مدیرکل موزه‌ها: تردید نداریم نقش برجسته، یک مقام بلندپایه ساسانی است

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایرنا، بعد از رونمایی نقش برجسته ساسانی در موزه ملی ایران، گروه‌های مختلفی به دیدن این اثر نفیس و کم‌نظیر که هفتم تیر ماه از انگلیس به ایران بازگردانده شد، رفته‌اند، تصاویر و گزارش‌هایی هم منتشر شده است؛ سنگ‌نگاره‌ای با قدمت ۲هزار سال که حدود ۳۵ سال پیش به صورت غیرقانونی از کشور خارج شده است، و اکنون در شناسنامه آن نوشته شده است «نقش برجسته یک نجیب‌زاده، سده سوم میلادی، دوره ساسانی، ارتفاع: ۱۰۲ سانتیمتر، وزن ۸۱ کیلوگرم، سنگ آهک». تا اینجا هر آنچه می‌دانیم همین است و اینکه فعلا تا ۳۱ تیر ماه در موزه ملی ایران در معرض نمایش عمومی است.

نگوییم سرباز ساسانی، او یک مقام بلندپایه است

مرتضی ادیب‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار میراث‌فرهنگی ایرنا اظهار داشت: در اینکه نقش یک مقام بلندپایه ساسانی است تردید نداریم، بیشتر نقش برجسته‌های ساسانی هم گویای همین موضوع هستند.این نوع نقش برجسته محدود و نایاب نیست، نمونه‌های زیادی از نقش برجسته‌های ساسانی داریم که بتوانیم مقایسه کنیم.

مدیرکل موزه‌ها وزارت میراث‌فرهنگی گفت: به لحاظ سبک شناسی و گونه‌شناسی نقش برجسته و تکنیک‌هایی که روی آن کار شده نشان می‌دهد مشخصا حجاری دوره ساسانی است و شبیه نمونه حجاری‌های منطقه فارس است. در حال حاضر بیشتر بر آنالیز عنصری و منشایابی اصلی اثر کار می‌کنیم تا دقیقا منشا و تعلق منطقه‌ای آن را پیدا کنیم.

وی افزود: در مطالعات اولیه، پژوهشگران این نقش برجسته را به محدوده استان فارس نسبت داده و نزدیک‌تر می‌دانند ولی باید پژوهش‌های دقیق‌تری انجام شود که در آینده قطعا نتایج مشخص می‌شود.

ادیب زاده تاکید کرد: به این اثر نباید سرباز ساسانی بگوییم‌، باید کامل مشخص شود این نقش برجسته یک شخصیت سیاسی یا نظامی حتی شاید مذهبی است، پژوهش و مطالعه علمی باید انجام شود، بهتر است فعلا بگوییم سنگ‌نگاره یا نقش برجسته ساسانی تا ماهیت آن کامل مشخص شود.

سنگ نگاره (نقش برجسته) ساسانی ٣۵ سال پیش، غیرقانونی از ایران خارج و حدود هشت سال پیش (۲۶ دی ماه ۱۳۹۴ ) در فرودگاه استنستد لندن کشف و ضبط شده و با اقدام و پیگیری‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت امورخارجه پس از سه ماه نمایش در موزه بریتانیا،‌ هفتم تیرماه ۱۴۰۲ به ایران بازگردانده شد.

این اثر تاریخی که متعلق به دوره ساسانی است، در سال ۱۹۸۸ میلادی وارد کشور امارات شده و سال ۲۰۰۶ از کشور امارات خارج شده است. زمان توقیف اثر در بریتانیا سال ۲۰۱۶ بوده است. زمان دقیق خروج این سنگ‌نگاره از ایران مشخص نیست، اما با توجه به زمان ورود آن به امارات که مصادف با ۱۳۶۷ شمسی است، به احتمال زیاد این اثر در زمان جنگ تحمیلی به شکل غیرقانونی از کشور خارج شده است.

در دو سال گذشته در دولت سیزدهم با پیگیری وزارت میراث فرهنگی،‌ گردشگری و صنایع دستی ۳۰ شی فرهنگی تاریخی از فرانسه و انگلیس به ایران شده است.