به گزارش ایرنا، اردستان بنا به شواهد تاریخی و باستان‌شناسی یکی از قدیمی‌ترین شهرهای استان اصفهان و منطقه ای فرهنگی، مذهبی، سیاسی و عالم پرور است و افرادی چون شهیدآیت الله سید حسن مدرس، استاد سید محمد محیط طباطبایی، شهید محسن فخری زاده مهابادی و شاعرانی مانند ذوقی اردستان، پیر جمالی اردستانی و بسیار دیگری از رجال مذهبی و سیاسی را در دامن خود پرورش داده، آثارتاریخی و گردشگری زیادی دارد و از تنوع و جذابیت های فراوانی برخوردار است که به گروه های تاریخی ، باستانی، طبیعی و آیین‌های سنتی مانند تعزیه خوانی و نخل گردانی تقسیم می‌شوند.
از آثار تاریخی و مکان های دیدنی اردستان می توان به مسجد جامع اردستان، مقبره امیر اویس، یخچال چرمهین، مسجد امام حسن مجتبی(ع)، مسجد خسرو، مسجد دشت، مسجد ملایعقوب، آب انبار های حاج‌حسن، حاج معدل، حاج میررحیم، آب انبار بزرگ بازار، آب انبار مسجد جامع، قنات دو طبقه مون ثبت جهانی و مقبره سلطان بیگ، امیراویس و خانه های تاریخی مانند پنجه آفتاب، خانه حکیم و نقاشی اردستان اشاره کرد، همچنین بافت تاریخی۳۶ هکتاری زواره، مسجد جامع، یخچال، قلعه سنگ بست، خانه های تاریخی وکویر تل شیطان زواره و یخچال و بافت تاریخی شهر مهاباد و بسیاری دیگر از بناهای تاریخی وکاخ سرهنگ آباد، مناطق حفاظت شده و شکار ممنوع خارو و کهیاز از جمله جاذبه های طبیعی و تاریخی این شهرستان است.
وجود این آثار تاریخی،مذهبی و جاذبه های طبیعی وگردشگری زمینه را برای جذب گردشگران زیادی فراهم کرده هر ساله این شهرستان پذیرای تعداد زیاد از گردشگران داخلی و خارجی می باشد.
جاهای دیدنی اردستان را بهتر بشناسید
شهرستان اردستان با مساحت حدود ۱۲هزار کیلومترمربع و جمعیتی بیش از ۴۳ هزار نفر در فاصله ۱۱۸ کیلومتری شمال اصفهان قرار دارد. این شهرستان شامل ۳ بخش، ۳ شهر،هفت دهستان و ۳۰۶ روستا میشود.
در این شهرستان زیبا، جاهای دیدنی طبیعی و تاریخی متعدد وجود دارد که به برخی ازآنها اشاره می شود.
قنات دو طبقه مون
قنات دوطبقه مون با قدمت بیش از یکهزار سال در یکی از قدیمی‌ترین محلات اردستان بنام مون عرب قرار دارد.
قنات‌های بسیاری در مناطق کویری وجود داشتند که امروز برخی خشک شده، قنات یکی از ابداع‌های مهم ایرانیان برای انتقال آب از سرچشمه تا محل استفاده می باشد.
قنات دو طبقه مون۳٫۵ الی ۴ کیلومتر طول و عمق مادر چاه آن به ۳۰ متر می‌رسد.
در این قنات ۳۰ میله تعبیه شده، امکان آبدهی ۶۰ لیتر در ثانیه را دارد و بر اساس اسناد تاریخی، قدمت این قنات به دوران کیانیان، اشکانیان و ساسانیان باز می‌گردد.
در این قنات دو کانال مختلف به چشم می‌خورد، کانال بالایی حدود ۴ تا ۵ متر بالاتر از پایینی و در یک مسیرقراردارد و آب آن قابل شرب، شیرین و بسیار خوش‌طعم است.
قنات مون یکی از آثار ملی ایران است که در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
فیلم I قنات مون تنها قنات ۲ طبقه جهان
قنات چرمهین
یکی دیگر از این قنات ها، قنات روستای چرمهین است که حدود ۶ کیلومتر طول ، ۳۶۵ حلقه چاه با عمق ۵۵ متر از طولانی ترین و عمیق ترین قنات های شهرستان اردستان محسوب می شود که قبل از اسلام حفر شده و همچنان زنده است.
