چند فیلم با یک سناریو
اعتراض‌ها و اغتشاش‌های پاییز ۱۴۰۱ در ایران موجی از واکنش‌ها را در میان سلبریتی‌ها و چهره‌های سرشناس جهان همسو و همصدا با سلبریتی‌های ایرانی در داخل و خارج از کشور در پی داشت. چهره‌هایی که برای حمایت از این اعتراض‌ها و روشن نگه‌داشتن آتش ناآرامی‌ها از یک سناریوی مشترک استفاده می‌کردند.
آنجلینا جولی
در این میان، «آنجلینا جولی» بازیگر هالیوود بیشترین میزان واکنش را به این اغتشاش‌ها در قالب مطالب متعدد در صفحه اینستاگرام خود داشت. نخستین مطلب او که در واکنش به حوادث ایران در ششم مهر ۱۴۰۱ در صفحه اینستاگرامش منتشر شد تصاویری از معترضان ایرانی با در دست داشتن عکسی از مهسا امینی بود. جولی در توضیح این پست نوشت: «احترام به زنان شجاع، سرکش و نترس ایران زمین. همه آنهایی که دهه‌ها زنده مانده‌اند و مقاومت کرده‌اند، آنهایی که امروز به خیابان می‌آیند و مهسا امینی و همه جوانان ایرانی مانند او. زنان نیازی به کنترل اخلاقیات، آموزش مجدد ذهن و یا کنترل بدن‌شان ندارند. آنها برای زندگی و تنفس بدون خشونت یا تهدید، به آزادی نیاز دارند. به زنان ایران، شما را می‌بینیم.»
وی در پایان این متن از هشتگ‌های انگلیسی #WomanLifeFreedom و #mahsaamini استفاده کرد.
کیم کارداشیان
«کیم کارداشیان» مدل و بازیگر آمریکایی ارمنی‌تبار در صفحه اینستاگرامش در قالب استوری، ناراحتی خود را برای رخدادهایی که نه فقط در ایران بلکه در کشور همسایه آن، ارمنستان می‌گذشت به اشتراک گذاشت.
این زن ۴۱ ساله که به لحاظ قومیتی ارمنی است، به درگیری‌های آذربایجان با ارامنه نیز واکنش نشان داد و در مورد به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه توسط ترک‌های عثمانی صحبت کرده است.
بلا حدید
«بلا حدید» مدل آمریکایی، سلبریتی دیگری بود که با انتشار عکسی از مهسا امینی در قالب پستی در صفحه اینستاگرامش به رخدادهای پاییز ۱۴۰۱ در ایران واکنش نشان داد. او در توضیحات این پست از هشتگ مهسا امینی استفاده کرد و نوشت :«ای وای... آسوده بخواب #مهساامینی این حق تو نبود.» حدید در پست دیگری، به مقایسه بین مبارزه برای حقوق زنان در ایران و در دیگر نقاط دنیا مانند ایالات متحده و هند پرداخت.
البته بعد از مدتی، این پست‌ها از صفحه اینستاگرام این سلبریتی پاک شد و در حال حاضر دسترسی به این پست‌ها وجود ندارد.
جسیکا چستین
«جسیکا چستین» بازیگر و تهیه‌کننده آمریکایی که با فیلم‌هایی با مضمون فمینیستی مشهور است نیز سوم مهرماه پارسال در صفحه اینستاگرامش مطلبی با عکسی از مهسا امینی منتشر و ادعا کرد این دختر ایرانی به دلیل عدم رعایت حجاب کشته‌شده است.
او در این متن نوشت: «#مهساامینی یک زن ایرانی است که هفته گذشته در یک مرکز بازآموزی به دلیل عدم رعایت حجاب مورد ضرب و شتم قرار گرفت. مرگ او باعث شد هزاران ایرانی به خیابان‌ها بیایند و خواستار پایان‌دادن به خشونت و تبعیض علیه زنان شوند. ده‌ها تن از این معترضان کشته شده‌اند. در تلاش برای فرونشاندن سر و صدا، خبرنگاران حاضر در محل بازداشت شده‌اند و جمهوری اسلامی ایران، اینترنت را قطع کرده است اما مردم ایران ساکت نخواهند شد. من در کنار زنان ایران هستم و صدای آنها را از دور بلند می‌کنم. هنگامی که یک زن مورد حمله قرار می‌گیرد، این یک حمله به همه است.»
