به گزارش ایرنا ،یکی ابزار مهم و مفید در زمینه آگاهی بخشی و اثرگذاری در حفظ ارزشها و جهتدهی به زندگی اجتماعی و رشد افکار عمومی، رسانههای جمعی هستند، که به خاطر هدایت رفتار اجتماعی مردم به سمت الگوهای قابل قبول نقش اساسی و مهمی را ایفا میکنند و نقش اصلی رسانه در این زمینه را خبرنگار برعهده دارد که با رویکرد خود، بسته خبری خود را، در چه سمت و سویی، سوق دهد. خبرنگار باید به اصول قانونی و اخلاقی پایبند باشد تا از هنجار جامعه را، به ناهنجاری نکشاند و یا ناهنجاری جامعه را خلاف واقع ترسیم نکند.
انسانها برای دستیابی به زندگی بهتر، انتخاب راه مناسبتر، فعالیت در صحنه اجتماع و پرداختن آگاهانهتر به مسئولیتهای فردی و اجتماعی، همواره باید از حوادث و اتفاقهایی که در دنیای اطرافشان روی میدهد، باخبر باشند. در حقیقت، تهیه خبر یکی از اهداف اساسی وسایل ارتباطی به شمار میرود و رسانههای جمعی اساساً همراه با خبر متولد میشوند.
یکی از اصول و اخلاق حرفهای خبرنگار، ارائه اطلاعات و اخبار صحیح و سازنده است، در واقع خبرنگار و رسانه امانتدار مردم در دستیابی به اطلاعات صحیح هستند و یک خبرنگار باید از این ویژگی برخوردار باشد چراکه اگر یک خبرنگار اطلاعات نادرستی را منتشر کند باعث گمراه شدن یک ملت میشود.
خداوند در قرآن در این باره میفرماید:« إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُکُمْ أَن تُؤدُّواْ الأَمَانَاتِ إِلَی أَهْلِهَا» (نسا آیه ۵۸) خدا به شما فرمان میدهد که امانتها را به صاحبانشان باز گردانید.
امام موسی کاظم (ع) نیز فرمودند: «از جمله حقوق برادر تو بر شما این است که برادرت را آنچه به مصلحت دنیا و آخرتش است آماده کنی و اخبار و اطلاعات مفید و سازنده را از او نپوشانی».
امام خمینی(ره) که زبان گویای آرمانها، خواستهها و اهداف ملت ایران بودند، با درک جایگاه و نقش خبر و خبرنگاری توانست از این رشته و پیشۀ پراهمیت زمانه خویش بهترین بهره را برده و انقلاب مردم ایران را به جهانیان معرفی و به پیروزی برساند.
امام راحل نقطه عطفی برای کار خبرنگاری و خبرنگاران زمانه خویش بود چرا که پیوندی عمیق با آنها داشت. حتی خود ایشان به دیگر مراجع و دوستان و یاران و مبارزان نیز سفارش میکرد با قشر خبرنگار مرتبط باشند. چنانکه در پیام به ملت ایران درباره ضرورت تداوم نهضت سفارش میکند:«برادران مبارز لازم است با خبرنگاران هر چه بیشتر مصاحبه کنند، و با صراحت نقش شاه و دولت او را در ادامه اختناق و نقض قانون اساسی گوشزد کنند، و به دنیا بفهمانند که شاه سابق سلطنت خود را به زور در قانون اساسی گنجانده است، و این مواد مورد قبول هیچ ایرانی نیست؛ و از تبلیغات باطلی که در خارج بر ضد نهضت انسانی ملت مسلمان میکنند، پرده بردارند و نگذارند نهضت را نزد اشخاص بی خبر از آن، معکوس کنند.» (صحیفه امام، ج۳، ص: ۴۵۴)
یا اینکه کار خبرنگاری را، همردیف رشادتهای رزمندگان اسلام در جبهههای جنگ دانسته و از آنان تجلیل میکرد (صحیفه امام، ج۱۶، ص: ۱۴۹) و خواستار شرافت و عزت و برکت برای «فیلمبرداران و خبرنگارانی که در خطوط مقدم جبههها حماسههای بینظیر و جلوههای ملکوتی جنود خدا را به نمایش میگذارند و ملت ایران و مردم جهان را در عصر حاضر و آیندگان را به فرهنگ دفاع مقدس خود و تاریخ انقلاب آشنا میسازند،» میشد. (صحیفه امام، ج۲۰، ص: ۲۰۱)
در عرصه بین المللی نیز اصول بین المللی اخلاق حرفهای در روزنامهنگاری طی چندین نشست مشورتی طی پنج سال با حضور تعدادی از سازمانهای روزنامهنگاری منطقهای و بین المللی در سال ۱۹۸۳ تصویب شد.
این اصول که با نظر و اعتقاد بسیاری از روزنامهنگاران ، خبرنگاران و حقوق دانان تهیه شد و امروزه در بسیاری از کشورها عنوان سنگ پایهای برای تهیه قوانین اخلاقی در سطوح ملی و منطقهای قلمداد میشود.
این اصول شامل حق مردم در دستیابی به اطلاعات تحقیقی، روزنامهنگار، وقف واقعیت عینی است، مسؤولیت اجتماعی روزنامهنگار، شرافت حرفهای روزنامه نگار، دسترسی همگانی و مشارکت، احترام به حریم خصوصی و شئون انسانی، احترام به منافع عمومی، احترام به ارزشهای جهانی و تنوع فرهنگها، امحای جنگ و سایر مصایب فرا روی بشر، ارتقای نظم نوین اطلاعاتی و ارتباطی جهانی است.
