زمستانی خشک‌تر با خشکسالی ۲۰ ساله در کرمان

به گزارش ایرنا، داده‌های موجود حاکی است که استان کرمان از اواخر دهه ۷۰ و به روایتی اوایل دهه ۸۰ وارد دوره جدید خشکسالی شده و این روند همچنان ادامه دارد.

براساس داده‌های هواشناسی، کرمان بین سال‌های ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۱ خشکسالی نداشت و به عبارتی ترسالی حاکم بود اما از سال ۱۳۸۱ با خشکسالی خفیف شروع شد و در سال ۱۴۰۱ به اوج خود رسید.

البته کم بارشی و خشکسالی در کرمان موضوع جدیدی نیست که بگوییم به‌تازگی درگیر این پدیده شده‌ایم؛ این استان با آب و هوای خشک در موقعیت خاصی از فلات ایران قرار گرفته؛ موضوعی که قنات‌های متعدد و تلاش پیشینیان برای کشاورزی با آب این سازه‌ها هم آن را ثابت می‌کند.

تداوم خشکسالی در بیش از ۲ دهه اخیر آثار سوء اقتصادی و اجتماعی در این استان پهناور بر جا گذاشته که فرونشست زمین یکی از آنهاست و جبران خسارات خشکسالی زمان‌بر و نیازمند سال‌های ترسالی متمادی خواهد بود که همچنان باید در انتظار آن باشیم.

امسال نیز در حالی نیمه پاییز را گذراندیم که زمین تشنه کرمان همچنان در انتظار نزول رحمت الهی است تا بارش‌های پاییزی مرهمی بر تن خشکیده این دیار کویری باشد.

براساس آمار اداره کل هواشناسی کرمان از ابتدای سال آبی جاری تاکنون (تا پیش از سامانه ای که از عصر چهارشنبه ۲۳ آبان فعال شده) سه سامانه بارشی در این استان فعال شده است. آخرین سامانه بارشی اوایل آبان امسال فعال شد که مناطق شمالی، مرکزی و نیمه غربی استان سهم بیشتری از بارش‌ها داشت و اداره کل هواشناسی هشدار سطح نارنجی هم صادر کرد.

سال آبی - زراعی در ایران از اول مهر هر سال شروع می‌شود و تا مهر سال بعد ادامه دارد؛ دوره ای که متوسط بارندگی هر منطقه در ایستگاه‌های باران سنجی محاسبه می‌شود.

بررسی و تحلیل خشکسالی در استان کرمان براساس شاخص استاندارد بارش- تبخیر و تعرق (SPEI) در دوره یک ساله منتهی به مهر ۱۴۰۳ بیانگر آن است که بیش از ۹۹ درصد مساحت این استان درگیر خشکسالی است و در تمامی شهرستان‌های استان خشکسالی با درجات مختلف دیده می شود.

بررسی و تحلیل خشکسالی در استان کرمان براساس شاخص استاندارد بارش- تبخیر و تعرق (SPEI) در دوره یک ساله منتهی به مهر ۱۴۰۳ بیانگر آن است که بیش از ۹۹ درصد مساحت این استان درگیر خشکسالی است و در تمامی شهرستان‌های استان خشکسالی با درجات مختلف دیده می شود

رییس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی اداره کل هواشناسی استان کرمان در این باره گفت: از سال ۱۳۸۱ وارد فاز خشکسالی شدیم و هنوز نتوانستیم بالا بیاییم.

زهرا نجفی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با ارائه آماری از درصد مساحت خشکسالی در دوره یکساله تا پایان مهر امسال افزود: تقریبا ۹۹ درصد مساحت استان کرمان تحت تاثیر خشکسالی از شدید تا خفیف است.

۶۰.۸ درصد مساحت استان درگیر خشکسالی بسیار شدید

براساس این آمار و به تفکیک شدت خشکسالی، ۶۰.۸ درصد مساحت استان دارای خشکسالی بسیار شدید، ۲۲.۸ درصد شدید، ۱۱.۶ درصد متوسط و ۴.۲ درصد خفیف است.

