استان مرکزی با ۲۹ هزار و ۵۳۰ کیلومتر مربع وسعت، حدود یک و ۸۲ صدم درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده که ۷۰ درصد آن را عرصه های منابع طبیعی تشکیل می دهند.
اجرای عملیات آبخیزداری با هدف کنترل و گسترش سیلاب و جلوگیری از تخریب ناشی از سیل، افزایش پوشش گیاهی، بهبود کیفیت خاک و افزایش آب‌های زیرزمینی انجام می شود.
طرح های پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی از جمله اقدامات موثر در اجرای طرح‌های آبخیزداری است که می تواند بهبود درآمد و اشتغال کشاورزان و آبخیزنشینان را نیز فراهم کند.
به گفته کارشناسان حوزه منابع طبیعی و جهاد کشاورزی استان مرکزی اجرای طرح‌های آبخیزداری نقش مهمی در جلوگیری از سیلاب، فرسایش خاک و بروز خسارت در اراضی کشاورزی و محصولات کشاورزی به همراه دارد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی نیز گفت: سه هزار میلیارد ریال منابع مالی از محل اعتبارات سفر هیات دولت برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در این استان اختصاص یافته که بر اساس پیش بینی های انجام شده این اعتبارات تا سه سال آینده به استان تخصیص می یابد.
«رضا عظیمی» افزود: یک هزار میلیارد ریال این اعتبار، امسال برای اجرای طرح‌های آبخیزداری به استان مرکزی ابلاغ شده است.
وی ادامه داد: پیش بینی می شود با تخصیص این منابع مالی عملیات آبخیزداری از جمله گابیون بندی، عملیات پخش سیلاب و بند خاکی در ۱۷۰ هزار هکتار از حوزه‌های آبخیز استان مرکزی در شهرستان‌های استان اجرایی شود.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی خاطرنشان کرد: ۱۹۱ میلیارد ریال منابع مالی نیز از محل اعتبارات محرومیت زدایی برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در مناطق محروم استان مصوب شده است.
عظیمی گفت: با تخصیص این اعتبارات عملیات آبخیزداری در حوزه های آبخیز شهرستان‌های تفرش، فراهان، خمین، شازند، زرندیه، ساوه، دلیجان و اراک اجرایی می‌شود.
وی ادامه داد: با تخصیص این منابع مالی عملیات آبخیزداری از جمله گابیون بندی، اجرای بند خاکی، مرمت، عملیات مکانیکی و پخش سیلاب در ۱۷ حوزه آبخیز و سطح ۱۰ هزار و ۶۱۲ هکتار از اراضی استان مرکزی اجرا می شود.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی با یادآوری اجرای طرح های آبخیزداری در ۱۲ هزار و ۷۰۰ نقطه حوزه آبخیز استان گفت: کنترل سیلاب، مدیریت روان‌آب‌های سطحی، تغذیه مصنوعی مناطق و دشت‌های بحرانی، تقویت آب منابع زیر زمینی، قنوات و چاه‌ها از جمله مهمترین اهداف اجرای طرح‌های آبخیزداری در استان است.
عظیمی اظهار داشت: متوسط فرسایش خاک در استان مرکزی سالانه ۱۲ تن در هکتار است که با اجرای طرح‌های آبخیزداری سالانه به صورت متوسط یک تن در هکتار از فرسایش خاک جلوگیری می شود.
وی خاطرنشان کرد: اجرای طرح‌های آبخیزداری برای کنترل فرسایش خاک و کنترل روان‌آب‌های سطحی در استان مرکزی با اولویت شهرستان‌های دلیجان، محلات، ساوه، زرندیه، کمیجان، خمین، فراهان و آشتیان انجام می شود.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی با یادآوری بارش‌های اخیر و وقوع سیلاب در برخی از نقاط استان گفت: سیلاب در مناطقی که عملیات آبخیزداری در آنها انجام شده هیچ‌گونه خسارتی به همراه نداشته و عمده تخریب‌ها مربوط به مناطقی بود که عملیات آبخیزداری در آنها انجام نشده و یا کاربری ها و ساخت و سازهای غیر مجاز در آن مناطق انجام شده بوده است.
عظیمی با یادآوری اجرای عملیات بیولوژیکی و جنگل کاری در حدود ۲ هزار هکتار از اراضی طبیعی استان مرکزی خاطرنشان کرد: با توجه به کاهش بارندگی‌ها، مراقبت و نگهداری از این طرح‌ها در دستور کار اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قرار دارد.
وی عملیات بذرکاری، کاشت نهال و کپه کاری را از جمله اقدامات اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی برای حفاظت از خاک و جلوگیری از جاری شدن سیلاب در اراضی طبیعی استان مرکزی عنوان کرد و گفت: عملیات بیولوژیک و درختکاری در برخی از نقاط استان از جمله پارک آبخیز گردو، چپقلی و منطقه سرسختی شازند انجام شده است.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی اظهار داشت: توسعه فضای سبز، کنترل آلودگی ناشی از کارخانجات استان مرکزی به خصوص پالایشگاه، پتروشیمی و نیروگاه شازند، جلوگیری از برخورد مستقیم باران با خاک، افزایش نفوذ آب در خاک و جلوگیری از جاری شدن سیلاب و فرسایش در زیر دست و تقویت حاصلخیزی خاک از جمله مهمترین اهداف کاشت نهال و بذر در اراضی طبیعی استان است.
