جابجایی شیرهای سفید با مجوز محیط‌زیست/نامگذاری از طریق فراخوان سراسری

گروه جامعه ایرنا - شیر، گربه سان باشکوهی است که گونه بومی آن بیش از ۸۰ سال است که در کشور منقرض شده و دیگر غرش رعد آسای آن در جنگل ها و بیشه های کشور نمی پیچید، تا حدود ۱۵۰ سال گذشته زیستگاه شیرهای ایرانی پراکندگی زیادی در کشور داشت و زمانی دشت های دزفول، مسجد سلیمان، شوش، رامهرمز تا بوشهر، کازرون، دشت ارژن و کام فیروز در فارس خاستگاه این گونه ارزشمند بود اما اکنون دیگر اثری از آن در کشور نیست و فقط حدود ۶۰۰ قلاده شیر ایرانی در پارک ملی گیر در هند زندگی می کنند. حتی اگر بخواهیم از این شیرها هم وارد کشور کنیم مساله این است که زیستگاهی برای آنها در کشور باقی نمانده است یعنی طبیعت ایران دیگر توانایی پذیرش شیرها را ندارد.

اما جدا از انقراض شیر ایرانی در کشور ، شاهد وجود شیرهایی در باغ وحش های کشور هستیم که نظر مخاطبان را به خود جلب می کنند، یکی از این گونه ها شیر سفید است، شیر سفید یک گربه نادر از منطقه تیمباواتی(Timbavati) در آفریقای جنوبی است که رنگ آن به سفید جهش یافته‌ است، شیرهای سفید یک زیرگونه جدا نیستند و معتقدند که برای قرن‌ها بومی منطقه تیمباواتی هستند، با این وجود اولین و قدیمی‌ترین مشاهده ثبت شده این گربه سان به سال ۱۹۳۸ بر می‌گردد، تا قبل از سال ۲۰۰۹ و آزاد سازی اولین قبیله شیرهای سفید به حیات وحش، باور بر این بود که آن‌ها نمی‌توانند در حیات وحش زندگی کنند، به این دلیل است که هنوز اکثریت شیرهای سفید در باغ وحش‌ها هستند، یک ژن مغلوب باعث رنگ نامعمول شیر سفید شده‌است.

البته اتحادیه حافظ شیرهای سفید در سال ۲۰۰۳ برای اولین بار آزادسازی گروهی از شیرهای سفید به حیات وحش طبیعی شان واقع در منطقه تیمباواتی (Timbavati) را آغاز کرد، نتایج اولیه نشان می‌دهد که ضریب موفقیت در شکار توسط این گروه از شیرهای سفید معادل و بالاتر از شیرهای عادی منطقه بود، بر این اساس ادعاهای نادرست قبلی مبنی بر عدم توانایی شکار توسط شیر سفید به دلیل رنگ سفید و عدم استتار باطل شد.

حالا ۲ قلاده از این شیرهای سفید روز گذشته وارد باغ وحش ارم شدند، روابط عمومی این باغ وحش اعلام کرد؛ ۲ قلاده شیر سفید سه شنبه هفتم آذرماه وارد باغ وحش ارم سبز شدند، این شیرهای سفید نر و ماده ۷ ماهه، در سلامت کامل هستند و اکنون در جایگاه استاندارد خود در این باغ وحش به سر می برند.

هنوز نامی برای این دو قلاده شیر تعیین نشده و قرار است از طریق فراخوان در سایت مجموعه ارم سبز نامگذاری شوند.

رییس گروه پستانداران دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست درباره نظارت سازمان بر این دو شیر سفید در باغ وحش ارم سبز گفت: به طور کلی نظارت بر باغ وحش ها جزو وظایف سازمان حفاظت محیط زیست است که به طور مداوم انجام می شود.

سید محمد نصرتی افزود: همه باغ وحش های کشور تحت نظر ادارات کل محیط زیست استان ها مدیریت و هر گونه جابجایی گونه ها و بیماری ها کنترل می شود، البته تمام مراکز نگهداری به ویژه باغ وحش ها مسوول فنی و دامپزشک مقیم دارند و مرتب حیوانات را کنترل می کنند.

وی تاکید کرد: سازمان محیط زیست به طور کلی همواره بر تمام ابعاد گونه های حیات وحش نظارت دارد، حال یک سری گونه ها اهمیت و ارزش حفاظتی بالایی دارند و با دقت نظر بیشتری کنترل و رصد می شوند، این شیرهای سفید بومی کشور ما نیستند از این رو در برابر گونه هایی مانند یوزپلنگ و گورخر ایرانی از ارزش حفاظتی کمتری برخوردارند البته اهمیت خودشان را دارند اما در جایگاه گونه های در معرض خطر انقراض کشور نیستند.

اولویت سازمان حفاظت محیط زیست نظارت بر گونه های بومی است اما با توجه به اهمیت موضوع بر این دو قلاده شیر سفید هم به طور مرتب نظارت خواهیم داشترییس گروه پستانداران دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست تصریح کرد: این ۲ قلاده شیر سفید هم به طور مرتب رصد می شوند و اگر مورد خاصی بود حتما از طرف سازمان محیط زیست پیگیری خواهد شد.

وی درباره مجوز جابجایی این دو قلاده شیر گفت: خیلی از مجوزها برای جابجایی گونه ها به استان ها تفویض اختیار شده است البته این شامل گونه هایی که ارزش حفاظتی بالایی ندارند می شود اما گونه هایی که خاص هستند ادارات کل استان ها با سازمان محیط زیست هماهنگی می کنند و مجوز نهایی از سوی سازمان صادر و به این ترتیب گونه ها جابجا می شوند که برای جابجایی این 2 قلاده شیر هم سازمان مجوز را صادر کرده است.

نصرتی با اشاره به اینکه تا جایی که اطلاع دارم حدود ۱۰ قلاده شیر سفید در کشور وجود دارد و این 2 نیز متولد شده آنها هستند، افزود: خرید و فروش این گونه در بازارهای جهانی راحت تر است چون در کشور مبدا هم از طبیعت گرفته نمی شوند بلکه در باغ وحش ها تکثیر می شوند و مازادشان به فروش می رسد و اگر مجوز کنوانسیون بین‌المللی تجارت گونه‌های جانوری و گیاهی وحشی در حال انقراض ( سایتیس ) برای تردد گونه های خاص هم داده شود و مشخص شود که کجا متولد شدند و مقصدشان کجا است، یعنی مسیر قانونی طی شود؛ جابجایی راحت تر انجام می شود.

وی اظهار داشت: هر چند بر این گونه ها هم نظارت داریم اما اولویت ما حفاظت و نظارت بر گونه های بومی است ، این گونه ها در باغ وحش ها جذابیت خودشان را دارند اما از لحاظ حیات وحش ایران رده حفاظتی چندانی ندارند.

به گفته وی قطعا اگر شرایط مساعد باشد امکان توله کشی از این دو وجود دارد چون تکثیر شیر نسبت به سایر گربه سانان به ویژه یوزپلنگ راحت تر است و گربه سانی است که تجربه بیشتری درباره آن وجود دارد.

۹۰۱۴