باستان‌شناسان می‌توانند پیوند دانش‌آموزان و میراث‌فرهنگی را تقویت کنند

مصطفی دِه‌پهلوان در گفت‌وگو با خبرنگار میراث‌فرهنگی ایرنا با اشاره به برگزاری سمینار علمی واکاوی آموزش میراث‌فرهنگی با رویکرد باستان‌شناسانه در نظام آموزشی مدارس ایران اظهار داشت: بهبود وضعیت آموزشِ و ارتقا میزان «اهمیت میراث فرهنگی» در افکار عمومی نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت و همکاری بخش‌های مختلف دولتی به خصوص آموزش و پرورش و میراث فرهنگی دارد. نهادینه شدن درک صحیح از «اهمیت میراث فرهنگی» و درک رسالت خطیر «پاسداری از میراث فرهنگی» مستلزم «فرهنگ‌سازی» سرمایه‌گذاری روی اقشار جامعه و به ویژه کودکان و نوجوانان است.

رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری گفت: میراث فرهنگی هر سرزمینی بازتاب اندیشه و هویت مردمان آن سرزمین است. ایران که جای‌جای آن سرشار از میراث مادی و معنوی گذشتگان است ولی مردمانش در زمینه پاسداری از میراث خود با مشکلاتی مواجه هستند. ‌

دِه‌پهلوان تاکید کرد: بخشی از مشکلات پاسداری از میراث فرهنگی ریشه در جهل فرهنگی و علمی جامعه از فعالیت‌های باستان‌شناختی و عدم درک درست از چیستی و میزان اهمیت این فعالیت‌ها دارد. گویا هنوز پیوند درستی میان باستان‌شناسان و عموم مردم شکل نگرفته است.

بی‌شک حضور باستان‌شناسان به عنوان معلم در مدارس و ارائه دروس مرتبط، موزه‌های مناسب برای آموزش کودکان و نسل جوان و البته راه‌اندازی سایت موزه‌های پویا و مجهز به امکانات آموزشی و تفریحی می‌تواند نقش بسزایی در اجرای برنامه‌های آموزشی‌ هدفمند و روش‌مند برای کودکان داشته باشدوی گفت: کودکان به عنوان قشر مهم آینده‌ساز برای ایجاد پیوندی درست میان دغدغه‌های باستان‌شناسان و عموم جامعه هستند، از اهمیت بالایی برخوردارند و ظرفیت و قابلیت فراوانی برای سرمایه‌گذاری مادی و معنوی دارند. با آموزش درست و هدفمند به کودکان به عنوان سفیران فرهنگی جامعه می‌توان گام موثری در بالا بردن سطح آگاهی، فرهنگ‌سازی و ایجاد حساسیت در حفاظت از میراث فرهنگی برداشت.

ده‌پهلوان افزود: آموزش صحیح کودکان و نوجوانان در زمینه میراث فرهنگی مستلزم همکاری نهادها و اقشار متنوع و متفاوت مانند وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و جامعه باستان‌شناسان است. باستان‌شناسان و پژوهشگران حوزه میراث‌فرهنگی با حضور در مدارس می‌توانند نقش مهمی در ارتقا سواد میراثی و برقراری و تقویت پیوند کودکان و نوجوانان و دانش‌آموزان با میراث فرهنگی و انتقال اطلاعات مورد نیاز برای درک درست از پاسداری میراث فرهنگی داشته باشند.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی گفت: بی‌شک حضور باستان‌شناسان به عنوان معلم در مدارس و ارائه دروس مرتبط، موزه‌های مناسب برای آموزش کودکان و نسل جوان و البته راه‌اندازی سایت موزه‌های پویا و مجهز به امکانات آموزشی و تفریحی می‌تواند نقش بسزایی در اجرای برنامه‌های آموزشی‌ هدفمند و روش‌مند برای کودکان داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: البته موزه‌های مجهز برای افزایش سواد میراثی مقاطع سنی مختلف حتی میان‌سالان و کهن‌سالان و بالا بردن سطح آگاهی عموم مردم منطقه مورد پژوهش و کاوش باستانی برای درک صحیح از میراث نیاکانشان و چگونگی پاسداری از آنها بسیار موثری است.

ده‌پهلوان تصریح کرد: تا بسترهای لازم برای بالا بردن سطح درک و شناخت و جهل‌زدایی عمومی از «اهمیت میراث‌فرهنگی» و جبران‌ناپذیری تخریب آن فراهم نشود هیچ نهاد حکومتی، حفاظتی و امنیتی حتی با قوه قهریه ‌نمی‌تواند نقش حفاظتی درستی در این زمینه داشته باشد.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی گفت: امروزه گرایش‌های علمی در دانشگاه‌ها و انجمن‌های مردمی زیادی در سراسر دنیا شکل گرفته است تا بتوانند میراث‌فرهنگی را در حین اجرای طرح‌های عمرانی و برنامه‌های توسعه پایدار (Heritage Crisis and Sustainable Development) حفظ کنند و به مردم آگاهی میراثی (Heritage Awareness)، میراث فرهنگی، معنوی و طبیعی ارایه کند.

وی افزود: یکی از شیوه‌های مهمی که امروزه در موزه‌ها و مدارس رایج شده، اجرای برنامه‌های آموزشی روشمند، هدفمند و مستمر در حوزه آگاهی میراثی برای کودکان به فراخور طبقه سنی آنان است. آموزش با یک شیوه و از یک زاویه، چندان مفید نیست، آموزش باید در قالب برنامه‌های متنوع، توسط نهادهای مختلف و برای اقشار مختلف و به طور مستمر برگزار شود تا شاهد بازدهی اثربخش آن باشیم.

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایرنا، سمینار علمی واکاوی آموزش میراث‌فرهنگی با رویکرد باستان‌شناسانه در نظام آموزشی مدارس ایران از ساعت ۱۳ روز سه‌شنبه -۵ دی ماه - تا ساعت ۱۷ و با حضور جمعی از باستان‌شناسان، پژوهشگران و اساتید دانشگاه، مدیران و کارشناسان وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت آموزش و پرورش در دانشگاه تهران برگزار می‌شود.