اهدای عضو، آغاز زندگی دوباره بیماران نیازمند

به گزارش خبرنگار ایرنا، اهدای عضو از جمله کارهای بسیار پسندیده و نیکو و هرچند بسیار تالم آور است، اما تنها راه ادامه حیات برای بیماران مبتلا به بیماری های پیشرفته نظیر نارسایی قلب، کبد و حتی کلیه به شمار می رود.

همواره جمله "اهدای عضو، اهدای زندگی" را شنیده‌ایم که می تواند نجات بخش شخص دیگری باشد و با انجام این کار احساس رضایت بهتری را به وجود آورد.

زندگی بخشیدن به یک انسان و ایجاد تغییر مثبت در زندگی اطرافیان آن شخص از هر کسی بر نمی‌آید، اما انسان هایی سخاوتمند هستند که حتی در زمان حیات خود فرم های مربوط را تکمیلی می کنند تا در صورت بروز واقعه ای برخی اندام‌های خود را به افراد نیازمند به پیوند اهدا کنند.

اهدای عضو فرآیندی است که در آن عضو یا بافت زنده از یک فرد (اهداکننده) به شخص دیگری (گیرنده) منتقل می‌شود تا به بهبود کیفیت زندگی گیرنده کمک کند یا حتی زندگی او را نجات دهد.

این فرآیند می‌تواند شامل اعضایی مانند کلیه، کبد، قلب، ریه، پانکراس و روده باشد، همچنین می‌توان بافت‌هایی مانند پوست، استخوان و قرنیه چشم را نیز اهدا کرد.

به گفته مسوولان، هر فرد مرگ مغزی می‌تواند با اهدای اندام های حیاتی خود جان یک تا هشت نفر را از مرگ حتمی نجات دهد و با اهدای بافت و نسوج خود یک تا ۵۳ نفر را از معلولیت رهایی بخشد.

خوشبختانه به گفته رئیس اداره پیوند و فراهم آوری اعضای پیوندی وزارت بهداشت، ایران در حفظ روند صعودی آمار اهدا و پیوند اعضا از موارد مرگ مغزی وضعیت خوبی دارد.

خبرنگار ایرنا به مناسبت ۳۱ اردیبهشت روز ملی اهدای عضو به بررسی وضعیت اهدای عضو در استان زنجان پرداخته است.

وضعیت خوب اهدای عضو زنجان در سال گذشته

مسوول شبکه فراهم آوری پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشکی زنجان گفت: طی سال گذشته میزان در مجموع سال گذشته ۱۶ مورد کسب رضایت از بیمار مرگ مغزی برای اهدای عضو در این استان به ثبت رسید، اضافه کرد: از این تعداد ۱۸ مورد به دلایلی از قبیل سن بالا و وجود بیماری های مختلف قابلیت اهدای عضو را نداشتند. اهدای عضو از موارد مرگ مغزی در این استان ۱۶ درصد اعلام شد که این میزان در میانگین کشوری ۱۳.۶ درصد بود.

شهریار اماموردی افزود: طی سال گذشته ۴۵ مورد مرگ مغزی در این استان شناسایی شد که از این تعداد هفت مورد به کسب رضایت برای اهدای عضو منجر نشد.

وی با بیان اینکه در مجموع سال گذشته ۱۶ مورد کسب رضایت از بیمار مرگ مغزی برای اهدای عضو در استان به ثبت رسید، اضافه کرد: از این تعداد نیز ۱۸ مورد به دلایلی از قبیل سن بالا و وجود بیماری های مختلف قابلیت اهدای عضو را نداشتند و چهار بیمار نیز به اهدای عضو نرسیدند.

این مسوول ادامه داد: هرچند اهدای عضو در سال ۱۴۰۲ وضعیت مناسبی داشته اما در مقایسه با سال های گذشته اندکی کاهش یافته است.

مسوول شبکه فراهم آوری پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشکی زنجان با تاکید بر اینکه اهدای عضو کاری خداپسندانه و ماندگار است، ادامه داد: در کتاب آسمانی قرآن نیز به این مهم اشاره شده است که نجات یک انسان به معنی نجات کل انسان هاست.

وی با تاکید بر اینکه ترویج فرهنگ اهدای عضو می تواند به نجات انسان های نیازمند کمک بسزایی کند، خاطرنشان کرد: هر مورد مرگ مغزی می‌تواند یک تا هشت بیمار نیازمند پیوند عضو را از مرگ نجات دهد و به همین دلیل این موضوع از اهمیت خاصی برخوردار است.

اماموردی از جمله روش‌های دریافت کارت اهدای عضو را ارسال کد ملی به شماره ۳۴۳۲، شماره‌گیری #۳ *۳۴۳۲* یا مراجعه به سایت اهدای عضو به آدرس https://register.ehda.sbmu.ac.ir/ جهت اخذ کارت اهدای عضو اعلام کرد.

مشاوره های غلط و غیر تخصصی از علل مهم کاهش اهدای عضو

این مسوول ادامه داد: باید به این مهم توجه داشت که رضایت گیری از خانواده های بیمار مرگ مغزی کار بسیار دشواری است چون در شرایط خاص روحی و روانی قرار دارند و به یقین رسیدن آنها و اینکه دیگر نمی توان کاری برای بیمار مرگ مغزی انجام داد از اهمیت فراوانی برخوردار است.

وی اظهار داشت: متاسفانه اطرافیان خانواده مرگ مغزی در فرآیند رضایت گیری، دخالت های غیر ضروری دارند و بروز هممین مساله مشکلات و چالش هایی را ایجاد کرده است.

