«آیا در زندگی شکست خوردهاید؟ لااقل در مرگتان موفق باشید» ؛ این شعار کسبوکاری است که «ژان توله» رماننویس فرانسوی، کمدی سیاهش را در «مغازه خودکشی» روایت کرده؛ کتابی که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد و بخش مهمی از ماجراهایش مربوط به خانوادهای است که خدمات و ابزارهای لازم برای خودکشی را در مغازهشان به مشتریان ناامید و افسرده ارائه میکنند.
حالا یک شبکه سعودی-غربی که در تقلا است تا خود را به عنوان اصلیترین جریان رسانهای-تبلیغاتی ضدایرانی اثبات کند، دکانی تازه برای خودکشی گشوده بدون اینکه نگرانی از تبعات این سوداگری بیقید و بند داشته باشد.
کشاندن خودکشی از حاشیه به متن
بر اساس پروتکلهای فعالیت رسانهای، باید تا حد امکان مختصات و جزئیات خبری واقعه خودکشی مانند زمان و مکان دقیق را پوشیده نگاه داشت و انگیزههای آن را نیز مبهم گذاشت با این هدف که از سادهسازی این پدیده جلوگیری به عمل آید
طرح ادعاهای گوناگون درباره خودکشی شماری از معترضان و بازداشتشدگان در جریان ناآرامیهایی که از اواخر تابستان امسال شکل گرفت، به طور جسته و گریخته در محصولات خبری شبکههای خبری فارسیزبان خارجی جای گرفت تا فشار روانی مضاعفی را متوجه مخاطبان ایرانی و غیرایرانی کرده و بر التهاب ناآرامیها دامن بزند.
با فرونشستن اعتراضات و در میانه هفته جاری، فردی به نام «محمد مرادی» که رسانهها او را دانشجو معرفی کردهاند در شهر لیون فرانسه ویدئوی را منتشر کرد که در آن اظهار داشته هیچگونه مشکل شخصی و روانی ندارد و به خاطر «جلب توجه جهانیان به مسائل ایران» خود را به رودخانه میاندازد.
به دنبال این رخداد، اخباری و تصاویری در این باره انتشار یافت که در برخی شبکههای خارجی و نیز رسانههای داخلی بازتاب پیدا کرد. در این باره روزنامه «ایران» روز چهارشنبه نوشت: یک ضدانقلاب به خاطر افسردگی خودکشی کرد.
نگاهی به حجم انعکاس رویداد در رسانههای فارسیزبان بیگانه
نکته قابل تامل اینکه طیفی از رسانههای فارسیزبان خارجی ترجیح دادند تنها به انتشار یک خبر بسنده کنند از جمله «رادیو بینالمللی فرانسه» که میزبان وقوع این رویداد بوده در تارنما و کانال تلگرامی خود تنها یک بار به این موضوع اشاره کرده است.
همچنین «رادیو زمانه» یک بار در تارنمای خود و «ایران وایر» یک مرتبه در تارنما و کانال تلگرامی خود از موضوع خودکشی یاد کرده است.
«رادیو فردا» دیگر رسانهای است که تا پایان چهارشنبه تنها ۲ خبر را در این باره در تارنمای خود انتشار داده است.
«دویچه وله فارسی» هم در بخش عمده معدود تولیداتش (تنها سه پست در کانال تلگرامی) به واکنش چهرههای اپوزسیون خارجنشین و اظهار تاسف آنها میپردازد.
در همین تعداد پستی که در کانال تلگرامی «ایندیپندت فارسی» منتشر شده، حضور تعدادی معدودی روی پل محل حادثه برای گرامیداشت محمد مرادی به چشم میآید.
در میان رسانههای فارسیزبان بیگانه، «صدای آمریکا» از اغلب این رسانهها فعالتر بوده و البته در میان چهار پست تلگرامی خود به نقل از کاربران فضای مجازی هشدار داده «مراقب باشید خودکشی را تقدیس نکنید»
نکته قابل تامل اینکه «بی بی سی فارسی» تنها ۲ پست تلگرامی را به صورت اختصاصی در این باره تا پایان روز چهارشنبه انتشار داده و در عوض، مصاحبههایی را درباره گزارشهای خودکشی که در شبکههای اجتماعی انتشار یافته، ترتیب داده تا به زعم خود از این رویداد جلوگیری کند.
ایران اینترنشنال در محصولات خبری خود به صورت تلویحی یا مستقیم و با اهداف سیاسی اقدام به ترغیب خودکشی کرده است
ایران اینترنشنال؛ تافته جدابافته و کاسب خودکشی
دلیل خودداری رسانههای یادشده از پوشش گسترده این رخداد وجود شیوهنامههایی است که در رسانهها درباره نحوه انتشار اخبار خودکشی وجود دارد.
بر اساس این پروتکلها، باید تا حد امکان مختصات و جزئیات خبری این واقعه مانند زمان و مکان دقیق را پوشیده نگاه داشت و انگیزههای آن را نیز مبهم گذاشت با این هدف که از سادهسازی این پدیده جلوگیری به عمل آید.
حتی بسیاری از رسانهها شماری از اخبار در این زمینه را نادیده میگیرند زیرا بر اساس تحقیقات روانشناسی تکثر خبرهای مربوط به این پدیده میتواند موجب عادی جلوه یافتن آن از نگاه مخاطب شود.
با تمام این اوصاف، «ایران اینترنشنال» در هشت پست تلگرامی که در کمتر از ۴۸ ساعت انتشار داده به صورت تلویحی یا مستقیم اقدام به ترغیب خودکشی کرده است.
در کنار مصاحبههایی که با روانشناسان و جامعهشناسان گعده ایران اینترنشنال و نیز همسر مرادی در بیمارستانی در لیون انجام شده و به صورت ضمنی یا صریح این اقدام مورد تایید قرار گرفته، نقطه اوج تشویق این شبکه برای دست زدن به خودکشی به عنوان حرکتی اعتراضی در اظهارات «حسین قاضیان» پای ثابت گعده تبلیغاتی یادشده به چشم میآید که این اقدام را حق محمد مرادی و قابل تقدیر دانسته و تصریح داشته «این تصمیم دگرخواهانه است و باید به آن احترام گذاشت»
به این ترتیب، ایران اینترنشنال در زیر پا گذاشتن یکی دیگر از بدیهیترین اصول اخلاقی و حرفهای باز هم گوی سبقت را از رقبایش ربوده تا همه چیز را پیش پای خصومتی بیحد و حصر قربانی کرده و در جایگاه بازاریاب مغازه خودکشی قرار گیرد.
نظر شما