رئیس اداره اجرای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی نیز در این خصوص گفت: با اجرای عملیات بیولوژیکی ، سطح پوشش گیاهی اراضی طبیعی استان افزایش یافته و این مهم جلوگیری از فرسایش خاکی و افزایش نفوذ آب در زمین و سطح سفره‌های زیر زمینی را به همراه دارد.
«امید آخوندی» افزود: موفقت اجرای عملیات بیولوژیکی با میزان بارش‌های ارتباط مستقیم دارد و با توجه به کاهش بارندگی‌ها در چندسال اخیر عملیات بیولوژیکی در اراضی طبیعی استان مرکزی کمتر انجام شده و نگهداری از طرح‌های اجرا شده در دستور کار اداره کل منابع طبیعی استان قرار دارد.
وی ادامه داد: با توجه به وقوع گرد و غبار در برخی از استان‌های کشور از جمله استان مرکزی، اجرای طرح‌های بیولوژیکی و توسعه پوشش گیاهی نقش مهمی در کاهش گرد و غبار و بهبود زندگی مردم به همراه دارد.
رئیس اداره اجرا اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی خاطرنشان کرد: همچنین افزایش پوشش گیاهی، علوفه بیشتری برای تالیف دام‌ها در مراتع فراهم می شود و این مهم دسترسی دام ها به علوفه و افزایش تولید گوشت و شیر در استان و کشور را به دنبال دارد.
آخوندی خاطرنشان کرد: تامین منابع آب شیرین برای مردم شهرها و روستاها، تنظیم جریان منابع آبی، حفظ کیفیت آب، حفاظت از منابع طبیعی(آب، خاک و پوشش گیاهی) برای تامین معیشت مردم محلی، تامین انرژی( انرژی حاصل از آب) و حفاظت از تنوع زیستی و احیای آن از دیگر مزایای اجرای عملیات بیولوژیکی و آبخیزداری در اراضی طبیعی استان مرکزی و کشور است.
وی ادامه داد: انجام عملیات آبخیزداری افزایش میزان آب چشمه‌ها، قنوات و چاه ها و کاهش شوری آب های زیرزمینی را به همراه داشته و این مهم موجب افزایش حاصلخیزی و رطوبت خاک شده و در نتیجه افزایش محصولات کشاورزی را به دنبال دارد.
رئیس اداره اجرا اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی خاطرنشان کرد: با انجام عملیات آبخیزداری می‌توان از ورود سالیانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب رسوب به مخازن سدها جلوگیری کرد و با کنترل فرسایش و تقویت پوشش گیاهی می‌توان سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب از نزولات جوی را کنترل و حفظ کرد و از هدر رفت و تبخیر بی رویه آب جلوگیری کرد.
آخوندی یاد آور شد: عملیات بیولوژیکی از ابتدای طرح آبخیزداری تاکنون در هفت هزار و ۳۲۵ هکتار از اراضی طبیعی استان مرکزی انجام شده است.
وی ادامه داد: یک هزار و ۵۹۳ هکتار ذخیره نزولات، یک هزار و ۵۷ هکتار بادام کاری به صورت بذر، یک هزار و ۳۰۲ هکتار بذرپاشی، یک هزار و ۱۵۳ هکتار علوفه کاری، ۹ هزار و ۳۳۵ هکتار نهال کاری و ۶ هزار و ۹۴۶ هکتار کپه کاری در این مدت برای حفاظت از خاک و افزایش نفوذ آب در سطح اراضی طبیعی استان مرکزی انجام شده است.
رئیس اداره اجرای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی گفت: ۸۸ میلیارد و ۷۰۰ میلیون ریال موافقت نامه تملک دارایی، ۱۲۸ میلیارد ریال اعتبارات تملک دارایی ملی در حوزه سدها و ۹۰ میلیارد ریال منابع مالی برای اجرای طرح های بیولوژیکی در حوزه های فاقد سد منابع برای این استان پیش بینی شده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهادکشاورزی استان مرکزی نیز گفت: اجرای طرح‌های آبخیزداری افزایش سطح سفره‌های زیر زمینی، افزایش آبدهی قنوات، چاه‌ها و چشمه می شود و این مهم تاثیر بسزایی در افزایش تولید محصولات کشاورزی به خصوص محصولات آبی دارد.
«محمد زاهدی» افزود: اجرای طرح‌های آبخیزداری موجب کنترل روان‌آب‌های سطحی و سیلاب شده و کنترل سیلاب از بروز خسارت در اراضی کشاورزی در پایین دست جلوگیری می کند.
وی ادامه داد: در سیلاب‌های اخیر عمده خساراتی که به زمین‌های کشاورزی استان مرکزی وارد شده مربوط به مناطقی بود که در آن مناطق عملیات آبخیزداری انجام نشده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهادکشاورزی استان مرکزی خاطرنشان کرد: اجرای طرح های آبخیزداری علاوه بر جلوگیری از بروز خسارت در زمین های کشاورزی، افزایش حاصلخیزی خاک، جلوگیری از فرسایش، افزایش تولیدات کشاورزی و دامی در استان و کشور را به دنبال دارد.
استان مرکزی با ۲۹ هزار و ۵۳۰ کیلومتر مربع وسعت، حدود یک و ۸۲ صدم درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده که ۷۰ درصد آن را عرصه های منابع طبیعی تشکیل می دهند.
نظر شما