یونسکو به فرهنگ هم بیاندیشد

برخی از این منابع روز جمعه ۳۰ ژوئن (۹ تیر) به نقل از دیپلمات‌های غربی و مقام‌های ارشد رژیم صهیونیستی با اعلام اینکه عربستان هنوز سندی را که به موجب آن به نمایندگان رژیم اسراییل اجازه حضور در نشست‌های ماه سپتامبر یونسکو در ریاض داده می‌شود را امضا نکرده است، سعی کردند موضوع را صرفا سیاسی جلوه دهند.

مثلا خبرگزاری اسپوتنیک روسیه با اعلام اینکه "عربستان سعودی همچنان درباره هرگونه اقداماتی که راه را برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل هموار کند، با احتیاط برخورد می‌کند"، نوشت: اگر چنین مجوزی صادر شود، اولین باری است که به مقامات اسراییل به صورت رسمی و علنی اجازه ورود به عربستان داده می‌شود، اما چنانچه مسئولان عربستانی با حضور نمایندگان (رژیم) اسرائیل در نشست‌های یونسکو مخالفت کنند این مساله به معنای انتقال مقر برگزاری این رویداد بین‌المللی به یک کشور دیگر است.

چون پیش تر یعنی در سال گذشته نیز قرار بود نشست های کمیته میراث جهانی یونسکو در روسیه برگزار شود، اما یونسکو سرانجام به دلیل تهدید برخی از کشورهای عضو یونسکو برای تحریم این رویداد در روسیه در ارتباط با جنگ اوکراین، محل برگزاری آن نشست ها را از روسیه به عربستان سعودی منتقل کرده بود؛ با این وجود ظاهرا میزبانی عربستان نیز به دلیل حضور رژیم صهیونیستی زیر سوال رفته است.

عربستان سعودی میزبان چهل و پنجمین نشست گسترده کمیته میراث جهانی وابسته به سازمان آموزش، علم و فرهنگ ملل متحد (یونسکو) در ریاض است که قرار است بین دهم تا بیست و پنجم سپتامبر (۱۹ شهریور تا سوم مهر) آینده برگزار شود. این کشور حتی اواسط اردیبهشت میزبان هفتمین مجمع بین المللی سازمان های غیر دولتی یونسکو با محوریت «جوانان و تاثیر گذاری اجتماعی آنها» بود.

اگرچه مذاکرات برای حضور رژیم صهیونیستی در این نشست ها همچنان ادامه دارد، اما خود یونسکو هم اعلام کرده در صورتی پادشاهی عربستان آزادی ورود همه نمایندگان کشورهای عضو را تامین نکند یونسکو مجبور است تصمیم جدیدی برای انتقال کنفرانس به کشور دیگری ظرف چند روز اتخاذ کند.

پیش از این نیز وب سایت صهیونیستی «والا» فاش کرد که عربستان سعودی از ورود ۲ دیپلمات‌ اسرائیلی به یک رویداد بین‌المللی در فرانسه که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در آن شرکت داشت، جلوگیری کرد، درحالی که سران اسرائیلی و آمریکایی انتظار داشتند که عربستان سعودی به نشانه حسن نیت، اجازه پروازهای مستقیم از سرزمین های اشغالی به عربستان سعودی را حتی حداقل برای انجام مراسم حج امسال بدهد.

در هر حال رایزنی غربی ها با سعودی ها برای صدور این مجوز به صورت پیدا و پنهان ادامه داشته و دارد، مثلا خردادماه بود که یک مقام آمریکایی اعلام کرد که "آنتونی بلینکن" وزیر خارجه این کشور با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان ۱۰۰ دقیقه درباره طیف گسترده‌ای از مسائل اعم از (رژیم) اسرائیل گفت وگو کرده است.

این مقام آمریکایی بدون ارائه جزئیات بیشتر به رسانه های گفته بود: «دو طرف در مورد ظرفیت عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل گفت وگو و با ادامه گفت وگو درباره این موضوع موافقت کردند.»

