کارآفرینی، حلقه مفقوده فرهنگ کار در ایلام

به گزارش خبرنگار ایرنا، فرهنگ کار مجموعه ای از نگرش ها، باورها و رفتارهاست که ذهنیت، اصول و دیدگاه نسبت بـه کار را تعیین کرده و نشان می دهد فرد چه میزان به محیط شغلی خود اعتقاد داشته و با همکاران توانایی ایجاد روابط دارد.

احساس مفید بودن سازمانی، تصویر ذهنی از استعداد کاری، نگرش مثبت به کار، میزان پذیرش تغییرات و روش‌های کاری جدید، نظام فرهنگی حاکم بر جامعه، میزان وضوح نقش‌ها و روش‌های کار، میزان عدالت سازمانی، ارزش‌های کار (درونی و برونی)، برخورداری از میزان وجدان کاری بالا از عوامل موثر در فرهنگ کار به شمار می روند.

کارآفرینان فناوری و دانش را با فرصت ها و نیازهای بازار ترکیب و با توجه به نواقص و واکنش های مطرح در بازار، باعث یکپارچگی و سازگاری بازار و دانش شده و شکاف میان آن دو را پر می کنند.

کار دست مایه و جوهره پیشرفت بشر بوده و حتی ادامه بقای جوامع نیز به آن وابسته است، هنگامیکه فرهنگ کار در یک جامعه تضعیف می شود، مردم بـه انجام کار مفید و مولد تمایل نداشته و فعالیت ها اثربخشی چندانی نخواهند داشت.

نتایج پژوهـش تعدادی از کارشناسان حوزه اجتماعی در ایلام نشان می دهد پایین بودن فرهنگ کار دومین آسیب فرهنگی در سطح استان بوده است، بــا این حال نمی توان تنها بــا اتکا به یافته های پژوهشی استان ایلام را دارای سطح پایین فرهنگ کار دانست.

طبقه اجتماعی افراد، نوگرایی و رضایت شغلی، تأثیـر مستقیم و بیگانگی از محیط کار، تأثیر معکوس بـر فرهنگ کار دارند.

فرهنگ کار با اعتقاد به کار، لزوم کار کردن، ارزش داشتن کار و درآمد و ... ارتباط دارد، ایلام یک استان بــا فرهنگ نیمه سنتی است که بافت فرهنگی سنتی آن بـا سختکوشی، کار و تلاش زیاد، اعتقاد بـه برکت داشـتن زحمت شناخته شده که زمینه ساز کسب روزی حلال می شود.

بر اساس آخرین برآوردهای جمعیتی جمعیت استان ایلام از مرز ۶۰۷ هزار نفر عبور کرده که از این میزان ۳۰۹ هزار و ۲۴ نفر را مردان و ۲۹۸ هزار و ۷۱۱ نفر را زنان تشکیل می دهد.

۷۷ درصد از مجموع جمعیت استان ایلام معادل ۴۴۶ هزار نفر در سن کار قرار داشته که از این میزان ۱۵۵ هزار نفر براساس آخرین سرشماری، جمعیت فعال هستند.

میزان اشتغال استان بر اساس فرمول نرخ بیکاری و اشتغال در حدود ۱۴۵ هزار نفر است که از این تعداد ۱۰۶ هزار نفر در بخش خصوصی فعالیت دارند.

طبق محاسبات نرخ مشارکت اقتصادی از هر ۱۰۰ نفر ایلامی ۳۵ نفر دارای شغل پایدار هستند.

سهم اشتغال سال ۱۴۰۱ استان ایلام در حوزه صنعت ۳۰.۵ درصد، خدمات ۴۸.۲ و کشاورزی ۲۱.۳ درصد بوده است.

آخرین نرخ بیکاری اعلامی از سوی نهادهای مسوول در استان ایلام برای سال گذشته در حدود ۶.۹ درصد بود که در این میان نرخ بیکاری زنان ایلامی ۱۶ درصد تعیین شده است.

