دمی با گذشتگان در خانه کُرد سنندج

به گزارش ایرنا، اگر به زندگی، آداب و رسوم و فرهنگ گذشتگان علاقه دارد در سفر به استان کردستان و شهر سنندج حتما به عمارت آصف یا خانۀ آصف وزیری سری بزنید و با فرهنگ و گذشته مردمان مناطق کُردنشین آشنا شوید.

عمارت آصف دیوان یا آصف وزیری سنندج ملکی شخصی بوده که توسط میراث فرهنگی استان کردستان خریداری شده و امرز با عنوان خانه کُرد یا موزه مردم شناسی سنندج شناخته می‌شود و یکی از قدیمی ترین و زیباترین بناهای تاریخی این شهر به شمار می‌رود.

خانه کُرد گنجینه شناخت قوم کُرد و آداب و رسوم آنان است به همین دلیل هم برای مردم بومی استان و هم برای گرذشگزان داخلی و خارجی علاقمند به آثار و بناهای تاریخی سرشار از جذابیت است و سالانه بویژه در ایام نوروز پذیرای مسافران و گردشگران زیادی است.

در این خانه قدیمی می توانید براحتی با نحوه زندگی، فرهنگ و حتی نحوه لباس پوشیدن کُردها، مشاغل قدیمی، زیورآلات قدیمی آنان و بسیاری دیگر از گذشته تاریخی قوم اصیل کُرد اشنا شوید.

برای بازدید خانه کُرد باید به خیابان امام خمینی(ره) شهر سنندج بروید که علاوه بر آن، بناهای تاریخی دیگر همچون موزه باستان شناسی(عمارت حبیبی)، مسجد جامع دارالاحسان و عمارت مشیردیوان نیز در نزدیکی این بنا قرار دارند.

حال و هوای این خانه اعیانی

وقتی قدم در عمارت آصف می گذارید، دیدن اشیا و آثار قدیمی شما را به وجد می آورد، این عمارت شامل قسمت‌های مختلفی است که هر کدام در نوع خود سرشار از زیبایی هستند.

آثار قدیمی موجود در این مکان تاریخی هرکدام جداگانه در غرفه‌های مربوط به خود نگهداری می‌شود که اتاق خان، زندگی شهری، مطبخ، زندگی روستایی، عکس‌ها و اسناد تاریخی، زیورآلات ومشاغل از جمله این غرفه‌ها است.

معماری و تزیینات این عمارت که با گچ‌ بری‌ها وو ارسی‌سازی‌های کم‌نظیر انجام شده است این عمارت را به یکی از باشکوه‌ترین بناهای اعیانی در سنندج تبدیل کرده است.

معماری بی نظیر

شیوه معماری عمارت آصف زیبایی کم نظیری دارد و چمش هر بیننده را به خود خیره می‌کند، بویژه تالار اصلی آن که در ضلع شمالی با تزیینات منحصربفرد شامل گچ بری‌ها، مقرنس کاری و اروسی زیبا با نقوش هندسی به گونه ای است که علاقمندان به تاریخ و فرهنگ از دیدن آن سیر نمی‌شوند.

خانه کُرد شامل بخش‌های مختلفی از جمله نگارخانه و حیاط ورودی، حمام، غرفه‌های زندگی شهری، مکتب خانه، قلاب بافی، زیورآلات، بخش کشاورزی، مشاغل و فنون، بخش اسناد و عکس‌های تاریخی، اتاق خان، بخش پوشاک، غرفه شکار، غرفه صنایع دستی، غرفه بخش مطبخ، زندگی روستایی، کتابخانه و مرکز اسناد است.

مساحت عمارت آصف نزدیک به چهار هزار متر مربع است، عمارت بزرگ و با شکوهی که زمانی ملک شخصی خانواده ای بوده که با خدم و حشم خود در کمال رفاه و اسایش در آن زیسته اند و امروز در تملک سازمان میراث فرهنگی استان کردستان است دو از سال 1375 جزو یکی از آثار ملی ایران به شمار می رود.

حمام عمارت زیباترین حمام سنندج

حمام خانه کُرد که یکی از زیباترین قسمت عمارت است و می توان آن را زیباترین حمام سنندج تلقی کرد و با کاشی کاری ها و آهک بری های فوق العاده‌ای ساخته شده است و معماری آن خیره کننده است.

