به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، در دو هفته اخیر تحرکات دیپلماتیک ایران در منطقه پررنگ بود؛ رویدادهایی که از هفتم اردیبهشت ماه با سفر حسین امیرعبداللهیان به لبنان و دیدار با مقامات این کشور و همچنین سیدحسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان آغاز شد و با حضور غافلگیرانه وزیر امور خارجه در نقطه مرزی مارون الراس، زنگ خطر را برای صهیونیست‌ها به صدا درآورد.
این تحولات تنها چند هفته پس از حمله مشترک مقاومت از غزه، جنوب لبنان و سوریه به سرزمین‌های اشغالی رقم خورد. حملاتی که با پاسخ انفعالی رژیم صهیونیستی و هدف قرار دادن زمین‌های خالی و کشاورزی به خوبی نشان داد این رژیم که با بحران‌های داخلی روبه روست، از هر زمان دیگری ضعیف تر بوده و برای رفتن خود عجله دارد.
هنوز تل آویو این اتفاق را به خوبی هضم نکرده بود که انجام سفر بن فرحان به دمشق و دیدارش با رییس جمهور سوریه و به دنبال آن بحث عادی سازی روابط کشورهای عربی با این کشور رسانه‌های منطقه‌ای و جهانی را پر کرد و پس از آن گام‌های عملی برای بهبود روابط کشورهای عربی با سوریه و بازگشت این کشور به اتحادیه عرب برداشته شد که نشست جده نخستینِ آن بود.
همچنین در جریان نشست اواسط هفته گذشته در امان، موضوع امنیت سوریه توسط کشورهای عربستان، عراق، سوریه، مصر و اردن مورد بررسی قرار گرفت و حتی به بازگشت دمشق به اتحادیه عرب نیز توسط برخی کشورها اشاره شد تا پیروزی دیگری برای جبهه مقاومت پس از شکست فتنه شام در تاریخ منطقه ثبت شود.
تیر خلاص را اما سفر تاریخی آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور بر پیکر صهیونیست‌ها زد؛ رئیس جمهور ایران سیزدهم اردیبهشت در جریان سفری دو روزه وارد دمشق شد تا پیروزی تهران پس از پایمردی‌ها در میدان و در عمق استراتژیک جمهوری اسلامی ایران را به منطقه نشان بدهد.
رقم خوردن این اتفاقات متوالی، گواه آن است که دیپلماسی دولت سیزدهم در منطقه دستاوردها و تحولات مثبت منطقه‌ای را به نفع جریان مقاومت شکل داده است؛ از ماجرای توافق برای از سرگیری روابط تهران و ریاض که منجر به گشایش روابط با دیگر کشورهای عربی با ایران شد تا سفر به سوریه که بیش از یک دهه مقام اجرایی اول جمهوری اسلامی ایران را به خود ندیده بود، همگی در این چارچوب قابل تفسیر است.
صهیونیست‌ها؛ هراسان از تحولات منطقه
نگاهی کوتاه به اصل و حاشیه سفر آیت الله رئیسی و بیانیه مشترک تهران و دمشق و قرار دادن آن در کنار پازل تحولات چند ماه اخیر در منطقه نشان می‌دهد که چرا صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها از این تحولات هراسان بوده و نتوانسته اند آن را در پشت اظهارات خود پنهان کنند. کما اینکه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به این سفر آن را دردسر ساز و بسیار نگران کننده توصیف و یا تلویزیون رژیم صهیونیستی آن را به «افزایش وحدت و یکپارچگی محور ایران، حزب الله، حماس و جهاد اسلامی» برای اجرای یک «برنامه جدید در خاورمیانه» تعبیر کرد.
بیانیه‌ای با پیام معنادار برای رژیم صهیونیستی
پایان این سفر با یک بیانیه مشترک همراه بود؛ ایران و سوریه در سه بند جداگانه به طور ویژه به رژیم صهیونیستی اشاره کردند و از اتحاد یکدیگر در برابر این رژیم سخن گفتند. در یک بند از «حق دفاع مشروع برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی به جمهوری عربی سوریه»، در بند دیگر به «محکوم کردن ادامه اشغال منطقه جولان سوریه توسط اشغالگران» و در جایی دیگر از «اشغالگری رژیم صهیونیستی به عنوان علت العلل بحران‌های منطقه و حق مشروع فلسطینی‌ها در دفاع از خود» سخن به میان آمده است.
این بیانیه در کنار دیدارهای رئیس جمهور با علمای سوری و همچنین نشست‌های جداگانه با فرماندهان مقاومت و اندیشمندان فلسطینی به خوبی نشان می‌دهد آنچه یکی از دلایل نزدیکی تهران و دمشق در چهار دهه گذشته بوده، همچنان مورد اهتمام دو کشور است.
البته در کنار تحولات در عرصه دیپلماسی که به نفع جریان مقاومت و تحدید رژیم صهیونیستی در جریان است، نباید تغییرات راهبردی مهمی را که در نوع واکنش گروه‌های مقاومت به ماجراجویی‌های این رژیم مشاهده می شود، فراموش کرد؛ نمونه بارز آن، تحولات ماه رمضان امسال در مسجد الاقصی بود.