چستین همچنین پنجم مهرماه ۱۴۰۱ با انتشار ویدئویی از شبکه الجزیره با تصاویری از تجمع‌های اعتراض‌آمیز در ایران، به حوادث پاییز ۱۴۰۱ واکنش نشان داد. او در توضیح این پست نوشت: «لطفا تماشا کنید و یاد بگیرید. درک آنچه که از راه دور اتفاق می‌افتد دشوار است. جایی که می‌توانیم بدون ترس از مجازات با لباسی که دوست داریم در خیابان راه برویم. مرگ #مهساامینی آغازگر تظاهراتی برای حقوق اولیه بشر در ایران بود که از مدت‌ها پیش آغاز شده بود.»
او در مطلب سومش مربوط به رخدادهای ۱۴۰۱، ویدئویی منتشر کرد که در دو بخش، دو ویدئو از دختران ایرانی و زنان سرباز ارتش اوکراین، آهنگ معروف ایتالیایی «بلا چاو» را به زبان خود بازخوانی کرده‌اند. چستین در توضیح این پست نوشت: «زنان سراسر جهان در حالی که برای آزادی و صلح در میهن خود مبارزه می‌کنند، آهنگ «بلا چاو» را می‌خوانند.» چستین در ادامه، متن آهنگ را نیز به این توضیحات اضافه کرده است.
فعالیت‌های جسیکا چستین در صفحه اینستاگرامش در حمایت از اغتشاش‌های پاییز ۱۴۰۱ به اینجا ختم نمی‌شود و او در دو پست دیگر در نهم مهرماه ۱۴۰۱ بخش‌هایی از گفت‌وگوی خود با «نینا انصاری» نویسنده و مورخ ایرانی_آمریکایی با موضوع اعتراض‌های پاییز ۱۴۰۱ که در لایو اینستاگرام انجام داده بود را به اشتراک گذاشت.
او در توضیح این پست‌ها نوشت: «از همه کسانی که به لایو امروز پیوستند متشکرم. در حال حاضر فقط با پیوستن، گوش دادن و یادگیری، شما می‌توانید تغییر ایجاد کنید. لطفا با استفاده از صدای خود برای افزایش آگاهی به حمایت از انقلاب در ایران ادامه دهید. پست‌های آموزنده را در رسانه‌های اجتماعی خود به اشتراک بگذارید تا به افراد اطراف خود در مورد آنچه در حال وقوع است آموزش دهید. با افرادی که در موقعیت قدرت هستند صحبت کنید. با اعضای سازمان ملل تماس بگیرید و درخواست اقدام کنید. از گذاشتن چند پیام نترسید. اگر می‌خواهید برای کمک به بازگرداندن اینترنت در ایران کمک مالی کنید، می‌توانید این کار را با کمک به عفو بین‌الملل و پروژه Tor انجام دهید. دسترسی ایران به اینترنت بسیار مهم است تا جهان بتواند از طریق حساب‌های دست اول ببیند که در ایران چه خبر است. برای گرامیداشت یاد و خاطره #مهساژیناامینی و مردم دلیر ایران برای آزادی، گردهم بیایید.»
این بازیگر آمریکایی همچنین در ادامه این مطلب، شماره تلفن دفتر سخنگوی دبیرکل سازمان ملل را منتشر کرده و از مخاطبانش خواسته با این شماره تماس بگیرند و برای کمک به حل مسائل در ایران درخواست کنند.
جاستین بیبر
«جاستین بیبر» خواننده و نوازنده کانادایی نیز به جمع سلبریتی‌هایی پیوست که به رخدادهای پاییز ۱۴۰۱ در ایران واکنش نشان دادند. او حمایت خود را از این اعتراض‌ها و اغتشاش‌ها در استوری‌های اینستاگرامش اعلام کرد و پست «ایوا مندس» بازیگر و مدل کوبایی_آمریکایی در مورد این اتفاقات را منتشر کرد.
شکیرا
«شکیرا» خواننده کلمبیایی نیز کمی دیرتر از دیگر سلبریتی‌ها به این اتفاقات واکنش نشان داد. او ۱۹ مهرماه پارسال با انتشار مطلبی با تصویری از اغتشاش‌گران که عکسی از مهسا امینی در دست داشتند، همراهی خود را با آنها اعلام کرد. او در متن این پست نوشت: «قلب من با خانواده مهسا امینی، زنان و دانش‌آموزان ایران و همه کسانی است که برای آزادی بیان مبارزه می‌کنند.»