بر اساس آمارهای اخذ شده در سامانه رصد، پارسال بیش از ۱۷ هزار فرصت شغلی در این استان به ثبت رسید درحالیکه سهمیه تعیین شده برای اشتغالزایی استان ایلام ۶ هزار و ۶۷۹ فرصت شغلی بود که تحقق ۲۵۵ درصدی را نشان می دهد.

یکی از جوانان ایلامی جویای کار در این خصوص می گوید: رشد جمعیت کشور در دهه ۶۰ و ورود متولدان آن دوره به بازار کار در دهه ۸۰ باعث شد با حجم بسیار زیادی از افراد جویای شغل در سطح جامعه روبرو باشیم.

علیرضا جمالی تاکید کرد: تشویق به داشتن تحصیلات دانشگاهی نیز باعث شد بیشتر این افراد مدارج علمی را کسب کنند، ولی شرایط جامعه به هیچ وجه نتوانسته برای این تعداد فرصت شغلی فراهم کند.

وی یادآور شد: فرصت های شغلی در بخش دولتی اشباع شده و فعالیت در بخش خصوصی نیز یا نیازمند سرمایه است یا به تخصص نیاز دارد که تعداد زیادی از جوانان تحصیل کرده دانشگاهی تنها به شکل تئوری آموزش دیده و از نظر عملی باید مهارت های لازم را فرا بگیرند که کارفرمایان معمولا این فرصت را در اختیار آنان قرار نمی دهند.

یکی دیگر از افراد جویای کار در ایلام معتقد است: مراکز آموزشی در سال های گذشته تبلیغات گسترده ای را برای جذب جوانان به منظور تحصیل در دانشگاه های دولتی و خصوصی انجام می دادند ولی رشته های ارائه شده متناسب با بازار کار طراحی نشده که وضعیت بویژه در میان دختران نمود بیشتری دارد.

آرزو پورحسینی ادامه داد: تعداد زیادی از دختران طی سال های گذشته در رشته هایی همچون عمران، معماری و یا رشته های مرتبط با حوزه نفت و گاز تحصیل کرده اند ولی پس از فارغ التحصیلی امکان کار برای آنها فراهم نیست، چراکه فرصت های شغلی بسیار محدود بوده و کارفرمایان نیز ترجیح می دهند نیروهای خود را از میان پسران انتخاب کنند.

وی با اشاره به برخی مطالب مبنی بر اینکه جوانان ایلامی تنها به دنبال مشاغل دولتی هستند، اضافه کرد: شاید این موضوع در میان برخی نمود داشته باشد، ولی نباید آنرا به تمامی جوانان تعمیم داد و شرایط جامعه امروزه به گونه ای است که باید از هر فرصتی برای درآمدزایی استفاده کرد.

یکی از دانشجویان دانشگاه ایلام نیز در این خصوص گفت: اکثریت دانشجویان در مراکز دانشگاهی رشته های خود را با میل و علاقه قبلی انتخاب نکرده و به اجبار خانواده در رشته ای ادامه تحصیل می دهند، یا شرایط آنان را به این سمت کشانده است.

مجید علی مرادی تاکید کرد: بـرای راه انـدازی یـک کسـب و کار یا بایـد فضـا و مـکان کافـی و مناسـب در اختیار داشـته یـا سـرمایه داشـته باشیید تا بتوانـید مـکان مناسـب را رهــن و اجــاره کنــید و با توجه تورم حاکم در کشور اکثریت جوانان از این امکان برخوردار نیستند.

وی یادآور شد: هزینه های راه اندازی یک شغل بسیار بالا رفته و بانک ها نیز در عمل حمایت چندانی از کارآفرینان انجام نمی دهند و تسهیلات پرداختی نیز با توجه به سود بسیار بالا و باز پرداخت کوتاه مدت به صرفه نیست و بیشتر افراد عطای آنرا به لقایش می بخشند.

فعالیت ۵۴ کارآفرین در استان ایلام

مسئول کانون کارآفرینان ایلام می گوید: ۱۴ دوره فرآیند انتخاب کارآفرینان در استان تاکنون برگزار شده است.

صادق صفربیگی افزود: ۷۹ کارآفرین طی ۱۴ دوره گذشته در استان شناسایی شده که از این تعداد بخشی به خارج از استان مهاجرت رده و هم اکنون ۵۴ کارآفرین فعال در بخش های مختلف فعالیت می کنند.

