خواب هفت‌ هزار ساله تپه‌حصار دامغان آشفته از عبور ریل راه‌آهن

به‌ گزارش خبرنگار ایرنا، قدمت محوطه باستانی تپه حصار واقع در جنوب شهر دامغان استان سمنان به دوران پیش از هزاره چهارم تا هزاره نخست پیش از میلاد می‌رسد.

مستندات و آثار زیادی از این محوطه تاریخی در موزه‌های نقاط مختلف جهان و ایران وجود دارد.

تپه حصار دامغان سه دوره اصلی فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ را پشت سر گذاشته است و کاوش‌های انجام شده نشان می‌دهد استقرار در تپه حصار تا حدود یک‌هزار و ۷۰۰ سال قبل از میلاد به‌طور پیوسته ادامه داشت. پس‌ از آن هیچ‌گاه مورد سکونت قرار نگرفت، اما در دوره ساسانی ساختمانی بزرگ دارای گچ‌بری‌های زیبا در فاصله حدود ۲۰۰ متری تپه حصار ساخته شد.

نخستین کاوش در تپه حصار هفت هزار ساله به دهه ابتدایی قرن گذشته بازمی‌گردد، برای نخستین بار توسط «اریخ اشمیت» از دانشگاه پنسیلوانیا اسپانیا در سال ۱۳۱۲ انجام شد و پس از آن و در سال ۱۳۵۵ هیاتی از باستان‌شناسان دانشگاه پنسیلوانیا، تورین ایتالیا و مرکز باستان‌شناسی ایران به سرپرستی «رابرت دایسون» و «موریتزیو توزی» کاوش‌هایی در تپه حصار انجام دادند.

کتاب کاوش‌های تپه حصار با نام مولف اشمیت و انتشار توسط سازمان میراث فرهنگی کشور انجام شد که کوروش روستایی آن را زبان فارسی ترجمه و در سال ۱۳۹۱ چاپ شد و در نوبت نخست ۲هزار نسخه به چاپ رسید.

اکنون به مناسبت بیست و پنجم آذر ۱۴۰۳ سالروز ثبت ملی تپه حصار دامغان کتاب جدیدی با عنوان «حصار در حصار» با حضور مسوولان و مردم دامغان در سالن الغدیر این شهر رونمایی شد.

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دامغان با اشاره به برگزاری آیین رونمایی از کتاب «حصار در حصار» پس از ۳۰ سال انتظار گفت: رونمایی از این کتاب به مناسبت سالروز ثبت تپه حصار دامغان در فهرست آثار ملی و هفته پژوهش انجام شد.

مجتبی اکبرپور اظهار کرد: کتاب ۹۱۲ صفحه ای «حصار در حصار» شامل پژوهش و گزارش مکتوب و مصور از یافته‌های کاوش نجات‌بخشی تپه حصار دامغان در سال ۱۳۷۴ است که به قلم باستان‌شناس پیشکسوت استاد اسماعیل یغمایی، به رشته تحریر در آمده است.

وی اضافه کرد: ارایه کتاب به قلم سمیرا ایمنی، به‌عنوان همکار استاد یغمایی و ناشر کتاب و نمایش بخش‌هایی از فیلم این روند، از برنامه‌های آیین رونمایی از کتاب «حصار در حصار» بود.

نشست تخصصی و دوره آموزشی در سالروز ثبت ملی تپه حصار

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دامغان با اشاره به برگزاری نشست تخصصی و دوره آموزشی شیوه تفسیر محوطه‌های تاریخی در این شهرستان خبر داد و گفت: این نشست تخصصی و دوره آموزشی بیست و سوم آذر ۱۴۰۳ در محوطه باستانی تپه حصار دامغان برگزار شد.

وی افزود: نشست تخصصی و دوره آموزشی شیوه تفسیر محوطه‌های تاریخی به مناسبت سالروز ثبت تپه حصار در فهرست آثار ملی کشور و با حضور بیش از ۶۰ نفر از فعالان حوزه گردشگری و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی برگزار شد.

اکبرپور بیان کرد: نشست تخصصی و دوره آموزشی شیوه تفسیر محوطه‌های تاریخی با ارائه فرزان احمدنژاد باستان‌شناس، راهنمای گردشگری و مدرس دوره‌های راهنمایان گردشگری در کشور برگزار شد.

عبور ریل آهن، زخمی کهنه بر تپه‌حصار

یکی از موضوعات دردآور در این بنای تاریخی، گذر ریل راه آهن از دل این مجموعه بی نظیر است که به مشکل بزرگی برای نگهداشت و حفظ بنا تبدیل شده است.

روزانه ده‌ها رام قطار تهران- مشهد از میانه این مجموعه تاریخی هفت‌هزار ساله می‌گذرد که لرزش ناشی از عبور قطارها می‌تواند به نابودی این اثر بینجامد و امید می‌رود طرح انتقال خط ریل به زودی اجرایی شود.

تاکنون طرح جابه‌جایی ریل از این مجموعه، طی چند مرحله توسط دولتمردان در دستور کار قرار گرفت اما پیشرفتی در اجرای این طرح محقق نشد.

امید می‌رود این میراث کهن، با توجه و نگاه ویژه علاقه‌مندان به میراث کهن ایران زمین و مسوولان، حفظ و نگهداری شود.

به گزارش خبرنگار ایرنا، دامغان(معروف با نام تاریخی صد دروازه) از شهرهای باستانی و قدیمی ایران است که مرکز ایالت قومس بوده و عده‌ای این شهر را در دوره‌ای پایتخت اشکانیان می‌دانند.

این شهرستان با قدمت هفت هزار ساله، دارای ۲ هزار اثر تاریخی و فرهنگی است که از این تعداد ۴۰۰ اثر شناسایی و تاکنون ۱۳۱ اثر ثبت ملی شدند.

مجموعه تاریخی تپه حصار دامغان، به شماره ۱۲۸۷ در تاریخ بیست و پنجم آذر در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.