او در پایان متن خود از هشتگ انگلیسی #mahsaamini نیز استفاده کرد.
در میان این افراد سرشناس و مشهور عده‌ای هم بودند که در برابر اعتراض‌ها و اغتشاش‌ها در ایران موضع‌گیری متفاوت‌تری داشتند. «دالیا مجاهد» محقق و مشاور آمریکایی مصری‌الاصل، مدیر تحقیقات موسسه سیاست اجتماعی و تفاهم(ISPU) در واشنگتن است. او همچنین رئیس و مدیرعامل شرکت مشاوره «موگهد Mogahed» یک شرکت مشاوره و مربیگری اجرایی مستقر در واشنگتن و متخصص در جوامع مسلمان و خاورمیانه است.
او همچنین سابقه مدیریت اجرایی مرکز مطالعات مسلمانان گالوپ - یک مرکز غیر حزبی - را برعهده داشت که داده‌ها و تحلیل‌هایی را برای انعکاس دیدگاه‌های مسلمانان در سراسر جهان ارائه می‌کرد. او توسط باراک اوباما رئیس جمهوری اسبق ایالات متحده به عنوان مشاور در دفتر مشارکت‌های مذهبی و همسایگی کاخ سفید انتخاب شد.
مجاهد بیستم مهرماه ۱۴۰۱ و در بحبوحه ناآرامی‌های ایران در حمایت از اعتراض‌ها و در انتقاد به عملکرد دولتمردان و رسانه‌های غربی در ارتباط با این اعتراض‌ها، مطلبی منتشر کرد که در آن، تصویر نوشته‌ای به زبان انگلیسی با این مضمون وجود دارد: «من از مبارزه زنان در ایران برای آزادی حمایت می‌کنم. هرگز دوست ندارم حجابم به من تحمیل شود. فکر می‌کنم این بهانه‌ای برای آزار و اذیت و کنترل است. از انسایت گزینشی که توسط نخبگان غربی به مسلمانان اختصاص داده شده است، حمایت نمی‌کنم. تعجب می‌کنم که وقتی خانه‌هایشان با بولدوزر و بمباران خراب می‌شود، وقتی به طور سیستماتیک مورد تجاوز قرار می‌گیرند، یا به طور کلی فقط خواستار دموکراسی هستند، این همه نگرانی برای آزادی زنان مسلمان از کجاست؟ من کاملاً حق دارم که به نفاق غرب اشاره کنم. کسانی که می‌گویند اشاره به خورشید در ظهر از مبارزات زنان ایرانی دور می‌شود، شرمنده نمی‌شوم. هم می‌توان خشم گزینشی آشکار را تشخیص داد و فریاد زد و هم به آزادی زنان اهمیت داد.»
او همچنین در کپشن این پست نوشته است: «حمایت از آزادی زنان مسلمان باید اصولی باشد وگرنه نمایشی و خودخواهانه است.»
جنبشی که زود فراموش شد
اگرچه در تب و تاب اعتراض‌ها و اغتشاش‌های پاییز ۱۴۰۱ و تحت تاثیر فضای آن روزها، تعداد قابل توجهی از سلبریتی‌ها و افراد سرشناس موضع‌گیری‌های متفاوتی درباره این رخدادها داشتند اما رفته رفته این موج آرام گرفت. اکنون بعد از گذشت یک سال از فوت مهسا امینی، هیچ خبری از این موضع‌گیری‌ها، حمایت‌ها و حتی یادآوری اتفاقات پارسال در صفحات مجازی این افراد دیده نمی‌شود.
فراموش شدن و بایکوت این جنبش از سوی سلبریتی‌ها در نخستین سال بعد از آغاز آن، صدای اعتراض برخی از فعالان ایرانی این جنبش را نیز بلند کرد. به نظر می‌رسد جنبش اعتراضی در ایران آنچنان که در آغاز راه برای سلبریتی‌های خارجی مهم بوده، بعد از گذشت چند ماه اهمیت و جذابیت خود را از دست داده و این سلبریتی‌ها ترجیح دادند راه خود را از این اعتراض‌ها جدا کنند.
نظر شما