۱۳ هزار کودک قزوینی غربالگری شنوایی شدند

به گزارش خبرنگار ایرنا، برنامه غربالگری شنوایی نوزادان مؤثرترین راه برای شناسایی زودهنگام ابتلا به نقص شنوایی در نوزادان است.

به گفته کارشناسان، بهترین زمان تشخیص کم شنوایی قبل از سه ماهگی است که مشکل زودتر شناسایی شده و مداخلات مناسب آن از جمله تهیه سمعک یا کاشت حلزون و متعاقب برنامه‌ریزی گفتاردرمانی انجام می‌شود.

این عده معتقدند ناشنوایی و کم شنوایی هفت درصد بیماری‌ها را شامل می‌شود؛ بنابراین اجرای غربالگری و برنامه‌های تشخیصی در این خصوص اهمیت زیادی دارد تا از بروز کم شنوایی و ناشنوایی پیشگیری کند.

سوم مارس، مصادف با ۱۲ اسفند به عنوان روز جهانی شنوایی با هدف ارتقاء آگاهی و شناخت عمومی نسبت به بهداشت نامگذاری شده است.

خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) به بهانه این مناسبت پیش رو به سراغ علی دهباشی پور مدیرکل بهزیستی استان قزوین رفت تا مخاطبان با فعالیت‌های غربالگری شنوایی و اقدامات این دستگاه پیرامون کاهش ناشنوایی و کم شنوایی آشنا شوند.

ایرنا. اختلال شنوایی چیست؟

عدم توانایی در شنیدن درست صداهای اطراف اختلال شنوایی نام دارد که این علائم ممکن است خفیف، متوسط، شدید و یا بسیار عمیق باشند.

شخصی که دچار مشکل خفیف شنوایی باشد ممکن است در شنیدن صدای صحبت دیگران مشکل داشته باشد و برای حل این مشکل نیاز به کمک گرفتن از سمعک دارند.

افرادی که مشکل شنوایی‌شان شدیدتر است برای ارتباط با دیگران حتماً باید از لب خوانی استفاده کنند اما افراد ناشنوای عمیق قادر به شنیدن هیچ صدایی نیستند و تنها را ارتباطی آنها استفاده از زبان اشاره است.

با این حال زمانی که کم شنوایی زودهنگام تشخیص داده شود و به‌درستی مدیریت شود، کودک می‌تواند ازنظر ارتباطی مؤثر عمل کند و اکثر مشکلات شنوایی از طریق بررسی در زمان تولد شناسایی می‌شوند.

ایرنا. تشخیص کم شنوایی در کودکان به چه شکلی است؟

کم شنوایی معلولیتی پنهان و شایع‌ترین نقص مادرزادی است و میزان شیوع کم شنوایی در زمان تولد بیش از ۲ برابر مجموع دیگر اختلالات قابل ارزیابی در نوزادان است و در صورت اجرا نشدن برنامه‌های غربالگری شنوایی ممکن است کم شنوایی نوزادان تا ۱۸ الی ۲۴ ماهگی پنهان باقی بماند.

بیش از ۶۰ درصد از کم‌شنوایی حسی، عصبی حالت مادرزادی دارد که اکثراً توسط غربال بدو تولد قابل شناسایی و مداخله بهنگام بوده و سایر موارد در سطح غربال پیش از دبستان قابل شناسایی و پیگیری خواهد شد.

بنابراین طرح غربالگری شنوایی پیش دبستانی با هدف شناسایی به موقع و زود هنگام اختلالات شنوایی بالاخص افت‌های انتقالی و ارائه خدمات لازم توسط متخصصان و مداخله بهنگام جهت جلوگیری از عوارض کم‌شنوایی صورت می‌گیرد.

نتایج تحقیقات نشان داده است که بین ۶ تا ۷ کودک از هر هزار کودک در سنین پیش از مدرسه مبتلا به نقص شنوایی هستند که با غربال آنها در این دوره حدوداً نیمی از آنها شناسایی خواهند شد و امکان درمان دارند.

ایرنا. غربالگری شنوایی چیست و هر چند وقت یکبار باید انجام شود؟

طرح غربالگری شنوایی نوزادان با هدف شناسایی به موقع و زود هنگام اختلالات شنوایی و ارائه خدمات لازم و مداخله بهنگام جهت جلوگیری از عوارض کم شنوایی حداکثر تا سن یک ماهگی نوزاد صورت می‌گیرد.

خوشبختانه در تمامی بیمارستان‌ها حین تولد نوزاد تست OAE انجام می‌شود و تکرار آن نیز در یک ماهگی در کلینیک‌های شنوایی سنجی توسط کارشناسان انجام می‌شود چرا که اگر نوزاد دچار مشکل شنوایی باشد حتماً باید در ماه های اول تشخیص داده شود تا فرایندهای درمان و توانبخشی شروع شود.

این مهم کمک شایانی به پیشگیری از بروز معلولیت‌های شنوایی، گفتاری و به دنبال آن آسیب‌های روانی و اجتماعی هم برای فرد و خانواده و هم برای اجتماع می کند و شاهد کاهش چشمگیر تعداد افرادی که دچار معلولیت هستند خواهیم بود.

کودکان دارای مشکل شنوایی قبل از ۲سالگی نیازمند به اقدامات درمانی ازجمله کاشت حلزون یا دریافت سمعک هستند تا بتوانند در سنین پیش از دبستان از آموزش‌های لازم جهت زبان آموزی و تربیت شنیداری بهره‌مند شده و دچار معلولیت شنوایی نشوند و این مهم تأثیر زیادی در افزایش سطح سلامت عمومی جامعه دارد.

