این پیوند ذاتی شعر و موسیقی، سبب شده است تا این دو هنر ورجاوند، همواره در کنار همدیگر قرار بگیرند، از ایران ساسانی که شرح حال نوازندگان بزرگی نظیر «باربد» و «نکیسا» به ما رسیده و حتی پیش‌تر از آن، از زمان یونان باستان، همواره شاعران و نوازندگان، در خلق آثار هنری، هنباز و سهیم بوده‌اند.
بی‌شک وقتی امروز قطعات موسیقی استادِ جاویدنام، شجریان را می‌شنویم، به‌همان اندازه که صدای شخص استاد و سازهای نوازندگان در این قطعاتِ روح‌نواز، باعت التذاذ می‌شود، اشعار و ترانه‌های شاعران و ترانه‌سرایانی نظیر سعدی، حافظ، مولانا، عارف قزوینی، دهخدا و دیگرانی که آثارشان خوانده می‌شود نیز در ایجاد این التذاذ هنری مؤثراند.
زنده‌یاد استاد محمدعلی بهمنی که پیکرش امروز در تهران تشییع و فردا در بندرعباس به خاک سپرده می‌شود، از شاعران و ترانه‌سرایان بزرگ معاصر ایران بود که اشعارش به دلیل ظرفیت‌های فراوانِ عاطفی و ملودی موسیقایی که داشت، بسیار مورد توجه خوانندگان و آهنگ‌سازان معاصر قرار گرفت.
زبان امروزی این شاعر غزل‌سرا که ضمن فاخر بودن، کمترین تکلف و تصنعی در خود داشت، باعث استقبال عموم مردم، به‌ویژه علاقه‌مندان به شعر، از قطعات موسیقیایی همراه با ترانه‌ها و اشعارش می‌شد.
علاوه بر همکاری‌هایی که استاد بهمنی با برخی خوانندگان پیش از انقلاب داشت، اشعار و ترانه‌های جذاب او، پس از انقلاب نیز در اکثر رسانه‌ها، خصوصاً در رادیو، باعث جلب و جذب مخاطب می‌شد و هنوز هم می‌شود.
دو سه دهه پیش، ترانهٔ «دل‌سپرده» استاد بهمنی، با صدای هومن بختیاری (موسیقی را اینجا بشنوید) یک برند محسوب می‌شد، یعنی شبکه‌ها و برنامه‌هایی همچون «پیام» که ظرفیت پخش چنین قطعاتی را داشتند از یک جلا و جذابیت خاصی برخوردار بودند.
یا ترانهٔ بسیار معروف و پرطرفدار «هوای حوا» با صدای مانای زنده‌یاد ناصر عبداللهی (موسیقی را اینجا بشنوید) ، هنوز هم بعد از حدود بیست‌سال شنوندگان را مبهوت و مسحور می‌کند، علیرضا قربانی از متشخص‌ترین خوانندگان معاصر نیز، شعر «اینجا برای از تو نوشتن هوا کم است» (موسیقی را اینجا بشنوید) از سروده‌های استاد بهمنی را برای تیتراژ فیلم پرده نشینِ بهروز شعیبی، اجرا کرد.
اهل فن، شعر را یک سر و گردن، از ترانه بالاتر می‌نشانند که البته حق هم همین است - هر چند ترانه، بیشتر با موسیقی پیوند دارد. - استاد بهمنی را با وجود اینکه عموم مردم، به واسطهٔ ترانه‌های جذابش می‌شناسند، بیشتر شاعر است تا ترانه‌سرا. غزل‌های دلنشین او که با زبان و موسیقی روز سروده شده است، نقش بی‌بدیلی در پیشرفت و ارتقای شعر، خصوصاً غزل معاصر داشته است.
بعضی از خوانندگان، غزل‌های استاد بهمنی را نیز خوانده‌اند که مثل ترانه‌های او، مورد استقبال مردم قرار گرفته است، به‌طور مثال همایون شجریان، در سال ۱۳۹۲ غزل «چه‌آتش‌ها» (موسیقی را اینجا بشنوید) را خواندند که مثل همیشه، مورد توجه عموم قرار گرفت.
مجموعاً استاد محمدعلی بهمنی از جمله ادیبان و سخنوران هم‌روزگار ماست که با آثار ارزشمند خود نقش مهمی در توسعهٔ فرهنگ و هنر ایران و ماندگاری زبان فارسی ایفا کرده‌است و بی‌گمان به قول نظامی عروضی: شعرش در صحیفهٔ روزگار مسطور و بر السنهٔ احرار، مقروء خواهد بود.
نام و یادش جاوید باد.
*مدرس ادبیات فارسی دانشگاه
نظر شما