ادعای فعال شدن نزدیک به ۱۰۰ استارلینک در ایران در تداوم مداخله‌جویی آمریکا

ایلان ماسک میلیاردر آمریکایی و مالک استارتاپ فضایی «اسپیس ایکس» روز دوشنبه وقت محلی اعلام کرد: در حال نزدیک شدن به ۱۰۰ دستگاه اینترنت ماهواره ای استار لینک فعال در ایران هستیم.

وی پیش از این و در تاریخ ۲۳ سپتامبر (۱ مهر) رسما و برای نخستین بار ادعا کرد اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در کشور ایران فعال می‌شود.

دولت بایدن اگرچه نقش خود را در حوادث اخیر ایران منکر شده و مدعی است در پی تغییر رژیم نیست، اما از آغاز ناآرامی ها در ایران از هیچ اقدامی فروگذار نکرده و به صراحت اعلام کرده است که به جای تمرکز بر مذاکره و رویکرد دیپلماسی که همواره شعار آن را سرداده ، بر ناآرامی های ایران متمرکز است.

دولت دموکرات بایدن سیاست های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته و به بهانه حقوق بشری در حمایت از ناآرامی ها در ایران تاکنون تحریم هایی را همگام با متحدان غربی خود اعمال کرده و همچنین وعده دسترسی آزاد ایرانیان به اینترنت را داده است.

در همین راستا و به رغم بیش از چهار دهه تحریم های یکجانبه واشنگتن علیه ملت ایران، وزارت خزانه‌داری آمریکا اول مهرماه (۲۳ سپتامبر) با صدور مجوز عمومی به مشخص کردن برخی از مبادلاتی پرداخت که در حوزه تأمین اینترنت برای ایران از شمول تحریم‌ها معاف هستند و در این دستورالعمل موسوم به «دستورالعمل عمومی D-۲» به مشخص کردن ۶ مورد پرداخته بود که مبادلات آنها از شمول تحریم‌ها معاف هستند.

گروهی از نمایندگان کنگره آمریکا نیز ۶ آبان ماه در نامه ای به روسای شرکت های بزرگ فناوری در این کشور از آنها خواستند در پی اقدام اخیر دولت جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر کاهش تحریم‌های مربوط به دسترسی‌ آسان ایرانیان به اینترنت در حمایت از ناآرامی ها در ایران، از آشوب ها پشتیبانی کنند.

۱۳ نفر از قانونگذاران آمریکایی با ارسال نامه ای به شرکت های بزرگ فناوری، از آنها خواستند که دسترسی معترضان ایرانی به ابزارهای آنلاین را تسهیل کنند.

این نامه که به ابتکار تام مالینوفسکی نوشته و قانونگذارانی چون رابرت منندز رئیس دموکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا امضا کرده اند، از مدیران شرکت های گوگل، آمازون، اپل، متا، مایکروسافت و دیجیتال اوشن می خواهد که هر چه سریعتر و به صورت قانونی، ابزارهای مورد نیاز معترضان ایرانی را برای دور زدن ممنوعیت های دولتی بر اینترنت فراهم کنند.

در این نامه خطاب به شرکت های بزرگ فناوری آمریکا آمده است: درباره اقدام اخیر در صدور مجوز عمومی D-۲ توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا برای شما می‌نویسیم و از شرکت شما و شرکت‌های تابعه آن می‌خواهیم از این مجوز استفاده کرده و به توسعه دسترسی سرویس‌های کلیدی ارتباطی برای ایرانیان داخل ایران بپردازید.

نویسندگان این نامه نوشته اند: حفظ ارتباط ایرانی‌ها با جهان بیرون، دسترسی آنها به اطلاعات مستقل و مرتبط بودن آنها به یکدیگر حائز اهمیت اساسی است. ما از شرکت‌های شما می‌خواهیم به سرعت و به صورت قانونی، ابزارهای لازم برای دور زدن ممنوعیت‌های دولت را در اختیار ایرانی‌ها قرار دهید.

