گروه جامعه ایرنا - ایران در رتبه ششم فهرست کشورهای چاق دنیا قرار دارد؛ آمریکا، عربستان، ترکیه، مصر و لیبی به عنوان رتبه های اول تا پنجم کشورهای چاق دنیا هستند و بر اساس آمارهای مرکز مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، چاقی از ۲۰ درصد در ۴۰ سال گذشته به ۷۰ درصد افزایش یافته و در این میان مسائل ژنتیکی همراه با پدیدههای محیطی از جمله سبک زندگی، غذا خوردن و استرس در چاقی موثر است.
اکنون اضافه وزن در بیش از ۲۰ درصد از جوانان ایرانی شایع است و رتبه دختران و پسران ۱۹ ساله ایرانی در جدول اضافه وزن به ترتیب از ۹۶ و ۱۰۵ به رتبههای ۶۸ و ۸۱ رسیده است؛ همچنین میزان شیوع اضافه وزن در دختران از ۶ به بیش از ۲۶ درصد و در پسران از سه به ۲۴ درصد افزایش یافته است.
در فهرست رتبهبندی جهانی در زمینه چاقی نیز دختران ۱۹ ساله ایرانی با ۴۳ پله سقوط دارای رتبه ۵۵ و پسران با ۳۹ پله سقوط در رتبه ۷۴ هستند. این آمار و ارقام نشان میدهد وضعیت چاقی در میان نوجوانان ایران در چهار دهه گذشته، بدتر شده است.
به همین منظور، معاونت بهداشت وزارت بهداشت، سیزدهمین بسیج ملی تغذیه با شعار «حال خوب با وزن مناسب» از ۲۴ دی تا ۷ بهمن در سراسر کشور با همکاری دیگر سازمانها همچون صدا و سیما، شهرداری، وزارت آموزش و پرورش، ارتش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی برگزار میشود.
بسیج ملی تغذیه سالم، هر ساله در دی به مدت ۱۵ روز با همکاری گروههای بهبود تغذیه جامعه دانشگاهها و دانشکدههای علوم پزشکی سراسر کشور برگزار میشود. شیوع چاقی در کشور، چاقی و بیماریهای غیرواگیر، عوامل تغذیهای موثر از چاقی (رفتارهای انتخاب غذایی)، باورها و عادات نادرست غذایی (کودکان- بزرگسالان)، ترویج فعالیت بدنی در ادارات و مراکز جمعی، چاقی کودکان و راهکارهای کنترل آن، چاقی، جنسیت و عوامل فرهنگی، پیادهرویهای خانوادگی، راهکاری برای کنترل وزن، چاقی و کارشناسان تغذیه، چاقی و جوانی جمعیت، چاقی شکمی و عوارض آن، چاقی و راهکار های غیر اصولی کاهش وزن، چاقی و سلامت روان، چاقی، دارو درمانی و مکملها و چاقی و تغییر شیوه زندگی از عناوین این هفته است.
بر اساس اظهارات فریدون عزیزی رئیس انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران، همهگیری چاقی نیز در کشور آغاز شده و بر اساس آخرین بررسیهای کشوری انجام شده، بیشترین اضافه وزن و چاقی در آذربایجان غربی و شرقی و مازندران وجود دارد و مردم این استانها گوشت و روغن بیشتر مصرف میکنند و کمترین اضافه وزن و چاقی مربوط به استان سیستان و بلوچستان و حاشیه خلیج فارس است.
وی افزود: قبل از قرن بیستم، چاقی میان مردم دنیا و ایرانیان بسیار نادر بود و بیشتر دچار کمبود دریافت انرژی، سوء تغذیه و کم خونی بودند اما با گسترش زندگی صنعتی و شهرنشینی به تدریج اضافه وزن و چاقی رواج یافت و اکنون ۲ میلیارد نفر دچار این عارضه هستند.
عزیزی ادامه داد: چاقی کودکان موضوع بسیار مهمی است که نباید نادیده گرفته شود. امروزه کودکان به لحاظ استفاده از وسایل رایانهای و اینکه مواد غذایی فراوان در اختیار آنها قرار میگیرد، چاقتر شدهاند و سازمان جهانی بهداشت نیز نسبت به آن هشدار داده است، افزایش فشار خون، دیابت، چربی بالا عوارض قلبی و عروقی در بزرگسالی رواج زیادی پیدا میکند.
