در جهانی که تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی با سرعتی بی‌سابقه در حال تغییر است، حضور ایران در این اجلاس می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی در جهت تحکیم موقعیت اقتصادی و دیپلماتیک کشور در سطح جهانی مؤثر واقع شود.
گروه D۸ اتحادیه‌ای برای همکاری‌های اقتصادی میان کشورهای در حال توسعه
گروه D۸، که در سال ۱۹۹۷ تأسیس شد، به‌منظور تقویت همکاری‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان کشورهای در حال توسعه شکل گرفت. این گروه شامل هشت کشور بزرگ و تأثیرگذار در جهان است: ایران، ترکیه، پاکستان، مصر، مالزی، اندونزی، بنگلادش و نیجریه.
کشورهایی که به‌طور کلی از ظرفیت‌های اقتصادی قابل‌توجهی برخوردارند و با چالش‌های مشابهی نظیر توسعه پایدار، بهبود زیرساخت‌ها و مقابله با مشکلات اقتصادی روبه‌رو هستند.
حضور ایران در این گروه و به‌ویژه در نشست اخیر قاهره می‌تواند فرصتی طلایی برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود در این کشورها باشد. ایران، با منابع غنی انرژی، موقعیت راهبردی در قلب آسیای غربی و تجربه‌های بلندمدت در حوزه‌های صنعتی، کشاورزی و فناوری، می‌تواند به یکی از بازیگران کلیدی در این اتحاد تبدیل شود.
حضور رئیس‌جمهور ایران در نشست گروه D۸ که در قاهره برگزار شد، می‌تواند منافع و دستاوردهای متعددی برای ایران به همراه داشته باشد. در این زمینه، چندین جنبه کلیدی را می‌توان مطرح کرد که می‌تواند به تقویت جایگاه ایران در عرصه بین‌المللی و توسعه همکاری‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی با کشورهای عضو گروه D۸ کمک کند.
الف. تقویت روابط اقتصادی و تجاری
گروه D۸ به‌طور خاص بر توسعه همکاری‌های اقتصادی میان کشورهای در حال توسعه تمرکز دارد. حضور رئیس‌جمهور ایران در این نشست می‌تواند فرصتی برای تقویت روابط تجاری ایران با کشورهای عضو D۸ باشد. از جمله مزایای اقتصادی این حضور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
توسعه تجارت دوجانبه: رئیس‌جمهور ایران می‌تواند در این نشست، فرصت‌های جدید تجاری با کشورهای دیگر گروه D۸ مانند ترکیه، مالزی و پاکستان ایجاد کند. با توجه به کاهش موانع تجاری و تعرفه‌ها در گروه D۸، این روابط می‌تواند به افزایش صادرات و واردات کالاهای ایرانی منجر شود.
جذب سرمایه‌گذاری خارجی: کشورهای عضو D۸ اغلب با چالش‌های اقتصادی مشابهی مواجه هستند، بنابراین ایجاد فضای همکاری در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، به‌ویژه در بخش‌های زیرساختی، صنعتی و انرژی، می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی به ایران کمک کند.
ایجاد کریدورهای تجاری و حمل‌ونقل: ایران می‌تواند به عنوان یک هاب ترانزیتی برای کشورهای دیگر گروه D۸ عمل کند و از طریق توسعه کریدورهای تجاری مشترک و ایجاد مسیرهای حمل‌ونقل بهتر، به تسهیل تجارت منطقه‌ای کمک کند.
ب. تقویت همکاری‌های انرژی
کشورهای عضو گروه D۸ در حوزه انرژی (به ویژه نفت و گاز) نیاز به همکاری و تبادل تجربیات دارند. ایران با توجه به منابع غنی انرژی خود و تجربیات فناورانه غنی در این حوزه می‌تواند نقش برجسته‌ای در این زمینه ایفا کند.
همکاری در پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر: ایران می‌تواند به تبادل دانش و فناوری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر با کشورهای دیگر عضو D۸، به ویژه اندونزی و مالزی، بپردازد.
پیشنهاد پروژه‌های مشترک انرژی: ایران می‌تواند پیشنهاد پروژه‌های مشترک در زمینه تولید و انتقال انرژی را به کشورهای عضو D۸ بدهد. این همکاری‌ها می‌تواند به توسعه اقتصادی و ایجاد شغل در این کشورها منجر شود.