حمام عمارت در خروجی دالان و در بخش چپ آن قرار دارد،داخل حمام دایره‌ای شکل بوده که سکوهای بلندی در ورودی آن قرار دارد، به سقف حمام که می نگرید از دیدن نقش و طرح‌های هندسی آن شگفت زده خواهید شد.

در قسمت پشت راهروی حمام، خزینه قرار دارد که ارتفاع آن بالاتر بوده و برای رسیدن به آن، باید از سه پله نسبتاً بزرگ بالا بروید، راهروهای حمام در نوع خود قابل توجه هستند؛ زیرا به‌قدری باریک ساخته شده‌اند که 2 نفر نمی‌توانند از کنار هم عبور کنندف البته شاید دلیل ساخت راهروها به این شکل آن است که گرمای داخل حمام هدر نرود.

گنجنیه ای از فرهنگ کردها در دل عمارت

در یک قسمت از محوطه اصلی خانه کرد، موزه مردم ‌شناسی قرار دارد که گنجینه ای از فرهنگ و آداب و رسوم کُردها را در خود جای داده است، با ورود به این موزه از دیدن آثار هنری و فرهنگی مردمان خطه کردستان شگفت‌زده می‌شوید.

این آثار در تالارها و اتاق‌هایی که به روزی همدیگر باز می‌شوند، قرار دارند، جذابیت بیشتر این موزه به دلیل وجود مجسمه‌هایی است که در فضای سنتی قرار دارد، با نگاه به آن‌ به گذشته زندگی مردمان این دیار می روید و دمی را باگذشتگان زندگی می کنید.

موزه از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که در هربخش گوشه‌ای از زندگی سنتی مردم منطقه به تصویر کشیده شده است، در یک بخش دیگر خانواده‌ای را می‌بینید که زیر کرسی نشسته‌اند ودر اتاق دیگری خانواده‌ای را تماشا می‌کنید که در حال بافتن فرش هستند.

در بخشی دیگر از این موزه مکتب درسی دایر بوده و استاد در حال آموزش قرآن به شاگردان است، اتاق‌های این موزه از جزئیات دقیقی برخوردار هستند و هر یک از مجسمه‌ها هم به شکل مطلوبی سیمای مردمان منطقه کردستان را به تصویر کشیده است.

اتاق خان

یکی از اتاق های زیبا و تماشایی موزه مردم شناسی این عمارت، اتاق خان است که نوع گچ‌بری‌های متراکم و اسلیمی به راحتی تفاوت آن را با سایر اتاق ها نشان می دهد.

وقتی در اتاق خان قدم می‌زنید چشمتان به مجسمه‌هایی می‌افتد که نمادی از خان و خدمتکاران است و اروسی این اتاق یکی از جذاب ترین قسمت از عمارت آصف است.

اتاق اسناد و عکس های تاریخی

اتاق اسناد و عکس‌های تاریخی هم از جمله بخش‌هایی است که علاقمندان خاص خود را دارد و در آن می‌توان اولین سندهای ازدواج و معاملات و همچنین عکس‌هایی از نحوه پوشش مردم کُرد را در یک سده گذشته به چشم دید.

در یکی دیگر از اتاق‌ها نیز آثار نازک کاری زنده یاد "علی اکبر بهزادیان" نازک کار چیره دست سنندجی وجود دارد که در قالب ۱۳۰ قطعە در معرض دید عموم قرار گرفتە است.

این آثار نمونه‌ای از ۶۷ سال کار و تلاش این استاد زیردست نازک کاری کردستان است که از تنەها و چوب‌ درختان آثاری را خلاقانە ساخته است تا در تاریخ ماندگار شوند.

در اتاق دیگری نیز سردیس‌های مجسمه‌ای نام آوران، مشاهیر و بزرگان کُرد و ایران زمین را می‌توان نظاره کرد که ساخته دست "هادی ضیاالدینی" هنرمند مجسمه ساز مشهور سنندجی است.

از خانه کُرد تا یکی از میدان های اصلی شهر به نام میدان انقلاب که بازار قدیمی سنندج هم در اطراف آن قرار گرفته راهی نیست. می توانید بعد از بازدید از این خانه آن سری هم به مسجد دارالاحسان (مسجد جامع سنندج) زده و پس از آن از بازار قدیمی سنندج دیدن کنید که آن زیبایی های منحصر بفردی دارد و دیدن آن خالی از لطف نیست.