اصلاح ساختار مدیریتی؛ مهمترین گام برای رفع ناترازی صندوق‌ها/مصوبه‌ای با ابهامات زیاد

به گزارش گروه جامعه ایرنا مجلس در لایحه برنامه هفتم توسعه و به منظور کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی، سن بازنشستگی را برای گروه‌های مختلف افزایش داد و در همین راستا بند الحاقی بند خ ماده ۲۹ لایحه را به تصویب رساندند که در صورت تایید شورای نگهبان، قابلیت اجرایی پیدا می‌کند.

جزئیات مصوبه مجلس برای افزایش سن بازنشستگی

در جلسه علنی روز ۲۸ آبان ماه مجلس شورای اسلامی، بند الحاقی بند «خ» ماده ۲۹ با موافقت دولت و کمیسیون برنامه به رأی گذاشته شد و به تصویب رسید که به شرح زیر است:

به منظور کاهش ناترازی صندوق های بازنشستگی و تقویت توان صندوق ها در انجام تکالیف محوله:

۱- بیمه پردازانی که ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنها برای بازنشستگی اضافه نمی گردد.

۲- بیمه پردازانی که ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می گردد.

۳- بیمه پردازانی که ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی سه ماه اضافه می گردد.

۴- بیمه پردازانی که مطابق قوانین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی چهارماه اضافه می گردد.

۵ - بیمه پردازانی که مطابق قوانین تا ۱۰ سال سابقه خدمت دارند به سنوات اشتغال آنان به ازای هر سال تا زمان بازنشستگی پنج ماه اضافه می گردد.

تبصره ۱- اجرای تمام یا بخشی از احکام فوق الذکر مشروط بر آن است که سن بیمه شده در زمان بازنشستگی برای مردان از ۶۲ سال و برای زنان از ۵۵ سال بیشتر نباشد.

تبصره ۲ - اصلاحات فوق در قوانین صندوق های بازنشستگی به استثنای صندوق هایی که حداقل سن بازنشستگی بیمه شدگان آنها از ارقام مذکور در تبصره(۱) بیشتر است به صورت دائمی اعمال می گردد.

تبصره۳ - ایثارگران و مشمولان قوانین سخت و زیان آور مشمول قوانین خاص خود هستند.

تبصره ۴ - اشخاص موضوع این حکم با رضایت خود و موافقت دستگاه های ذی ربط می توانند بدون نیاز زمان های مذکور در بندهای(۲) الی(۵) تا سقف سن موضوع تبصره(۱) حسب مورد به خدمت ادامه دهند. خدمت مازاد بر اساس قوانین و مقررات مربوطه امکان پذیر است.

تبصره۵ - چنانچه دستگاه ها به خدمات برخی از کارکنان نیاز نداشته باشند حسب مورد می توانند بدون لحاظ زمان های مذکور با پیشنهاد بالاترین مقام دستگاه و موافقت معاون اول رئیس جمهور بر اساس قوانین مربوط نسبت به صدور احکام بازنشستگی آنان اقدام کنند.

تبصره ۶- افرادی که با تقاضای خود مایل به بازنشستگی زودتر از موعد فوق الذکر باشند، بازنشستگی آنها مطابق قوانین مربوطه و بدون رعایت بندهای(۱) تا (۵) بلامانع است و حقوق بازنشستگی آنان مطابق احکام این سند برقرار خواهد شد.

اما تصویب این بند از برنامه هفتم همانطور که انتظار می‌رفت، واکنش‌های متعددی را نزد افکار عمومی و رسانه ای کشور به دنبال داشت و گاهی هم برداشت‌های نادرستی از آن شدو موجب شد تا کارشناسان و بیمه شده ها و حتی افرادی که قصد استخدام در دستگاه ها ونهاد ای دولتی و غیردولتی را دارند وادار به اعلام نظر و واکنش کرد.

برای بیمه شده‌های گذشته با سوابق تعیینی ایجاد حقی شده بود

فرشید یزدانی درگفت و گوی اختصاصی با خبرنگار حوزه رفاه و تامین اجتماعی ایرنا با اشاره به ایرادات و ابهاماتی که در مصوبه اخیر مجلس در افزایش سن بازنشستگی مطرح شده است، افزود: به عنوان مثال یک نفر سال ها پیش با یک رویکرد وارد صندوقی می شود، یعنی یک صندوقی یک قرارداد ضمنی دارد و ایجاد حقی شده است که مثلا ۲۰ سال کار کند و بعد هم بازنشسته شود.

وی ادامه داد: حالا اگر به طور ناگهانی این عدد بازنشستگی ۳۵ سال اعلام شود، یک شوک به وی و جامعه وارد می شود، این موضوع هم تبعات اجتماعی دارد و هم تبعات سیاسی، یعنی شخصی که انتظار داشت به عنوان مثال ۳۰سال بعد بازنشسته‌ شود و در حال حاضر ۲۹ سال سابقه دارد، ناگهان باید ۵ سال دیگر کار کند و این موضوع یک شوک است که آسیب هم می زند.

