شمارش معکوس تا انتخاب نخست وزیر جدید انگلیس

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، در پنجمین رای‌گیری نمایندگان حزب حاکم محافظه‌کار از میان سه نامزد باقی‌مانده، «لیز تراس» با اختلاف ۸ رای از پنی موردانت وزیر دفاع اسبق انگلیس پیشی گرفت و موفق شد همراه با ریشی سوناک به مرحله نهایی صعود کند.

انتخابات برای تعیین جانشین بوریس جانسون تا این مرحله بر اساس تائید نمایندگان حزب حاکم پیش رفت اما گزینش نفر اخر بر عهده اعضای عمومی حزب محافظه‌کار است که حدود ۲۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود.

از امروز دو نامزد باقی‌مانده حدود یک ماه فرصت دارند تا با تشریح برنامه‌ها و اهداف خود، آراء بیشتری را برای پیروزی در انتخابات کسب کنند. رسانه‌های گروهی هم سرگرم ترتیب دادن مناظره‌ با نامزدهای انتخاباتی هستند تا برهیجان این روند بیافزایند. تا این لحظه شبکه خبری اسکای موفق شده برای چهارم اوت مناظره‌ای را با حضور سوناک و تراس ترتیب دهد.

ریشی سوناک وزیر دارایی مستعفی دولت بوریس جانسون معمار طرح پرطرفدار حفظ مشاغل در دوران همه‌گیری کرونا است و به تعبیر برخی ناظران، تنها یک قدم تا تصاحب قدرت در انگلیس فاصله دارد.

او با آغاز موج اول شیوع کرونا و اعلام قرنطینه از کارفرمایان خواست کارکنان خود را به مرخصی بفرستند و در عوض پرداخت ۸۰ درصد حقوق آنها تا سقف ۲۵۰۰ پوند را تقبل ‌کرد. این طرح که سپتامبر پارسال (۲۰۲۱) به پایان رسید بالغ بر ۷۰ میلیارد پوند خرج روی دست دولت گذاشت.

اما محبوبیت سوناک بعد از آن، در دو مقطع کاهش یافت. هنگامی که مشخص شد او در مهمانی‌های غیرقانونی دفتر نخست وزیری حضور داشت و بابت آن از سوی پلیس جریمه شد. همچنین آوریل گذشته که او لایحه بودجه دولت را با افزایش قابل توجه مالیات‌ها تنظیم کرد و این مساله محبوبیت حزب حاکم محافظه‌کار را بشدت کاهش داد.

هم زمان زمزمه استعفای نامرده از وزارت دارایی مطرح شد تا او در یک چرخش ناگهانی پشت نخست وزیر را، هنگامی که محبوبیت او به پایین‌ترین حد و فشارها برای کناره‌گیری او از قدرت به اوج رسیده بود، خالی کرد.

سوناک پنجم ژوئیه، به فاصله کوتاهی پس از وزیر بهداشت وقت انگلیس استعفانامه خود را ارائه کرد و نوشت: ترک پست وزارتی در هر زمان امری جدی است. برای من کناره‌گیری از سمت وزیر دارایی در حالی که جهان از پیامدهای اقتصادی همه‌گیری، جنگ در اوکراین و سایر چالش‌های جدی رنج می‌برد، تصمیمی است که به سادگی نگرفتم. با این حال، عموم مردم انتظار دارند که دولت به درستی، شایسته و جدی اداره شود. وی افزود: می‌دانم که این ممکن است آخرین شغل وزارتی من باشد، اما معتقدم که پایبندی به اصول و استانداردها ارزش مبارزه دارند و به همین دلیل استعفا می‌دهم.

زلزله‌ای که استعفای این زوج در کابینه به راه انداخت باعث شد تا سایر اعضای معترض کابینه نیز جرات پیدا کرده و از مقام خود کناره‌گیری کنند. سرانجام بوریس جانسون هفتم ژوئیه رسما اعلام کرد که از مقام خود کناره‌گیری می‌کند تا انتخابات برای تعیین رهبر جدید آغاز شود.

