حس خوب زیستن در بوم‌گردی‌های خراسان‌شمالی

پس از خیزش خورشید به پشت کوه‌ها و آمدن شب تیره در روستا، شنیدن آوای خروسان در سپیده‌دم، آرامشی به روستانشینان می‌دهد که تنها حسرتی بر دل شهرنشینان می گذارد و بس!

آرامش شاه کلید زندگی روستایی است و چه زیباست که در فصل رویش گل‌ها و جوانه درختان، روح و روان را به دست طبیعت سپرد و اندکی زمانی در این محیط سیر کرد.

روستاهای خراسان شمالی با طبیعتی بکر و دست نخورده، آب و هوای دل انگیز و سالم و با اهالی مهمان نوازش همان محیطی است که شهرنشینان به دنبال آن می گردند و چه فصلی زیباتر از بهار دلنشین و نوروز باستانی تا سری به این مناطق زد و تجدید خاطره ای با گذشته کرد.

سابقه امر نشان می دهد که شرایط محیط روستایی در این خطه برای گردشگران فراهم نبود ولی در سال‌های اخیر گردشگری روستایی با سرمایه گذاری در این بخش و احداث اقامتگاه های بوم‌گردی رونق گرفته است و این اقامتگاه‌ها آماده پذیرایی از مهمانان نوروزی است.

چوپانی گله های گاو و گوسفند در مراتع ، پرورش احشام، دوشیدن شیر، درست کردن کشک، برداشت و پاک کردن زعفران، چیدن میوه های جنگلی، تداعی خاطره شیرین رویاهای دوران کودکی برای برخی شهرنشین ها و انبساط خاطره و آرامش روحی آنان از زندگی روستانشینی است که در اقامتگاه‌های بوم‌گردی تجربه می شود و مردم این خطه زیبا منتظر پذیرایی از مهمانان نوروزی هستند.

۴۰ اقامتگاه بوم‌گردی آماده اسکان

روستاهای خراسان شمالی به دلیل اقلیم چهار فصل، وجود کوهساران، طبیعت بکر، هوای پاک و آبشار و چشمه سارها در کنار تنوع تولید محصولات کشاورزی خاص نظیر گل های زیننتی، پرورش کرم ابریشم و مزارع کشت زعفران مستعد توسعه گردشگری است اما از این ظرفیت آنچنان که باید و شاید استفاده نشده، بنابراین تقویت این بخش یکی از اولویت‌های توسعه صنعت گردشگری در این خطه محسوب می شود.

از آنجایی که اقامتگاه های بوم گردی در محیط روستایی واقع شده اند، فرصت مناسبی است تا گردشگران و زائران ثامن الحجج(ع) که از این مسیر تردد می کنند را در این اقامتگاه ها اسکان داد و مناطق بکر را به خوبی در معرض دید مردم قرار داد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در این خصوص گفت: ۴۰ اقامتگاه بوم‌گردی در استان برای نوروز ۱۴۰۲ آماده اسکان گردشگران و مسافران نوروزی است و تمامی موارد بهداشتی و ایمنی این اماکن بررسی می شود.

علی مستوفیان افزود: اقامتگاه‌های بوم‌گردی امروزه یک جاذبه برای ماندگاری گردشگر و مناطق هدف گردشگری محسوب می‌شود و این ظرفیت در خراسان شمالی به‌ واسطه جاذبه فراوان در زمینه گردشگری وجود دارد.

وی؛ بوم‌گردی را یک سفر و بازدید زیست محیطی مسوولانه از مناطق طبیعی تعریف کرد که به منظور لذت بردن از طبیعت و درک مواهب و ویژگی‌های فرهنگی هر منطقه انجام می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی ادامه داد: به این ترتیب اکوتوریسم که بیش از هر چیز نوعی نگرش خاص و آینده نگرانه و اخلاقی، فرهنگی و انسانی به مقوله گردشگری است، می تواند در حفظ و پاسداری محیط زیست طبیعی و انسانی و همچنین توسعه پایدار تاثیرگذار باشد.

وی یادآور شد: اقامتگاه های بوم گردی که با آب و هوا و شرایط زیست محیطی ایران به شدت سازگارند، خود به عنوان جاذبه ای توریستی باعث جذب گردشگران به مناطق محلی و روستایی و رونق صنعت گردشگری در کشورمان می شود.

مستوفیان، مسایل اساسی را که در بوم‌گردی باید به آنها توجه کرد، شامل سفر به مقصد طبیعت، آگاهی‌هایی زیست محیطی و سفر مسوولانه، حفاظت از طبیعت، احترام به فرهنگ منطقه و رعایت حقوق انسانی شامل حقوق جامعه محلی و گردشگر مطرح کرد.

صدور پروانه بهره برداری چهار اقامتگاه

معاون گردشگری سرمایه‌گذاری طرح‌های خراسان شمالی در این خصوص گفت: به تازگی پروانه بهره برداری از چهار اقامتگاه بومگردی در شهرستان های بجنورد، شیروان، فاروج و مانه وسملقان صادر شد و با بهره برداری از این اقامتگاه‌های بوم‌گردی برای ۱۷ نفر در چهار شهرستان به طور مستقیم شغل ایجاد خواهد شد.

ابوالفضل اسماعیلی اظهار کرد: ایجاد اقامتگاه های بوم گردی در استان جدای از جذب گردشگر از مهاجرت روستاییان به شهرها جلوگیری و موجب درآمدزایی آنها می شود.

اسماعیلی ادامه داد: همچنین با گسترش اقامتگاه های بومگردی گردشگران با مراسم های آیینی، لباس های سنتی و همچنین سبک های متنوع زندگی در مناطق گوناگون استان آشنا خواهند شد.

