تغذیه مناسب برای افراد مبتلا به ایدز / اچ آی وی قابل کنترل است

به گزارش ایرنا از وبدا، احمد اسماعیل زاده گفت: مواد مغذی که بدن دریافت می‌کند به روش‌های زیادی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود؛ لذا برای تمام بیماران مبتلا به اچ آی وی، باید غربالگری تغذیه‌ای صورت گیرد تا احتمال وجود کمبودهای تغذیه‌ای در آنها مشخص و سپس یک برنامه تغذیه برای آنها تنظیم شود.

تاکید بر مصرف میوه

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی افزود: برخی از موارد تشخیصی مرتبط با تغذیه در این بیماران شامل، دریافت ناکافی غذا و نوشیدنی، افزایش نیازهای تغذیه‌ای، اشکال در بلع و تغییر در عملکرد دستگاه گوارش، تداخلات دارویی و غذایی، کاهش وزن ناخواسته به دلیل وجود عفونت در بدن که خود باعث کاهش اشتها می‌شود، وجود زخم‌های دهانی و کمبود اطلاعات مربوط به غذا و مواد مغذی، است.

اسماعیل زاده ضمن ارائه توصیه‌های تغذیه‌ای برای بیماران مبتلا به ایدز، بر مصرف فراوان میوه و سبزیجات تاکید و عنوان کرد: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی‌اکسیدان هستند که از سیستم ایمنی بدن محافظت می‌کنند. توصیه می‌شود از انواع میوه‌ها با رنگ‌های مختلف مانند زغال اخته، هلو و انگور در برنامه‌های غذایی مبتلایان گنجانده شود.

پروتئین کافی دریافت کنید

وی تصریح کرد: مصرف مقادیر کافی از منابع پروتئینی بدون چربی نیز توصیه می‌شود. بدن از این نوع پروتئین برای ساخت عضله و تقویت سیستم ایمنی استفاده می‌کند. مواد غذایی مانند گوشت‌های بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم‌ مرغ، لوبیا و آجیل انتخاب خوبی هستند. در صورت کمبود وزن یا قرار داشتن در مرحله آخر بیماری اچ آی وی باید افراد پروتئین بیشتری مصرف کنند.

اسماعیل زاده گفت: اضافه کردن پروتئین‌ها به رژیم غذایی می‌تواند به روش‌هایی همچون کره بادام زمینی روی نان تست، کراکر، میوه یا سبزیجات، پنیر روی میوه و گوجه فرنگی، گوشت های خرد شده همراه با سوپ، سالاد و سس، پنیر رنده شده به همراه سوپ، املت و سیب زمینی پخته شده و سایر سبزیجات، ماست با غلات یا میوه، پودر شیر خشک یا پودر سفیده تخم مرغ همراه با تخم مرغ همزده و میلک شیک، تخم مرغ آب پز سفت در سالاد به همراه لوبیا و حبوبات، استفاده شود.

وی بر مصرف مقادیر کافی از غلات کامل تاکید و عنوان کرد: کربوهیدرات‌ها مهمترین منبع تأمین کننده انرژی برای بدن هستند. کربوهیدرات‌های موجود در غلات سبوس‌دار نظیر نان گندم سبوس‌دار، نان جو و حبوبات منبع غذایی خوبی محسوب می‌شوند. غلات کامل سرشار از ویتامین‌های گروه B و فیبر هستند. با مصرف فیبر فراوان، احتمال ابتلاء به سندرم لیپو دیستروفی (Lipodystrophy) که یک مشکل نسبتاً شایع در افراد بالغ مبتلا به عفونت اچ آی وی است، کاهش می‌یابد.

مصرف نمک و قند را محدود کنید

اسماعیل زاده با اشاره بر لزوم محدود کردن مصرف قند و نمک در مبتلایان به ایدز، گفت: با مصرف قند و نمک زیاد، به دلیل مصرف داروهای درمانی، احتمال ابتلا به مشکلات قلبی در این بیماران افزایش می‌یابد. مصرف زیاد قند و نمک به قلب آسیب می‌رساند؛ بنابراین توصیه می‌شود این افراد روزانه کمتر از ۱۰ درصد کالری مصرفی خود را با غذاها و نوشیدنی‌های دارای قند مصنوعی تأمین کنند. همچنین افراد مبتلا باید مصرف نمک را محدود کرده و روزانه بیشتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم سدیم دریافت نکنند.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با اشاره به لزوم مصرف کمتر چربی‌های اشباع و ترانس و دریافت مقادیر متناسبی از چربی‌های غیراشباع در بیماران مبتلا به اچ آی وی بیان کرد: چربی‌ها انرژی بدن را تأمین می‌کنند، اما کالری بالایی نیز دارد. اگر این افراد نیاز به افزایش وزن ندارند مقدار مصرف آن را محدود کنند. همچنین فرد باید از چربی‌های ترانس که در غذاهای فرآوری شده حاوی روغن های هیدروژنه وجود دارد، اجتناب کند و از گزینه‌های سالم‌تری که برای سلامت قلب مناسب هستند همچون آجیل، روغن‌های گیاهی نظیر روغن زیتون و روغن کانولا، استفاده کنند.

