علاقه‌مند به ساحَت مولانا باید اهل دل باشد/ لزوم ساده‌سازی متون دشوار برای جذب مخاطب

زهرا غریبیان لواسانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به علاقه‌ای که این روزها در جامعه درباره مولانا شکل گرفته است، گفت: تب مولانا نیز مانند بسیاری از تب‌هایی که پیش از این بود، امروز دیده می شود و این علت خاصی ندارد. افراد به دلیل مسائل مختلف سمت مولانا می‌روند، برخی دغدغه دارند تا متوجه شوند که مولانا به چه صورت زیسته است، گاهی هم مردم دنبال نگاه تازه‌تری هستند، همچنین ارتباط شمس و مولانا را در نگاه سانتیمانتالیسم (Sentimentalism به معنی احساسات‌گرایی) می‌بینند. تا جایی که برخی خواننده‌ها و کافه‌ها در امریکا به مولانا توجه کرده اند.

کتاب «ملت عشق» نمی‌تواند مردم را با زندگی شمس یا نگرش شمس آشنا کند، ۴۰ قاعده‌ای که در این کتاب به شمس نسبت داده می‌شود، واقعا از شمس نیست و تخیل نویسنده است

نویسنده کتاب «باغ سبز عشق» با بیان اینکه این کتاب داستان زندگی مولانا است، ادامه داد: اگر بخواهیم به صورت کلی بگوییم هرکسی علاقه‌مند به ساحت مولانا نیست، فرد باید اهل دل باشد و حوصله کند در اعماق اندیشه مولانا فرو برود، به این لحاظ چیزی که می‌بینیم خوب است و اینکه از تعدادی دغدغه‌مند به سراغ مولانا می‌آیند و عده‌ای خواسته خود را برآورده می‌کنند.

این پژوهشگر ادبی با تاکید بر اینکه ناشران براساس خواسته‌های مردم کتاب‌هایی را وارد بازار می‌کنند، ادامه داد: کتابی مانند «ملت عشق» (نوشته الیف شافاک) به همین دلیل وارد بازار و پرفروش شد. کتاب ملت عشق را افراد می‌توانند به عنوان اثری زیبا بخوانند، اما این کتاب نمی‌تواند مردم را با زندگی شمس یا نگرش شمس آشنایی کند، ۴۰ قاعده‌ای که در این کتاب به شمس نسبت داده می‌شود، واقعا از شمس نیست و تخیل نویسنده است.

او افزود: کتاب «کیمیا خاتون» نوشته سعیده قدس هم بارها تجدید چاپ شده است، سعیده قدس قلم قوی دارد اما نگاه فمنیستی نسبت به مقوله مولانا داشته است و با قلم خود بیشتر جانب‌دارانه و با نگاه ستیزنده به موضوع وارد شده است؛ برای مثال شمس را به عنوان جادوگر می‌بینید. این در حالی است که ما بزرگانی داریم که می‌توانیم از اندیشه‌های آن‌ها برخوردار شویم. به این دلیل اکثر مردم حوصله نمی‌کنند تا مثنوی بالغ بر ۲۱ هزار بیت را بخوانند.

مولانا در دیدار با شمس دیدگاه تازه‌ای به دست می‌آورد

غریبیان لواسانی با تاکید بر اینکه در کلاس‌های درس و کتاب «باغ سبز عشق» تلاش کرده تا به ساده‌ترین شکل به مولانا بپردازد، افزود: سعی کردم روایت ساده و لطیفی از مولانا داشته باشم، زیرا می‌بینیم جامعه با خواندن متون دشوار از این مساله دل‌گریز می‌شود. در عین حالی که گروهی از مردم دغدغه‌ای دارند و جوانان خود را معلق می‌دانند باید برای آن‌ها ارتباطی با دنیای معنوی مولانا و دیگر بزرگان ادب برقرار کنیم.

شمس به مولانا اقبال پیدا می‌کند، زیرا شخصیت مولانا از افکارش جدا نیست

نویسنده کتاب «باغ سبز عشق» با اشاره به اینکه این کتاب از تولد تا وفات مولانا است، ادامه داد: مولانا در دیدار با شمس دیدگاه تازه‌ای به دست می‌آورد، زیرا مولانا فردی است که تفکرش در شیوه زندگی‌اش جریان دارد. شمس به مولانا اقبال پیدا می‌کند، زیرا شخصیت مولانا از افکارش جدا نیست. این مساله را می‌توانیم پیوند دهیم به ذهن جوانی که درخواست‌ها و نیاز به عالم معنوی دارد و شاید آن را در خیلی جاها پیدا نمی‌کند.

این پژوهشگر که سابقه تدریس ۱۷ ساله در حوزه مثنوی را دارد، گفت: در این ۱۷ سال سعی کردم مثنوی را در قالب‌های مختلف تدریس کنم. در سال‌های اخیر دیدگاهم خودشناسانه شده است. برای مخاطب امروزی لازم نیست تا با همه بخش‌های مثنوی آشنا شود؛ بلکه سعی می‌کنیم او را با بخش‌هایی که می‌تواند در زندگی از آن‌ها استفاده کند، آشنایش کنیم.

او افزود: به همین دلیل کتاب را دشوار ننوشتم، برای من مهم است که آنچه که می‌خواهم ارائه کنم، ساده باشد تا نوجوان و افراد سالخورده از آن بهره‌مند شوند.