به گزارش ایرنا، مرال‌ها جمعیت به شدت نگران کننده‌ای دارند و به‌دلیل شکار بی‌رویه، روز به روز از تعداد آنها کاسته می‌شود و یکی از زمان‌هایی که فرصت تعرض به این گونه را در اختیار شکارچیان قرار می‌دهد، فصل گاو بانگی یا به زبان محلی‌ها «ورزاچمر» است.
گاو بانگی فعالیت پر سر و صدای گوزن نر همزمان با فصل جفت گیری برای تعیین قلمرو است که در آن گوزن نر برای تعیین قلمرو به جنگ با دیگر نرها می رود و با ایجاد صدایی شبیه صدای گاو اهلی ، گوزن های ماده را به حضور در محدوده قلمرو خود فرا می‌خواند.
در فصل گاوبانگی اگر گوزن نر صدای همجنس نر دیگری را در قلمرو خود بشنود با سرعت به سمت صدا حرکت می کند تا گوزن مهاجم را از قلمرو خود خارج کند.
مرال یا گوزن قرمز، نماد تنوع زیستی جنگل‌های هیرکانی و از گونه‌های حمایت شده است که قلمرو آن از شمال غرب تا ارسباران و از شمال شرق تا بخش های از خراسان شمالی امتداد دارد و مناطق جنگلی و مرتفع گلستان از جنگل‌های بندرگز و نوکنده درغرب تا پارک ملی گلستان در شرق از مهم‌ترین زیستگاههای مرال ایران به شمار می‌رود.
مرال های ماده در فصل گاوبانگی پس از آن که مرال نر با قرار گرفتن در بلندی، بانگ سر می دهد تا قلمرو خود را تعیین کند، در فضای باز جنگل جمع می شوند تا وارد حرمسرای حریفی شوند که تلاش می‌کند رقبا را از قلمروش خارج کند و این زمان یکی از فرصت طلبانه ترین موقعیت برای شکارچیان است تا عیش خود را با گرفتن قربانی کامل کنند.
بانگ پی درپی مرال های نر هم در این ایام امکان شناسایی و ردیابی آنها را برای شکار آسان تر می‌کند.
شکارچیان فرصت طلب به همین هم قانع نمی شوند و تلاش می‌کنند با تقلید بانگ گوزن‌های نر به وسیله دمیدن در شاخ گوزن یا لوله‌های پلاستیکی، گوزن نر را به طرف خودشان بکشند و سپس با شلیک گلوله رویای زادآوری آنان را بر باد دهند و بی رحمانه آنها را سلاخی کنند.
همچنین در فصل گاوبانگی، گوزن های نر جوان که موفق به تعیین قلمرو نشده اند از قلمرو نرهای بزرگ تر رانده شده و به حاشیه مناطق جنگلی پناه آورده و به آسانی در تیررس شکارچیان گرفتار می شوند.
علاوه بر آن، گوزن ها در فصل جفتگیری به دلیل ترشح هورمون از هوشیاری و تمرکز بالایی در شناسایی و فرار از دام شکارچیان برخوردار نبوده و به آسانی طعمه صیادان می شوند.
به دلیل آسیب پذیر شدن گوزن ها در فصل گاوبانگی، محیط بانان زیستگاههای مرال در مناطق جنگلی گلستان اقدام به برپایی پست های موقت گاوبانگی به وسیله چادر در نقاط حساس کرده و حفاظت از گوزن ها را تشدید می کنند و این در حالیست که در سایر ایام سال، شکار مرال به دلیل پوشش انبوه زیستگاه های جنگلی و هشیاری گوزن ها با مشقت بیشتری همراه است.
چادرهای گاوبانگی در ۲ نقطه بنا می شوند، تعدادی در راس ارتفاعات و پرتگاه‌های مسلط به پهنه‌های جنگلی مستقر می شوند که از آن بیشتر برای سرشماری و ثبت صدای مرال و شمارش این گونه استفاده می شود به طوریکه محیط بانان با ثبت صدای مرال و نقاطی که صدا از آن مناطق به گوش می رسد برآوردی حدودی از جمعیت مرال ها به دست می آورند و اگر احیانا صدای تیری به گوش برسد به سایر محیط بانان اطلاع می دهند.
