گروه جامعه ایرنا - انقلاب اسلامی ایران، یک انقلاب در ابعاد فرهنگی بود که بر پایه شعارهای استقلال و آزادی و نفی سلطه شکل گرفت و اکنون با گذشت ۴۵ سال از آن فجر با شکوه، دستاوردهای آن در عرصه‌های فرهنگی و به‌ویژه آموزش عمومی و ریشه‌کنی بی‌سوادی مشهود است.
البته باید توجه داشت که تلاش‌های مسئولان آموزش و پرورش در بیش از چهار دهه گذشته فراتر از آموزش عمومی و توسعه فضاهای آموزشی بوده است؛ به طوری که در این سال‌ها جایگاه جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای برتر در المپیادهای علمی دانش آموزی جهان تثبیت شده است و ایران جزو ۱۰ کشور برتر در زمینه المپیاد علمی ریاضی جهان قرار دارد.
ریشه اصلی توسعه آموزش عمومی در دوران جمهوری اسلامی ایران را می‌توان در قانون اساسی یافت؛ اصل سوم قانون اساسی به آموزش و پرورش رایگان برای همه در تمام سطوح و تسهیل و تعمیم آموزش عالی اشاره دارد؛همچنین در اصل ۳۰ قانون اساسی، دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم آورد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد؛ دو اصلی که سنگ بنای گسترش آموزش حتی تا نقاط دورافتاده کشور شده است.
در این گزارش گوشه‌هایی از دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران در حوزه آموزش را مرور می‌کنیم:
رشد ۵۰ درصدی نرخ باسوادی پس از انقلاب
براساس آمارهای بدست آمده، نرخ باسوادی افراد ۱۰ تا ۴۹ سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ۴۷ درصد بود؛ یعنی ۵۳ درصد مردم سواد خواندن و نوشتن نداشتند و امام راحل(ره) با علم به این موضوع در دی سال ۱۳۵۸ فرمان تشکیل نهضت سوادآموزی را صادر کردند تا جامعه اسلامی از افراد باسواد و آگاه برخوردار شود.
همچنین جمهوری اسلامی ایران در راستای ضرورت تحصیل دانش‌آموزان و تاثیر آن در توسعه جامعه و با توجه به آموزه‌های اسلامی در حوزه عدالت در علم آموزی، امکانات و تجهیزات مختلف را برای آموزش رایگان فرزندان فراهم کرده است و این موضوع در پرتو اصل ۳۰ قانون اساسی و ماده ۱۰۴ منشور حقوق شهروندی به صورت یک تکلیف برای دولت درآمد.
اصل سی‌ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صراحت اعلام کرده است که «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خود کفایی کشور به صورت رایگان گسترش دهد.»
جمهوری اسلامی ایران با ساخت و توسعه مدارس دولتی، جذب حداکثری معلم برای آموزش دانش آموزان در اقصی نقاط کشور و در نهایت فرهنگ‌سازی به منظور حضور حداکثری دانش‌آموزان در کلاس‌های درس تلاش می‌کند تا قانون آموزش رایگان و عمومی برای همه شهروندان را اجرا کند.
در نتیجه این موضوع، اکنون ۱۶ و نیم میلیون دانش‌آموز در مدارس سراسر کشور تحصیل می‌کنند تا در آینده‌ای نه چندان دور نقش‌های مختلف در کشور را بدست گیرند.
همچنین اکنون پس از گذشت ۴۵ سال از پیروزی انقلاب اسلامی با تلاش‌های صورت گرفته در حوزه آموزش و سوادآموزی، نرخ با سوادی افراد ۱۰ تا ۴۹ سال به ۹۸ درصد و پوشش تحصیلی دانش‌آموزان ابتدایی به ۹۹ درصد رسیده است.
آمارها نشان می‌دهد که در ۴۵ سال گذشته رشد باسوادی در دنیا ۱۸ درصد و در ایران ۵۰ درصد بود و ۲.۵ برابر دنیا شتاب در روند باسوادی داشتیم.
همچنین نتایج سرشماری انجام شده در بین سال‌های ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۵ نشان می‌هد تفاوت نرخ باسوادی در بین زنان و مردان از ۲۳.۴ درصد در سال ۱۳۵۵ به حدود ۶ درصد کاهش یافته است.
همچنین طبق سرشماری‌های انجام شده، بین سال های ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۵ میزان باسوادی مناطق شهری از ۶۵.۴ درصد در سال ۱۳۵۵ بوده و تفاوت درصد باسوادی در بین مناطق شهری و روستایی از ۳۴.۹ درصد سال ۱۳۵۵ اکنون به ۱۱ درصد رسیده است.
افزایش ۲۲۰ درصدی دسترسی آموزشی برای دختران
همچنین دسترسی آموزشی اقدامی دیگر در راستای تحقق عدالت آموزشی و تربیتی است که در این خصوص می‌توان به افزایش ۲۲۰ درصدی دسترسی آموزشی برای دختران نسبت به گذشته یعنی پیش از انقلاب اشاره کرد که به این واسطه امروز زنان و دختران در کشور نقش آفرین شده‌اند.
سرانه آموزشی به ۵.۲ متر مربع رسیده است
همچنین با رشد سوادآموزی و افزایش تعداد دانش‌آموزان در مدارس، نیاز به فضای ایمن و راحت برای یادگیری نیز بیشتر می‌شود. مدارسی که دانش‌آموزان ساعات طولانی از زمان خود را برای یادگیری در آن بگذرانند و علاوه بر آموزش از امکاناتی مانند سالن ورزشی و مراکز فرهنگی و هنری نیز برخوردار باشند.
تقریبا می‌توان گفت در چند سال اخیر در دهه فجر حدود هزار مدرسه جدید برای تحصیل دانش‌آموزان افتتاح شده است که بر این اساس سرانه فیزیکی هر دانش‌آموز پیش از انقلاب ۱.۵ متر مربع بود اما اکنون این عدد به ۵.۲ متر مربع رسیده است.
در نهایت آمارها و پیشرفت‌های ایرانیان در عرصه‌های مختلف نشان می‌دهد که تلاش جمهوری اسلامی در حوزه آموزش و همچنین پرورش کودکان و نوجوانان دستاوردهایی را به همراه داشته که شاید گاهی برخی از افراد در جریان آن نباشند.
علاوه بر موارد ذکر شده، تربیت دانش آموزان پژوهشگر، خلاق و نوآور در پژوهشسراهای دانش آموزی در حال انجام است که تاثیرات این موارد در آینده‌ای نه چندان دور مشخص خواهد شد.
نظر شما