مجلس تعزیه‌خوانی در گرداگرد آب نمای میدان نبوت

امسال دومین سالی است که به همت شهرداری منطقه ۸ و فرهنگسرای گلستان در این میدان مشهورتهران، مراسم تعزیه خوانی برپا می‌شود.

تعزیه خوانی امسال اما، بعد از گذر از سال های کرونایی، با شکوهی بیشتر و عزادارانی افزون‌تر، هر روز از ساعت پنج و نیم تا هفت و نیم عصر برگزار می‌شود.

گروه تعزیه خوانان «شهید فلاحی»، راویان این حادثه بزرگ عاشورایی هستند که مخاطبان را می برد به حزن و اندوه و شکوه آن حماسه بزرگ. این گزارش، روایت اجرای این گروه در سومین شب محرم است.

زیر بیرق حسین(ع)

عصر جمعه، سی ام تیرماه، مردمی که در حال گذر از خیابان شهید آیت هستند با شنیدن صدای شیپور و طبل که از میدان نبوت به گوش می رسد، نظرشان جلب می شود. خیلی‌ها با شنیدن صدا و دیدن بنرهای دعوت به مجلس تعزیه ، پا شل کرده و راهشان را به داخل میدان کج می کنند تا ببینند در آنجا چه خبر است، بعضی ها هم البته دو سالی است که در این جمع حاضر می شوند و حالا سرساعت به اینجا آمده‌اند تا روایت شب سوم، تعزیه را نظاره‌گر باشند.

در گرداگرد آب نمای میدان ،‌ مردمی که برای نظاره تعزیه جمع شده ند، نشسته اند ،‌امشب، سومین شب محرم است و بر اساس اطلاعات بنری که نصب شده است‌، امشب تعزیه حضرت مسلم(ع) اجرا می‌شود. هرچند آفتاب رو به غروب می رود اما سکوها هنوز هرم و گرمای تیرماه را دارد. تعزیه با ورود ابن زیاد به کوفه آغاز شده و با شهادت حضرت مسلم به پایان می رسد، هر لحظه به جمعیت روی سکوها افزوده می‌شود و کم کم دیگر جای خالی برای نشستن بر روی سکوها پیدا نمی‌شود و به همین دلیل است که عده‌ای که دیرتر رسیده‌اند ‌ایستاده تعزیه را تماشا می‌کنند.

عشق اباعبدالله (ع) سن و سال نمی شناسد ، تماشاگرانی از همه سن را در زیر خیمه عاشوراییان دید، از پسر بچه‌ای که اسکوترش را زیر بغل‌زده و دست مادرش را می‌کشد، تا مادر جوانی که همراه سه قلوهایش به مجلس تعزیه آمده، بانوی سالمندی که ویلچرش را زن جوانی هل می‌دهد یا پیرمردی عصا به دست، دختر و پسر جوانی با بسته‌های خریدشان و پسرک دستفروشی که ابتدا به نیت فروش آدامس می‌آید و بعد آنقدر محو تعزیه می‌شود که زیردرختان‌،‌ایستاده تعزیه را تا آخر تماشا می‌کند. در این ساعت از روز جمعه انگار همه اهل محل آمده‌اند با هر ظاهر و تیپ و قیافه ای.

حاضران در مجلس،‌ گاه چشمانشان به نم اشک تر می‌شود و گاه ناخودآگاه رشادت مسلم را تشویق می‌کنند. اینجا میدان نبوت است و ما زیر بیرق امام حسین علیه السلام،‌ مثل یک خانواده‌ایم، عزادار فرزندان رسول(ص)

خصوصیت مجلس امام حسین (ع)

زهرا و مریم دو دختر دهه هفتادی با ظاهری کاملاً متفاوتند که در میدان بر روی سکوها نشسته و تعزیه را تماشا می‌کنند. مهسا که از اول تا آخر تعزیه را با گوشی فیلمبرداری می‌کند می‌گوید: سال قبل، از طریق یکی از دوستان که ساکن میدان ۱۰۰ نارمک است از برگزاری این تعزیه با خبر شدم، راستش چون رشته تحصیلی‌ام نمایش است، شب اول تنها برای تماشای تعزیه آمدم اما بعد از چند شب بی‌تعارف نمک گیر این مراسم شدم، امسال هم شنیدم که همان گروه پارسال اجرا دارند برای همین با دوستم آمدم.