اصلاحات بازنشستگی در صندوق ها باید گام به گام باشد

دبیر سابق شورای برنامه ریزی راهبردی سازمان تامین اجتماعی گفت: اصلاحات بازنشستگی در صندوق ها باید گام به گام باشد به دلیل اینکه نگاه در این خصوص در صندوق ها میان مدت و بلندمدت است و همین نگاه می گوید که اصلاحات باید گام به گام باشد تا تبعات اجتماعی نداشته و یا اینکه تبعاتی حداقل داشته باشد.

یزدانی تصریح کرد: به عنوان مثال وقتی این اتفاق(اصلاحات در صندوق های بازنشستگی) در فرانسه می افتد و ۳ ماه به مدت بازنشستگی اضافه می شود به دنبال آن اتفاقات و اعتراضاتی رخ می‌دهد به همین دلیل است که اصلاحات باید گام به گام باشد.

اصلاحات باید گام به گام باشد تا تبعات اجتماعی نداشته و یا اینکه حداقل داشته باشدمهمترین گام برای رفع ناترازی صندوق ها اصلاح ساختار مدیریتی است

وی با بیان اینکه به منظور رفع ناترازی صندوق ها افزایش سن بازنشستگی مطرح شده است، اعلام کرد: برای رفع ناترازی صندوق ها می‌شد کارهای اثربخش دیگری انجام داد تا جلوی خیلی از سوءاستفاده ها گرفته شود و مکانیزم ساختاری را درست کرد که به نظر گام مهمتر و گام اول هم همین است.

وی ادامه داد: یعنی مهمترین گام برای رفع ناترازی صندوق ها اصلاح ساختار مدیریتی صندوق هاست.

وی افزود: چون بیشترین آسیب ها را صندوق ها از ساختار مدیریتی می خورند و همچنین در عزل و نصب های مدیران هم گاهی افرادی می آیند که بسیار غیرحرفه‌ای و نابلد در آن حوزه هستند.

یزدانی از دیگر عوامل در رفع ناترازی صندوق ها به نظام مدیریتی نیز اشاره کرد و گفت: در این خصوص موضوعاتی مانند استقلال اداری و سه جانبه گرایی و بحث نظام نظارتی که در این عرصه یک خلاء جدی است، نیز مهم است.

بیشترین آسیب های را صندوق ها از ساختار مدیریتی می خورند
جلوگیری از عوامل فساد زا

این کارشناس تامین اجتماعی ادامه داد: بخش دیگر هم در این خصوص فسادهایی درزمینه برقراری مستمری های بازنشستگی های سخت و زیان آور و موارد دیگر است که جلوگیری از این موارد و توجه بیشتر به رفع ناترازی صندوق ها کمک می کند.

وی گفت: البته مواد ذکر شده در این خصوص نه در رد و نه در تایید مصوبه افزایش سن بازنشستگی در این شرایط است بنابراین اصلاحات در این شرایط قابل تایید نیست.

یزدانی افزود: موضوع دیگر در بحث رفع ناترازی صندوق ها، موضوع پرداخت دولت به صندوق هاست یعنی پرداخت بدهی دولت که عموما این بدهی‌ها با رقم های قبل بازگردانده می شود، بدون اینکه دقت کنند که ارزش فعلی تعهدات دولت چقدر است.

وی گفت: اگر همین رقم به صندوق ها بدون اصلاح سازوکار مناسب پرداخت شود، فساد در صندوق ها به شدت افزایش خواهد یافت و به شدت هم منابع ازبین خواهد رفت پس بنابراین اگر این سازوکار اتفاق بیفتد به نظر من تاثیرش بر ناترازی صندوق ها بیشتر است.

وی با بیان اینکه به هرحال اصلاحات باید انجام شود، گفت: اما در اصلاحات باید تعدیل شود، اما نمی شود موکول به ۳۰ دیگر شود چرا که بحران در صندوق ها دارد آلان خودش را جدی نشان می‌دهد و در این خصوص باید نگاه ملی باشدکه متاسفانه ما این نگاه را کمتر داریم.

اصلاحات در صندوق های بازنشستگی نیاز به قانون دایمی و مستمر دارد

دبیر سابق شورای برنامه ریزی راهبردی سازمان تامین اجتماعی افزود: این موضوعات نیاز به قانون دایمی و مستمر دارد، مثلا اینکه این موضوع در برنامه توسعه آمده است و ۵ سال بعد معلوم نیست که نمایندگان مجلس آن زمان این قانون را لغو نکنند و البته در این صورت هم یک سری از مردم زیان می کنند.

مصوبه دارای ابهامات زیادی است؛ دولت و مجلس نگاه حرفه ای نداشته‌اند

وی افزود:بنابراین این نوع قوانین باید ماهیت دایمی داشته باشد متاسفانه مصوبه افزایش سن بازنشستگی ایرادات اساسی دارد.

وی گفت: این نوع موارد نباید در قالب برنامه توسعه مطرح شود بلکه می شد دولت را مکلف کرد که ظرف یک سال قوانین بیمه را با رویکرد هایی مطرح و آن را به صورت یک قانون دایمی به مجلس ارایه دهد.

یزدانی در مورد مصوبه اخیر مجلس در مورد افزایش سن بازنشستگی تاکید کرد: به اعتقاد من این مصوبه دارای ابهامات زیادی است نه دولت و نه مجلس در این مصوبه نگاه حرفه ای نداشته اند، بهتر بود در این خصوص نگاه بلندمدت تر داشت و قطعا می شد یک مسیر دیگر را انتخاب کرد.