وی گفت: کاهش ناخواسته وزن در بیماران، می‌تواند بدن را ضعیف کند؛ بنابراین تأمین کالری کافی برای حفظ سلامت بدن بسیار حائز اهمیت است. مصرف غذاهای پرانرژی مانند کره بادام‌زمینی یا سایر کره‌های تولید شده از آجیل‌ها برای این گروه از افراد توصیه می‌شود. این افراد بهتر است از مصرف بیش از حد مایعات قبل یا در حین غذا خودداری کنند، چراکه باعث ایجاد احساس سیری در این افراد می‌شود.

اسماعیل زاده در ادامه تصریح کرد: اگر صرف غذا باعث ایجاد تهوع در بیماران شود، می‌توان مصرف مقادیر کمتر و وعده‌های بیشتر را جایگزین سه وعده غذایی بزرگ روزانه کرد. اگر بوی غذا باعث ایجاد تهوع می‌شود نیز بهتر است فرد دیگری غذا را آماده کند و بیمار برای مدیریت حالت تهوع از اقداماتی همچون استفاده از زنجبیل و اجتناب از غذاهای با بوی تند، چرب و بسیار شیرین بهره جوید.

وی درخصوص راهکارهای کاهش اسهال در بیماران اظهار کرد: این افراد بهتر است در رژیم غذایی خود از موز، برنج، سس سیب و نان تست زیاد استفاده کنند و از مصرف نوشابه های گازدار و سایر نوشیدنی های شیرین اجتناب و مقدار زیادی آب و مایعات دیگر بنوشند تا هیدراته بمانند.

بین ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با تاکید بر نوشیدن مایعات فراوان در طول روز، تصریح کرد: بیشتر افراد به اندازه کافی آب نمی‌نوشند. توصیه می‌شود مبتلایان به ایدز حتماً روزانه حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب یا سایر نوشیدنی‌های سالم مصرف کنند، چراکه مصرف مایعات در این افراد خستگی را کاهش می‌دهد و به جلوگیری از کم آبی بدن کمک می‌کند، عوارض جانبی دارو را کاهش داده و به دفع بهتر داروهایی که بدن استفاده کرده است، کمک می‌کند.

در صورت تحت درمان قرار گرفتن، شاخ غول اچ آی وی شکسته است

همچنین یک متخصص بیماری‌های عفونی و فلوشیپ اچ آی وی گفت: باید باورهای اشتباه گذشته و وحشتی که از ویروس اچ آی وی وجود داشت را کنار بگذاریم و اجازه دهیم تا افراد با آرامش بیشتری بتوانند این ویروس را در بدن خود کنترل کنند.

کتایون طایری اظهار داشت: اچ آی وی یک بیماری عفونی مزمن بوده که قابل کنترل است به گونه ای که فرد می‌تواند با مصرف منظم داروها و انجام به موقع آزمایش‌ها بیماری را کنترل کند.

چگونه پیشرفت بیماری اچ آی وی متوقف می‌شود؟

وی افزود: کنترل این بیماری در حدی هست که پس از چند ماه (۲ الی ۶ ماه از شروع درمان) بار ویروسی، ترشحات و خون بیمار به حدی کاهش پیدا می‌یابد که پیشرفت بیماری متوقف شود.

طایری گفت: فردی که مبتلا به اچ آی وی است با مصرف داروها می‌تواند دیگر وارد مرحله ایدز نشود، یعنی می‌تواند هرگز نیاز به درمان‌های عجیب و مواجهه با عفونت‌های فرصت طلب نداشته باشد.

وی تاکید کرد: وقتی داروها به درستی مصرف شود با همین مهار بار ویروسی در خون و ترشحات، انتقال این بیماری نیز متوقف می‌شود و فرد می تواند یک زندگی با طول عمر طبیعی داشته باشد.