ابتکار Starlink یک پروژه اینترنت ماهواره‌ای بلندپروازانه است که توسط ایلان ماسک مالک شرکت اسپیس ایکس، تامین می‌شود. او قصد دارد تا سال ۲۰۲۷ به بیش از سه میلیارد نفر در سراسر دنیا که عمدتا در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند یا به هر دلیلی در دسترسی به اینترنت در سراسر جهان مشکل دارند، دسترسی به اینترنت دهد.

استارلینک به طور رسمی در سال ۲۰۱۵ معرفی شد و هدف آن، ارائه پوشش اینترنتی گسترده با پرتاب هزاران ماهواره کوچک به مدار پایین زمین در ترکیب با گیرنده‌های روی زمین است. اینترنت استارلینک از طریق دیش‌های ماهواره‌ای در دسترس مردم عادی قرار خواهد گرفت و هزینه استفاده از این سرویس، از ۱۱۰ دلار در ماه شروع می‌شود و هزینه سخت‌افزار آن ۵۹۹ دلار است.

استارلینک ادعا می‌کند در همه هفت قاره جهان در دسترس است. در سپتامبر(شهریور-مهر) ۲۰۲۲ بنیاد ملی علوم ایالات متحده اعلام کرد در حال آزمایش سرویس قطبی استارلینک در قطب جنوب است اما در نقشه رسمی، پوشش استارلینک در همه قاره‌ها به جز چند کشور ظاهر شده؛ به عنوان مثال شمال کانادا، نروژ، سوئد، سراسر فنلاند و ایسلند، قاره آفریقا، بخش زیادی از آمریکای جنوبی و قاره آسیا هنوز اتصال استارلینک ندارند.

بر اساس گزارش ها، اگرچه دولت بایدن با درخواست فوری رفع تحریم برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای موافقت کرده اما تحریم تنها مانع استفاده از این ابزار نیست بلکه مشکل انتقال پول، ارائه مجوز از سوی دولت، انتقال تجهیزات و هزینه بالای آن همچنان پابرجاست.

ایلان ماسک مدت کوتاهی پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین نیز خدمت‌رسانی برای برقراری ارتباط اینترنتی در این کشور را به وسیله ترمینال‌هایی که در آن بخش فعال شده بود، آغاز کرد.

این اتفاق باعث شد ایلان ماسک و خدمتی که انجام داده در آن برهه حساس، در صدر اخبار قرار بگیرد و توجه مردم را به خود جلب کند اما او پس از گذشت حدود ۸ ماه از جنگ اوکراین،اعلام کرد: «دیگر قادر به تامین مالی استارلینک در اوکراین نیستیم، پنتاگون هزینه‌ها را برعهده بگیرد». شرکت اسپیس ایکس در این نامه از پنتاگون رسماً درخواست کرد تا کمک مالی خود را برای تامین مالی سرویس استارلینک در اوکراین ارائه کند.

بر اساس گزارشی که سی ان ان در این باره منتشر کرده است، اسپیس ایکس در این نامه از پنتاگون خواسته تا بودجه دولت اوکراین و استفاده نظامی از Starlink که ادعا شده بیش از ۱۲۰ میلیون دلار برای بقیه سال خواهد بود و ممکن است برای ۱۲ ماه آینده نزدیک به ۴۰۰ میلیون دلار هزینه را داشته باشد، به عهده بگیرد.

در این نامه آمده است که «ما در موقعیتی نیستیم که بتوانیم ترمینال‌های بیشتری را به اوکراین اهدا کنیم، یا ترمینال‌های موجود را برای مدت نامحدودی تامین مالی کنیم.» این در حالی است که در این نامه، اسپیس‌ایکس مدعی شده اوکراین از آن‌ها تقاضا کرده ترمینال‌های بیشتر را در کشورشان فعال کنند.