ج. تقویت دیپلماسی و جایگاه بین‌المللی ایران
نشست‌های بین‌المللی همچون نشست D۸ فرصتی برای تقویت جایگاه ایران در عرصه جهانی هستند. حضور رئیس‌جمهور محترم ایران در این نشست دارای این پتانسیل است که به چندین هدف دیپلماتیک کمک کند:
تقویت روابط دیپلماتیک با کشورهای غیرغربی: گروه D۸ شامل کشورهای در حال توسعه است که به‌طور عمده از بلوک‌های اقتصادی غیرغربی به شمار می‌آیند. ایران می‌تواند با تقویت روابط خود با این کشورها، جایگاه خود را در معادلات بین‌المللی بهبود بخشد.
نمایش راهبری ایران در مسائل جهانی: ایران می‌تواند در این نشست‌ها رهبری خود را در مسائل منطقه‌ای و جهانی به نمایش بگذارد، به‌ویژه در زمینه‌هایی چون بحران‌های آبی، امنیت انرژی، و توسعه پایدار.
د. همکاری‌های علمی و فناوری
یکی از جنبه‌های مهم گروه D۸، تقویت همکاری‌های علمی و فناوری است. حضور ایران در این زمینه می‌تواند به رشد و توسعه در حوزه‌های علمی و پژوهشی منجر شود.
همکاری‌های تحقیقاتی و فناوری: ایران می‌تواند در زمینه‌های مختلف فناوری‌های نوین، از جمله هوش مصنوعی، نانو فناوری، و تولید انرژی‌های نو با کشورهای دیگر عضو D۸ به همکاری بپردازد. این همکاری‌ها می‌تواند در ایجاد زیرساخت‌های علمی و فناوری در داخل کشور مؤثر باشد.
فرصت‌های آموزشی: ایران می‌تواند با استفاده از همکاری‌های آموزشی و تبادل دانشجو و محقق، ظرفیت‌های علمی خود را تقویت کند و از تجربیات سایر کشورهای عضو D۸ بهره‌برداری نماید.
ه. تقویت همکاری‌های فرهنگی و اجتماعی
گروه D۸ همچنین به تقویت همکاری‌های فرهنگی و اجتماعی توجه دارد. ایران با حضور در این نشست‌ها می‌تواند در این زمینه‌ها نیز گام‌های مؤثری بردارد:
تبادل فرهنگی و آموزشی: ایران می‌تواند همکاری‌های بیشتری با کشورهای عضو D۸ در زمینه‌های فرهنگی و هنری داشته باشد، به ویژه در زمینه‌های مشترک اسلامی و تاریخی که برای بسیاری از کشورهای عضو D۸ اهمیت دارد.
تقویت ارتباطات مردمی: توسعه برنامه‌های تبادل دانشجویی، فرهنگی و اجتماعی و سازمان های مردم نهاد می‌تواند موجب تقویت روابط میان مردم کشورهای عضو شود و به گسترش دیپلماسی عمومی ایران کمک کند.
و. پیشبرد اهداف منطقه‌ای و جهانی
با توجه به شرایط کنونی جهانی، ایران می‌تواند در نشست‌های D۸ از این فرصت‌ها برای پیشبرد اهداف خود در عرصه‌های مختلف بهره‌برداری کند:
تقویت استراتژی‌های همکاری منطقه‌ای: ایران می‌تواند با همکاری‌های مشترک در موضوعاتی مانند تغییرات اقلیمی، بحران‌های اقتصادی و اجتماعی و امنیت منطقه‌ای، استراتژی‌های خود را در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی تقویت کند.
مقابله با تحریم‌ها: یکی از مزایای عضویت در گروه‌های چندجانبه مانند D۸، هم‌افزایی و همکاری برای مقابله با چالش‌های اقتصادی و تحریم‌ها است. ایران می‌تواند از این فرصت‌ها برای تقویت همکاری‌های اقتصادی با کشورهای غیرغربی استفاده کند.
امروزه در دنیای پر از تلاطم و تغییر باید از کوچکترین فرصت ها برای بزرگترین دستاوردها در جهت منافع ملی کشور بهره جست.
* سید کامران یگانگی؛ عضو هیات علمی دانشگاه
نظر شما