شانگهای، فرصتی برای توسعه تجارت و کم اثر کردن تحریم هاست

حسن عابدینی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در ارزیابی خود از عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای گفت: این سازمان با توجه به جمعیت ساکن در کشورهای عضو، بزرگترین سازمان منطقه‌ای در دنیا بوده و از اهمیت بالای سیاسی و اقتصادی برخوردار است.

وی با برشمردن مزیت های سازمان همکاری شانگهای افزود: این سازمان در مقابل سایر نهادهای منطقه‌ای از جمله اتحادیه اروپا دارای بیشترین جمعیت است؛ چین با جمعیتی بالغ بر یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر و هند با یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون نفر جمعیت دو عضو شانگهای هستند بنابراین اگر جمعیت سایر کشورهای عضو را با این رقم جمع بزنیم، بیش از نیمی از جمعیت دنیا زیر پوشش سازمان شانگهای هستند.

شانگهای به لحاظ وسعت هم پروسعت‌ترین سازمان همکاری منطقه‌ای در دنیا

عابدینی بیان کرد: سازمان همکاری‌ شانگهای به لحاظ وسعت هم پروسعت‌ترین سازمان همکاری منطقه‌ای در دنیا است زیرا روسیه به تنهایی، وسعت بسیار زیادی دارد که اگر وسعت آن را با چین، ایران، هند و کشورهای آسیای مرکزی در نظر بگیریم، به لحاظ وسعت هم در مقابل سازمان‌های منطقه‌ای دیگر بی‌نظیر است.

وی با بیان اینکه ایران و روسیه بیشترین میزان ذخایر انرژی دنیا را دارند، اظهار کرد: ایران و روسیه حداقل در حوزه گاز در دنیا کم‌نظیر هستند و در حوزه نفت هم تقریبا وضعیت مشابهی را دارند. دو کشور هند و چین هم در میان کشورهای عضو سازمان همکاری‌ شانگهای بیشتر میزان مصرف انرژی را در دنیا دارند و بنابراین این کشورها می توانند در بازار انرژی مکمل یکدیگر باشند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم تلاش کرده است تا زمینه را برای تقویت روابط با همسایگان فراهم کند و امنیت اجتماعی دسته جمعی منطقه‌ای را شکل دهد که خوشبختانه به موفقیت‌های زیادی برسد که یکی از آنها پیوستن و عضویت دائم در سازمان همکاری‌ شانگهای است.

عابدینی یادآور شد: اگر بخواهیم این اقدام را از منظر تجارت بین‌الملل و اقتصاد سیاسی و دیپلماسی با همسایگان مورد بررسی قرار دهیم، باید گفت در همه این زمینه‌ها یک نقطه قوت و عطف برای جمهوری اسلامی است که می‌تواند در حوزه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

وی بیان کرد: البته غربی‌ها تمایلی چندانی به شکل‌گیری چنین پیمان‌های منطقه‌ای ندارند و دلایل آن هم کاملا روشن است چرا که اگر پیمان‌های منطقه‌ای قدرت بگیرند، از یکسو قدرت ایالات متحده و از سوی دیگر قدرت اتحادیه اروپا کاهش می یابد.

کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: اکنون بسیاری از قدرت‌های بزرگ غربی تلاش می‌کنند تلاش می‌کنند تا از طریق اعمال تحریم‌های اقتصادی دیگر کشورها را تحت فشار قرار دهند و مبانی فکری خود را بر آنها تحمیل کنند.

عابدینی افزود: زمانی که جمهوری اسلامی ایران، چین، روسیه، هند و کشورهای آسیای مرکزی بتوانند در چارچوب پیمان منطقه‌ای تجارت داخلی میان خود را تقویت کنند، قادر خواهند بود هیمنه قدرت‌های غربی را دچار چالش کنند از همین رو غربی ها تمایلی به قدرت گرفتن سازمان همکاری شانگهای ندارند.

وی ادامه داد: با توجه به تحریم های غرب بویژه آمریکا علیه ایران، عضویت در شانگهای مزیتی برای جمهوری اسلامی ایران است به گونه‌ای که باشگاه کشورهای تحریمی از سوی غرب می‌توانند با یکدیگر در حوزه داخلی تجارت را گسترده و تحریم‌ها را بسیار کم‌اثر کنند و به نظر می‌رسد این موضوع می‌تواند یک دستاورد برای دولت آیت‌آلله رئیسی باشد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره دلایل تمایل روسیه، چین، هند، پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی از پیوستن ایران به شانگهای گفت: همه این کشورها به دلیل موقعیت ژئوپلتیکی ایران از پیوستن کشورمان استقبال می کنند.

عابدینی توضیح داد: بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی احاطه شده در خشکی هستند و راه پیوستن آنها به دریا از طریق ایران می‌گذرد؛ ایران از شمال به دریای خزر و از جنوب به دریای آزاد از جمله خلیج‌فارس و دریای عمان و از آنجا به اقیانوس هند وصل می‌شود و این موقعیت ممتازی برای کشورمان ایجاد کرده است.

وی اضافه کرد: نکته دیگر اینکه مسیر ایران کوتاهترین، کم‌هزینه‌ترین و امن‌ترین مسیر عبور کالا است ضمن آنکه چین هم زمانی که بخواهد کالاهای خود را به روسیه یا کشورهای آسیای مرکزی بفرستد یکی از مسیرها، مسیر ایران است و حتی اگر بخواهد به اروپا هم کالا ترانزیت کند، ایران مسیر خوبی برای چین تلقی می‌شود.

این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: بنابراین چین، هند، روسیه، پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی و دیگران تمایل دارند که ایران به سازمان همکاری‌ شانگهای بپیوندد و به همین دلیل با اجماع پذیرفتند که جمهوری اسلامی ایران عضو این سازمان شود.

به گزارش ایرنا، بیش از یک دهه تلاش ایران برای پیوستن به شانگهای، با برداشته شدن تحریم‌های شورای امنیت در سال ۲۰۱۵، اطمینان بخشی به کشورهای عضو مانند تاجیکستان و از همه مهمتر تغییر نگاه به منطقه و توازن در دیپلماسی، سبب شد که سازمان همکاری شانگهای شهریور 1400 فرآیند پذیرش ایران به عنوان عضو رسمی را بپذیرد. ۲۵ شهریور امسال و در جریان بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که در شهر سمرقند ازبکستان برگزار شد، با امضا اسناد عضویت از سوی وزیر امور خارجه، جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو رسمی این سازمان اعلام شد.

این عضویت گامی مثبت در راستای تنوع‌بخشی به روابط بین‌المللی ایران و اقدامی جدی در مسیر دیپلماسی اقتصادی و امنیتی است. آمارها از آینده روشن این سازمان در اقتصاد جهانی دارد که در نهایت منجر به ارتقای رتبه اقتصادی ایران خواهد شد.

حضور ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای در کنار دیگر اسناد همکاری‌های بلندمدت مانند سند راهبردی ۲۵ ساله با چین و نیز قراردادهایی با روسیه و هند می‌تواند ضامن بهره‌مندی ایران از حضور در میان این گروه باشد.