به گزارش خبرنگار ایرنا، مردم آذربایجان اسفندماه را«نوروز آیی» یا ماه نوروز می‌خوانند. در گذشته آیینهای مفصل‌تری برای استقبال از سال نو برگزار می‌شد حالا برگزاری مراسم های سنتی به پررنگی سابق نیست با این حال هنوز هم نوروزخوانی و تکم گردانی بین اهالی آذربایجان رایج است و با استقبال مردم مواجه می‌شود.
چند سالی است که جوانان هنرمند این آیین ها را بازسازی کرده و به شکل های به روزتری سنتهای نیاکان خود را پاس می دارند.
کرونا در سالهای اخیر بسیاری از رخدادهای اجتماعی را تحت تاثیر قرار داد و حتی سبک زندگی را در مناطقی تغییر داد یکی از رویدادهایی که متاثر از کرونا شد آیین های استقبال از بهار بود اما با فروکش کردن این ویروس منحوس. آیینهای نوروزی رونق گرفته است.
تکم‌چی ها در روزهای منتهی به سال نو با پوشیدن لباس مخصوص و سرودن اشعار زیبا و آهنگین، آمدن بهار و تمام شدن زمستان را به مردم شهرها و روستاها خبر می دهند.
تکم یا عروسک چوبی به معنی بز نر قوی هیکل است که هدایت گله را برعهده دارد، این عروسک از سوی هنرمندان ساخته شده که پایه‌ای جهت رقصاندن آن در دست تکم چی طراحی شده و حرکت داده می شود.
تکم معمولاً با پولک، سکه، آینه، زنگوله پارچه های رنگی- بیشتر قرمز رنگ- تزیین می شود که معمولا این کار برای ایجاد سر و صدا و جلب توجه مردم بوده و البته هر کدام از اینها نماد زندگی، برکت و تلاش، روشنایی، شادی و سرود و سربلندی است.
تکم گردانان لباس مخصوص محلی به تن دارند و با خواندن اشعاری موزون معمولاً در قالب بایاتی(نوعی دو بیتی محلی) و رقصاندن تکم که از برخورد با صفحه زیرین خود، صدای خاصی را تولید می‌کند؛ آمدن عید را نوید می دهند و در ازای این کار، صله و مژدگانی یا همان «پای»دریافت می‌کنند.
تکم گردانان که خود نیز بعضاً قریحه شاعری دارند، با اشعار خود مردم را به زندگی نو، پشت سرگذاشتن سختی‌ها و فراموشی گرفتارها و تلاش برای معاش، احترام به بزرگان و به جا آوردن صله رحم دعوت می کنند.
آنها از مردم می خواهند همراه با تغییر طبیعت به دگرگونی نماد و ضمیر درونی خود بپردازند. اشعار تکم چی ها از شادمانی ها ،تحسین خوبی ها و آرزوی برکات الهی مملو است.
اشعاری که تکم چی ها می خوانند دارای مضامین دینی و اعتقادی ،اجتماعی و حتی انتقادی هست که بر غنای آن افزوده است و در این شعار اسامی امامان معصوم (ع) و اماکن متبرکه نیز به چشم می خورد.
گرچه از سابقه تاریخی و خاستگاه آیین تکم خوانی جزییات زیادی در دست نیست،اما روشن است که این آیین سنتی از جامعه با صفای عشایری و روستایی منطقه آذربایجان برخاسته و رشد کرده است.
امروزه با تغییر سبک زندگی ،آیین تکم خوانی هم مثل سایر آداب و رسوم ارزشمند گذشته کم رنگ تر شده و تعداد انگشت شماری از جوانان هنرمند آیین تکم گردانی را اجرا می کنند.
رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خلخال در گفت و گو با ایرنا از برنامه ریزی برای اجرای برنامه‌های استقبال از بهار با هنرمندی گروه های هنری تحت پوشش این اداره در سطح شهر خلخال خبر داد.
رویا کاظمی اظهار کرد: برنامه های اجرا شده توسط هنرمندان این شهرستان ، با تامین مالی شهرداری و با مشارکت این اداره در حال برگزاری بوده و با استقبال گرم مردم در معابر عمومی همراه شده است.
وی ادامه داد: آیین سنتی قوچ گردانی، غنچه بردن برای عروس،غنچه گردانی و اجرای بازیهای بومی و محلی، اجرای موسیقی محلی توسط هنرمندان عضو انجمن موسیقی شهرستان تا پایان سال و لحظه تحویل سال نو ادامه خواهد داشت.
نظر شما