به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، کتاب نگاهی از چند سو به دانشنامه‌نگاری حاوی هشت مطلب و دو گفت‌وگوی بلند درباره مسایل و جنبه‌هایی از دانشنامه/دایره‌المعارف و دانشنامه‌نگاری است. سه مطلب از این مجموعه پیش‌تر منتشر شده است که همراه با تغییرها و کاسته و افزوده‌هایی در این مجموعه آمده است و دیگر مطالبی برای نخستین بار منتشر می‌شود.
دانشنامه‌ها به‌سان نمادهای هویت ملی و فرهنگی هر کشوری در کنار سایر نمادهای هویتی هستند. دانشنامه‌ها می‌توانند بازنمای سطح فرهنگی، تسلط علمی، پژوهشی، روشی، توان فنی و هنری، و نیز راه مشارکت همه کسانی باشند که در عرصه‌های ملی، علمی و فرهنگی توان تولید و سخنی برای گفتن دارند.
روند دانشنامه نگاری در ایران پس از انقلاب وسعت گرفت و آهنگ رشد آن حدود دو دهه ادامه داشت. شمار بسیاری از پژوهش‌گران به فنون و ظرایف نگارش مقاله‌های دانشنامه‌ای دست یافتند و عده‌ای از آن‌ها توانستند با دانشنامه‌های بین‌المللی همکاری کنند و مقاله‌هایی همتراز مقاله‌های دانشنامهنگاران حرفهای بنویسند. کسب کردن این توانایی دستاوردی برای فرهنگ کشور است، دستاوردی که قابلیت تبدیل به همکاری با گونه‌های دیگر منابع مرجع را دارد.
در این کتاب و بر پایه تجربههای مستقیم، متمادی و اطلاعات دست اول نویسنده آن، با اهمیت و کاربرد دانشنامه، پیشینه و تغییر و تحولات این اثر مرجع در ایران، و نیز با مسائل، مشکلات، مانع‌ها و چالش‌ها پیش روی دانشنامه‌نگاری آشنا می‌شوید.
قسمتی از متن کتاب
ویرایش مقاله‌های ترجمه شده
در برخی از دانشنامه‌های فارسی، شماری مقالات از دانشنامه‌های معتبر خارجی به فارسی ترجمه می‌شود، به ویژه مقاله‌هایی که یا امکان تالیف آن‌ها در زبان فارسی میسر نیست، یا بهتر و معتبرتر و دقیق‌تر و جامع‌تر از آن‌ها را نمی‌توان نوشت، یا به سادگی نمی‌توان نوشت، یا نوشتن آن‌ها به دلایلی به صرفه و صلاح نیست؛ به ویژه مقاله‌های تخصصی متخصصان برجسته و صاحب‌نظران معروف از این دست است. گاه ممکن است مقاله‌ای برای استفاده در بخشی از مقاله‌ای بزرگ‌تر، یا برای کاربرد دیگری به فارسی ترجمه شود. مقاله ترجمه شده، به هر مقصودی که ترجمه شده باشد، باید با متن اصلی مقابله و صحت و دقت ترجمه تایید شود. مقاله را معمولا ویراستار مسلط به دو زبان مبدا و مقصد و جنبه‌های دانشنامه‌ای انجام می‌دهد.
اگر مقاله ترجمه شده پس از مقابله و تایید عینا استفاده شود، کاری که روی آن انجام گرفته است از مقولۀ نسخه‌ویرایی قلمداد می‌شود، مثلا مطلبی از آن کاسته یا به مفاد آن افزوده، یا اجزایی از آن جابه‌جا، یا ذیل و تکمله بر آن نوشته شود، این تصمیم و عمل متعاقب آن در حیطه ویرایش ساختاری و محتوایی است. در هر دو حالت، مقاله‌های ترجمه شده برای دانشنامه به بررسی از لحاظ ویرایش دانشنامه‌ای حتما نیاز دارد. (صفحه ۱۰۰ و ۱۰۱)
کتاب نگاهی از چند سو به دانشنامه‌نگاری نوشته عبدالحسین آذرنگ با ۱۷۴ صفحه، شمارگان ۵۵۰ نسخه و قیمت ۶۵ هزار تومان در سال ۱۴۰۱ توسط انتشارات ققنوس منتشر شد.
نظر شما