شیطان و روش های اغوا گری آن در قرآن کریم
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 90/06/13
فرهنگی.شیطان.شیطان
تهران- قرآن کریم با بیان داستان های مختلفی از فریبکاری شیطان، انسان
ها را از افتادن به دام ابلیس هشدار داده و او را دشمن آشکار انسان
دانسته است.
قرآن کریم به عنوان برنامه تزکیه روح و تربیت انسان ، شیطان را به عنوان
دشمن سعادت آدمی معرفی کرده، و ضمن توصیه به هوشیاری در برابر مکرها و
حیله های رنگارنگ ابلیس، انسان ها را به مبارزه ای همه جانبه با او فرا
خوانده است و می فرماید: ان الشیطان للانسان عدو مبین (یوسف / آیه 5) )به
درستی که شیطان ، دشمن آشکار انسان است ) ، و لا تتبعوا خطوت الشیطن انه
لکم عدو مبین < . (بقره / 168) )از گام های شیطان پیروی نکنید که همانا
او دشمن آشکار شماست )
قرآن کریم، در آیات فراوانی با بیان مصادیق واقعی ،گونه های مختلف فریب
کاری شیطان را تبیین و ضمن بیان تبعات سقوط در دام های شیطان ، راه
مقابله با دشمن قسم خورده بشر را به او نموده است .
از تعبیر گام های شیطان استفاده می شود که از شیوه های شیطان در منحرف
کردن و گمراه نمودن افراد بصورت تدریجی و گام به گام است، به گونه ای که
انسان به هنگام انجام بدی ها، هیچ گونه امر و تحریکی از ناحیه خارج از
وجود خویش را احساس نمی کند و کوشش شیطان برای گمراه ساختن، هرگز قابل
لمس نیست .
به بیان دیگر همان طور که از واژه وسوسه هم استفاده می شود، تاثیر شیطان
در وجود انسان، تاثیری نا محسوس و الهام مانند است که خداوند در آیه
121، سوره انعام از آن به وحی تعبیر کرده و می فرماید: و ان الشیاطین
لیوحون الی اولیائهم ( شیاطین به دوستان خود وحی می کنند)! .
از بیان قران کریم این نکته تربیتی نیز فهمیده می شود که بیشتر انحراف ها
و تبهکاری ها، به تدریج در انسان نفوذ می کند، نه به صورت ناگهانی ؟
البته این موضوع منحصر ابلیس نیست و تمام دستگاه های شیطانی و طواغیت ،
برای پیاده کردن نقشه های شوم و پلید خود از همین روش گام به گام استفاده
می کنند، لذا قرآن می گوید از همان گام اول باید هوشیار و مراقب بود و
با شیطان همراه نشد.
با یک جمع بندی، در کیفیت فریب و گمراه سازی شیطان می توان فهمید که
شیطان برای گمراه سازی از راه های زیر وارد می شود:
1- زیبا جلوه دادن مظاهر مادی و دنیوی، -لازینن لهم فی الارض و لاغوینهم
اجمعین < ; (حجر /39) )هر آینه در زمین زینت میدهم در نظر آنان ، و هر
آینه همگیشان را اغواء میکنم )
2 . کشاندن و سوق دادن انسان به آرزوهای واهی و دروغین، -ولاضلنهم و
لامنینهم و لامرنهم ... ; (نساء / 119) )و حتما گمراهشان می کنم و به
آرزوها سرگرمشان می سازم و امرشان می کنم )
3 . القاء وسوسه یوسوس فی صدور الناس ( در دلهای مردمان وسوسه می کند)
4 . ارائه تحلیل های انحرافی و غلط هل ادلک علی شجره الخلد و ملک لا یبلی
; (طه / 120) در ماجرای فریب حضرت آدم (ع) به او گفت: (آیا تو را به
درخت جاودانی و ملک بدون پایان راهنمایی کنم ؟)
5 . ظاهر شدن شیطان در چهره ناصح و خیر خواه: و قاسمهما انی لکما لمن
النصحین . (اعراف 21) برای اندو (آدم و حوا) قسم خورد که من خیر خواه
شمایم
** اسیران شیطان و خصوصیات روحی آنان
قرآن کریم در یک تعبیر هشدار گونه فرمود که شیطان عده ای از بندگان را
سهمیه قطعی خود می داند: و قال لاء تخذن من عبادک نصیبا مفروضا( سوره نساء
(4) آیه 118)
(]شیطان [ گفت: بی گمان از میان بندگانت سهمی معین ]برای خود[ برخواهم
گرفت.)
این افراد چه کسانی اند و ویژگی های آنان چیست ؟ در این باره نیز به محضر
قرآن کریم می رویم ؟ خداوند متعال فرموده است: هرکس از یاد ]خدای [ رحمان
دل بگرداند، بر او شیطانی می گماریم تا برای وی دمساز باشد، به طور مسلم،
آن ها ]شیطان ها[ایشان را از راه باز می دارند، ولی می پندارند که راه
یافتگان اند، تا آن گاه که او ]با دمسازش [ نزد ما آید. ]خطاب به شیطان [
گوید:ای کاش میان من و تو فاصله خاور و باختر بود، که چه بد دمسازی هستی
! و امروز هرگز ]پشیمانی [ برای شما سود نمی بخشد؟ چون ستم کردید، در
حقیقت، شما در عذاب مشترک خواهید بود؟ پس آیا تو می توانی کران را شنوا
کنی ؟ یا نابینایان و کسی را که همواره در گمراهی آشکاری است راه نمایی ؟(
سوره زخرف آیه 36 ـ 40.)
در این آیات، مختصات روحی کسانی که همنشین شیطان اند ـ در دنیا و آخرت ـ
را به خوبی می توان یافت.
توجه در این آیات روشن می سازد که دمسازی و همنشینی غیر از تماس و گریز،
یا وسوسه و عقب نشینی است. آنان خود را به کوری و کج بینی زده، از یاد
خدا روی برتافته و شیطان نیز راه راست را بر آنان بسته است ؟ و آنان با
خیال اندیشی و پندارزدگی خود را هدایت یافته می پندارند، و این فاجعه ای
است دردناک و دردناک تر این که آنان از این اسارت نیز بی خبرند، تا آن که
به روز حشر درآیند و از این همنشین زشت خود خبردار شوند؟ آنان کرند،
کورند و در بیراهه ای آشکار سرگردان اند.
آیت الله جوادی در این باره چنین گفته است: وقتی انسان، قیم، خالق و
پروردگار خود را فراموش کرد، هویت خود را فراموش می کند ـ پس بازیافت
هویت انسان در گرو یاد و توجه خداست ـ و در این صورت، صحنه دل انسان به
تصاحب دشمنش در می آید؟ شیطان که اول با دعوت نامه آمد و انسان او را
پذیرفت، به تدریج خود صاحب خانه را از خانه دل بیرون می کند و خودش
جایگزین آن می شود و به اداره مملکت جان آدمی می پردازد.
جالب است که در این جایگزینی، خود انسان هم به اشتباه می افتد و گمان می
کند خودش است، اما خودیتی برای او نمانده ؟ او دیو و اهریمن دیوانه و
انسان نمایی را به جای خود می پندارد، بدون این که به واقعیت امر پی برد.
فراهنگ 1588**2006**
شماره 011 ساعت 10:16 تمام