حمله از سه نقطه جغرافیایی متفاوت به رژیم صهیونیستی پس از هتک حرمت مسجدالاقصی گویای آن بود اگر آمریکا آن طور که مایک پمپئو وزیر خارجه سابق این کشور گفته «در کمتر از یازده دقیقه پس از اعلامیه استقلال رژیم صهیونیستی این رژیم جعلی را به رسمیت شناخت»، اکنون کشورهای منطقه و محور مقاومت قادرند در سایه وحدت میادین کمتر از همین زمان جای جای سرزمین‌های اشغالی را زیر آتش مقاومت ببرند.
پشت به آمریکا؛ رو به همسایگان
بیانیه مشترک تهران و دمشق، مواضع اصولی دو کشور را در مواجهه با سیاست های خصمانه آمریکا در منطقه مشخص کرده و در چهار بند به هماهنگی بالای ایران و سوریه برابر اشغالگران آمریکایی، تحریم‌های ضدانسانی علیه دو کشور و حفظ تمامیت ارضی سوریه پرداخته است.
این بیانیه در کنار محکوم کردن اقدام ضدانسانی غرب در منطقه، از فشردن دست دوستی همسایگان با یکدیگر پس از عادی سازی روابط عربستان با ایران و همچنین کشورهای منطقه با سوریه استقبال کرده است.
این بندها بدان معناست که محور مقاومت پس از پیروزی در فتنه شام و شکست دشمنان دو ملت ایران و سوریه از برقراری روابط با کسانی که پس از این تجریه تاریخی درصدد اصلاح گذشته و ساخت آینده هستند استقبال می‌کند اما با کشورهایی که بر اشغالگری و ادامه سیاست‌های مخرب خود در منطقه اصرار دارند، سر سازش نخواهند داشت.
توسعه روابط از ابعاد نظامی- امنیتی به مرحله اقتصادی
نکته بعدی در بیانیه تهران و دمشق توجه به همکاری و مشارکت اقتصادی است؛ از ابتدای دولت سیزدهم، دولتمردان با سفرهای متعدد به سوریه زمینه لازم برای تعمیق همکاری‌های اقتصادی را ایجاد کرده‌اند که نشان می‌دهد این دو کشور تلاش دارند تا با توسعه روابط دو سویه، همکاری‌های نظامی- امنیتی را به ابعاد اقتصادی تسری دهند و رویکرد متفاوت دولت سیزدهم این همکاری را تسریع خواهد کرد که توافق برای تشکیل بانک و بیمه مشترک و تسهیل فعالیت بازرگانان و بخش خصوصی در جریان این سفر در همین راستا بوده است.
این همکاری برای هر دو کشور لازم و ضروری بوده و جایگاه ایران در دوران سازندگی سوریه را حفظ می‌کند که همین مساله نگرانی از پایداری روابط تهران و دمشق را برای تل آویو بیش از پیش می‌کند.
نمادهایی که معنادار است
سفر آیت الله رئیسی به سوریه که با عنوان جشن مقاومت معرفی شد، دستاوردهایی به غایت مهم داشته است که می‌توان در ماهها و سال‌های آتی در خصوص آن بهتر سخن گفت. ایران به خوبی این پیام را به همه کشورهای منطقه صادر کرد که در پرتو احترام به مقاومت و گفت‌وگو آینده منطقه رقم می‌خورد و تحمیل جنگ و خونریزی نمی‌تواند آنها را در رسیدن به اهداف خود یاری رساند.
دولتمردان ایرانی نیز به خوبی از فرصت‌های میدان استفاده کرده و فعالیت‌های دیپلماتیک خود را سامان دادند. از حضور در مرز با سرزمین‌های اشغالی تا نماز آیت الله رئیسی در مسجد اموی دمشق که بسیاری از دشمنان سوریه از اقامه نماز در آن بعد از سرنگونی دولت قانونی سوریه سخن می‌گفتند به خوبی سراب بودن طراحی‌ها برای آینده سوریه توسط رقبای منطقه‌ای را به رخ کشید.
صهیونیست‌ها که با واهمه فراوان منطقه را رصد می‌کنند، به خوبی می‌دانند که ایران در حال چیدن ثمره دهها سال نگاه راهبردی خود به مساله فلسطین و مسائل منطقه است. با آنکه بر پایه توطئه‌های صهیونیستی قرار بود با حذف سوریه، محور مقاومت دچار انقطاع شود، اما امروز روابط تهران و دمشق بیش از پیش دوستانه و نزدیک‌تر شده است تا جایی که نه تنها مردم سوریه کیلومترها برای استقبال از رئیس جمهور ایران در خیابان‌های دمشق صف می‌کشند، بلکه بشار اسد رئیس جمهور سوریه برای خداحافظی صمیمانه با آیت الله رئیسی پروتکل‌های دیپلماتیک را زیرپا می‌گذارد و برای بدرقه به فرودگاه دمشق می‌آید.
نظر شما