چاقی در کشور طی نیم قرن گذشته سه برابر شده است و ارتباط مستقیمی با عوارض قلبی دارد و آن را تشدید میکندوی تاکید کرد: چاقی در کشور طی نیم قرن گذشته سه برابر شده و در ۲۵ سال گذشته، اضافه وزن و چاقی کودکان تهرانی پنج درصد بود اما اکنون به ۲۰ درصد افزایش یافته و سلامت آنها در بزرگسالی به خطر می افتد. تحقیقات نشان داده، چاقی ارتباط مستقیمی با عوارض قلبی دارد و آن را تشدید میکند.
عزیزی خاطرنشان کرد: لازم است از دوران کودکی استفاده کمتر از خودرو آموزش داده شود همچنین فعالیت بدنی حتی در خانه افزایش یابد و از مصرف غذاهای فرآوری شده، پرکالری و تنقلات خودداری شود.
متخصص تغذیه و معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در این زمینه معتقد است: رژیمهای غذایی ناسالم و سبک زندگی کم تحرک از عوامل اصلی شیوع چاقی بوده و تغییر الگوهای حملونقل، افزایش استفاده از فناوری و همهگیری کرونا بر کاهش فعالیت بدنی تاثیر دارد و آمار مبتلایان به چاقی و اضافه وزن رو به افزایش است.
محمدرضا سهرابی، حمایت از تغذیه مناسب در سنین کودکی را با هدف پیشگیری و درمان چاقی کودکان بسیار مهم دانست و افزود: چاقی کودکان بر سلامت جسمانی، عاطفی و عزت نفس آنها تأثیر میگذارد و با عملکرد ضعیف تحصیلی و افزایش بیماری در بزرگسالی ارتباط دارد.
تغییر الگوهای حملونقل، افزایش استفاده از فناوری و همهگیری کرونا بر کاهش فعالیت بدنی تاثیر داشته و آمار مبتلایان به چاقی و اضافه وزن رو به افزایش استسهرابی تصریح کرد: معاونت بهداشت با همکاری آموزش پرورش از طریق اجرای برنامه کشوری کنترل اضافه وزن و چاقی کودکان و نوجوانان(ایران اکو) موضوع پیشگیری چاقی را در این گروههای سنی در دستور کار دارد.
وی ادامه داد: تلاش ما این است مردم را برای انتخاب شیوه زندگی سالم، انجام فعالیت بدنی منظم و انتخاب الگوی تغذیه مناسب توانمند کنیم و دسترسی آنها را به اطلاعات مناسب بهبود بخشیم همچنین مراقبتهای بهداشتی را تقویت کنیم و با جلب همکاریهای بین بخشی و حمایتهای فرابخشی گستردهتر برای پیشگیری و کنترل چاقی در مناطق تحت پوشش برنامهریزی و اقدام کنیم.
به گفته وی، مشاوره، اطلاع رسانی و ارائه آموزشهای تغذیه و فعالیت بدنی توسط کارشناسان تغذیه، مراقبان سلامت و بهورزان، برگزاری دورههای آموزشی ویژه پیامگزاران سلامت استانی و اعضای خانههای مشارکت مردم در سلامت، برپایی میزخدمت، برگزاری مسابقات ورزشی، نقاشی و جشنوارههای میان وعدههای سالم، جلب مشارکت سازمانهای همکار (آموزش و پرورش، شهرداری، ورزش جوانان) و استفاده از ظرفیتهای آموزشی و اطلاعرسانی ادارات مختلف از جمله فعالیتهای معاونت بهداشت و مجموعه تحت پوشش در بسیج ملی تغذیه است.
سهرابی اضافه کرد: خدمات مشاوره و مراقبتهای تغذیه برای همه گروههای سنی در مراکز خدمات جامع سلامت توسط کارشناسان تغذیه به صورت رایگان ارائه میشود و در صورت نیاز فرد به کلینیکهای تخصصی تغذیه با تعرفه دولتی ارجاع میشود.
نظر شما