وی یادآور شد: مهم ترین حوزه های فعالیت کارآفرینان استان ایلام در بخش های صنعت، کشاورزی، فناوری اطلاعات، خدمات، پزشکی، دامپروری و ... بوده که طبق خوداظهاری و داوری صورت گرفته تعیین می شوند.

مسئول کانون کارآفرینان ایلام مهم ترین شاخصه های تعیین این افراد را داشتن نوآوری، اشتغالزایی، کمک به محیط زیست و ایجاد ارزش افزوده عنوان کرد.

صفربیگی اضافه کرد: کارآفرینان ایلامی هم اکنون برای حدود یک هزار نفر ایجاد اشتغال کرده و بطور متوسط هر کارآفرین برای ۲۵ نفر شغل فراهم کرده است.

وی با اشاره به اینکه از مجموع افراد کارآفرین استان ۲ مورد در حوزه شرکت های دانش بنیان بخش فناوری اطلاعات حضور دارند، ادامه داد: فناوری های نو و های تک در استان تا حدود زیادی ناشناخته بوده و مغفول واقع شده اند و بیشتر فعالیت ها به شکل سنتی انجام می شود.

مسئول کانون کارآفرینان ایلام تاکید کرد: مهم ترین شرکت های اقتصادی و سودده دنیا در سال های گذشته بیشتر مربوط به شرکت های نفتی و گازی بودند، ولی امروزه از ۱۲ شرکت برتر ۱۱ مورد در بخش فناوری اطلاعات حضور دارند که بسیار اشتغالزا، سودآور و دارای ارزش افزوده بالایی هستند که می طلبد کشورمان نیاز نگاه خود را به این عرصه تغییر داده تا بتوان از مزیت های حوزه فناوری اطلاعات برای توسعه کشور بهره گرفت.

کارآفرینان از حمایت های ویژه در دریافت تسهیلات بانکی بی بهره اند

صفربیگی یادآور شد: متاسفانه حمایت مدون و خاصی از کارآفرینان صورت نمی گیرد و معافیت های مالیاتی و تسهیلات بانکی ویژه ای برای فعالان این عرصه وجود ندارد.

وی افزود: مهم ترین معضلات پیش روی کارآفرینان قوانین و مقررات خلق الساعه بخش دولتی، بدهی های سنگین بانکی، مالیاتی و بیمه ای است که فعالان این حوزه را به شدت رنج می دهد و به نظر می رسد به مشکلی لاینحل تبدیل شده و با وجود وعده های بسیار در این زمینه ها کمکی به کارآفرینان صورت نمی گیرد.

مسئول کانون کارآفرینان ایلام با اشاره به تورم موجود در اقتصاد ایران اظهار داشت: این موضوع نیز از چالش های پیش روی فعالان حوزه کارآفرینی است که باعث شده فعالیت ها صرفه اقتصادی نداشته باشند، در کنار این موضوع نوسازی تجهیزات نیازمند وجود سرمایه در گردش و سرمایه ثابت است تا بتوان با بروزرسانی محصولات بازار مناسبی برای کالاهای تولیدی ایجاد کرد.

مسئولان، دستگاه های اجرایی را مجاب به خرید کالاهای استان کنند

صفربیگی گفت: بسیاری از کالاها و محصولات تولیدی کارآفرینان استان از کیفیت بالایی برخوردار هستند، ولی متاسفانه شاهد هستیم دستگاه های اجرایی نیازهای خود را از سایر استان ها تامین می کنند که می طلبد مسوولان ارشد ایلام نهادهای اجرایی را موظف کنند اولویت خرید کالاهای خود را به تولیدات استان اختصاص دهند تا ضمن ایجاد انگیزه برای تولیدکنندگان زمینه درآمدزایی و ایجاد اشتغال را برای تعدادی بیشتری از فعالان این عرصه فراهم آورد.

وی اضافه کرد: نقش سازمان امور اقتصادی و دارایی در مجاب کردن سایر دستگاه ها به خرید محصولات تولیدی استان انکارناپذیر است و امیدواریم این رویه در استان ایلام اصلاح شود.

