خطر زباله‌های عفونی در کمین سلامت شهروندان تبریز

به گزارش ایرنا، با گسترش جوامع شهرنشینی و ضرورت ارایه خدمات بهداشتی و درمانی به افراد جامعه و در نتیجه ایجاد مراکز متعدد درمانی و بهداشتی و مطب پزشکان، تولید زباله های عفونی و بیمارستانی روز به روز افزایش می یابد و ادامه این روند در صورت تعلل و سستی تصمیم گیران سازمان ها و دستگاه های متولی، این معضل سلامت افراد جامعه را به خطر خواهد انداخت.

بخش عظیمی از زباله‌­های بیمارستانی و مطب پزشکان به بخش بیماران عفونی اختصاص می یابد که روزانه در قالب انواع لوازم و وسایل خونی مورد استفاده برای این نوع بیماران مانند ‌وسایل تزریقات و پانسمان از جمله سرنگ ها، سوزن، آمپول و تیغ جراحی تولید ‌می شود و باید برای حفظ سلامت افراد جامعه به صورت اصولی و بر اساس معیارهای مشخص شده، جمع آوری، حمل و بی خطرسازی شوند.

این نوع زباله های عفونی یا بیمارستانی باید در داخل کیسه­‌های زرد رنگ ضخیم و محکم حاوی برچسب زباله‌­های عفونی در داخل سطل­‌های درب بسته جمع آوری و از طریق ماشین آلات مخصوص حمل این نوع زباله ها به مراکز و مکان های ویژه منتقل شوند و پس از بی خطرسازی توسط دستگاه های مخصوص در سایت های مخصوص این نوع زباله ها دفن شوند.

زباله­‌های شیمیایی سرطان زا یا پسماندهای دارویی مانند داروهای کم مصرف شده یا تاریخ گذشته و واکسن­‌ها نیز در جرگه این نوع زباله های بیمارستانی قرار دارند و باید در کیسه­‌های قهوه­ ای رنگ همراه با زباله‌­های عفونی جمع آوری و به بخش بی­‌خطرسازی پسماندها منتقل شوند.

جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی نیازمند وجود شرکت ها و موسساتی است تا در این زمینه سرمایه گذاری کنند و علاوه بر درآمدزایی و اشتغالزایی از این طریق، با ارایه خدمات به مراکز تولید زباله های عفونی و مطب پزشکان برای سلامت افراد جامعه تلاش کنند و در این راستا می توان از بخش خصوصی نیز برای سرمایه گذاری در این حوزه کمک گرفت.

در کلانشهر تبریز تا سال ۱۳۹۵ شرکتی برای جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی وجود نداشت و روند جمع آوری و حمل این نوع زباله ها به صورت اصولی و برنامه ریزی شده انجام نمی شد تا اینکه در این سال با تشکیل تعدادی شرکت در این زمینه، وضعیت ساماندهی شد ولی با این وجود مشکلاتی در این حوزه وجود دارد که رفع آن ها نیازمند ارایه راهکارهای اساسی و تعامل و تفاهم بین مراکز تولید زباله و پزشکان با شرکت های مربوطه است. 

در شرایطی که مسوولان سازمان نظام پزشکی تبریز از بالا بودن تعرفه شرکت های جمع آوری و بی خطرسازی زباله های عفونی و بی نظمی آنها در عمل به تعهدات خود سخن می گویند، مدیران این شرکت ها نیز با اشاره به تلاش های شبانه روزی خود در ایام شیوع کرونا، به جمع آوری زباله های عفونی بر اساس قیمت کارشناسی با نرخ  سال 1399 اشاره می کنند.

مدیران شرکت های جمع آوری زباله های عفونی و بیمارستانی در تبریز که جمع سرمایه گذاری های آنها برای ایجاد سایت های بی خطرسازی به قیمت سال 1396 افزون بر 200 میلیارد ریال است، از اینکه نهادهای مختلف به جای حمایت از آنها برای توسعه فعالیت هاشان، برای حذف شان می کوشند، گلایه دارند.

آنان می گویند که در زمان حاضر به بیش از 70 درصد هفت هزار پروانه پزشکی موجود در کلان شهر تبریز در زمینه جمع آوری زباله های عفونی و بیمارستانی خدمات می دهند و روا نیست که گروه های هدف شان به جای حمایت از فعالیت هایشان، به بهانه های واهی آنها را به سمت ورشکستگی سوق دهند.

مدیران شرکت های جمع آوری و بی خطرسازی زباله های عفونی و بیمارستانی می گویند که اگر واقعا تعرفه خدمات شان بالاست، حاضر هستند 2 سایت موجودشان را که به گفته آنان در سطح کشور کم مانند هستند، در اختیار پزشکان، سازمان نظام پزشکی، سازمان پسماند شهرداری و یا هر نهاد دیگری برای استفاده و مدیریت قرار دهند.

