کارشناس تغذیه: مصرف خودسرانه مولتی ویتامین برای بدن آسیب‌زا است

فاطمه پوربهی روز شنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: بدن برای عملکرد طبیعی خود به ۲ دسته مواد درشت مغذی و ریز مغذی و آب نیاز دارد که کربوهیدرات، پروتئین و چربی درشت مغذی هایی هستند که برای تامین انرژی و نقش‌های ساختاری و عملکردی در بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی بیان کرد: در کنار مواد یاد شده ریز مغذی‌هایی مثل ویتامین‌ها و مواد معدنی نقش واسطه برای تولید انرژی و انجام واکنش‌های مختلف را در بدن به عهده دارند.

پوربهی ادامه داد: علاوه بر توجه به مواد غذایی دارای انرژی برای تامین نیاز بدن، باید به سطح ویتامین ها و مواد معدنی دریافتی از غذاها نیز دقت شود چراکه بدون مصرف کافی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، کفایت تولید انرژی از درشت مغذی ها بسیار کاهش پیدا می‌کند.

ابن کارسناس تغذیه یادآور شد: همیشه نیازهای ویتامینی بدن علاوه بر غذاها از مکمل‌های غذایی تامین می‌شود زیرا در بیشتر اوقات نیاز بدن ما به ویتامین ها و مواد معدنی از مواد غذایی مصرفی روزانه تامین می‌شود و تنها در مواردی خاص نیاز به مصرف مکمل‌های غذایی وجود دارد.

وی اضافه کرد: ویتامین‌ها نیز به ۲ دسته ویتامین‌های محلول در آب و محلول در چربی تقسیم و ویتامین‌های محلول در آب مازاد بر نیاز روزانه بدن از طریق ادرار دفع می‌شوند.

پوربهی ادامه داد: دوز بیشتری از این ویتامین‌ها کمک اضافه‌ای به بدن نکرده تا جایی که بعضی از همین ویتامین‌های محلول در آب در دوزهای بالا حتی منجر به آسیب دیدن بدن خواهد شد.

وی یادآور شد: مصرف زیاد ویتامین سی به شکل مکمل در بعضی از افراد مستعد می‌تواند باعث افزایش خطر تشکیل سنگ‌های کلیوی شود حتی در ورزشکاران مصرف بیش از حد و با دوزهای بالای ویتامین سی توصیه نمی‌شود.

پوربهی ادامه داد: در ورزش و با فعالیت فیزیکی یکسری رادیکال‌های آزاد در بدن تولید می‌شوند که افراد همیشه دوست دارند با آنتی اکسیدان های غذایی مانند ویتامین سی این رادیکال‌های آزاد مضر را در بدن از بین ببرند که در مورد ورزشکاران موضوع کمی متفاوت است.

وی یادآور شد: مقادیر کمی از این رادیکال‌های آزاد تولید شده حین ورزش برای ورزشکار مفید بوده و حتی توان بدن در بازسازی سلول های عضلانی در ورزشکار را افزایش می دهند.

پوربهی ادامه داد: بنابراین مصرف زیاد مکمل ویتامین سی بویژه پس از ورزش باعث از بین رفتن تمام این رادیکال های آزاد شده و ظرفیت ساخت عضله را در ورزشکار تا حدودی محدود می‌کند.

وی گفت: به همین خاطر به ورزشکاران توصیه می شود که بیشتر نیاز خود به ویتامین سی را از میوه‌ها و سبزیجات تامین کنند و فقط در موارد ضروری (که رژیم غذایی ویژه‌ای را دنبال می کنند) از مکمل هایی که ویتامین سی در حد نیاز روزانه بدن و نه بیشتر دارند، مصرف کنند.

پوربهی ادامه داد: برخلاف ویتامین محلول در آب قابل دفع از طریق ادرار، ویتامین های محلول در چربی، پس از مصرف در بافت چربی ذخیره می شوند، بنابراین مصرف زیاد و با دوزهای بالا از مکمل های غذایی این دست از ویتامین ها مانند ویتامین A می تواند باعث مسمومیت نیز شود.

وی گفت: برای نمونه مصرف زیاد ویتامین A از طریق مکمل می‌تواند باعث افزایش ریزش مو شود و حتی احتمال شکستگی های استخوانی را در افراد بالا ببرد.

پوربهی اضافه کرد: بنابراین مصرف این مکمل‌های غذایی ویتامینی بدون تجویز پزشک و بدون آن که مشکل یا کمبود خاصی از این ویتامین‌ها در بدن وجود داشته باشد، یا مضر و یا در بهترین حالت بی فایده خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه بیشتر مکمل های مولتی ویتامینی حاوی مقادیر ویتامین های مورد نیاز بدن در حد نیاز روزانه هستند، عنوان کرد: افرادی که رژیم غذایی معمولی در طول روز استفاده و از همه گروه‌های غذایی بویژه میوه و سبزی ها در مقادیر کافی استفاده می‌کنند، تمام نیاز بدن خود به ویتامین ها را از غذا تامین کرده و مقادیر اضافه تر از نیاز روزانه برای بدن قابل استفاده نخواهد بود.