مسئول کانون کارآفرینان ایلام یادآور شد: بخش دولتی در برخی اوقات نه تنها کمکی به کارآفرینان نمی کند، بلکه مانعی را نیز پیش پای آنان ایجاد کرده است، در شرایطی که رئیس جمهوری بر کسب آراء و نظرات کارآفرینان برای بهره وری هرچه بیشتر امور تاکید می کنند، متاسفانه در عمل استفاده ای ار تجربیات این افراد نمی شود.

صفربیگی تاکید کرد: کشورهای توسعه یافته سرمایه گذاری خود را بر اساس مزیت منطقه ای انجام می دهند و همین عامل باعث شده به موفقیت نیز برسند ، ولی در کشورمان بطور معمول این موضوع طبق ضرورت شکل می گیرد که با تغییر مدیریت ها سیاست ها نیز عوض شده و همین عامل سبب می شود در عمل شاهد رشد پایدار نباشیم.

وی یادآور شد: ایلام با وجود محرومیت در زیرساخت ها ولی استانی ثروتمند است، چراکه از منابع عظیم زیرزمینی و نیروی انسانی توانمندی برخوردار است که در صورت استفاده مناسب می تواند موتور محرک اقتصاد استان به سوی پیشرفت همه جانبه باشد.

مسئول کانون کارآفرینان ایلام گفت: وجود منابع نفتی و گازی ، اراضی حاصلخیز کشاورزی ، طبیعت بکر ، صنایع دستی و ... از مزیت های استان هستند که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و در کنار آن با حمایت از نیروهای تحصیل کرده و دانشگاهی ایلام را با سرعت بیشتری در مدار و ریل توسعه قرار داد.

صفربیگی اضافه کرد: اگر دولتمردان به دنبال حل ریشه ای معضل بیکاری هستند، باید بطور جدی از کارآفرینان حمایت کنند، این حمایت فقط به شکل ارائه تسهیلات نیست و با خرید محصولات تولیدی می توان ضمن اشتغالزایی و ایجاد ارزش افزوده مشاغل مرتبط را توسعه داده و فرصت های جدید را برای درآمدزایی در استان و ایجاد رفاه نسبی شهروندان فراهم آورد.

وی یادآور شد: تا وقتیکه دولتمردان به توانمندی های بخش خصوصی اعتماد نداشته باشند و قوانین و مقررات دست و پا گیر را از پیش پای کارآفرینان بر ندارند، نمی توان به تحول اساسی در این عرصه امید چندانی داشت.

افزایش چهار برابری پرداخت تسهیلات اشتغال و ضروری صندوق کارآفرینی امید در ایلام

مدیر صندوق کارآفرینی امید ایلام گفت: تسهیلات اشتغال و ضروری این صندوق سال گذشته در مقایسه با سال ماقبل در این استان چهار برابر شده است.

مرتضی دالوند اظهار داشت: یک هزار و ۲۳۰ فقره تسهیلات ارزان قیمت اشتغال و ضروری با اعتباری بیش از یک هزار و ۴۴۷ میلیارد ریال سال ۱۴۰۱ توسط این صندوق در استان پرداخت شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد چهار برابری داشته است.

وی افزود: این تسهیلات در بخش های خدمات، کشاورزی، صنعت و رفاهی پرداخت شده و با پرداخت آن برای بیش از یک هزار و ۲۰۰ نفر در استان اشتغال ایجاد شده است.

مدیر صندوق کارآفرینی امید ایلام یادآور شد: این صندوق طی تفاهم نامه با سایر نهادها و دستگاه ها از جمله وزارت ورزش و جوانان، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان زندان ها، کمیته امداد امام خمینی (ره) ، سازمان بهزیستی و سازمان جهاد کشاورزی ، بنیاد برکت و ... سال گذشته ۹۴۲ فقره تسهیلات اشتغالزایی با اعتباری بیش از یک هزار و ۴۰۶ میلیارد ریال پرداخت کرده است.

