مکتب سقاخانه ؟ پلی میان سنت و نوگرایی
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 90/03/17
فرهنگی.هنرهای تجسمی.سایر
تهران - مکتب سقاخانه یکی از با اهمیت ترین مکاتب هنری در روند نوگرایی
در نقاشی و یکی از شاخصه های تاثیرگذار در هنر معاصر ایران به شمار می
رود.
به گزارش روز سه شنبه خبرنگار گروه فرهنگی ایرنا، نقاشان نوگرای ایران در
ابتدای دهه 40 شمسی، همگام با تغییر و تحولات جهانی هنر معاصر و با هدف
تلفیق سبک های مدرن و دستیابی به هنر برگرفته از هویت ایرانی، به بهره
گیری از گنجینه هنرهای تزیینی، عامیانه و خوشنویسی فارسی روی آوردند.
در این سال ها، نقاشان ایرانی در مواجه با ابزارهای مدرن، شیوه های
گوناگون را تجربه کردند و بدنبال آن سبک های جدید و نظام آموزشی مدرن شکل
گرفت و رفته رفته با بروز خصایص فردی و استعدادهای ذهنی هنرمندان، مکاتب
نقاشی نوین پدیدار شد.
یکی از این گرایشات، شکل گیری مکتب سقاخانه بود که تلاش می کرد، بین
نوگرایی نقاشی غرب، عناصر سنتی و نمادهای موجود در هنر ایران به صورتی
فیگوراتیو و انتزاع گرا تلفیق ایجاد کند.
براساس این گزارش، طرفداران این سبک هنری، در دوسالانه های اول و دوم (
1337 و 1339 ش ) شرکت داشتند و در نهایت توانستند در سومین دوسالانه نقاشی
تهران (1341 ش ) نام سقاخانه را به عنوان یک مکتب هنری به ثبت برسانند.
این گرایش هنری را باید مظهری از مجموعه اعتقادات و اعمالی دانست که
پیوند تنگاتنگ با گذشته ایران دارد.
مکتب سقاخانه، جنبشی خلاق و قوی به شمار می رود که در بیان اصول اساسی خود
استعدادهای یک گروه از هنرمندان جوان و خوش ذوق را به خدمت گرفت.
شیوه نقاشی این مکتب تلفیقی از نقاش انتزاعی غرب با نقش مایه های هنر
مذهبی عامیانه، سنتی و باستانی ایران همچون تکرار عناصر معماری، کاشی
کاری سنتی، بکارگیری شیوه های خوشنویسی است.
در میان آثار سبک سقاخانه ای می توان تصاویری از نوازنده های دوره قاجار،
نمادهای مذهبی در یک متن غیرمذهبی، نقش و نگارهای روی علم ها یا روی
ضریح اماکن متبرکه و اسب سواران که یادآور شیوه زندگی گذشته ایرانیان است
را مشاهده کرد.
پس از رواج این گرایش هنری، بنیانگذاران آن از مرزهای اولیه فراتر رفتند
و هنرمندان آن هر یک شیوه ای نو را تجربه کردند که می توان به جریان
نقاشی خط که از بطن این جنبش خلق شد، اشاره کرد.
خلق و رواج یک زبان جدید و جذاب برای بیان هنری برگرفته از محیط پیرامون
جامعه ایرانی را می توان از علت های اهمیت و تاثیرگذاری مکتب سقاخانه در
نقاشی معاصر ایران دانست.
هنرمندان جوان و پیشگام این سبک با بهره گیری از عناصر هنر بومی و هویتی
ایران و تلفیق آن با نشانه های هنر غرب، پلی میان سنت و نوگرایی در نقاشی
برقرار کردند و آثاری خلق کردند که پیوند ناگسستنی با میراث فرهنگی کشور
داشت.
هرچند این سبک هنری در سال های پس از انقلاب چندان رواج نیافت، اما تلاش،
تجربه و مسیر ایجاد شده توسط هنرمندان و علاقه مندان به این گرایش، تاثیر
ماندگاری بر نقاشی معاصر ایران داشت و موجب شکل گیری مکاتب و جریان های
هنری دیگری در عرصه هنرهای تجسمی ایران شد.
در میان پیشگامان این مکتب هنری می توان نام چهره های شناخته شده ای چون
حسین زنده رودی، فرامرز پیلارام،صادق تبریزی،مسعود عربشاهی و منصور قندریز
را مشاهده کرد.
فراهنگ ** 9173 ** 1071
شماره 023 ساعت 11:32 تمام