نوع دیگر چادرها در کنار چشمه های شور (تل‌او) و دشت های وسیع (اولنگ) در دل جنگل های منطقه برپا می شود که در این چادرها محیط بانان هر لحظه امکان مواجه با شکارچیان غیر مجاز را دارند.
برای پویایی و استمرار حضور مرال راهکاری بجز تقویت مشارکت های مردمی در حفظ و حراست از این گونه ارزشمند وجود ندارد زیرا نیروی انسانی محدود سازمان محیط زیست و گستردگی زیستگاه ها و البته مهمتر از همه متمرکز شدن فعالیت سودجویان در شب امکان موفقیت در جلوگیری از کاهش دست اندازی به حیات وحش را کاهش داده است.
حضور شبانه روزی بیش از یکصد محیط بان گلستان در چادرهای گاو بانگی نقش ارزشمندی در مقابله با فعالیت های سودجویانه شکارچیان غیر مجاز دارد، تلاشی که علاوه بر صیانت از جمعیت این گونه ارزشمند منجر به گردآوری آمار نزدیک به حقیقت از جمعیت فعلی این گونه ارزشمند در استان می شود تا بر اساس نیازمندیهای هر منطقه بتوان راهکارهای اجرایی مناسبی ترسیم کرد.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست گلستان گفت: نعره گوزن که در زبان روستاییان به «گاو وحشی» مشهور است برای تعیین قلمرو و تصاحب ماده ها از نیمه شهریور تا نیمه مهرماه ادامه دارد به طوری که جنس نر با سر دادن فریاد که به «گاو بانگی» معروف شده؛ ماده ها را به سوی خود می کشاند.
محمدرضا کنعانی افزود: مرال یا گاو وحشی معمولا در طول دوران حیات خود یک بار زاد و ولد می کند و به همین دلیل امن بودن محیط زندگی حیوان برای آسیب ندیدن و بقای آن از اهمیت زیادی برخوردار است که محیط بانان با توزیع در جنگل ها و اقامت شبانه روزی تلاش می کنند شرایط را مدیریت کنند.
وی افزود: برآورد می شود که حدود ۵۰۰ مرال در طبیعت گلستان وجود داشته باشد و این تعداد اندک ضرورت حفاظت بیشتر این گونه باارزش را نشان می دهد.
وی بیان کرد: شکارچیان با تقلید صدای مرال؛ آنها را به سوی خود کشانده و چون در مواردی از اسلحه های جدید با برخورداری از تکنولوژی های کاهنده صدا استفاده می شود امکان رهگیری برای محیط بانان وجود ندارد که این موضوع آسیب پذیری حیات وحش را بیشتر کرده است.
به گزارش ایرنا ، براساس مصوبه شورای عالی محیط زیست جریمه شکار هر راس مرال حدود ۵۲۵ میلیون ریال تعیین شده، علاوه بر این طبق ماده ۱۲ قانون شکار و صید حبس هایی بین سه ماه تا سه سال برای شکارچیان غیرمجاز این گونه ارزشمند منظور شده است.
مرال از خانواده گوزن ها و از بزرگترین گونه های جانوران علفخوار و زیستگاه طبیعی آن جنگل های هیرکانی شمال کشور است که به طور معمول به صورت گله ای زندگی می کند، ماده ها تک قلوزا هستند و طول دوران آبستن این حیوان به هشت و نیم ماه می رسد.
نوع اقلیم استان گلستان که دریا، جنگل، کوهستان، دشت و بیابان را در گستره افزون بر ۲۰ هزار کیلومتر مربع جای داده باعث تنوع گونه های گیاهی و جانوری و به تبع آن افزایش طمع متخلفان و شکارچیان به این خطه شده است.
نظر شما