر گنبد شروع به باز کردن داربست‌ها کردیم و بعدازاینکه چند قسمت از داربست‌ها باز شدند مشخص شد که مشکلاتی در تعدادی از کاشی‌ها وجود دارد و این بحث مطرح شد که مرمت باید ادامه پیدا کند.
وی ادامه داد: اگر در سال‌های ۹۰ و ۹۱ نیز به گنبد مسجد امام با دقت نگاه می‌شد و ناهمواریهای زیادی بر روی آن وجود داشت و در چنین بناهایی حتی اگر بهترین کارها و مرمت‌ها را انجام دهیم بازهم مجبوریم پس از چند سال دوباره آن‌ها را مرمت کنیم و نمی‌شود به‌طور کامل از بنای تاریخی دست کشید.
وی بابیان اینکه در زمان حاضر اقداماتی بر روی َترک های یک، دو و سه قدیم گنبد مسجد امام در حال انجام است و تلاش می‌شود این مرحله در اسرع وقت پایان یابد، اظهار امیدواری کرد که این عملیات و همچنین تکمیل مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله با تخصیص اعتبارات سفر رییس‌جمهور به اصفهان هرچه زودتر انجام شود.
ایزدی با تأکید بر اینکه ما قبول داریم در مرمت گنبد مسجد امام، عیوبی وجود داشته هرچند این موضوع امری طبیعی است، اظهار داشت: در زمان حاضر مرمت بر روی این گنبد ادامه دارد و داربست‌ها به‌مرورزمان که گنبد مرمت می‌شود بازخواهد شد و بخشی از گنبد را از حصار داربست‌ها خارج می‌کنیم تا شرایط آن ازنظر بصری و اتفاقاتی که افتاده، بهتر مشخص شود.
وی بابیان اینکه امکان اشتباه محاسباتی وجود دارد، افزود: از طرفی در بخش‌هایی از گنبد بعد از ۱۱ سال که داربست‌ها بر روی آن‌ها فشار آورده، روی لبه کاشی اثر گذاشته به همین دلیل باید این کاشی‌ها را نیز برداشته و کاشی جدید به‌جای آن قرار دهیم.
وی بابیان اینکه همچنان بر جمع شدن داربست‌ها از روی بناهای تاریخی تأکیدداریم، گفت: از این به بعد در هر جا که نیاز باشد اجازه داربست زدن می‌دهیم زیرا تا زمانی که داربست‌ها را باز نکنیم این قبیل معایب مشخص و نمایان نمی‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان خاطرنشان کرد: ما همواره از جامعه متخصص و دلسوز که واقع بینانه نسبت به مسائل قضاوت می‌کند دعوت به همکاری می‌کنیم.
در پایگاه اطلاع رسانی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان نیز با اشاره به بازنگری مقطعی درباره مرمت بخش‌های مختلف گنبد مسجد امام(ره) اصفهان همزمان با بازگشایی تدریجی داربست‌های اطراف آن، اعلام شده است: مرمتگران با باز کردن مرحله‌به‌مرحله داربست‌ها در حال بررسی ایرادها یا نیازهای مرمتی جدید بر روی گنبد هستند، لذا در ضلع جنوب و جنوب شرقی نیازهای مرمتی ازجمله اصلاح برخی بندکشی‌ها وجود داشت که به‌سرعت در حال انجام شدن است.
به گفته مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان، ناظران و مرمتگران طرح با باز کردن داربست‌های ضلع شمالی گنبد نیز متوجه شدند که در بخش انتهای ترک‌های پانزدهم و شانزدهم به‌ویژه در بخش رأس گنبد، اعوجاجی (ناهمواری) وجود دارد، لذا پیمانکار طرح که ازجمله مرمتگران پیشکسوت و بومی اصفهان است با پذیرفتن مسئولین امر و قبول این نکته که این بخش از گنبد نیاز به بازنگری دارد، اعلام آمادگی کرده در اسرع وقت نسبت به رفع نواقص و ایرادات این بخش اقدام‌های لازم را انجام دهد.
ایزدی با اشاره به عمر مفید کاشی به‌ویژه در هوای آزاد و با توجه به تغییرات اقلیمی در اصفهان، بین 25 تا 30 سال است، تصریح کرد: با توجه به مرمت‌های اساسی متعدد بر روی گنبد در 400 سال گذشته، هیچ‌گونه کاشی اصیل صفوی بر روی این گنبد باقی نمانده، با این وصف مرمتگران در این مدت 11 سال، نسبت به حفظ کاشی‌های سالم متعلق به مرمت‌های دهه‌های گذشته تلاش‌های خود را به‌کاربرده و این در حالی است که حداقل در 100 سال گذشته شواهدی در دست است که گنبد در طی سال‌های 1316، 1328 و به‌ویژه در دهه هشتاد خورشیدی به‌طور کامل مرمت‌شده است.
ایزدی اضافه کرد: در این مدت مرمتگران به‌ویژه در مرمت طرح‌های گل‌های لاله‌عباسی گنبد متوجه شدند که در مرمت‌های دهه‌های گذشته در رنگ‌بندی برخی از این گل‌ها ایراداتی وجود داشته، لذا در مرمت اخیر با نظر کارشناسان خبره رنگ‌بندی این گل‌ها بر اساس گل‌های باقیمانده از مرمت‌های قبلی به گل‌های اصلی بازگردانده شده است.
اواخر اردیبهشت امسال بود که اداره کل میراث فرهنگی اصفهان از اتمام عملیات مرمت گنبد عظیم مسجد تاریخی امام(ره) (جامع عباسی) اصفهان و جمع‌آوری داربست‌های گنبد پس از ۱۱ سال خبر داد.
گنبد مسجد تاریخی امام(ره) اصفهان با کاربرد بیش از ۵۰۰ هزار قطعه کاشی به‌عنوان بزرگ‌ترین گنبد کاشی‌کاری مساجد تاریخی جهان شناخته می‌شود.
مسجد امام(ره) (جامع عباسی) یکی از آثار تاریخی میدان نقش‌جهان اصفهان است که در دوران صفوی ساخته شد و از بناهای مهم معماری اسلامی به شمار می‌رود.
این مسجد به‌واسطه تزیینات بسیار شگفت‌انگیز به‌کاررفته در آن، شهرتی جهانی دارد. گنبد مسجد یکی از شاهکارهای معماری اصفهان است که به‌صورت ۲ پوسته (دو پوش) بناشده است. ارتفاع گنبد داخلی ۳۸ متر و گنبد خارجی ۵۴ متر است.
این مسجد در سال ۱۳۵۸ با مجموعه میدان امام (نقش‌جهان) به ثبت سازمان جهانی یونسکو رسید.
نظر شما