قنات ارونه
از دیگر قنات های معروف اردستان قنات ارونه است که مانند نهر آبی زیرزمینی دیده می شود واز ۱۰۰۰سال قبل ازاسلام حفرو از آثار باستانی ایران به حساب می آید.
محققان زمان حفر قنات را به ۲۵۰۰ سال قبل نسبت می دهندو تقسیم آب قنات ارونه در دوره هلاکوخان مغول به صورت فرزه بندی توسط شبخ بهایی انجام و آن را ۲۰ سهم و نیم تقسیم بندی کرده،نیم سهم از آب قنات قبل از مخزن جهت باغهای بالا دست قنات و ۲۰سهم دیگر بین محله بازار شش سهم، محله فهره هفت سهم، محله راهمیان چهار سهم، محله کبودان ۱.۵ سهم و روستای تلک‌آباد در ۱۵ کیلومتری اردستان، ۱.۵ سهم تقسیم می شود.
مورخان احداث این قنات را به "اروند شاه" در دوره کیانی و قبل از اسلام نسبت می دهند و از سنگ‌هایی بنام ساروج جهت تقسیم‌بندی آب استفاده شده، پس از گذشت ۵۰۰ سال هیچ تغییری نکرده و سالم باقی مانده، جنس و ترکیبات این سنگ‌ها از آهک، ماسه، پشم بز، چربی و ماسه بادی ساخته شده است.
فیلم I مسجد جامع اردستان نخستین مسجد ۲ طبقه جهان اسلام
فیلم I مسجد خسرو اردستان شاهکار معماری عصر صفوی
فیلم I مرقد مطهر امام زاده اسماعیل بن موسی بن جعفر(ع)
فیلم I مسجد پامنار زواره آتشکده ای که نور اسلام بر آن تابید
مسجد جامع اردستان
مسجد جامع هزار ساله اردستان بزرگترین و زیباترین مسجد این شهر است که درفهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده، این بنا چهارایوانی و سبک ساخت آن الگوبرداری استادانه از نقشه مسجد جامع اصفهان است و از سبک معماری رازی استفاده شده است.
بر اساس اسناد تاریخی، مسجد جامع اردستان یک آتشکده یا معبد زرتشتیان در دوره ساسانیان بوده، پس از ظهور اسلام، این آشتکده به مسجد تبدیل شده،بخش‌های مخصوص عبادت زرتشتیان، به شبستان مسجد تبدیل گردیده،ساخت آن به قرن هفتم تا هشتم قمری برمی گردد.
این مسجد اولین مسجد دوطبقه در تاریخ اسلام و بسیار بی‌آلایش است و خبری از کاشیکاری‌های فیروزه‌ای در آن به چشم نمی‌خورد ولی سبک معماری آن تحسین برانگیزاست.
آتشکده مهر اردشیر اردستان
در مناطق مرکزی ایران شاهد حضور قدیمی‌ترین تمدن‌های ایرانی هستیم، مردم ایران در گذشته پیرو آیین مقدس زرتشت بودند و هنوز هم این آیین در بین مردم ایران رواج دارد.
آیین زرتشت نخستین آیینی در جهان بود که بت پرستی نمی‌کرد و یکی از ادیان آسمانی محسوب می شود واز دوران هخامنشیان تا۱۴۰۰ سال پیش، ایرانیان همگی پیرو آیین زرتشت بودند.
ازاین‌رو در مناطق تاریخی ایران می‌توانیم شاهد انواع آتشکده زرتشت باشیم که آتشکده مهر اردشیر یکی از این آتشکده‌های باستانی و از جاهای دیدنی اردستان به حساب می‌آید و قدمت این آتشکده به دوران ساسانی برمی گردد که بنام اردشیر پسر اسفندیار نامگذاری شده است.
مقبره امیر اویس
مقبره پیر اویس در اردستان قرار دارد،در این محل قبر دو تن از عارفان بزرگ ایرانی به نام های پیر اویس و پیر برحق وجود دارد که امیر اویس از سرداران عصر شاه اسماعیل صفوی در سال ۹۲۰ هجری قمری کشته شده است و در این محل سنگ مزار به شکل عمودی و افقی وجود دارد که واقعا منحصر به فرد است.