او ادامه می دهد: تعزیه یک خصوصتی دارد که تو شاید سال قبل هم آن را دیده باشی، از روایتش هم که حتما با خبر هستی، حتی اجراها همان اجرا و بازیگران همان بازیگران باشند اما باز هم دوست داری به تماشا بنشینی. این خصوصیت به نظرم فقط در نمایش تعزیه اباعبدالله دیده می‌شود ومنحصر به فرد است.

خانم صادقی مادری است که پسر کوچکش اسکوتر به بغل روی سکو نشسته است. می‌گوید: آمده بودیم قدم بزنیم و پسرم کمی بازی کند اما وقتی پسر خردسالم صدای تعزیه خوان‌ها را شنید کشان کشان مرا به اینجا آورد. فکر می‌کردم چند دقیقه که تماشا کند خسته می‌شود، اما ما انگار محو تماشای تعزیه شده ایم. به نظرم هر مجلسی که به اسم امام حسین علیه السلام مزین است ، همه را به سمت خودش می‌کشد و پیر و جوان نمی شناسد.

گروه خانوادگی

«بیژن معینیان» از قدیمی های تعزیه خوانی ایران است، با حدود ۵۰ سال سابقه اجرای تعزیه، او مسئول گروه تعزیه شهید فلاحی است که در میدان نبوت اجرای تعزیه دارند. می‌گوید: نام گروه ما متبرک به نام شهید فلاحی است که از تعزیه خوان‌های همین گروه بود و در جنگ تحمیلی به درجه رفیع شهادت رسید. گروه تعزیه ما یک گروه خانوادگی است که اکثریت اعضاء در طول سالیان طولانی فعالیت شان، ثابت بوده اند و درصد کمی از شبیه خوان‌ها تغییر کرده اند. این گروه، سابقه‌ای طولانی در زمینه اجرای تعزیه در فرهنگسراها و مجالس مختلف را دارد و حالا چندسالی است که با فرهنگسرای گلستان و شهرداری منطقه ۸ همکاری می‌کنیم.

امسال هم دومین سالی است که از اول تا دهم محرم در میدان نبوت اجرای تعزیه داریم. البته تعزیه ما هر مجلس روایت یک داستان از بزرگان عاشوراست، ‌تعزیه مثل تئأتر نیست که هرشب، یک داستان تکرار شود.

استقبال خوب از مجلس اباعبدالله

معینیان درباره استقبال مردم از برگزاری مجلس تعزیه می گوید: خدا را شکر، علیرغم هجمه‌هایی که از سوی رسانه‌های معاند و فضای مجازی به مراسم محرم می‌شد، امسال شاهد استقبال بسیار خوب مردم از این مجالس بودیم. امسال استقبال طوری بود که دربعضی مواقع، مجبور به جابجایی می‌شویم تا جمعیت بیشتری بتوانند در مجلس حاضر شوند، البته این را هم بگویم که ما در تعزیه، تماشاچی نداریم بلکه همه عزادار هستند و کسانی که در این مجالس حاضر می‌شوند می‌آیند تا برای اباعبدالله (ع) عزاداری کنند، اجراهای ما هم بستگی به واکنش‌های آن‌ها دارد.

در یاحسین‌گفتن‌ها و صلوات فرستادن‌ها و بازخوردی که از جمعیت می‌گیریم، همه این‌ها موجب دلگرمی ما می‌شود. سال گذشته خانواده‌ای بودند که هرروز می‌آمدند، پدر خانواده می‌گفت: شما میدان نبوت را تبدیل به میدان کربلا کرده‌اید و این برای ما خاطره‌انگیز شده است، خیلی خوب است که در شرایط کنونی مسئولین اینگونه مراسم‌ها را رونق دهند.