از سوی دیگر مدیران شرکت های جمع آوری و بی خطرسازی زباله های عفونی و بیمارستانی با اشاره به تلاش برخی افراد برای سوق دادن این خدمت به سازمان پسماند شهرداری تبریز به این مثال استناد می کنند که آیا وقتی قرار است در شهری یک فروشگاه بزرگ احداث شود، مغازه های خرد کوچک موجود در آن شهر جمع آوری و حذف می شوند؟

اما سوال اینجاست که اگر شرکت های موجود فعال در حوزه جمع آوری و بی خطرسازی زباله های عفونی و بیمارستانی منحل شود، چه کسی یا نهادی پاسخگوی خطرات ناشی از  انباشته شدن زباله های عفونی و یا مخلوط شدن آن با زباله های شهری برای سلامت شهروندان تبریزی و لو حتی برای یک روز خواهد بود؟

ایرنا مرکز آذربایجان شرقی با آگاهی از وجود معضل زباله های عفونی در این شهر در راستای رفع این معضل و تنویر افکار عمومی میزگردی با حضور تعدادی  از عوامل و دست اندرکاران این حوزه برگزار کرد که مشروح آن در زیر ارایه می‌شود؛

رفع مشکل زباله های عفونی نیازمند راهکار اساسی است

عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی تبریز با حضور در ایرنای مرکز تبریز می گوید: شرکت های بی‌خطرساز زباله های عفونی مراکز بهداشتی و درمانی و مطب های پزشکان این شهر به تعهدات خود عمل نمی‌کنند.

صادق اشرفیان، با اشاره به اینکه زباله های عفونی از معضلات شهری است و باید راهکاری اساسی برای حل آن ارایه شود، می افزاید: هم اکنون ۲ شرکت جمع آوری، حمل و بی خطرساز زباله های عفونی در این شهر فعالیت می کنند که با وجود قرارداد با مراکز بهداشتی و درمانی و مطب پزشکان، برای جمع آوری و حمل زباله های عفونی این مراکز و مطب ها به این مکان ها مرتب مراجعه نمی کنند.

وی با اشاره به اینکه اغلب مطب های پزشکان بعد از ظهرها باز هستند، اظهار می کند: این شرکت ها تمایل دارند ساعات صبح برای جمع آوری و حمل زباله های عفونی این مراکز و مطب ها مراجعه کنند و بعد از ظهرها به این مراکز مراجعه نمی کنند بنابراین موجب بروز اختلاف و مشکل با پزشکان می شوند.

عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی تبریز می گوید: حدود ۳۰ درصد از مطب پزشکان در این شهر به صورت تمام وقت و بقیه به صورت نیمه وقت فعالیت می کنند و این شرکت ها باید برای جمع آوری و حمل زباله های عفونی این مکان ها با پزشکان این مطب ها هماهنگی کرده و نرخ تعرفه جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی مطب های نیمه وقت نیز با مطب های تمام وقت کمتر باشد چراکه میزان تولید زباله در آن ها کمتر است.

اشرفیان، ادامه می دهد: نرخ تعرفه جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی برای سال جاری اصلاح شد و با شرکت های بی خطرسازی نیز به تعامل رسیدیم ولی شرکت ها به آن عمل نکردند.

وی با بیان اینکه ماشین آلات حمل زباله های عفونی خود منبع عفونت هستند، یادآوری می کند: ماشین آلات این شرکت ها باید استرلیزه و یخچال دار باشند در حالی که با خودرو نیسان اقدام به جمع آوری و حمل این زباله ها می کنند.

عضو هیات مدیره سازمان نظام پزشکی تبریز با بیان اینکه هر پزشک در تبریز ماهانه از ۳۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان از بابت بی خطرسازی زباله های عفونی به این شرکت ها پرداخت می کند، می گوید: هم اکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد پزشکان تبریز با این شرکت ها قرارداد بسته اند و برای ثبت قرارداد با سایر پزشکان هم باید با آن ها به توافق برسند.

اشرفیان، با تاکید بر اینکه راهکارهای لازم برای حل معضل جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی تبریز ارایه شده است، می افزاید: متاسفانه شرکت های جمع آوری، حمل و بی خطر ساز به راهکارهای ارایه شده توجه نکردند.

بی‌خطرسازی هر تن زباله عفونی بر اساس تعرفه سال ۹۹ محاسبه می شود

عضو هیات مدیره یک شرکت پسماند زباله های عفونی در تبریز نیز با بیان اینکه در این شهر از سال ۹۵ شرکت هایی برای دفع اصولی پسماندهای عفونی تشکیل شد، می گوید: هم اکنون سه شرکت در این شهر در این زمینه فعالیت می کنند.