این مقبره بر روی تپه خاکی بناگردیده در سال های اخیر توسط میراث فرهنگی داخل و بخش بیرونی آن بازسازی شده، گنبد آن آجری و مجموعه بنا در یک اتاق گنبدی و دور بنا با چینه پلکانی قابل دسترس است.
قلعه سنگ بست زواره
قلعه سنگ بست زواره یکی دیگر از زیباترین جاهای دیدنی شهرستان اردستان است.
اردستان جزء مناطق تاریخی ایران است و آثار تاریخی متعددی در این منطقه وجود دارد به‌عنوان مثال همین قلعه سنگ بست زواره، که بعداز قلعه الموت قزوین، بزرگترین قلعه کشور به حساب می‌آید می توان اشاره کرد.
قدمت این قلعه به دوران سلجوقیان می‌رسد و بر اساس اسناد تاریخی فردی با نام «ابوعلی دهدار زواره‌ای»، این قلعه را در زمینی به مساحت ۱۵۰۰ مترمربع در دوطبقه بنا کرد.
ارتفاع دیوارهای این قلعه به حدود ۱۲ متر می‌رسدو در ساخت آن از خشت خام استفاده شده است.
البته برای ساخت پی آن از سنگ و خاک استفاده شده، کاربرد اصلی قلعه سنگ بست زواره نظامی بوده،قلعه دارای بخش‌های متعدد مانند بخش مسکونی، اصطبل، قراول‌خانه و چندین برج دیدبانی است.
کاخ سرهنگ آباد
یکی دیگر از جاهای دیدنی اردستان کاخ سرهنگ آباد واقع در روستایی با همین نام و در ۳۰ کیلومتری شرق اردستان واقع شده است.
قدمت این کاخ زیبا به دوران قاجار و دوره حکومت ناصرالدین شاه برمی گردد این کاخ با بیست ستون رنگی از نظر معماری شباهت بسیاری به عمارت چهل ستون اصفهان دارد که با تاسف در چند سال قبل براثر آتش سوزی تعدادی از این ستون های چوبی و قسمت هایی ازسقف آن تخریب شد و میراث فرهنگی بخشی از آن را مرمت کرده، این کاخ را می‌توان نمونه‌ای بارز از معماری تماشایی ایرانی دانست.
در میان حیاط این کاخ، حوضی بزرگ و سنگی به چشم می‌خورد و دور تا دور آن را با گلدان‌های سفالی قدیمی تزئین کرده‌اند. روبه‌روی حوض، ایوانی بزرگ با پنجره چوبی مشکب به چشم می‌خورد ودر دو طرف ایوان، دو درب ورودی دیده میشود، آب‌انبار و حمام اختصاصی کاخ در زیر ایوان اصلی ساختمان واقع شده است.
شاهزادگان‌قاجار ازاین محل برای شکار و پیاده‌روی تابستانی استفاده می کردند، در این کاخ تزئیناتی از جمله حکاکی، گلدوزی، گچبری، سقف‌بندی و مقرنس استفاده شده، یک حمام، آسیاب و برجی بادی دوطبقه را در نزدیکی خود جای داده است.
فیلم I مسجد جامع زواره نخستین مسجد چهار ایوانی جهان اسلام
مسجد جامع زواره
قدمت ساخت این مسجد به دوران سلجوقی و سال ۵۳۰ هجری قمری می رسد و زیباترین بخش آن محراب مسجد است که در سال ۵۵۱ هجری قمری، بناشده، شامل سه کتیبه یکی به خطّ کوفی و دو کتیبه به خط نسخ است که آیاتی از قرآن کریم با رنگ نارنجی بر آنها نقش بسته، همچنین محراب با گچبری های برجسته از نقوش گیاهی و اسلیمی تزیین شده است .
برای ساخت مسجد بامساحت حدود ۱۲۰۰ متر مربع از مصالحی همچون آجر، سنگ، گچ و خاک استفاده شده، گفته می شود بانی مسجد ابوطاهر بن غالی بوده است.
این بنا که اولین مسجدچهار ایوانی جهان اسلام و مستطیلی شکل است و شامل بخش‌های مختلفی همچون صحن چهارگوش، گنبدخانه، شبستان، رواق، سردر، مناره و محراب میشود.
