غلبه ابعاد اقتصادی سفر رئیسی به اسلام‌آباد

به گزارش سیاست خارجی ایرنا، «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» در تحلیل سفر اخیر رئیس جمهوری کشورمان نوشت، «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور ایران روز ۲۲ آوریل وارد اسلام آباد شد و سفر دوره ای سه روزه خود را از پاکستان آغاز کرد. سفر رئیسی سه ماه پس از آن انجام شد که ایران و پاکستان به دلیل مقابله با شبه نظامیان متخاصمی که در قلمرو طرف مقابل پناه گرفته بودند، دچار چالش‌هایی شدند.

بنا بر تحلیل این اتاق فکر آمریکایی، اگرچه موضوع گروه های تروریستی می‌توانست شکاف دیپلماتیکی را بین دوطرف ایجاد کند اما تهران و اسلام آباد شرایط را مدیریت کردند و اکنون هر دو همسایه در حال ارتقای روابط فیمابین هستند.

در این گزارش به اظهارات رئیس جمهوری کشورمان در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با «شهباز شریف» نخست وزیر پاکستانی اشاره شد که گفت دو کشور تصمیم گرفتند روابط دوجانبه بین تهران و اسلام آباد را در حوزه سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی در تمام سطوح بهبود ببخشند.

اگرچه این اندیشکده ضدایرانی تمرکز خود را بیشتر بر اختلافات دوکشور معطوف کرد اما ناگزیر شد که اذعان کند تهران و اسلام آباد در مجموعه‌ای از توافقات جدید برای ارتقای روابط اقتصادی و تقویت همکاری های امنیتی متعهد شدند. اسلام آباد همچنین حمایت خود را از «موضع محکم ایران در قبال مسئله فلسطین» اعلام کرد.

«سعید قاسمی نژاد» مشاور ارشد این بنیاد و کارشناس مسائل اقتصادی در تحلیل این سفر مدعی شد که روابط دوجانبه تهران و اسلام آباد در گذشته بی‌ثباتی هایی را به همراه داشته است که دلیل عمده آن وجود گروه های جدایی طلب و جنبش‌های شبه نظامی اسلام گرا بوده است.

به باور تحلیلگر این موسسه آمریکایی، مسائل مربوط به افغانستان هم یکی از موضوعات مطرح میان دو کشور است که اوضاع را سخت می کند. علاوه بر این پیوندهای امنیتی و نظامی پاکستان با عربستان سعودی به عنوان رقبل اصلی ایران در منطقه هم باعث پیچیدگی بیشتر مسائل شده است.

غلبه تجارت بر مسائل سیاسی و امنیتی

با اینحال برخی رسانه ها مهمترین محورهای این سفر را تبادلات اقتصادی دوطرف از جمله بحث بر سر تکمیل پروژه خط لوله گاز ایران به پاکستان عنوان می کنند. پایگاه خبری شبکه «Iran Oil Gas» در تحلیلی نوشت، که رئیس جمهور ایران برای گفت گوهای جامع اقتصادی از جمله خط لوله گاز به پاکستان سفر کرد. این دیدار پس یک دوره کوتاه و بیسابقه از تنش بین دو کشور رخ داده است و حال هر دوطرف برای بهبود روابط تلاش می‌کنند.

طبق این گزارش، مهمترین توافق اقتصادی پاکستان و ایران یک قرارداد عرضه گاز بود که در سال ۲۰۱۰ برای ساخت یک خط لوله از میدان گازی پارس جنوبی ایران به استان های جنوبی پاکستان امضا شد. باوجود نیاز شدید پاکستان به گاز، اسلام آباد به دلیل نگرانی از تحریم‌های ایالات متحده هنوز ساخت بخشی از خط لوله در کشور خود را آغاز نکرده است.

پاکستان معافیت این پروژه از تحریم های ایالات متحده را درخواست کرد که با مخالفت کاخ سفید روبرو شده است. همین شرایط اسلام آباد را با خطر میلیاردها دلار جریمه بابت نقض قرارداد مواجه کرده است.

به نوشته «The Diplomat» متعاقب سفر رئیسی به اسلام آباد، ایران و پاکستان متعهد شدند که با هدف رفع شکاف‌ها تجارت و مبادلات اقتصادی را تقویت کنند. در همین راستا هشت توافقنامه همکاری امضا شد.

این نشریه تخصصی در آسیا پاسیفیک تصریح کرد که دو طرف در مورد پروژه چند میلیارد دلاری خط لوله گاز که از سال ۲۰۱۴ تا به حال متوقف شده است، هم گفت‌وگو کردند.

بر اساس این گزارش، مقامات عالی رتبه دو کشور در مورد طیف وسیعی از مسائل دوجانبه مذاکره کردند و متعهد شدند برای مبارزه با تروریسم همکاری داشته باشند. ضمن آنکه رئیسی تاکید کرد که تجارت دوجانبه ناچیز کنونی بین دوکشور غیرقابل قبول است و تهران به دنبال تقویت روابط اقتصادی با پاکستان است. به همین دلیل خواستار ایجاد بازارچه های مرزی بیشتر بین دو کشور شد.

به نوشته نشریه دیپلمات، پاکستان و ایران سال گذشته اولین بازارچه مرزی از این دست را راه اندازی کردند و بر اساس توافقنامه سال ۲۰۱۲ قرار است پنج بازار دیگر را هم ایجاد کنند.