متاسفانه اطرافیان خانواده مرگ مغزی در فرآیند رضایت گیری، دخالت های غیر ضروری دارند و بروز همین مساله مشکلات و چالش هایی را ایجاد کرده است. اماموردی افزود: عموم مردم باید به این مهم توجه داشته باشند که تیم تخصصی برای تشخیص مرگ مغزی وسواس زیادی به خرج می دهد چرا که در صورت بروز یک اشتباه احتمالی، تیم تخصصی دیگری از آن جلوگیری می کند.

وی اضافه کرد: هرچند به ظاهر خانواده های دخالت کننده نقش دلسوزانه را برای خانواده بیمار مرگ مغزی ایفا می کنند اما این کار، نتیجه ناخوشایندی به دنبال دارد، تا جاییکه خانواده هایی به دلیل همین مساله و رضایت ندادن برای این کار خیر، پشیمان هستند.

به گفته این مسوول، مشاوره های غلط و غیر تخصصی موجب می شود اعضای بیمار مرگ مغزی که می توانست نجات بخش بیماران نیازمند باشد در خاک قرار بگیرد و مانع اتفاقات خوب شود که این موضوع در این استان وجود دارد.

لزوم فرهنگسازی اهدای عضو در بین خانواده های زنجانی

خوشبختانه با کارهای انجام گرفته اهدای عضو در بین زنجانی ها نسبت به سال های قبل نمود بیشتری پیدا کرده به طوری که این کار خداپسندانه حتی در روستاهای استان نیز رواج دارد و بارها اخباری از اهدای عضو در این مناطق شنیده می شود.

شهید علی بیات فرمانده نوپوی زنجان از جمله افرادی بود که آذر سال گذشته سه عضو او یعنی کلیه ها و کبد به بیماران نیازمند پیوند زده شد.

او ۴۲ سال داشت و ساکن شهر زنجان بود و به دلیل سانحه در حین عملیات نظامی به بیمارستان آیت الله موسوی زنجان انتقال یافت اما به رغم تلاش‌ها و پیگیری‌های پزشکان و کادر درمان دچار مرگ مغزی شد.

به گفته مسوول پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشکی زنجان، متاسفانه به دلیل وخامت وضعیت بیمار، تلاش پزشکان و کارکنان بیمارستان برای نجات او موثر واقع نشد و پس از اعلام مرگ مغزی بیمار، کارهای لازم برای کسب رضایت از خانواده او انجام گرفت.

مهدی بیات برادر این شهید در این خصوص با بیان اینکه خانواده ما با واژه اهدای عضو چندان غریبه نیست، افزود: علی برادر بزرگتر من بود، زمانی که وقوع حادثه را شنیدم به شدت نگران و دلواپس او شدم.

وی اظهار داشت: پس از چند روز پزشکان اعلام کردند که دیگر امیدی به زنده ماندنش نیست، بنابراین وقتی کادر اهدای عضو برای رضایت گیری مشورت کردند، بدون هیچ درنگی این کار مهم را انجام دادیم چرا که خود مرحوم کارت اهدای عضو داشت.

این شهروند زنجانی با بیان اینکه خودم و حتی دیگر اعضای خانواده، فرم یا کارت اهدای عضو را پر کرده ایم، گفت: باید توجه داشت پس از مرگ فرد، جسد او خاکی می شود، بنابراین عمل اهدای عضو می تواند جان بسیاری از نیازمندان را نجات دهد.

وی با بیان اینکه هم اکنون بسیاری با مقوله اهدای عضو بیگانه هستند، اضافه کرد: خودم هم به دیگران و دوستانم توصیه کرده ام که فرم مربوط به اهدای عضو را تکمیل کنند چرا که موجب نجات جان انسان های نیازمند می شود.

این برادر شهید ادامه داد: در قرآن کریم آمده است که هر کس بتواند جان یک نفر را نجات دهد مثل این است که جان همه را نجات داده است و این موضوع از اهمیت اهدای عضو حکایت دارد.

وی با بیان اینکه مقوله مهم اهدای عضو باید در بین خانواده های ایرانی به ویژه زنجانی ها بیش از گذشته فرهنگ سازی شود، افزود: برای تحقق این مهم خانواده های اهداکنندگان و رسانه ها می توانند به عنوان سفیران این حوزه پیشقدم باشند.

این برادر شهید با بیان اینکه تا جایی که توانسته ام اهمیت موضوع اهدای عضو را در بین اطرافیان و خویشاوندان تشریح کرده ام، ادامه داد: متاسفانه تصور منفی در خصوص اهدای عضو در بین مردم مبنی بر اینکه اعضای بدن خرید و فروش می شود وجود دارد که اصلا چنین چیزی نیست.

اهدای عضو یعنی اهدای زندگی به فرد نیازمند که با دریافت آن عضو می تواند زندگی دوباره ای را تجربه کند. وی، ناآگاهی، نداشتن اطلاع کافی و انتشار مطالب غیر مستند را از علل بروز این موضوع عنوان کرد و گفت: اهدای عضو یعنی اهدای زندگی به فرد نیازمند که با دریافت آن عضو می توانند زندگی دوباره ای را تجربه کند.

بیات خاطر نشان کرد: سه عضو برادر شهیدم به بیماران نیازمند پیونده زده شد که امیدوارم حتی در یک تماس تلفنی هم بتوانم با خانواده های آنها ارتباط برقرار کنم.

برآیند:

اگرچه اهدای عضو طی سال های گذشته در کشور ترویج یافته اما هنوز آنگونه که باید و شاید فرهنگ سازی لازم در خصوص آن انجام نگرفته است.

اهدای عضو موجب تداوم زندگی بسیاری از بیماران و رهایی آنها از تخت های بیمارستانی می شود بنابراین لازم است که آگاه سازی و اطلاع رسانی بیشتری در خصوص ضرورت اهدای عضو صورت گیرد.