ورودی‌های مسجد در ضلع شرقی و غربی و در روبروی همدیگر قرار دارند که بازدیدکنندگان پس از عبور از فضایی طاق‌دار به صحن مسجد وارد می شوند و کف صحن با آجر و سنگ پوشیده شده، درکتیبه‌ای در قسمت بالای صحن تاریخ ساخت مسجد نگاشته شده است.
گنبد مسجد از نوع دو پوسته ای پیوسته است که ارتفاع داخلی گنبد، ۱۳ و ارتفاع خارجی آن ۱۴متر و مناره آن به قطر ۵.۴ و ارتفاع کلی ۱۱ متر است.
بازار آجری زواره
بازار آجری زواره یکی از دیگر از جاهای دیدنی تاریخی اردستان به حساب می‌آید، این بازار قدیمی در دوران سلجوقی بنا شده است.
بازار حدود ۲۰۰ متر طول دارد و عرض آن به ۳٫۵ متر می‌رسد. در ساخت این بازار از سقف مخروطی استفاده کرده‌اند. بد نیست بدانید در دو طرف این بازار، کاروانسرا وجود داشت. البته امروزه یکی از آنها تخریب شده و فقط امکان بازدید از یکی از آنها وجود دارد. متأسفانه برخلاف بسیاری از بازارهای قدیمی که هنوز هم در آن داد و ستد انجام میشود، این بازار راکد و خالی باقی مانده بود که با پیگیری مسئولان، اکنون شاهد احیای مجدد این بازار آجری هستیم و این بازار به بازارچه‌ای برای ارائه صنایع‌دستی مردم اصفهان و اردستان تبدیل شده است.
شهرستان اردستان خانه های تاریخی زیادی دارد که چند سالی است با حضور سرمایه‌گذاران نسبت به احیای خانه‌های تاریخی اقدام شده از جمله خانه پنجه آفتاب جلالی و خانه حکیم اردستان،خانه توحیدی شهر زواره، خانه طلایی، مختاریان در زواره و بسیاری دیگر از این آثار تاریخی،خانه های بومگردی و مکان های گردشگری ، تاریخی ،طبیعی و روستا های خوش آب وهوای کوهستانی از جاذبه های گردشگری شهرستان اردستان است.
منطقه حفاظت شده کهیاز
کهیاز نام یکی از زیباترین مناطق طبیعی و جاهای دیدنی اردستان است، این منطقه در پنج کیلومتری شرق شهرستان اردستان قرار دارد، وسعت منطقه کهیاز به ۴۲هزار هکتار می‌رسد.
از سال ۱۳۸۱، سازمان حفاظت از محیط زیست، این منطقه را حفاظت‌شده اعلام کرد، از نظر طبیعی، در منطقه کهیاز پوشش گیاهی بسیار انبوه و متنوعی وجود دارد، قرارگیری موقعیت خاص منطقه در کنار پوشش گیاهی مناسب و منابع آب کافی، کهیاز را به مکانی امن و آرام برای زندگی حیوانات مختلف تبدیل کرده است. در این منطقه می‌توانید شاهد انواع گیاهان بوته‌ای و درختچه‌ای و انواع گل‌های منحصربه‌فرد باشید.
اکوسیستم در این منطقه بسیار پویا است.
در حقیقت هر کجا که انسان پای خود را از طبیعت بیرون بکشد، طبیعت روند معمول زندگی را ادامه خواهد داد.
در این منطقه حیواناتی همانند قوچ، آهو، پلنگ، گرگ، کفتار و انواع پرندگان همانند کبک، زاغ، تیهو و سایر پرندگان زندگی می‌کنند. لازم به ذکر است منطقه حفاظت شده کهیاز را به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های پلنگ آسیایی می‌شناسند.
از طرفی قوچ ایرانی که از کمیاب‌ترین انواع قوچ در ایران هست نیز به‌وفور در این منطقه زندگی می‌کند.
منطقه شکار ممنوع خارو
منطقه شکار ممنوع خارو ۱۰۲ هزار هکتار وسعت دارد و گونه هایی همچون کل و بز، قوچ و میش، جبیر، هوبره، زاغ بور، کبک و تیهو، گربه وحشی، روباه، گرگ، کفتار، گربه شنی و کاراکال را در خود جای داده است.
