محمدصادق فتح الهی روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: دولتهای مختلف باید برای رشد جمعیت سرمایه گذاری کنند و قانون جوانی جمعیت را جدی بگیرند تا از این پنجره طلایی و فرصتی که پیش میآید در پنج تا شش سال آینده بهره مند شده و این تهدید را رفع کنیم.
وی افزود: وقتی صحبت از تهدید میشود هم به لحاظ نیروی کار و جمعیت فعال دچار نقصان میشویم و هم صندوق های رفاه و دولتهای رفاه برای اینکه هزینههای رفاه معیشتی پرسنل شان را بتوانند در دوره بازنشستگی و بعد از اشتغال تامین کنند نیازمند بیمه شدگانی هستند که هر چهار نفرشان میتواند هزینه یک بازنشسته را در دوره کهنسالی تامین کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: وقتی نرخ ورود کارکنان کم میشود و در ازای هر یک نفر شاغل یک نفر باز نشسته میشود عملا صندوقهای رفاه و بازنشستگی به سمت ورشکستگی میروند.
این جامعه شناس گفت: در سالهای گذشته شاهد بودیم دولتها بدهیهای چند ده هزار میلیاردی به صندوقهای بازنشستگی داشتند و این نشان از به هم ریختن نسبت اشتغال و از کار افتادگی و بازنشستگی و ناشی از پایین آمدن نرخ رشد جمعیت جوان جویای کار و فعال و به هم ریختن هرم سنی جمعیت جامعه است.
فتح الهی اضافه کرد: وقتی صحبت از باروری جمعیت میکنیم در واقع میگوییم سیاستگذار در خصوصی ترین مناسبات زناشویی خانوادهها دخالت کند و این ناگزیری از سر تهدیدی است که حوزه جمعیت برای جامعه ایران بوجود آورده است.
سیاستهای غلط دولتهای گذشته مانع رشد جمعیت
وی افزود: متاسفانه از دهه ۷۰ به بعد سیاستهای غلط دولت وقت و دولتهای بعدی برگرفته از نوع نگاه لیبرال دموکراسی حاکم بر فضای صندوق توسعه ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی و بانک جهانی ترمیم و توسعه، طراحی برای ایران کردند که بتوانند به صورت نرم و آهسته فضای قدرت راهبردی کشور را به لحاظ توسعه و جمعیت تحت تاثیر قرار دهند و ما امروز میبینیم تا حدودی این طراحی آنها نتیجه داده و امنیت ملی را تهدید میکند.
این جامعه شناس در تشریح دلایل عدم رغبت خانوادهها به فرزندآوری اظهار کرد: مساله جمعیت موضوع بسیار پیچیده چند بعدی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: متاسفانه آنچه که بیشتر ما را آزار میدهد بحث سبک زندگی است معمولا وقتی صاحبنظران اظهار نظر میکنند نظراتشان تک بعدی است مثلا معتقدند وضعیت معیشتی جامعه باعث شده نرخ باروری پایین بیاید و سن ازدواج بالا برود ولی اگرچه اقتصاد مهم است و تاثیرش را نمیشود نادیده گرفت اما موضوعی مثل سبک زندگی نادیده گرفته شده و در محاسبات کمتر به آن توجه شده و تحلیلها کمتر متوجه سبک زندگی میشوند.
نقش پر رنگ سبک زندگی در تهدید باروری جامعه
وی یادآور شد: طبقات مرفه جامعه با وجود اینکه مشکل اقتصادی ندارند و کمترین دغدغه در این حوزه ندارند به لحاظ سن ازدواج سنشان بالاست و هم باروری بسیار پایین تری دارند و برعکس در طبقات پایین تر جامعه با وجود اینکه غرق در مشکلات اقتصادی هستند و غالبا در حوزه خط فقر دست و پا میزنند هم نرخ باروری بالایی دارند و هم سن ازدواج پایین است و فرزند آوری زود هنگام بالافاصله بعد از ازدواج را دارند.
این جامعه شناس تاکید کرد: این طبقه متوسط است چون موتور محرکه نظام اجتماعی است و قاعدتا طبقه متوسط آرمان خواه بوده و باید جامعه را به حرکت در بیاورد بیشتر تحت تاثیر فضای درگیری اقتصادی و معیشتی است و از سوی دیگر تحت تاثیر سبک زندگی غلطی است که در پیش گرفته است.
فتح الهی افزود: دختران طبقه متوسط ما میل به ازدواج زود هنگام ندارند و پسران طبقه متوسط آمادگی مسوولیت پذیری ندارند و نوع تربیت و پرورش نسل دچار ایرداتی میشود که رفتارهای اجتماعی ما را تحت تاثیر قرار داده و سبک زندگی به گونهای شده که خانمهای جوان حاضر به فرزند آوری نیستند و بعد از فرزند آوری حاضر به شیردهی نیستند برای اینکه به تبعیت از آن سبک زندگی وارداتی غربی نمیخواهند تغییری در وضعیت فیزیکی بدن انها ایجاد شود.
وی یادآور شد: نیاز به خانه مستقل، عدم همنشینی در خانواده گسترده، ترویج خانواده هستهای، ترویج زندگی انفرادی، روابط غیر اخلاقی، همزیستیهای بدون ازدواج و یا اصطلاحا ازدواج سفید غالبا مسایلی هستند در سبک زندگی امروزی که خانوادهها را درگیر کردهاند.
این جامعه شناس ادامه داد: ما به شدت در حوزه فرهنگی و اجتماعی درگیر هستیم و شاید بیش از آنکه مسایل اقتصادی نقش بازی کنند مسایل فرهنگی، اجتماعی و سبک زندگی خانوادهها باروری جامعه را تحت تاثیر قرار داده و به سمت تهدید هدایت میکند.
دستگاهها، حوزه فرهنگی و اقتصادی را مدیریت کنند
فتح الهی ادامه داد: دستگاههای فرهنگی و متولیان اقتصادی پا به پای هم هر دو حوزه را مدیریت کنند تا هم شرایط اقتصادی و وضعیت معیشتی بهبودی یابد و هم شرایط فرهنگی و باورهای اعتقادی بتواند تقویت شود و هم از مناسبات خانواده و قداست، خانواده حمایت کنند.
وی با بیان اینکه متاسفانه براساس آمارهای غیر رسمی سازمان نظام پزشکی در سال ۶۰۰ هزار سقط جنین صورت می گیرد که این حجم از سقط جنین فاجعه است، گفت: به جای این وضعیت، جامعه باید تولد تک تک فرزندانش را جشن بگیرد تا بتواند از تهدیدی که در آینده هست فرار کند.
فتح الهی افزود: متاسفانه متولیان امر کمتر دغدغه دارند و می بینیم که دستگاهها با وجود اینکه یک سال از قانون جوانی جمعیت گذشته هنوز تحرک جدی ندارند، هنوز بانکها در کش و قوس پرداخت وامهای ازدواج هستند، هنوز دستگاههای که باید مولد اشتغال باشند نتوانستهاند اشتغال مفیدی ایجاد کنند، هنوز دستگاههای متولی بحث مسکن خانوادهها و زوجهای جوان نتوانستهاند تحرک خوبی داشته باشند.
وی اضافه کرد: محور همه اتفاقات، نگاه فرهنگی و اعتقادی به حوزه خانواده و تقویت مبانی خانواده است که به شدت در سالهای اخیر دچار تهدید شده است.
به گزارش ایرنا، سیاستهای کلی افزایش جمعیت در سال ۱۳۹۳ توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد و پس از آن بارها رهبر انقلاب بر افزایش جمعیت تاکید کردند.
نظر شما