نشر خبر و اطلاع رسانی در شکلگیری شخصیت اصلی یک رسانه ارتباطی، اهمیتی ویژه دارد. بنابراین، وسایل ارتباطی، انتشار اخبار را به عنوان نخستین هدف، در رأس فعالیتهای خود قرار دادهاند و می کوشند نیازهای خبری مخاطبان خود را تأمین کنند.
خمین با ۱۰۵ هزار نفر جمعیت در جنوب استان مرکزی است و بهعنوان زادگاه رهبر کبیر انقلاب اسلامی همواره مرکز برگزاری برنامههای استانی و ملی و میزبان وزرا و مسئولان کشوری است و پوشش اخبار این شهرستان توسط دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی( ایرنا)، صدا و سیما و یک نشریه هفتگی انجام میشود.
به گفته فرماندار خمین؛ خبرنگاران این شهرستان عملکرد مطلوب و رضایت بخشی در پوشش و تهیه و تولید اخبار دارند.
«حمید کمانکش» بیان کرد: رسانه بهترین ابزار و ظرفیت بینظیر برای توسعه است که باید از آن به بهترین نحو برای تحقق سیاستها و اهداف توسعهای استفاده کرد.
وی رعایت اصول فنی، تخصصی و اخلاقی از سوی خبرنگاران را ضروری دانست و ادامه داد: نقش انواع رسانه در عصر اطلاعات مهم و تاثیرگذار است و افزایش تمدن بشر کار رسانه را سختتر کرده است.
فرماندار خمین گزارش، اخبار و انتقال مشکلات به مسئولان در سالهای اخیر را کار جهادی خبرنگاران دانست و گفت: اصحاب رسانه با ارزیابی معضلات جامعه وارد میدان میشوند و تا رفع آن پیگیر هستند.
«غلامحسین عبدالهی» صاحب امتیاز هفته نامه آوای وطن در خمین بهعنوان پیشکسوت خبرنگاران این شهرستان احساس مسئولیت اجتماعی، صداقت و واقعنمایی، رعایت عدالت و انصاف را از ویژگیهای خبرنگار عنوان کرد.
وی ادامه داد: خبررسانی، ماهیتی آموزشی دارد و خبرنگار به حکم وظیفه اخلاقی و اجتماعی خود باید مروّج خوبیها باشد خبرهای سودمند را منتشر کند.
عبدالهی گفت: صداقت نداشتن در فرآیند انتشار خبر، تناقضگویی، مبالغه و اغراق در فرآیند انتشار خبر، تحریف خبر، سانسور خبر، واقعی نبودن خبر، عدم بی طرفی در انتشار اخبار و نداشتن جذابیت در خبررسانی مردم را نسبت به رسانه و خبرنگار بیاعتماد میکنند.
«مسعود متقی» خبرنگار دفتر صدا و سیمای خمین نیز تاکید کرد: خبرنگار و روزنامهنگار به دلیل ویژگیهای شغلی با مسایل و مفاهیم مهمی چون رعایت حریم خصوصی دیگران، برخورد نیک و انسانی با محیط زیست، باکودکان و حادثه دیدگان، امانت داری و راستگویی، خودداری از دروغ و فریب، شجاعت و باور به جریان آزاد اطلاع رسانی، بیان واقعیت، استفاده درست از مفاهیم و کلام و گزینش نکتهها در کار حرفهای خود سر و کار دارد.
وی گفت: کسی که وارد عرصه رسانه و اطلاعرسانی میشود باید اصول و اخلاق حرفهای خبرنگاری را رعایت کند.
متقی افزود: واقعیتهایی که گزارشگران، خبرنگاران، عکاسان و روزنامهنگاران گزارش میکنند به جست و جوی عینی آنان و رعایت امانتداری در انتقال واقعیت به جامعه و حکومت وابسته است.
وی تاکید کرد: اصرار برای شناخت واقعیت و کسب دقیق اطلاعات، جست و جو برای یافتن نکتههای عینی و مستند و پرهیز از تعصب از مهمترین مصداق های راستگویی در اطلاعرسانی و اخلاق خبرنگاری حرفهای است.
«سعید مشایخی» تصویربردار دفتر صدا و سیمای خمین گفت: خبرنگاری گزارش درست رویدادها از طریق نوشتن، گفتن و تصاویر است.
وی با بیان اینکه امروزه پیامهای تصویری بخش مهمی از آموختهها و باورهای ما را شکل میدهند، افزود: خلق تصویر یکی از راههای تأثیر بر مخاطب است.
مشایخی تصریح کرد: یک تصویر گاه بهاندازه چندین صفحه اطلاعات به مخاطب انتقال میدهد و تصویر میتواند حسی مثبت یا منفی نسبت به یکچیز معین را در ذهن مخاطب القا کند و برخلاف رادیو یا مطبوعات تصاویر تلویزیونی میتوانند تصاویری باقی و مؤثر در ذهن افراد ایجاد کنند.
۱۷ مرداد سالروز شهادت شهید «محمود صارمی» که در سال ۱۳۷۷ در مزارشریف افغانستان به دست طالبان به شهادت رسید، با عنوان روز خبرنگار نامگذاری شده است.
نظر شما