وی با اشاره به استانداردسازی ۲۴ اقامتگاه بومگردی در استان، گفت: به‌منظور ارایه خدمات بهتر و با کیفیت در اقامتگاه‌های بوم‌گردی از ۴۱ واحد بوم‌گردی استان، ۲۴ واحد قرارداد استانداردسازی را با شرکت عامل منعقد کرده اند.

معاون گردشگری سرمایه‌گذاری طرح‌های خراسان شمالی افزود: با توجه به اینکه قیمت خدمات واحدهای اقامتی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، درجه‌بندی اقامتگاه‌های بوم‌گردی در استان باعث ایجاد رقابت، توسعه و پیشرفت خواهد شد و کیفیت آن‌ها رضایت‌مندی مشتریان را به دنبال خواهد داشت.

اسماعیلی تصریح کرد: درجه‌بندی اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر اساس آئین‌نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل و درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری انجام می‌شود.

ساماندهی خانه‌های مسافر

منازل شخصی به عنوان جزئی لاینفک از بدنه صنعت گردشگری جایگاه مطلوب و جذابیت بالایی برای مسافران دارد و نوعی زندگی به سبک ساکنان بومی منطقه را در مدت اقامت آنان برایشان تداعی می‌کنند که در کنار سایر جذابیت‌ها موجب افزایش استقبال مسافران از این واحدها شده است.

از سویی دیگر طی چندسال اخیر با افزایش سوءاستفاده افراد شیاد، برخی رخدادها از جمله سرقت و ایجاد مشکلاتی برای مسافران مقیم در منازل، اجرای طرح ساماندهی خانه های مسافر را در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی قرار داده است.

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی ادامه داد: با توجه به اینکه اداره‌کل میراث‌ به‌ عنوان متولی اقامت در استان وظیفه سامان دهی خانه های مسافر را دارد در راستای ارایه خدمات مطلوب به مسافران و زائران ورودی به استان، خانه‌های شخصی و منازلی که اقدام به پذیرش و اقامت زائر و مسافر می‌کنند، ساماندهی می‌شوند.

اسماعیلی یادآور شد: به موجب ماده یک و ۲۵ آیین‌نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه‌بندی، و نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری و نظارت بر آنها مصوب هیات وزیران در قالب اعلام شده صدور مجوز برای این خانه‌ها شروع شد که با کاربری مسکونی اقدام به اسکان مسافر می‌کنند.

آغوش گرم خراسان شمالی برای پذیرایی از مسافران

خراسان شمالی دارای قومیت های مختلف است که بیشتر آنها را تات ها، کرمانج ها، ترک ها، ترکمن ها و فارس های مهاجر از سایر استانها تشکیل می دهند. علاوه بر این، تعداد معدودی از اقوام عرب، بلوچ و لر نیز در چند روستای استان سکونت دارند. وجود اقوام مختلف با فرهنگ ها و آداب و رسوم متفاوت سبب شده این استان به گنجینه فرهنگ ها شهرت یابد.

این استان همچنین سرزمین جاذبه های تاریخی و طبیعی گنجینه اقوام و فرهنگ ها با ۵۰۹ اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور میزبان مسافران نوروزی و گردشگران است.

خراسان شمالی دارای هشت شهرستان بجنورد، اسفراین، شیروان، جاجرم، مانه و سملقان، گرمه، فاروج و راز و جرگلان، ۲۲ شهر، ۴۵ دهستان و بیش از یکهزار روستای است.

این استان از شمال با کشور ترکمنستان با ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک، از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی، از جنوب غربی با استان سمنان و از غرب با گلستان هم مرز است، مرکز خراسان شمالی، شهر بجنورد است.

در نوار جنوبی استان خراسان شمالی رشته کوه آلاداغ با قله های مشهور شاه جهان، سالوک و بهار و در نوار شمالی ارتفاعات کپه داغ دشت های وسیعی را در راستای شرقی - غربی شکل داده اند که در طول تاریخ بستر آمد و شدها و تحولات تجاری، فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مهمی بوده است.

رودخانه اترک به مثابه یک شریان حیات بخش، در دره حدفاصل این دو رشته کوه جریان داشته و ضمن آبیاری تمام دشت های مسیر خود، باعث شکل گیری مراکز مسکونی کهنی در این منطقه شده است.

کاوش های انجام شده در شهر باستانی بلقیس، تپه یام فاروج، محوطه باستانی معصوم زاده، استقرارگاه قلعه خان، تپه ریوی در مانه و سملقان، تپه باستانی ارگ نادری در شیروان، جیران تپه اسفراین، تپه پهلوان و محوطه باستانی چلو در دشت جاجرم همگی نشان از وجود تمدنی چندین هزار ساله در این منطقه دارد.

تعداد آثار ثبت شده استان در فهرست آثار ملی ۶۲۱ اثر تاریخی، طبیعی و ناملموس است که از مجموع آثار ثبت شده در فهرست ملی کشور ۵۰۹ اثر تاریخی، ۴۲ اثر طبیعی، ۷۰ اثر ناملوس و تعداد ۱۱ اثر نیز ثبت جهانی شده است.

این استان با دارا بودن ۸۶۳ هزار نفر دارای ۱۱۵ جاذبه گردشگری، ۲۴ منطقه نمونه ملی و استانی و هشت روستای هدف گردشگری مقصدی بکر برای طبیعت دوستان و علاقه‌مندان به فرهنگ و آیین‌های اقوام مختلف است.

اینک آغوش مردم این خطه از شمالشرق کشور برای پذیرایی از مسافران نوروز 1402 آماده است و می توان امیدوار بود که با کاهش فشار کرونا و تغییر رنگ شهرهای استان روزهای خوشی در انتظار گردشگری این خطه است.