طایری گفت: اگر این واقعیت را بپذیریم دیگر حتی نمی‌توانیم به فردی که دارای اچ آی وی مثبت است، بیمار بگوییم. در حقیقت آنها افرادی هستند که با اچ آی وی زندگی می‌کنند و بعد از مدتی خود این فرد و اطرافیان یاد می‌گیرند که با این ویروس زندگی کنند بدون اینکه به خود فرد و اطرافیان آسیب برساند بنابراین ادعا می‌کنیم که اچ آی وی یک بیماری قابل کنترل است.

به گفته این متخصص، باید باورهای اشتباه گذشته و وحشتی که از ویروس اچ آی وی وجود داشت را کنار بگذاریم و اجازه دهیم تا افراد با آرامش بیشتری بتوانند این ویروس را در بدن خود کنترل کنند.

اچ آی وی قابل کنترل است

طایری افزود: همه حق زندگی دارند آن هم در شرایطی که راهی برای بهتر زندگی کردن و کنترل بیماری‌ها وجود دارد و این خیلی بی انصافی است که بخواهیم از پرداختن به واقعیت ها دست بکشیم و روی دانسته‌های اشتباه قبلی پافشاری کنیم.

متخصص بیماری های عفونی و فلوشیپ اچ آی وی گفت: این بیماری دیگر مثل گذشته غول بی شاخ و دم گذشته نیست منوط بر اینکه بدانیم فرد، این ویروس را با خود حمل می‌کند و قابل کنترل است.

طایری، استیگما و انگ های ناشی از مبتلا شدن افراد به ویروس اچ آی وی را بزرگترین تهدید برشمرد و گفت: ما باید بپذیریم که هر فردی در معرض ویروس قرار گیرد می‌تواند به این ویروس مبتلا شود، پس باید راه‌های انتقال، پیشگیری و دسترسی به اطلاعات کافی داشته باشیم و در اختیار آنها قرار دهیم.

وی افزود: امروز مراکزی در سطح کشور به عنوان مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری دایر است که همه اطلاعات انتقال و پیشگیری را در اختیار افراد قرار می‌دهد. در همین مراکز خدمات تست اچ آی وی نیز انجام می‌شود و اگر فرد مبتلا باشد تحت درمان قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: تست، داروها و آزمایشات اچ آی وی در تمام کشور رایگان است.

طایری به اهمیت بیماریابی در مادران باردار اشاره و تاکید کرد: وقتی یک مادر باردار مبتلا به اچ ای وی شود به احتمال بسیار زیاد می‌تواند فرزند سالم به دنیا بیاورد، بنابراین باید مادران مبتلا به این بیماری را شناسایی و با یک درمان خوب و منظم انتقال بیماری به نوزاد را غیر ممکن کنیم.

ضرورت آموزش به جامعه درباره اچ آی وی

وی افزود: در گذشته انتقال اچ آی وی از مادر با نوزاد حدود ۳۰ الی ۴۰ درصد بود اما اکنون نزدیک به صفر شده است.

طایری درباره تغییر الگوی انتقال اچ آی وی از طریق روابط جنسی نیز گفت: هر جا فرصت و امکان فعالیت در زمینه بیماریابی صورت دادیم، توانستیم دسترسی بهتری به بیماران پیدا کنیم و همین امر توانست موفقیت‌ساز باشد.

وی ادامه داد: در فعالیت‌های کاهش آسیب، به دلیل دسترسی که به معتادان تزریقی داشتیم امکان آموزش و ترغیب آنها فراهم شد و همین امر سبب کاهش شیوع اچ آی وی در بین آنها شد. البته نباید این اطمینان کاذب در ما به وجود آید که شیوع اچ آی وی در معتادان تزریقی تمام شد؛ اگر برنامه‌های کاهش آسیب متوقف شود باز هم خطر برگشت اچ آی وی به این گروه وجود دارد.

طایری گفت: وقتی انتقال اچ آی وی از طریق اعتیاد تزریقی تحت کنترل قرار گرفت، الگوی انتقال از طریق روابط جنسی محرزتر گردید و به دلیل آگاهی عمومی و اطلاع رسانی سبب مراجعه افراد برای دریافت خدمت شد و امروز نیز باید آموزش به جامعه را بیشتر کنیم و آنهایی که فکر می کنند در معرض خطر ابتلا هستند و رفتار جنسی محافظت نشده داشتند تست بدهند و تحت درمان قرار گیرند.