به گزارش ایرنا سلامت غذایی همواره از مولفه های مهم در سلامت روحی و جسمی انسان بوده است به نحوی که پزشکان در بررسی انواع بیماری ها، علل و راه های درمان بیماری را به عوامل غذایی و خوراکی ارتباط می دهند.
در ایران نان از اصلی ترین موارد در وعده های غذایی محسوب می شود و علاوه بر نوع ذائقه ایرانیان برای استفاده از این خوراکی، در باور آنها نان برکت سفره به شمار می رود و جزو جدانشدنی وعده های غذایی است.
اما همین نان با وجود مصرف بالایی که در سفره های ایرانیان دارد آنچنان که باید فرآوری و پخت نمی شود و ارزش غذایی اصلی آن در قالب سبوس دور ریخته می شود و قابل تامل اینکه، علاوه بر سیاست گذاری های حوزه سلامت، مردم در این چرخه معیوب پخت نان نقش دارند و به دلیل نداشتن اطلاعات کافی از نان سالم، مطالبه ای در این خصوص نداشته اند.
مصرف نان در سفره ایرانی ها نسبت به بسیاری از کشورهای دنیا بیشتر است که ذائقه و البته نوع بسیاری از غذاهای سنتی ایران ایجاب می کند با نان میل شود، پخت نان در ایران سابقه دیرین و قدمت طولانی دارد، از زمانی که زنان عشایر و روستایی بساط آن را در گوشه ای از حیاط یا ایوان خانه پهن می کردند و با وجودی که خبری از روش های نوین امروزی و ماشین آلات آنچنانی نبود اما عطر و طعم نان های به اصطلاح محلی همچنین در خاطر ایرانیان مانده است.
عطر و طعمی به یاد ماندنی و البته رنگی نسبتا تیره که در خاطر نسل های قدیمتر مانده، به گفته امروزی ها و یافته های علمی، همان سبوس گندم است که در آردها هدر نمی رفت و پخته می شد.
به گفته کارشناسان، هرچه میزان سبوس آرد بیشتر باشد، نان سالم تر است اما اغلب مردم این نان سالم را به دلیل رنگ تیره آن نمی پسندند و حتی گمان می کنند این رنگ و ظاهر، بیانگر عدم کیفیت نان است.
نان سبوس دار، ظاهر تیره و منبع انرژی سالم
زهرا سلیمی کارشناس تغذیه می گوید سبوس خارجی‌ترین لایه دانه و همواره در معرض آفتاب و هوا است که با توجه به این امر، برخی تحقیقات نشان داده است کمترماده غذایی جهت تسهیل و بهبود عملکرد دستگاه گوارش با آن برابری می کند.
وی با اشاره به اینکه سبوس منبع غنی منیزیم و دارای انواع ویتامین های گروه "ب" است تصریح کرد: این گروه های معدنی برای سلامت قلب، مغز، استخوان‌ها، رشد مغزی کودکان، کنترل قند خون، تنظیم کلسترول خون و داشتن پوستی سالم مفید و حیاتی هستند.
وی اظهار داشت: سبوس دارای فیبر است و اسیدهای چرب مفید امگا ۳ و امگا ۶ است که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش، کاهش وزن و پیشگیری از بیماری‌های روده بزرگ از جمله سرطان کمک می کند.
سلیمی اظهار داشت: نان‌های سبوس سرشار از فیبر و املاح غذایی هستند اما بسیاری از مردم ظاهر سفید نان های دیگر را به رنگ تیره نان های سبوس دار ترجیح می دهند و در اصل خود را از این منبع غنی محروم می کنند.
وی ادامه داد: نانی که با آرد گندم سبوس دار پخته می شود تمام املاح و مواد مورد نیاز بدن را در حد اعتدال دارا می باشد و باعث می شود تا بدن عملکرد مناسبی داشته باشد و علاوه بر این بو، طعم و ماندگاری بهتر و طولانی تری را به نان می بخشد.
جای خالی نان سبوس دار در سفره/ ناآگاهی مردم و قیمت بالا
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی لرستان در این خصوص به ایرنا گفت: نان هایی که در قدیم پخت می شد با آرد کامل بود اما اکنون استفاده از آرد کامل ( سبوس دار) کمتر و از حالت عام خارج شده است.
حجت الله بیرانوند افزود: برای آگاهی مردم از فواید نان سبوس دار، اطلاع رسانی از طریق دستگاه هایی مانند علوم پزشکی، صدا و سیما و رسانه ها بسیار ضروری است چراکه هم اکنون بیشتر مردم، رنگ روشن نان را دلیلی بر کیفیت آن می دانند اما در واقع هرچه نان تیره تر باشد سبوس بیشتری دارد و سالم تر است.
وی با بیان اینکه قیمت آرد کامل (سبوس دار) آزاد است ادامه داد: علاوه بر این، قیمت بالای آرد و نان سبوس دار، استقبال نانوایی ها را از این ماده غذایی سالم کم کرده است که اداره کل غله و خدمات بازرگانی آمادگی دارد در صورت مراجعه و درخواست نانوایی ها برای پخت نان سبوس دار، حمایت های لازم را انجام دهد.
وی گفت: در حال حاضر تنها ۲ نانوایی با آرد کامل سبوس دار در خرم آباد فعال هستند و قیمت هر قرص نان سبوس دارد حدود ۲ هزار و ۵۰۰ تومان است که در صورت حمایت های دولتی، این نرخ کاهش می یابد و قدرت خرید مردم بیشتر می شود.
دورریز ماهانه سه هزار تن سبوس در لرستان/ ضرورت اصلاح استانداردهای ملی آرد
بیرانوند تصریح کرد: ماهانه ۲۵ هزار تن گندم در استان مصرف می شود که سه هزار تن سبوس آن گرفته و برای مصرف دام استفاده می شود چراکه سبوس خام مصرف انسانی ندارد.
وی افزود: در این راستا پیشنهاد می شود استانداردهای ملی به تدریج اصلاح و در ان تجدید نظر شود تا سالانه درصدی از سبوس گیری آرد کمتر شود و نان به سمت حفظ این ماده مقوی پیش رود.
وی اضافه کرد: بیش از یکهزار و ۷۰۰ واحد نانوایی در لرستان وجود دارد که نانوایی های لواش با بیش از یکهزار و ۲۰۰ باب، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند که سهم نانوایی های نان کامل از این تعداد اصلا چشمگیر نیست و با توجه به اینکه مردم استان نسبت به برخی مناطق، از نان بیشتری استفاده می کنند باید در خصوص افزایش مولفه های سلامت این ماده غذایی اقدام جدی شود.
وی بیان کرد: در این راستا به استاندار لرستان نیز پیشنهاد شد این موارد را ضمن تدوین یک نامه به سازمان ملی استاندارد پیشنهاد دهند تا در درصد سبوس گیری نان های فعلی تجدید نظر شود که البته لازمه این امر بررسی موارد در کمیته های ملی توسط افراد متخصص است.
نظر شما