حتی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی که برای تحقق اهداف انتخاباتی خود برای عادی سازی روابط با عربستان تاکنون ناکام مانده است، پیش تر در اظهاراتی مدعی شده بود که صلح با دولت ریاض یک گام منحصر به فرد رو به جلو به شمار می‌رود چرا که عربستان پرنفوذترین کشور نه تنها در جهان عرب، بلکه در میان کشورهای اسلامی است، با این وجود، گزارش های رسانه های مختلف حاکی است که مقامات عربستان احتمال هرگونه پیشرفت فوری یا عمده در این موضوع را منتفی می دانند.

قابل توجه اینکه، سیاسی سازی صرف از این رویداد فرهنگی یونسکو همچنان ادامه دارد، چون روزنامه آمریکایی "اکسیوس" نیز روز جمعه به نقل از مقامات صهوینیستی و دیپلمات های غربی اعلام کرد که عربستان خود را متعهد به دادن مجوز به نمایندگان اسرائیل برای ورود به عربستان برای نشست سپتامبر کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض نمی‌داند.

با این وجود اگرچه شاید برخی تحلیلگران از منظر سیاسی معتقد باشند که بهره برداری مقامات آمریکایی و اسرائیلی برای استفاده از این فرصت اقدامی به موقع باشد، اما فراموش نکنیم آنها با سیاسی سازی این موضوع فرهنگی مرتبط با یونسکو، علناً به لابی گری در عربستان سعودی برای چانه زدن با ریاض برای پیوستن آن به توافقنامه ابراهیم تلاش می کنند، چون از سال ۲۰۲۰ تاکنون در راستای همین توافقنامه چندین کشور عربی روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی کردند و حتی تا به امروز ۲۵ درصد از فروش تسلیحات رژیم صهیونیستی به کشورهای عربی صورت می‌گیرد که به این توافقنامه پیوسته‌اند.

اما این دسته از تحلیلگران توجیه گر اقدامات غربی و صهیونیستی نباید فراموش کنند که اهداف فرهنگی نیز در پس این مقاومت سعودی ها نهفته است که نادیده گرفتن آنها خود به منزله قربانی کردن اهداف فرهنگی زیر پای اهداف سیاسی است.

یعنی باید دلایل غیرسیاسی کشور میزبان این نشست های سال ۲۰۲۳ یونسکو یعنی عربستان سعودی را نیز در این خصوص شنید. چون ولیعهد عربستان همچنان در برابر امضای این توافقنامه مقاومت کرده و معتقد است که رژیم صهوینستی باید ابتدا ابتکارات صلح عربستان سعودی در سال ۲۰۰۲ برای پایان دادن به اشغال کرانه باختری و ایجاد یک کشور فلسطینی را اجرا کند.

گروهی از تحلیلگران برای اثبات نظر خود در این رابطه به گزارشی که خبرگزاری آسوشیتدپرس آمریکا در اوایل ماه ژوئن (اواسط خرداد) درباره تحولات سیاسی و فرهنگی سرزمین های اشغالی داده بود اشاره و استناد می کنند، که به نظر می رسد اقدامی به جا و شایسه باشد. چون طبق گزارش این خبرگزاری، تاکنون دو گروه زیست محیطی از جمله "صلح زیستی - EcoPeace" که یک گروه مشترک اسرائیلی-فلسطینی و "انجمن حمایت از طبیعت - Society for the Protection of Nature" از مقامات اسرائیلی خواستند طرح های توسعه شهرک یهودی نشین "هار گیلو" را حداقل به دلایل فرهنگی و محیط زیستی متوقف کنند، و دلیل آن تاثیر بالقوه این شهرک سازی ها بر باغ های "تراس سرسبز" عنوان می کنند که در سال ۲۰۱۴ در فهرست یونسکو بعنوان سایت میراث جهانی ثبت شده است.
فلسطینی ها صدها سال است که در دامنه های پلکانی "باتیر" که در امتداد خط سبز و در جنوب قدس و جایی که اسراییل قصد دارد بخشی از دیوار حائل را بسازد، قرار دارد، روستایی کشاورزی که در جنوب غربی بیت المقدس اشغالی، با استفاده از روش های سنتی برای پرورش زیتون، میوه، لوبیا و بادمجان های نفیس کار کرده اند.

