به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه روز چهارشنبه در مراسم روز ملی بسیج اساتید مصادف با سالروز شهادت شهید چمران، افزود: زمانی که از واژه حکمرانی سخن به میان می آید به معنی فرایند سیاستگذاری و تنظیم گری تا تصدی گری است، بنابراین نادرست است که حکمرانی را فقط به سیاست گذاری منحصر کنیم یا حکمرانی را مترادف با حکومت داری بگیریم که این هم نادرست است.
وی ادامه داد: بنابراین اول بدانیم موضوع حکمرانی دقیقا چیست؟ اول تصور درستی از حکمرانی داشته باشیم که تا گفته می شود حکمرانی آن را با سیاستگذاری مترادف ندانیم، آن را با حکومت داری هم مترادف ندانیم.
خسروپناه سه رکن مهم حکمرانی را سیاستگذاری، تنظیم‌گری و تصدی‌گری دانست و گفت: البته تنظیم گری هم خود چند مرحله دارد از مقررات گذاری تا ساختارسازی و نظارت ارزیابی شش گام در تنظیم گری است.
وی افزود: پرسش مهم این است بعد از تبیین مفهوم، سوال اصلی چیست؟ دنبال پاسخ چه پرسشی هستییم؟ پرسش این است که کدام الگویی از حکمرانی، حکمرانی فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی، نظامی، تعلیم و تربیتی، سلامت و بهداشت، محیط زیست امیدآفرین است. ممکن است حکمرانی سیاستگذاری و تنظیم گری و تصدی‌گری داشته باشد، اما امیدآفرین نباشد. بنابراین چه الگویی امید آفرین است؟ این سوال را اساتید باید پاسخ دهند.
خسروپناه با بیان اینکه سالهاست کارگروه های حکمرانی در بسیج اساتید شکل گرفته است، بیان کرد: سوال من به عنوان دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که شما اساتید چه الگوی فرهنگی می توانید به دبیرخانه این شورا دهید که این الگوی فرهنگی امیدآفرینی باشد.
وی گفت: این که نشست و جلسه برگزار کنیم و آمار دهیم، اما چیزی دست ما را نگیرد این کافی نیست. الگوی حکمرانی فرهنگی که سیاست گذاری و تنظیم گری و تصدی گری را مشخص کند، نیاز داریم، اما با کدام تئوری سیاست گذاری و تنظیم گری باید این کار را انجام دهیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: از هفت تئوری سیاستگذاری، کدام را قبول داریم، ۱۰ تئوری تنظیم گری غربی ها مطرح کرده اند، کدام تئوری را قبول داریم. دانشگاه‌های ما و حوزه‌های علمیه به این پرسش ها تاکنون پاسخی نداده اند.
وی با بیان اینکه با کمک مبانی و اصول باید به الگو برسیم تاکید کرد: هنوز الگو نداریم، ما الگوی حکمرانی فرهنگی نداریم، الگوی حکمرانی محیط زیست نداریم، الگوی حکومت داری داریم و الگوی حکومت داری فرهنگی ما معلوم است، الگوی حکومتداری نظامی ما معلوم است، الگوی حکومتداری سلامت و بهداشت ما معلوم است، اما باید روی الگوی حکمرانی کار کنیم که البته باید بر اساس مبانی و اصول باشد.
خسروپناه با تشریح چند اصل حکمرانی خاطرنشان کرد: اصل اول اصل حکمرانی مردمی است که در اصل ۴۴ قانون اساسی آمده است، مقابل حکمرانی متمرکز دولتی است.
وی با اشاره به بیانات رهبری در مورد حلقه های میانی گفت: اگر بخواهیم الگوی حکمرانی فرهنگی یا علمی یا هر مدل را بدهیم، باید نقش حلقه های میانی در سیاست گذاری، تنظیم گری و تصدی‌گری معلوم شود. نقش مردم در سیاستگذاری یا تنظیم گری کجاست؟ مردم حلقه های میانی هستند، چرا که توده وار جواب نمی دهد و نقش احزاب هم لااقل تجربه مثبتی در ایران ما نداشته است.