ایرنا. در رابطه با غربالگری شنوایی نوزادان در قزوین توضیح دهید؟

غربالگری شنوایی نوزادان و شیرخواران از سال ۱۳۸۶ در قزوین آغاز شد و طی این برنامه نوزادان پس از تولد و قبل از ترخیص، توسط سنجش‌گران تحت‌نظارت بهزیستی مستقر در بیمارستان‌ها و بخش نوزادان غربال می‌شوند و در صورت مشکوک شناخته شدن به مراکز تخصصی شنوایی‌سنجی ارجاع شده و در آنجا پس از انجام آزمایش‌های تشخیصی تحت درمان قرار می گیرند و درنهایت در صورت نیاز به پزشکان متخصص ارجاع داده می‌شوند.

سال گذشته ۱۵ هزار و ۱۵۸ نوزاد در استان قزوین مورد سنجش شنوایی قرار گرفتند که از این تعداد ۸۴ نفر مبتلا به اختلالات شنوایی شناسایی شده و با پیگیری مستمر، جهت انجام اقدامات تشخیصی و درمانی ارجاع داده شده‌اند.

همچنین در یازده ماهه سال ۱۴۰۱ نیز ۱۳ هزار نوزاد در استان مورد سنجش شنوایی قرار گرفتند که از این تعداد ۱۱۸ نوزاد مشکوک به مشکل شنوایی شناسایی شده برای پیگیری و ادامه اقدامات لازم ارجاع داده شده‌اند و تعداد ۲۰ نفر سمعک دریافت کرده و سایرین هم از اقدامات درمانی بهره‌مند شدند.

ایرنا. کم شنوایی چه تاثیری بر گفتار کودکان دارد و اثرات جانبی افت شنوایی و تأثیر آن‌ بر زندگی روزمره افراد را توضیح دهید؟

کودک از همان ماه‌های اول تولد شروع به یادگیری زبان می‌کند، افت شنوایی عاملی است که این فرآیند را به خطر می‌اندازد.

کودکان کم شنوا در صورت عدم شناسایی به موقع، از نظر رشد گفتاری نسبت به همسالان خود عقب می‌مانند و از لحاظ ارتباط و گفتار نیز دچار مشکلات جبران ناپذیری می‌شوند.

این کودکان اگر ناشنوا باشند با عوارض بسیار بیشتری رو به رو می‌شوند و زمان طلایی برای کاشت حلزون که زیر ۲ سالگی است را از دست می‌دهند.

مهم‌ترین مشکلات ناشنوایان را محدودیت در تحصیل و آموزش، افسردگی و ناامیدی، ناتوانی در برقراری ارتباط با افراد، محدودیت در سبک شغل و در نتیجه مشکلات اقتصادی و ازدواج و تأثیر برگفتار و زبان کودکان می‌توان عنوان کرد.

ایرنا. بیماری‌های مربوط به سلامت گوش توضیح دهید؟

گوش به دلیل حساسیت‌هایی که دارد، در صورت عدم توجه به بهداشت و مراقبت بیماری‌های مختلفی را به دنبال دارد که کم‌شنوایی، پیرگوشی، پارگی پرده گوش، جرم گوش، وزوز گوش، بیماری گوش شناگر، اوتیت گوش خارجی و بیماری خود ایمنی گوش از شایع‌ترین آن‌ها است که عفونت و التهاب مهمترین عامل در بروز آن‌ها است.

بنابراین آنچه که در بیماری مربوط به گوش دارای اهمیت است، بررسی، کنترل و پیشگیری از عفونت در قسمت‌های مختلف گوش است چرا که عفونت‌های گوش جزو مهم ترین عوامل در ایجاد بیماری‌ها و همچنین کاهش شنوایی تلقی می‌شود.

عفونت گوش معمولاً با درد، تب، سوزش و ناراحتی و همچنین مشکلات خواب همراه است و می‌تواند بر اثر ابتلا به برخی اختلالات و بیماری‌ها نظیر آنفلوانزا، اوریون، سرخک، ویروس کرونا و عفونت دندان بروز یابد.

ایرنا. بهزیستی چه خدماتی در حوزه توانبخشی به افراد دارای مشکل شنوایی ارایه می‌دهد؟

بیش از نیمی از کم شنوایی‌ها قابل پیشگیری هستند و مداخله زودهنگام برای موفقیت همه کودکان کم شنوا از بدو تولد ضروری است بنابراین آگاهی افراد جامعه نسبت به اینگونه مسائل می‌تواند به پیشگیری از کم شنوایی‌ها از بدو تولد کودکان کمک کند.

سازمان بهزیستی با ایفای نقش موثر در زمینه‌های غربالگری شنوایی، ارجاع به فاز تشخیص، توانبخشی گفتاری و شنیداری در مراکز خانواده و کودک مبتلا به اختلالات شنوایی، ارائه تجهیزات توانبخشی (سمعک) و کمک هزینه کاشت حلزون شنوایی، تعمیر و تعویض قطعات پروتز کاشت حلزون، انجام خدمات توانبخشی بعد از کاشت حلزون شنوایی، آموزش و مشاوره خانواده و آماده سازی کودک برای ورود به مهد و مدرسه، یاری گر متخصص و متعهد کودکان دارای آسیب شنوایی و خانواده آنان است.