بایدن میزبان سران آسیای مرکزی/ واشنگتن بدنبال چیست؟

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، آسیاپلاس نوشت: برای به دست آوردن تسلط کامل بر کشورهای آسیای مرکزی، ایالات متحده تصمیم گرفت به آنها قول لغو اصلاحیه جکسون وانیک را بدهد. این رسانه به نقل از ای دیلی (Eadaily.com) می نویسد: این موضوع در آستانه سفر سران کشورهای آسیای مرکزی به ایالات متحده که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا قصد دارد با آنها نشستی در قالب ۱+۵ برگزار کند، به طور فعال در واشنگتن مورد بحث قرار گرفت.

در صورت تصویب این لایحه، ایالات متحده به میزان قابل توجهی مشکلات تجاری را برای ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان کاهش خواهد داد.

بایدن پیشتر سران کشورهای آسیای مرکزی را برای نشستی در قالب ۱+۵(کشورهای آسیای مرکزی به اضافه ایالات متحده) به واشنگتن دعوت کرد. این نشست قرار است امروز (۱۹ سپتامبر) برگزار شود.

در پیش‌بینی این رویداد، کریس مورفی، سناتور دموکرات، کانکتیکات و تاد یانگ، سناتورهای جمهوری‌خواه ایندیانا، لایحه‌ای را برای لغو اصلاحیه جکسون-وانیک و ایجاد وضعیت تجارت عادی دائمی برای؛ کشورهای آسیای مرکزی بخصوص ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان ارائه کردند.

این نشریه نوشت: «اگر این لایحه با موفقیت تصویب شود، ایالات متحده به میزان قابل توجهی از مشکلات کشورهای آسیای مرکزی که از این محدودیت‌ها رنج می‌برند، بکاهد».

به نوشته این مجله، کریس مورفی به سخنرانی دونالد لو، دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور آسیای مرکزی که طی دو سال گذشته دو بار از این منطقه بازدید کرده بود، اشاره کرد. او در سپتامبر ۲۰۲۲ در مقابل کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان گفت که دولت بایدن لغو اصلاحیه جکسون وانیک را در مورد ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان اعمال خواهد کرد.

وی گفت: اصلاحیه جکسون وانیک واقعاً اعتماد بین کشورهای ما را تضعیف می کند.

اصلاحیه جکسون وانیک اصلاحیه قانون تجارت ایالات متحده در سال ۱۹۷۴ است که تجارت با کشورهایی را که مهاجرت را متوقف و سایر حقوق بشر را نقض می کنند، محدود می کند. این پیشنهاد توسط نمایندگان کنگره شامل «هنری جکسون» و «چارلز وانیک» ارائه شده بود.

پیش از این، کریس مورفی در مقاله‌ای که در مجله دیپلمات (The Diplomat) منتشر شده بود، نیاز به معافیت ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان را از غرامت‌ها مطرح کرده بود و گفته بود در عین حال اینکه «هر سه کشور باید کارهای زیادی در زمینه ارتقای حقوق بشر و حقوق بشر و آزادی های سیاسی انجام دهند. قبل از اینکه بتوانند روابط با ایالات متحده را بهبود بخشند.».

مورفی در عین حال خاطرنشان کرد که اعطای وضعیت روابط تجاری عادی دائمی (PNTR) به این کشورها "اهرم بیشتری را در این زمینه برای ایالات متحده فراهم می کند. "

مورفی از کنگره خواست تا با تصویب قانونی که ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان را از محدودیت های قدیمی اعمال شده توسط اصلاحیه جکسون وانیک معاف می کند، از فرصت برای پیشبرد منافع استراتژیک و اقتصادی ایالات متحده در منطقه استفاده کند.

به هر حال، در رابطه با تاجیکستان، ایالات متحده در سال ۲۰۱۳ قول داده بود که این اصلاحیه را لغو کند. و در رابطه با ازبکستان - در سال ۲۰۲۱. اما به نظر می رسد آنها تصمیم گرفتند تا زمان مناسب تری صبر کنند.

در همین راستا، کاترین پوتز، مدیرمسئول مجله دیپلمات در مقاله ای نوشت که در آن اصلاحیه جکسون وانیک را یادگاری از یک دوره پیشین خواند که لغو آن برای ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان می تواند سود سهامی را برای ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان به ارمغان بیاورد و انگیزه ای برای رشد روابط سیاسی این منطقه با آمریکا باشد.

روزنامه روسی ایزوستیا نیز نوشت: جو بایدن در ۱۹ یا ۲۰ سپتامبر در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با روسای جمهور کشورهای آسیای مرکزی دیدار خواهد کرد. مذاکرات در سطح سران کشورها برای اولین بار انجام می شود؛ پیش از این تماس هایی با حضور وزرای خارجه انجام شده بود. کارشناسان بر این باورند که رئیس جمهور آمریکا اصرار خواهد کرد که این پنج جمهوری از تحریم‌های ضد روسیه تبعیت کنند؛ موضوع دوم مقابله با چین است.