بد نیست که ببینیم «زخم کاری» ساخته محمدحسین مهدویان، در خود چه داشته است که اکنون تبدیل به یک برند در عرصه سریال سازی شده است.
۱.اقتباس
بهره گیری از شاهکارهای نام آشنای ادبیات جهان در نوشتن متن «زخم کاری»، یکی از نقاط قوت کار مهدویان به شمار می رود. او هوشمندانه از نمایشنامه های ویلیام شکسپیر، نویسنده پرآوازه انگلیسی، استفاده کرد تا بتواند قصه سریال اش را به درستی پیش ببرد. در واقع، او از تجربه برنده، بهره برد و یک تجربه تازه ساخت که به دل اغلب مخاطبان نشست.
۲.کارگردانی
توضیح دادن درباره کارگردانی از آنجایی دشوار است که موضوع سلیقه، به میان آید. اما ما نمی خواهیم کارگردانی مهدویان را متر سلیقه بسنجیم. در کارگردانی، دکوپاژ و بازی گرفتن از بازیگران در راستای اهداف فیلمنامه، معنا می یابد. مهدویان هر دوی این کارها را درست انجام داد. در «زخم کاری»- هر سه فصل اش- ما بازی های درخشانی را می بینیم که تا مدت ها از ذهن مان پاک نخواهد شد. شجاعت و خلاقیت مهدویان در این کار، کاملا در خروجی بازی ها مشهود است. دکوپاژهای او هم، درست و دقیق است. نقطه کور و دور هم در قاب اش نمی توانیم ببینیم.
۳.گروه
مهدویان، یا از سر شانس یا از روی کوشش و ممارست، صاحب گروهی همدل و همراه در انجام پروژه های اش بوده است؛ از ابتدا تا حالا. از مستندهایی که برای تلویزیون ساخت تا زمانی که وارد سینما شد و تا همین حالا، گروهی که همراه اش بوده، بزرگ ترین برگ برنده او در کار فیلمسازی به حساب می آید و در واقع، ماندگاری «زخم کاری» در تاریخچه فیلم و تصویر ایران، از همین بخش نشأت می گیرد. گروه او حتی در پروژه های دیگری که مهدویان در رأس اش نبوده نیز، موفق و اثرگذار ظاهر شده اند. به عنوان مثال، سریال «سقوط» ساخته سجاد پهلوان زاده، یکی از کارهایی است که گروه همراه مهدویان، تولید کرد و کاری ارزشمند را به جا گذاشت و اگر حاشیه های مربوط به حمید فرخ نژاد، با آن همراه نمی شد، احتمالا فصل های بعدی آن با جذابیت و طراوت بیشتری می شد ساخته شود. این همدلی، در استاندارد کردن کار چه در بخش فنی و چه در بخش محتوا، سبب شده که نتیجه آن تولید آثاری کم نقص و شاید درخشان بوده است.
۴.حامی
تهیه کنندگی، گر چه برای خود سینمایی ها هم حرفه و جایگاهی جذاب به حساب نمی آید و معمولا اختلافات و حاشیه های فراوانی بین تهیه کننده و سایر عوامل، وجود دارد، اما باید گفت که همچنان از مهم ترین جایگاه ها در سینما به حساب می آید و البته از جمله تعیین کننده ترین بخش ها. باز هم یا از اقبال مهدویان یا از هوشمندانه انتخاب او اگر به حساب آوریم، تهیه کنندگانی کاربلد، با او کار کرده اند. البته این موضوع را هم باید در نظر بگیریم که این بخش از موفقیت مهدویان، باز به وجود همان گروه همدل و همراه اش باز می گردد که می تواند به پشتوانه آن، تهیه کنندگان و سرمایه گذاران را مجاب کند تا برای اش سنگ تمام بگذارند و اثری شیک و استاندارد را تهیه و تولید کنند. مهدویان، البته اهل تعامل است و فن مذاکره را هم خوب می داند. بنابراین می تواند از بسیاری چالش هایی که در کمین همکاری با تهیه کننده ها وجود دارد، او دور بدارد.
۵.انتخاب
انتخاب موضوع برای تولید یک اثر تصویری، چیزی جز اشراف داشتن به مسائل اجتماع و داشتن آگاهی بالا، نمی خواهد. مهدویان و گروه اش، رگ خواب جامعه را در دست دارند و می توانند با مخاطب و خواسته هایش، خود را همراه کنند. آنگاه، آرام آرام او را به مسیری ببرند که می خواهند؛ بدون مخالفت و با رضایت کامل او. بی شک نگاه کارآفرینانه ای در گروه محمدحسین مهدویان وجود دارد که کار را به سمت ایجاد ارزش در فرم و محتوا هدایت می کند. داشتن نگاهی متفاوت و حین حال معقولانه، کارهای این گروه را از افراط گرایی به دور می سازد و مخاطب را از آزار، در امان می دارد.
نکته آخر
درباره فصل سوم «زخم کاری» می شود نکته های بسیاری گفت که شاید بتواند به گروه تولیدکننده، کمک کند که در فصل بعدی یا ان شاءالله فصل های بعدی، به کار بندند. فقط یک نکته در اینجا شاید راهگشا باشد، و آن در حد یک پیشنهاد است؛ آقای مهدویان! فصل بعدی یا یک از فصل های بعدی «زخم کاری» را طنز بساز. شکسپیر، نمایشنامه های طنز درخشانی دارد که می توان از آنها نیز اقتباس کرد. نکته دیگر این است که به نظرم، برداشت از دو نمایشنامه «ریچارد سوم» و «شاه لیر» در فصل سوم، آنچنان که باید، قابل لمس نبود و نمی شد با تکیه بر نوشته های جناب شکسپیر، فرآیند داستانی «زخم کاری» سوم را تحلیل کرد. بنابراین، با توجه تجربه موفق فصل نخست و به ویژه فصل دوم از اقتباس، می شود در ادامه فصل های «زخم کاری»، رویکردی همسوتر با متن های مورد اقتباس داشت. سریال «زخم کاری» اینک تبدیل به یکی از میراث قابل اتکا در عرصه فیلمسازی شده است. امیدواریم که بتوانیم از این داشته، به درستی نگهداری کنیم.
نظر شما