بر اساس اسناد ثبت شده در یونسکو، «سیستم آبیاری پیچیده این منبع آب منجر به ایجاد تراس هایی با دیوارهای خشک شده است که ممکن است از دوران باستان مورد بهره برداری قرار گرفته باشد». یکپارچگی این سیستم آبی سنتی توسط خانواده های باتیر که به آن وابسته هستند تضمین شده است.
به همین دلیل ساکنان باتیر بیم آن دارند که با پیشبرد پروژه شهرک سازی توسط دولت افراطی ناسیونالیست اسرائیل، شیوه زندگی باستانی آنها به زودی در معرض خطر قرار گیرد.
در این خصوص "ناداو تال" هیدرولوژیست که به عنوان مسئول آب خاورمیانه برای گروه "صلح محیط زیست" انجام وظیفه می کند به آسوشیتدپرس گفته بود: «اگر شما در بالای این سنگ ها ساخت و ساز انجام دهید، می توانید مانع رسیدن آب به تراس های تاریخی شوید».
"رشید اوینه" یک ساکن باتیر نیز که یرای نسل ها با استفاده از تراس با خانواده اش کشاورزی کرده به این خبرگزاری آمریکایی گفت: "علاوه بر این ساخت و سازهای موجود، ساخت و ساز پیشنهادی «مقدار زیادی از زمین ها را می بلعد و شما نمی دانید که در انتهای این ماجرا به کجا خواهد انجامید. "
در هر صورت دلایل مختلفی برای فلسطینی هایی که تحت اشغال رژیم صهیونیستی زندگی می کنند و از کمبود مزمن تامین آب رنج می برند وجود دارد که از رژیم صهیونیستی بخواهد از این شهرک سازی های ظالمانه دست بردارند، زیرا این رژیم بسیاری از منابع آب کرانه باختری را در اشغال خود دارد و دسترسی فلسطینی ها به آنها را محدود کرده و آب را برای استفاده شهرک نشینان یهودی به سوی مناطق آنها منحرف کرده است.

با این وجود اگرچه اغلب رسانه های غربی سعی کردند دلیل اصلی اقدام سعودی ها برای عدم صدور مجوز ورود مقام صهیونیستی به کشورشان را صرفا سیاسی توجیه کنند، اما گزارش آسوشیتدپرس از درخواست این دو موسسه زیستی محیطی نیز حاوی نکات مهم فرهنگی است که ظاهرا حتی یونسکو هم از این بعد این درخواست ها را همچنان نادیده می گیرد.

باید از یونسکو پرسید آیا "تراس سرسبز" که مورد هجمه صهونیست ها قرار گرفته است یک سایت فرهنگی نیست که آنرا در نشست سالانه کمیته میراث فرهنگی جهان در دوحه قطر در سال ۲۰۱۴ به عنوان یک میراث جهانی ثبت کرده است و یا آیا همچنان می خواهد "سیستم های آبیاری سنتی باستانی در این مناطق اشغالی را نیز از مقوله سنت های فرهنگی باستانی خارج کند؟
در هر حال انتشار می رود مقامات یونسکو بیشتر به اهداف اولیه از تاسیس این نهاد بین المللی بیاندیشند و در کنار اهداف سیاسی، اهداف فرهنگی که در سرزمین های اشغالی مورد هجمه قرار گرفته و می گیرند را نیز از نظر دور ندارند.