خسروپناه گفت: حلقه های میانی چه کارکردی و جایگاهی در این سه حکمرانی دارند این باید در الگو مشخص شود. البته نمونه عینی آن در مصادیق انقلاب اسلامی همین بسیج است. بسیج نقشی که در مقابل تجزیه گران و منافقین داشت و منافقین را کنار زد. این بسیج مردمی بود که تجزیه طلبان را از استان‌های مختلف حذف کرد. تجزیه طلبانی که از دو سال قبل از پیروزی انقلاب طرح تجزیه خوزستان و کردستان و استان های دیگر را داشتند و اگر امام (ره) دو سال دیرتر انقلاب می کرد، حتماً ایران تجزیه می شد. انقلاب اسلامی جلوی تجزیه ایران را گرفت. حتی اگر چند سال زودتر انقلاب پیروز می شد بحرین هم جدا نمی شد؛ بنابراین در همه جا حلقه های میانی نقش دارند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه نقش حلقه های میانی را در تحقق حکمرانی می بینیم، گفت: حکمرانی در مقام تحقق با محوریت حلقه های میانی را داریم، اما هنوز الگوی آن را ننوشته ایم؛ این الگوها را دانشگاه ها و حوزه ها باید بنویسند.
وی گفت: اصل دوم اصل ترجمه معارف اسلامی و معارف انقلابی به زبان زمانه برای بکارگیری حل مسایل است. باید معارف اسلامی و معارف انقلاب را به زبان زمانه ترجمه کنیم. مسئله را از طریق فناوری اجتماعی تولید فناوری نرم اجتماعی حل کنیم. امروز به شدت نیازمند فناوری‌های نرم و اجتماعی هستیم.
خسروپناه ادامه داد: دهها و صدها فناوری نرم اجتماعی را باید با کمک مبانی و معارف اسلامی و انقلابی تولید کنیم.
کار تبلیغی کار فرهنگی نیست
وی اصل سوم را فرهنگ سازی به جای سطی نگری از طریق صنایع فرهنگی عنوان کرد و گفت: کارهای تبلیغاتی که در حوزه عفاف و حجاب و اوضاع مختلف انجام می دهیم و فکر می کنیم کار فرهنگی است؛ در حالی که این کار سطحی است. کار تبلیغی کار فرهنگی نیست، کار فرهنگی عمقی است. در کار تبلیغی بصر و در نهایت احساس اثر می پذیرد، اما در کار فرهنگی عقل و ایمان متاثر می شود. هویت انسان تغییر پیدا می کند.
خسروپناه اصل چهارم را اصل کثرت در وحدت عنوان کرد و گفت: در جهان اسلام یک وحدت داریم که اسلام و مسلمان بودن است، برخی ایرانی و برخی کشورهای دیگر اسلامی هستیم، بنابراین کثرت با وحدت در پیوند است. در ایران اسلامی اقوام مختلف هستند این کثرت باید با وحدت پیوند بخورد، شیعه و سنی کثرت است باید با وحدت اسلامیت پیوند برقرار کند.
وی ادامه داد: اصل پنجم اصل عقلانیت در کنار احساسات، شور و حرارت است. اصل ششم اصل استقلال نه استعمار بر اساس قاعده قرآنی نفی سبیل و نفی ولایت غیر مسلمان بر مسلمانان دیگر است.
خسروپناه گفت: اصل هفتم اصل اخلاق و تربیت در کنار قانون‌مداری است. قانون‌گرایی مهم است، اما اگر در کنار قوانین اخلاق و تربیت نباشد، محتوای معرفتی و محتوای ارزشی را از قانون می گیرد. بنابراین کنار قانون حتما اخلاق و تربیت و اخلاص قرار گیرد.
وی گفت: استادان بسیجی اگر صلاح دیدند با کمک این اصولی که از منظومه فکری رهبر انقلاب به دست آمده به تدوین الگوی حکمرانی فرهنگی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی امیدآفرین بپردازند تا نقش حلقه های میانی در سیاستگذاری، تنظیم گری و تصدی‌گری با استفاده از علوم عقلی تجربی و همچنین معارف قرآنی و اهل بیت معلوم شود.
مراسم روز ملی بسیج اساتید روز چهارشنبه در محل نمازجمعه دانشگاه تهران برگزار شد.
نظر شما