توسعه گردشگری دراولویت کار میراث فرهنگی اردستان است
رییس اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری اردستان گفت: با توجه به آثار تاریخی زیاد و جاذبه های مختلف و فراوان گردشگری شهرستان، توسعه گردشگری دراولویت برنامه های اداره میراث فرهنگی اردستان است.
نرگس بهشادبا اشاره به تعطیلات نوروزی و حضور تعداد زیاد گردشگر به شهرستان افزود: صنعت گردشگری یکی از منابع مهم اقتصادی و عامل موثر در توسعه فرهنگی و اجتماعی در جامعه انسانی محسوب میشود و در این راستا برنامه ریزی برای توسعه آن به ویژه در تعطیلات نوروزی در شهرستان انجام شده است.
وی اضافه کرد: این صنعت علاوه بر درآمدزایی و کارآفرینی بسیار گسترده، موجب نزدیکتر شدن ملت‌ها و فرهنگ‌ها به یکدیگر شده، در این ارتباط پیش بینی برپایی ۲ بازارچه فروش صنایع دستی هنرمندان، محصولات خانگی و تولیدات محلی شهرستان، در شهر اردستان و زواره صورت گرفته، مقدمات اجرایی آن درحال انجام است.
رییس اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری اردستان بیان کرد:شهرستان از ظرفیت بالای میراثی و گردشگری برخوردار است، از جمله وجود مسجد های جامع اردستان و زواره با قدمت هزار ساله، مسجد دو طبقه خسرواردستان، قنات دوطبقه مون ثبت جهانی شده و بسیاری از بناهای تاریخی و محل های گردشگری دیگر زمینه را برای جذب گردشگر فراهم کرده، امسال درخواست ۲ نفر راهنمای گردشگری که دارای کارت فعالیت باشند شده که در اردستان و زواره به گردشگران اطلاعات لازم را ارایه نمایند.
بهشاد اظهار کرد: راه اندازی تور کویرنوردی و گردشگری، نصب تابلوهای راهنمای گردشگری و معرفی جاذبه های تاریخی و گردشگری و فراهم کردن زیرساخت های لازم برای اسکان گردشگران از اقدام های انجام شده است که در گذشته کمتر وجود داشت.
وی گفت: امروزه گردشگری به عنوان یک رویکرد مهم می‌تواند با برنامه‌ریزی اصولی و شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌ها، نقش موثری در توسعه و تنوع بخشی به اقتصاد بر عهده داشته باشد که درراستای معرفی جاذبه ها گردشگری و ظرفیت های مختلف شهرستان ، سایت اردستان راه اندازی شده است.
رییس اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری اردستان افزود: شهرستان در حال حاضر با استفاده از خانه های تاریخی موجود در شهرهای اردستان ، زواره و مهاباد این ظرفیت را افزایش داده و در این راستا چندین خانه تاریخی باز سازی و ۱۶ اقامتگاه بوم گردی در روستاها ایجاد شده، ۳۵ اقامتگاه در حال ساخت واخذ مجوزهستند و ۲ هتل در اردستان و زواره احداث شده است.
بهشاد افزود: این واحدها شامل مهمانپذیر، هتل، خانه مسافر، اقامتگاه بومگردی، کمپ، اردوگاه و مجتمع است که درحال حاضرظرفیت اسکان روزانه هفت هزار نفر در اردستان فراهم شده است.
وی اظهار کرد:اقامتگاه های غیر رسمی شامل مدرسه ها، خوابگاه های دانشجویی، مهمانسرای اداره ها، کمپ های شهرداری و بوستان ها می باشد که ظرفیت اسکان روزانه سه هزار نفر را دارند.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی اردستان بیان کرد: در کنار اقامتگاه های رسمی و غیر رسمی نیز اقامتگاه های اضطراری با ظرفیت اسکان سه هزار نفرپیش بینی شده است.
شهرستان اردستان در ۱۱۸ کیلومتری شمال اصفهان بابیش از ۴۳ هزار نفرجمعیت و برخورداری از ۶۷ اثر ثبت ملی، یک اثر ثبت جهانی، ۲ بافت تاریخی و ۸۵ محوطه باستانی، یکی از خطه‌های دارای ظرفیت بسیار مطلوب در حوزه گردشگری محسوب میشود.
نظر شما