دالوند تاکید کرد: صندوق استان سال گذشته با ابلاغ اعتبارات بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ توانست با عملکردی مناسب بیش از ۹۸ درصد اعتبار مربوطه را جذب و تسهیلات اشتغال ارزان قیمت به متقاضیان معرفی شده از سوی دستگاه های اجرایی پرداخت کند که در این راستا تعداد ۵۱۰ فقره تسهیلات با اعتبار بیش از یک هزار و ۱۳۵ میلیارد ریال پرداخت شده است.

وی اضافه کرد: صندوق کارآفرینی امید استان ایلام با این عملکرد توانسته رتبه ممتازی بین صندوق های سراسر کشور همچنین در بین بانک های عامل در استان بدست بیاورد.

مدیر صندوق استان ایلام در خصوص اقدامات و خدمات صندوق استان در سفر ریاست جمهوری به استان ایلام نیز گفت: صندوق استان با تامین مالی و پرداخت ۲۰۰ میلیارد ریال تسهیلات قرض الحسنه اشتغال و ضروری به ۸۷۲ فقره درخواست مردمی سفر ریاست جمهوری پاسخ داده است.

دالوند در خصوص حمایت از کارآفرینان روستایی و مناطق محروم اظهار داشت: صندوق استان ایلام تعداد یک هزار و ۶۲۶ فقره تسهیلات اشتغال روستایی با اعتبار بیش از یک هزار و ۱۱۶ میلیارد ریال با استفاده از منابع مشترک صندوق توسعه ملی از ابتدای شروع این طرح در سال ۱۳۹۷ تاکنون پرداخت کرده که برای ۲ هزار و ۴۱۳ نفر اشتغال ایجاد کرده است

وی گفت: تعداد ۱۵۲ طرح اشتغالزایی کسب و کار خرد و کوچک در سطح استان ایلام با حمایت مالی صندوق کارآفرینی امید با اعتبار ۷۲۲ میلیارد ریال در دهه مبارک فجر پارسال افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت.

مدیر صندوق کارآفرینی امید ایلام افزود: صندوق کارآفرینی امید این تسهیلات را در حمایت مالی از جوانان تحصیل کرده و دارای مهارت، زنان خودسرپرست، نخبگان و کارآفرینان در قالب ایجاد کسب و کار خرد و کوچک با رویکرد توانمندسازی و شبکه سازی هم افزا و تکمیل زنجیره ارزش با اولویت مناطق محروم و مناطق روستایی پرداخت کرده است.

فعالیت ۸۱ هزار کارگر مشمول قانون کار در ایلام

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایلام گفت: ۸۱ هزار و ۴۲۹ کارگر مشمول قانون کار در این استان مشغول فعالیت هستند.

نورالدین الیاسی اظهار داشت: این کارگران در بخش های صنعت ، خدمات و کشاورزی فعالیت می کنند.

وی از شناسایی ۱۴ هزار و ۲۲۵ کارگاه در استان خبر داد و افزود: سال گذشته هشت هزار و ۴۵۷ بازرسی ادواری و ۲ هزار و ۳۹۶ بازرسی موردی از کارگاه های تولیدی استان صورت گرفت و ارزیابی ۳۷ حادثه این حوزه نیز انجام شد.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایلام تاکید کرد: ۹ هزار و ۲۳۴ مورد از بازرسی ها در زمینه حفاظت فنی و ایمنی، هشت هزار و ۷۲۸ مورد در بخش حقوق ، مزایا و بیمه، ۵۳۲ مورد در طبقه بندی مشاغل و یک هزار و ۴۴۴ مورد مشاغل سخت و زیان آور بوده است.

رسیدگی به ۲ هزار و ۸۱۹ دادخواست در دعاوی کارگری و کارفرمایی ایلام

وی گفت: سال گذشته به ۲ هزار و ۸۱۹ دادخواست در دعاوی کارگری و کارفرمایی این اداره کل در استان رسیدگی شده است.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایلام اظهار داشت: ۲ هزار و ۸۳ پرونده از این تعداد در مراجع تشخیص و ۵۶۹ پرونده نیز در مراجع حل اختلاف رسیدگی شده است.