رییس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی استان کرمان درباره وضعیت بارندگی امسال گفت: استان کرمان از ابتدای سال آبی جاری (مهر ۱۴۰۳ تا مهر ۱۴۰۴) تاکنون ۶.۱ میلیمتر بارندگی دریافت کرده که این میزان در بلندمدت ۳.۶ میلیمتر بوده و ۶۸ درصد نسبت به بلندمدت افزایش داشته است.

وی افزود: سال گذشته در همین مدت ۵.۴ میلیمتر بارندگی داشتیم که بارندگی سال آبی امسال نسبت به پارسال ۱۲ درصد افزایش یافته است.

کدام مناطق بیشترین و کمترین بارندگی را داشتند؟

نجفی بیان کرد: در بین شهرستان‌های استان از ابتدای سال آبی امسال تاکنون شهربابک با ۱۴.۹ میلیمتر بیشترین بارندگی، فهرج و گنبکی در شرق کرمان با صفر میلیمتر کمترین بارندگی را داشته اند.

وی به آمار بارندگی شهر کرمان هم اشاره کرد و گفت: مرکز استان در این مدت ۸.۵ میلیمتر بارندگی داشته در حالی که مدت مشابه سال گذشته ۷.۳ میلیمتر بوده است.

رییس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی استان کرمان افزود: از اول مهر تا نیمه آبان میانگین بارندگی تقریبا نرمال و حتی بیشتر از نرمال بوده است همچنین از نیمه آبان تا نیمه آذر ۱۴۰۳ میانگین بارش در استان نرمال تا کمتر از نرمال خواهد بود.

افزایش بارش‌های ۴۵ روزه نسبت به بلندمدت

وی اظهار کرد: بارش‌ها در یک ماه و نیم گذشته نسبت به وضعیت نرمال (بلندمدت) افزایش داشته یعنی ۶.۱ میانگین بارش‌های استان بوده و در بلندمدت باید در همین مدت ۳.۶ میلیمتر می‌بارید ولی سه میلیمتر بیشتر باریده است.

نجفی توضیح داد: این شرایط یعنی تا الان افزایش داشته‌ایم و هرچه جلوتر برویم و این عدد استان نسبت به بلندمدت بیشتر یا کمتر شود می‌گوییم بیشتر از نرمال یا کمتر از نرمال است.

وی گفت: بارش نرمال یا کمتر از نرمال نسبت به دوره بلندمدت محاسبه می‌شود و ۳۰ سال دوره آماری یک ایستگاه باران سنجی است.

بارش‌ها در محدوده نرمال

پیش بینی فصلی هواشناسی کرمان این است که نیمه آذر تا نیمه دی بارش‌ها به سمت نرمال نزدیک می‌شود و بهمن ماه نیز در محدوده نرمال خواهد بود اما رییس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی استان کرمان گفت که احتمال افزایش بارش‌ها در دی ماه بیشتر است.

وی افزود: از ابتدای سال آبی جاری تاکنون سه سامانه بارشی وارد استان و فعال شده که پیش بینی ما این است بارش‌های پاییز و زمستان به حد نرمال برسد یا کمتر از نرمال شود.

این در حالی است که داده‌های هواشناسی استان کرمان درباره پیش بینی فصلی دما نشان می‌دهد نیمه آبان تا نیمه آذر امسال میانگین دما در استان ۱.۵ تا ۲ درجه فراتر از نرمال است.

میانگین دما در نیمه آذر تا نیمه دی ماه پنج دهم تا یک درجه فراتر از نرمال خواهد بود و نیمه دی تا نیمه بهمن نیز میانگین دما در محدوده نرمال پیش بینی می‌شود.

میانگین بارندگی استان کرمان در بلندمدت ۱۳۶.۷ میلیمتر گزارش شده و وقتی گفته می‌شود به محدوده نرمال می‌رسیم یعنی وضعیت بارش‌ها بهتر می‌شود و کمتر از نرمال وضعیت بدتر است.

کرمان ۲۵ شهرستان دارد و پهناورترین استان کشور است که در منطقه بیابانی و خشک قرار دارد اما در عین حال در موقعیت چهارفصل در هر زمان از سال برخوردار است به طوری که مناطق مرتفع و کوهستانی آن در کنار کویر نیز مناظر بدیعی را پیش روی گردشگران داخلی و خارجی گذاشته است.