خودکفایی ایران در ساخت دستگاه‌های ماموگرافی دیجیتال سه‌بعدی

به گزارش گروه علمی ایرنا، تجهیزات پزشکی نقشی حیاتی در تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری‌ها ایفا می‌کند. تولید این تجهیزات در داخل کشور نه‌تنها به بهبود کیفیت خدمات درمانی و دسترسی مناطق محروم به فناوری‌های نوین کمک می‌کند بلکه مزایای اقتصادی قابل توجهی نیز به همراه دارد.

یک مجموعه دانش بنیان که در سال ۱۳۷۹ توسط گروهی از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف با هدف کاهش وابستگی کشور به واردات تجهیزات پزشکی و ایجاد تحول در این صنعت تأسیس شده، فعالیت خود را با تمرکز بر طراحی و تولید تجهیزات تصویربرداری پزشکی آغاز کرد و از همان ابتدا با بهره‌گیری از متخصصان داخلی و فناوری‌های روز دنیا توانست مسیر تولید محصولات پیشرفته‌ای را در کشور هموار کند.

مدیرعامل این مجموعه فناور، درباره تأسیس این شرکت گفت: هدف ما از همان روزهای آغازین فعالیت، طراحی و تولید تجهیزاتی بود که علاوه بر کیفیت بالا، توان رقابت با محصولات خارجی را داشته باشد. این مسیر، اگرچه با چالش‌های بسیاری همراه بود، اما با پشتوانه دانش متخصصان داخلی و حمایت از ایده‌های نوآورانه توانستیم این اهداف را محقق کنیم.

امیر عسکری‌راد افزود: در سال‌های ابتدایی، شرکت پایامد الکترونیک پروژه‌های متعددی را در زمینه تجهیزات تصویربرداری پزشکی آغاز کرد و توانست با تولید دستگاه‌های ماموگرافی آنالوگ، نیاز بخشی از بازار داخلی را تأمین کند؛ اما شرکت در سال ۱۳۹۰ با ورود به حوزه ماموگرافی دیجیتال، فصل جدیدی از فعالیت‌های خود را رقم زد.

وی در خصوص چگونگی ادامه فعالیت‌های این شرکت خاطرنشان کرد: این شرکت با بهره‌گیری از تیم‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف از جمله الکترونیک، نرم‌افزار و مکانیک پروژه تولید دستگاه ماموگرافی سه‌بعدی (توموسنتز) را در سال ۱۳۹۶ آغاز و پس از سال‌ها تحقیق و توسعه و با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی در سال ۱۴۰۲ این فناوری به مرحله تولید صنعتی رسید.

به گفته این فعال حوزه دانش بنیان، این دستگاه پیشرفته که قادر است تصاویر سه‌بعدی و مقطعی از بافت سینه ارائه دهد، نقش کلیدی در تشخیص زودهنگام سرطان پستان، به‌ویژه در بانوان جوان ایفا می‌کند.

وی گفت: ماموگرافی دیجیتال سه‌بعدی که به نام توموسنتز دیجیتال پستان نیز شناخته می‌شود، یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های تصویربرداری پزشکی است که امکان تشخیص زودهنگام ضایعات سرطانی در مراحل اولیه را فراهم می‌کند. این فناوری با ارائه تصاویر سه‌بعدی و مقطعی از ساختار پستان، محدودیت‌های روش‌های دوبعدی را برطرف کرده و تشخیص دقیق‌تر و کاهش احتمال نتایج اشتباه را ممکن می‌سازد.

عسکری‌راد در خصوص اهمیت این دستگاه‌ها بیان کرد: ماموگرافی دیجیتال سه‌بعدی با استفاده از فناوری تصویربرداری مبتنی بر اشعه ایکس و تحلیل پیشرفته داده‌ها، امکان شناسایی توده‌های سرطانی کوچک و تشخیص ضایعات نهفته در بافت‌های متراکم را فراهم می‌آورد. این فناوری به ویژه برای بانوان با بافت سینه متراکم که تشخیص در آنها دشوارتر است، یک تحول بزرگ محسوب می‌شود.

مدیرعامل این مجموعه دانش بنیان همچنین درباره پیامدهای تولید این دستگاه‌ها که منجر به کاهش وابستگی به واردات و همچنین صرفه‌جویی ارزی می‌شود، خاطرنشان کرد: هر دستگاه ماموگرافی وارداتی، به‌طور متوسط ۱۵۰ هزار دلار هزینه دارد که با تولید داخلی این دستگاه‌ها، نه‌تنها ارزبری حدود ۸۰ درصد کاهش می‌یابد، بلکه صرفه‌جویی سالانه ۱۲ میلیون دلار ارزی نیز محقق می‌شود. این دستاورد به‌ویژه در شرایط تحریم‌های اقتصادی، اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند.

وی در خصوص میزان اشتغالزایی و همچنین صادرات محصولات این مجموعه فناور به دیگر کشورها نیز تصریح کرد: علاوه بر صرفه‌جویی ارزی، این پروژه تأثیرات مثبتی بر اشتغال‌زایی در کشور داشته است. تولید و پشتیبانی این دستگاه‌ها تاکنون برای صدها نفر در بخش‌های مختلف تحقیق و توسعه، تولید و خدمات پس از فروش فرصت شغلی ایجاد کرده است به طوریکه تاکنون بیش از ۶۰۰ دستگاه ماموگرافی در سراسر کشور عرضه شده است.

عسکری با اشاره به صادرات محصولات این شرکت به عراق، سوریه و ترکیه افزود: این دستگاه‌ها علاوه بر کاهش هزینه‌های درمانی بیماران، به کاهش زمان تشخیص و بهبود کیفیت خدمات درمانی در مناطق محروم کمک کرده‌اند.

عسکری‌راد با اعلام اینکه این مجموعه به دنبال گسترش خط تولید و توسعه محصولات پیشرفته در حوزه تجهیزات پزشکی است، درباره اهداف و برنامه‌های پیش روی این شرکت عنوان کرد: شرکت پایامد الکترونیک متعهد است با تکیه بر دانش بومی و توان متخصصان داخلی، سهم بیشتری از بازار داخلی و خارجی را به خود اختصاص دهد و دسترسی مراکز درمانی سراسر کشور، به‌ویژه در مناطق کمتر برخوردار به تجهیزات پزشکی پیشرفته را تسهیل کند.

وی در خصوص همکاری متخصصان در طراحی و تولید این دستگاه‌ها گفت: در طراحی و ساخت این تجهیزات با متخصصان رشته‌هایی چون فیزیک پزشکی و تصویربرداری دیجیتال، مهندسی الکترونیک دیجیتال و قدرت، مهندسی مکانیک پیشرفته و مهندسی نرم‌افزار همکاری داشته‌ایم.

به گفته عسکری‌راد، توسعه این دستگاه‌ها به سطحی از پیچیدگی رسیده که تنها تعداد محدودی از کشورها به آن دست یافته‌اند. دستگاه تولیدشده در شرکت ما از استانداردهای بین‌المللی نظیر CE اروپا پیروی می‌کند و از سطح ایمنی و اثربخشی بالایی برخوردار است.