الیاسی به افزایش تعداد مراجع رسیدگی در این اداره کل در سال ۱۴۰۱ اشاره کرد و افزود: تعداد مراجع تشخیص به ۱۲ و مراجع حل اختلاف به ۱۰ افزایش پیدا کرده است.

وی با اشاره به بیش از ۱۰ هزار بازرسی ادواری و موردی در واحدهای کارگری در راستای صیانت از نیروی کار تاکید کرد: ۳۸۴ مورد سازش کارگاهی توسط این اداره کل انجام گرفت.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایلام با بیان اینکه سال گذشته بیش از ۹۰۰ نفر از بیمه بیکاری استفاده کردند، یادآور شد: یک هزار و ۱۲۰ پرونده مشاغل سخت و زیان آور نیز برای کارگران تشکیل شده است.

وی اضافه کرد: قبل از فعالیت دولت سیزدهم ایلام فاقد کانون هماهنگی شورای های اسلامی کار بود و عدم فعالیت این تشکل قانونی مهم کارگری از سال ۹۶ باعث عدم انسجام و هماهنگی بین شوراهای اسلامی کار استان برای رفع موانع و مشکلات کارگران شده بود که با پیگیری شورای های اسلامی کار و واحد تشکل‌های کارگری و کارفرمایی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، خرداد ماه سال جاری ۲۱ شورای اسلامی کار در سطح استان مشغول به فعالیت شده اند.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایلام یادآور شد: حوادث ناشی از کار در بخش ساختمان این استان پارسال به نسبت سال ماقبل ۶۶ درصد کاهش یافته است.

الیاسی تصریح کرد: پنج هزار و ۷۴۰ مجوز فعالیت در حوزه مشاغل خانگی سال گذشته برای متقاضیان در شهرستان های مختلف این استان صادر شد.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی به ایجاد فرصت‌های شغلی در دولت مردمی اشاره کرد و گفت: طی ۱۶ ماه عمر دولت سیزدهم، بالغ بر یک میلیون و ۷۵۰ هزار نفر به بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی کشور افزوده شده است.

وی با اشاره به اشتغال ایجاد در حوزه تعاونی استان طی سال ۱۴۰۱ یادآور شد: ۹۱۶ نفر پارسال در تعاونی های استان مشغول به کار شدند.

الیاسی با اشاره به اقدامات حوزه رفاه اجتماعی اداره کل گفت: ۱۷ کانون یاری گران تولید به منظور افزایش سطح سلامت و پیشگیری از آسیب های اجتماعی در استان تشکیل شده است.

پیشنهادات

با توجه به نتایج پژوهش، برای ارتقا و بهبود فرهنگ کار جوانان ایلامی، قبل از هرچیز نیاز است موانع اصلی و مهم کارآفرینی و راه اندازی کسب و کار برداشته و مترفع شود، در این راستا یکی از مهمترین اقدامات می تواند تسهیل دریافت مجوز کسب و کار از لحاظ هزینه و زمان باشد.

جذب سرمایه گذاران خارج از استان برای سرمایه گذاری در پروژه های کسب و کار و اختصاص وام اشتغال و کارآفرینی بـا سـودهای معقـول هماننـد سایر کشورهای جهان توسط نهادهای مالی استان می تواند تـا حدودی ضعف بنیه اقتصادی جوانان اسـتان را پوشش دهد.

توسعه آموزش های مهارتی و تحصیلات تکمیلی متناسب با بازار کار استان بطوریکه جوانان پس از فارغ التحصیلی جذب رشته های شغلی مرتبط شوند.

آمـوزش خانواده ها بــه منظور آموزش و القای مسئولیت پذیری بــه فرزندان از سنین کودکی و توانمندسازی جوانان استان از طریق راه اندازی مراکز آموزش جدید و کارا ؛ همچنین تسهیل حضور جوانان در این مراکز جهت آموزش و فن آموزی و جذب آنها در بازار کسب و کار از طریق این مراکز.

بهبود زیرساخت ها و ترسیم چشم انداز امیدبخش بازار فروش برای کسب و کارها از طریق نهادها و رسانه ها و ارایه مشاوره های تخصصی رایگان یــا دست کم ارزان فنی و تخصصی بــه کارآفرینان و مبدعان کسب و کار استان.