رامین غفاری، می افزاید: تا سال ۹۹ تعرفه مشخصی برای جمع آوری، حمل و بی خطرسازی پسماندهای عفونی وجود نداشت و با توجه به اینکه نبود چنین تعرفه ای محل اختلاف بین شرکت ها و مراکز بهداشتی و درمانی و مطب های پزشکان بود، در سال ۹۹ در کارگروه استانی تعرفه مشخصی برای هر تن پسماند عفونی تعیین شد.

وی با اشاره به اینکه تعرفه بی خطرسازی هر تن زباله عفونی ۲۵۰ هزار تومان تعیین و روند تصویب این تعرفه تا شهریور سال ۱۴۰۰ طول کشید، اظهار می کند: قراردادها با مراکز بهداشتی و درمانی و مطب های پزشکان با تعرفه سال ۹۹ منعقد شد و امسال نیز این تعرفه به روزرسانی نشده است.

عضو هیات مدیره یک شرکت پسماند زباله های عفونی با بیان اینکه این شرکت دارای سه دستگاه برای بی خطرسازی پسماندهای عفونی است، می گوید: این شرکت در این زمینه حدود ۱۳ میلیارد تومان سرمایه گذاری کرده و حدود ۲۰ نفر در آن مشغول به کار هستند.

غفاری، ادامه می دهد: این شرکت با کلیه آزمایشگاه ها و مراکز تولید زباله عفونی و مطب پزشکان برای جمع آوری پسماند قرارداد دارد و میزان پسماندهای جمع آوری شده از آن ها وزن سنجی شده و تاریخ مراجعه به ان ها نیز ثبت می شود.

پزشکان، شرکت های بی‌خطرساز زباله های عفونی را در مقابل خود نبینند

مدیرعامل یک شرکت جمع آوری، حمل و بی خطرساز پسماندهای عفونی دیگر در تبریز نیز می گوید: تشکیل شرکت های جمع آوری، حمل و بی خطرساز زباله در راستای رفع معضل زباله های عفونی و ارایه خدمت به مراکز تولید زباله های عفونی و مطب پزشکان تشکیل شده بنابراین مراکز تولید زباله های عفونی و پزشکان این شرکت ها را در مقابل خود نبینند چراکه این شرکت ها در کنار آن ها هستند.

سالار مجتهدی، می افزاید: این شرکت پنج سال قبل تشکیل شده و برای ایجاد ۲ سایت دفع و بی خطرساز زباله های عفونی که در سطح کشور نمونه هستند، ۱۲ تا ۱۳ میلیارد تومان سرمایه گذاری شده است.

وی اظهار می کند: این شرکت هم اکنون ۱۰۰ درصد آزمایشگاه ها و مراکز تولید زباله های عفونی این شهر را پوشش داده و ۲۷۰ فقره قرارداد با این مراکز و مطب پزشکان دارد.

مدیرعامل این شرکت جمع آوری، حمل و بی خطرساز پسماندهای عفونی با بیان اینکه هم اکنون ۸۰ درصد از هفت هزار پروانه فعال پزشکی این شهر با این شرکت ها قرارداد دارند، می گوید: ۱۰ درصد بقیه مربوط به مطب پزشکانی است که زباله عفونی تولید نمی کنند مانند چشم پزشکان و ۱۰ درصد نیز مربوط به پزشکانی است که حاضر به امضای قرارداد با این شرکت ها نیستند.

مجتهدی، ادامه می دهد: ماشین آلات این شرکت دارای جی پی اس بوده و زمان و ساعت مراجعه آن ها به مراکز تولید زباله های عفونی و مطب پزشکان ثبت می شود و این شرکت ماهانه حدود ۲۰ تن زباله های عفونی را جمع آوری و پس از بی خطرسازی، دفن می کند.

وی با بیان اینکه شرکت های جمع آوری، حمل و بی خطرسازی زباله های عفونی آماده هستند سایت و دستگاه های خود را طی قراردادی به مدیریت پسماند شهرداری تبریز تحویل دهند، یادآوری می کند: طبق قانون ناظر بر فعالیت های این شرکت ها سازمان محیط زیست و نظام پزشکی بوده و سازمان پسماند شهرداری تبریز نمی تواند بر فعالیت این شرکت ها نظارت کند چراکه این سازمان خود مجری است.

مجتهدی، با اعلام آمادگی شرکت ها برای تعامل به مراکز تولید زباله و پزشکان، می افزاید: مشکلات موجود بین این مراکز و پزشکان با شرکت ها را می توان با تشکیل جلسات ماهانه رفع کرد.