یک روز بعد (هشتم ژوئیه) سوناک نخستین کسی بود که رسما تمایل خود را برای شرکت در انتخابات اعلام کرد. او در کارزار تبلیغاتی خود وعده داده که ابتدا تورم را مهار و سپس مالیات‌ها را کاهش می دهد.

در نقطه مقابل لیز تراس وزیر امور خارجه انگلیس به نخست وزیر وفادار مانده و اعلام کرده است که در نخستین روز از تصاحب کرسی نخست وزیری مالیات ها کاهش خواهد داد. تراس ادعا کرده که تنها او می‌تواند اصلاحات اقتصادی مورد نیاز را صورت دهد تا کشور را از گرداب تورم و هزینه‌های سنگین زندگی نجات دهد.

او در آخرین کارزار تبلیغاتی خود با بیان اینکه «کشور نمی تواند از راه افزایش مالیات‌ها رشد کند» گفت: دولت من از نظر مالی مسئول خواهد بود و مردم می توانند به من اعتماد کنند. «تراس» که پس از انعقاد چندین قرارداد تجارت آزاد پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، به عنوان قهرمان دیپلماسی اقتصادی شناخته می‌شود خود را فردی صادق و عمل‌گرا معرفی کرده که به وعده‌های خود جامه عمل می‌پوشاند.

اما سوناک علاوه بر نجات‌بخش خواندن برنامه‌های اقتصادی خود، ادعا می‌کند تنها کسی است که می‌تواند حزب رقیب (کارگر) را در انتخابات عمومی شکست. انتخابات سراسری بعدی انگلیس در سال ۲۰۲۴ برگزار می‌شود و سوناک معتقد است که فقط او از پس پیروزی در مقابل حزب کارگر به رهبری «کی‌یر استارمر» بر می‌آید که توانسته محبوبیت بالایی را برای این حزب کسب کند.

این چهره حزب محافظه کار می‌گوید: من دوست دارم هنگامی که وارد دفتر نخست وزیر می‌شوم طیف وسیعی از مالیات ها را کاهش دهم. اما این به شما، مردم بریتانیا، کمکی نخواهد کرد و باعث بدتر شدن تورم می شود. کسانی که خلاف آن را پیشنهاد می کنند با شما صادق نیستند. وی افزود: من قبل از انتخابات بعدی مالیات ها را کاهش خواهم داد، اما نه قبل از اینکه تورم را تحت کنترل داشته و توانسته باشیم اقتصاد را رشد دهیم.

نتایج آخرین نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که شانس خانم تراس برای تصاحب کرسی نخست وزیری بیشتر از سوناک است. طبق آخرین یافته‌های موسسه افکار سنجی یوگاو (YouGov) سوناک ۳۵ درصد و تراس ۵۴ درصد محبوبیت نزد اعضای عمومی حزب محافظه‌کار دارد.

این درحالیست که گفته می شود قشر قابل توجهی از اعضای عمومی حزب محافظه‌کار طرفدار بوریس جانسون هستند و به همین خاطر کار سوناک برای جلب آراء رای دهندگان و پیروزی در راند آخر انتخابات راحت نیست.

طبق جدول زمان‌بندی اعلام شده، رای‌گیری در تاریخ ۱۱ شهریور به پایان خواهد رسید و نخست وزیر جدید انگلیس روز ۱۴ شهریور معرفی می‌شود. پیشتر نامزدهای مسند نخست وزیری می‌توانستند از ادامه رقابت کنار بکشند تا پیروز انتخابات زودتر از موعد مشخص شود. اما فراکسیون حزب محافظه‌کار به عنوان تشکیلات ناظر بر انتخابات، قوانین را پیش از آغاز رای‌گیری‌ها، به گونه‌ای تغییر داد که نامزدها تا پایان انتخابات کنار نکشند.